Nie tylko usługi budowlane podlegają mechanizmowi odwrotnego obciążenia

Mechanizmem odwrotnego obciążenia objęte są określone usługi na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku od towarów i usług (zwana dalej ustawą o VAT). W świetle tego przepisu, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT, jeżeli zasadniczo usługodawcą jest podatnik, u którego sprzedaż nie jest objęta tzw. zwolnieniem podmiotowym, a usługobiorcą jest podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Autopromocja

Przepis powyższy odwołuje się do załącznika nr 14, zatem jedynie usługi wymienione w tym załączniku objęte są odwrotnym obciążeniem. Pozostałe usługi rozliczane są na zasadach ogólnych. Załącznik ten został dodany do ustawy o VAT w związku z objęciem odwrotnym obciążeniem usług budowlanych i budowlano-montażowych. Niemniej jednak nie wszystkie pozycje w tym załączniku obejmują roboty budowlane. W poz. 1 załącznika nr 14 do ustawy o VAT wymienione są usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Zatem poza robotami budowlanymi i budowlano-montażowymi odwrotnym obciążeniem objęte są również usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Powyższe stanowi usługę, bowiem dochodzi do przeniesienia określonych praw. W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, prawo nie stanowi towaru, nie dochodzi więc w tym przypadku do dostawy towarów. W świetle natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów. Zatem mając na uwadze wskazaną wyżej szeroką definicję świadczenia usług, przeniesienie uprawnień do emisji gazów cieplarnianych należy uznać za świadczenie usług.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Polecamy: Biuletyn VAT

Spółka XYZ podlegająca regulacjom ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych zamierza zakupić uprawnienia do emisji dwutlenku węgla (CO2). Spółka zastanawia się w jakim okresie rozliczeniowym powinna wykazać podatek należny z tytułu nabycia tych uprawnień oraz czy przysługuje Jej prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Przy odwrotnym obciążeniu obowiązanym do rozliczenia podatku od towarów i usług jest usługobiorca. Usługodawca wystawia fakturę m.in. bez wskazania kwoty i stawki podatku. Należy pamiętać, że usługodawca powinien w wystawionej fakturze umieścić adnotację odwrotne obciążenie. Usługobiorca musi natomiast ustalić moment powstania obowiązku podatkowego. W przypadku usług przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych przepisy ustawy o VAT nie przewidują szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek ten powstaje więc na zasadach ogólnych, tj. zasadniczo z chwilą wykonania usługi. W przypadku tego rodzaju świadczenia wydaje się, że za moment wykonania usługi należy uznać moment przeniesienia uprawnień do emisji CO2.

Zatem w okresie rozliczeniowym, w którym doszło do przeniesienia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych usługobiorca powinien rozliczyć podatek należny. Jednocześnie w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim nabyte usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Jeżeli więc nabywcy uprawnień przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego, to wykazany podatek należny będzie stanowił dla niego podlegający odliczeniu podatek naliczony.

Przy czym odliczenia tego może dokonać nabywca w ściśle określonych terminach. Co do zasady prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy. Przy czym w przypadku odwrotnego obciążenia warunkiem odliczenia jest, aby podatnik uwzględnił kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji (tj. transakcji objętych odwrotnym obciążeniem) w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.

Jednocześnie jednak od 1 stycznia 2017 r. podatek naliczony może zostać wykazany w deklaracji wraz z podatkiem należnym tylko, jeżeli podatek należny zostanie rozliczony nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jeżeli więc powyższy termin nie zostanie przez nabywcę dochowany, to podatek należny musi być wykazany w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy (tj. wstecz), a podatek naliczony będzie mógł być wykazany wyłącznie na bieżąco.

Piotr Kępisty, doradca podatkowy, konsultant podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.