REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązek poinformowania organów podatkowych o operacjach optymalizacyjnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Obowiązek poinformowania organów podatkowych o operacjach optymalizacyjnych
Obowiązek poinformowania organów podatkowych o operacjach optymalizacyjnych

REKLAMA

REKLAMA

W naszym systemie podatkowym powinny pojawić się przepisy, które obligowałyby podatników w pewnych sytuacjach do zgłoszenia administracji podatkowej stosowania legalnych metod uzyskiwania oszczędności podatkowych (tzw. optymalizacji podatkowej). Tak twierdzi profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych, prezentując jednocześnie istotne elementy tych unormowań.

W podatkach dochodowych od działalności gospodarczej oraz podatku od towarów i usług muszą prędzej czy później pojawić się przepisy mające na celu zwiększenie transparentności stosowania przez podatników legalnych metod unikania opodatkowania, zwanych potocznie „optymalizacją podatkową”.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Taki postulat formułowany jest już od lat w kilku państwach, które chcą tu mieć trochę porządku (nie u nas). Przepisy te nie będą oczywiście wprowadzać zakazu tego rodzaju zachowań, jeśli mają one realny, a nie fikcyjny charakter.

Misją tych uregulowań jest postawienie możliwie precyzyjnej granicy między działaniami legalnymi a nielegalnymi, a te ostatnie powinny być przecież od dawna eliminowane z praktyki gospodarczej, choć władza nie może pochwalić się sukcesami. Muszą to być działania skuteczne, bo na pozory nie mamy już czasu.

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

REKLAMA

Dokumentacja VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Najistotniejszą zasadą tych rozwiązań musi być dobrowolność. Jeżeli korzyści podatnika uzyskane przy pomocy tych działań nie przekraczać będą określonego ustawowo limitu, ujawnienie organom władzy publicznej faktu stosowania praktyk optymalizacyjnych byłoby dobrowolne. Dopiero po przekroczeniu relatywnie wysokiego limitu tych korzyści, na podatnikach stosujących te działania lub w nich uczestniczących ciążyłby ustawowy obowiązek przedstawienia informacji o tym fakcie właściwy organ.

Do istotnych elementów powyższych rozwiązań należą następujące zagadnienia:

  1. przedmiot informacji składanej organowi podatkowemu przez podatnika,
  2. terminy oraz zasady i tryb weryfikacji przedstawionych informacji,
  3. skutki prawne złożenia: nierzetelnej informacji, nieprawdziwych informacji oraz braku złożenia informacji, mimo istniejącego obowiązku,
  4. właściwość organów podatkowych.

Ad 1) Przedmiotem informacji byłoby zastosowanie przez podatnika lub świadome uczestnictwo (bierne lub czynne) w zastosowanych przez inne podmioty operacjach gospodarczych lub czynności prawnych, których zasadniczym celem byłoby osiągnięcie legalnej korzyści podatkowej przez którąkolwiek ze stron (uczestników) tej czynności. Pod pojęciem tych korzyści rozumieć się będzie kwotę będącą w szczególności:

  • zmniejszeniem podstawy opodatkowania,
  • zmniejszeniem lub wyeliminowaniem zobowiązania podatkowego,
  • zwiększeniem lub powstaniem straty podatkowej (podatek dochodowy) albo podatku naliczonego lub zwrotu podatku w podatku od towarów i usług.

Podmiot składający informację obowiązany byłby podać dane podmiotów uczestniczących w operacji optymalizacyjnej, zwięźle opisać jej istotę oraz – jeśli jest jej beneficjentem - oszacować korzyści, które ma zamiar uzyskać lub już uzyskuje z tego tytułu, z podziałem na trzy najbliższe lata podatkowe – gdy jest to dłuższa w czasie operacja. Jeśli szacowana lub rzeczywista korzyść będzie niższa od określonego ustawowo poziomu minimalnego, złożenie tej informacji będzie dobrowolne. W przypadku, gdy kwota korzyści osiągnie lub przekroczy ustawowo określony poziom minimalny, podatnik będzie obowiązany do  jej złożenia. Minimalny poziom korzyści będzie musiał być odrębnie określony dla podatku dochodowego i podatku od towarów i usług. Punktem wyjścia dla określenia tego minimum jest 0,5% obrotów opodatkowanych , zwolnionych oraz niepodlegających opodatkowaniu ze względu na miejsce świadczenia w podatku od towarów i usług albo kwota przychodów opodatkowanych oraz zwolnionych od podatku dochodowego.

Ad 2) Informację będzie trzeba składać w przypadku zamiaru działań będących operacjami optymalizacyjnymi lub po ich wykonaniu, jeśli były to czynności jednorazowe, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od ich zastosowania lub rozpoczęcia stosowania. Organ podatkowy musi mieć możliwość zadania dodatkowych pytań, dotyczących tej czynności, na które odpowiedź musiałaby być udzielona w ciągu 14 dni. Zasadą będzie, że przekazane w tym trybie informacje nie byłyby przedmiotem odrębnej kontroli podatkowej i organ przyjmować będzie te informacje w dobrej wierze, a ich złożenie byłoby zabezpieczone rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

Ad 3) W przypadku złożenia nierzetelnej informacji, informacji nieprawdziwych lub braku złożenia informacji, mimo istniejącego obowiązku - w stosunku do działań podatnika nie miałoby zastosowania domniemanie działania w dobrej wierze, a w przypadku udowodnienia, że faktycznie wykonane czynności polegały na niezgodnym z prawem uchylaniu się od opodatkowania, miałyby zastosowanie sankcje podatkowe określone w relacji do wielkości potencjalnych korzyści uzyskanych przez podatnika z tytułu nielegalnych praktyk.

Ad 4) Właściwym organem w zakresie składania oraz gromadzenia informacji dotyczących operacji optymalizacyjnych byłby organ podatkowy właściwy dla podatnika lub opcjonalnie – wyspecjalizowany organ podatkowy, którego właściwość miałaby szczególny charakter.

W przypadku gdy organ podatkowy miałby uzasadnione podejrzenie, że działania te byłyby niezależne wzywałby zgłaszającego do ich zaniechania. Podmiot, który odstąpił od tych działań nie ponosiłby negatywnych konsekwencji prawnych. Na wezwanie musiałaby być udzielona odpowiedź w ciągu 30 dni od dnia jej odebrania.

VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Dokumentacja pracownicza 2015 ponad 280 wzorów z komentarzem (z suplementem elektronicznym) (książka)

Zmiany w Prawie Pracy 2015 (Komplet 4 książek) + Kodeks pracy 2015 z komentarzem gratis

Powyższe rozwiązania powinny znaleźć się możliwie najszybciej w ustawach regulujących podatek dochodowy oraz podatek od towarów i usług. Paradoksalnie zwiększa on działania uczciwych podatników, bo dziś mogą być adresatem wrogiej interpretacji przepisów lub stanu faktycznego ze strony organów podatkowych, które mogą tą drogą skutecznie zakwestionować legalne działania.

Ważniejsze jest jednak zupełnie coś innego: jeśli ktoś twierdzi, że stosuje legalne metody uzyskiwania oszczędności podatkowych, to nie powinien się ich wstydzić i ujawnić ten fakt organom podatkowym. Wiemy, że przez ostatnie lata zrobiono wiele aby zatrzeć różnicę między legalną a nielegalną optymalizacją podatkową, co zresztą ma już swoją nazwę: „agresywne planowanie podatkowe”. Piękne określenie. Bardzo przypomina nazwanie fałszowania ksiąg i bilansów „kreatywną księgowością”.

Witold Modzelewski
Profesor Uniwersytetu Warszawskiego
Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy pracodawca może obowiązkowo wysłać pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy? Przepisy, orzeczenia sądów i stanowisko PIP

To dość częsta i wywołująca sporo wątpliwości sytuacja. Pracownik ma zaległy urlop ale nie wypełnia wniosków urlopowych i „chomikuje” ten urlop na przyszłość. Na różne nieprzewidziane sytuacje. Dla pracodawcy to kłopot, bo może być w niektórych sytuacjach ukarany za to grzywną przez Państwową Inspekcję Pracy od 1 tys. do 30 tys. zł (art. 282 § 1 pkt 2 kodeksu pracy). A ponadto pracodawca może być zobowiązany do tworzenia tzw. rezerw (tak naprawdę są to bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów) w bilansie na o wynagrodzenia za czas urlopu zaległego (niewykorzystanego w terminie). Czy zatem pracodawca może zmusić (tj. skutecznie skłonić metodami zgodnymi z prawem) pracownika do wykorzystania urlopu lub zaległego urlopu z poprzedniego roku? Przecież urlop to uprawnienie pracownika i jest udzielany na wniosek pracownika.

Które faktury nie zostaną objęte KSeF?

Krajowy System e-Faktur to jedna z największych reform ostatnich lat. W 2026 roku każdy przedsiębiorca co do zasady będzie musiał wystawiać faktury ustrukturyzowane właśnie w KSeF. Celem jest uszczelnienie systemu VAT, łatwiejsza kontrola rozliczeń i automatyzacja obiegu dokumentów. Jednak nie wszystkie dokumenty sprzedażowe zostaną objęte obowiązkiem. Ustawodawca przewidział szereg wyłączeń i okresów przejściowych, które mają ułatwić podatnikom dostosowanie się do rewolucji w fakturowaniu.

Nowe faktury elektroniczne w 2026 r. Prof. Modzelewski: art. 106nda ust. 3 ustawy o VAT nakłada niewykonalne obowiązki i jest sprzeczny z prawem UE

Nowe faktury elektroniczne, o których mowa w art. 106nf, 106nh, 106nda i 106nha ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), które będą w przyszłym roku wystawione zgodnie z wzorem faktury ustrukturyzowanej, budzą wśród podatników najwięcej wątpliwości – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

REKLAMA

Zmiany w VAT: rozliczanie importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej

W dniu 17 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, będący częścią pakietu deregulacyjnego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów nowelizacja ta jest konieczna, bowiem po wprowadzeniu od czerwca br. nowego systemu celnego AIS/IMPORT PLUS, niektóre firmy posiadające pozwolenie na stosowanie zgłoszenia uproszczonego i stosujące to uproszczenie zostałyby de facto pozbawione możliwości rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Dzięki nowym przepisom ci przedsiębiorcy będą mogli nadal rozliczać podatek VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

Ulga B+R na wakacjach. O czym należy pamiętać przy ewidencji czasu pracy w czasie nieobecności pracowników?

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) to jeden z najistotniejszych i najbardziej przystępnych instrumentów wspierających finansowanie innowacji w Polsce. Ta preferencja podatkowa umożliwia przedsiębiorcom odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działania badawczo-rozwojowe nawet na poziomie 200%. W praktyce oznacza to możliwość odzyskania wydatków ponoszonych m.in. na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w prace B+R. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje prawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy osób zaangażowanych w takie projekty.

Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

REKLAMA

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 r: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany 16 września 2025 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie od początku 2026 roku.

REKLAMA