Sąd będzie mógł uchylić decyzję ZUS – zmiany w kpc ważne dla ubezpieczonych

Od 7 listopada 2019 r. na skutek wejścia w życie nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego (dalej kpc) decyzja ZUS będzie mogła być uchylona lub zmieniona przez Sąd.  

Autopromocja

Obszerna zmiana kodeksu postępowania cywilnego dotyczy również postępowania dotyczącego spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych (odwołań od decyzji ZUS).  Dwie najważniejsze zmiany dają Sądowi I instancji uprawnienie do przekazania sprawy z odwołania od decyzji ZUS  do ponownego rozpoznania. Do tej pory Sąd miał obowiązek rozpatrzyć odwołanie od decyzji merytorycznie. Kolejną kluczową zmianą jest przeniesienie części spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych do postępowania uproszczonego.

Aktualnie Sąd rozpoznający sprawę z odwołania od decyzji ZUS może:

- oddalić odwołanie od decyzji ZUS,

Autopromocja

Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców

Książka z plakatem w prezencie

Sprawdź

- uwzględnić i decyzję ZUS zmienić.

Sąd II instancji uchylając wyrok i poprzedzającą go decyzją organu rentowego może sprawę przekazać do ponownego rozpoznania bezpośrednio organowi rentowemu, jeśli ze względu na zakres kompetencji Sądu ‒ przekazanie sprawy Sądowi I instancji nie może doprowadzić do usunięcia uchybień popełnionych przez ZUS.

Od 7 listopada 2019 r. jeżeli wydana decyzja ZUS, która:

Autopromocja

Jak optymalizować koszty zatrudnienia

Sprawdź

• nakładała na Ubezpieczonego zobowiązanie np. decyzję zobowiązującą do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku,
• ustala wymiar tego zobowiązania lub
• obniża świadczenie,

będzie wydana z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniu przed organem rentowym, czyli Kodeksu postepowania administracyjnego, czy prawa przedsiębiorców, Sąd będzie musiał uchylić decyzję ZUS i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania do ZUS.

Aktualnie Sąd co do zasady nie bada zarzutów dotyczących naruszenia procedury administracyjnej tj. istotnych wad decyzji, które w postępowaniu przez Sądem administracyjnym by się nie ostały. Sąd orzeka jedynie merytorycznie. Po zmianach w kpc kontrola organu rentowego dotycząca np. postępowania kontrolnego prowadzonego przez ZUS, czy wydania decyzji będzie możliwa i w razie nieprawidłowości Sąd zwróci sprawę do ponownego rozpoznania.

Autopromocja

Poradnik pracodawcy 2024
Uprawnienia rodziców w pracy

Sprawdź

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Serwis Kadry

Spawy z odwołania ZUS w postępowaniu uproszczonym

Od 7 listopada 2019 r. w  trybie uproszczonym będą mogły być rozpatrywane sprawy

należące do właściwości Sądów rejonowych, a więc o:

• zasiłek chorobowy, wyrównawczy, opiekuńczy, macierzyński oraz pogrzebowy,
• świadczenie rehabilitacyjne,
• odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy, wypadku w drodze do pracy lub z pracy,
• ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

Skutki postępowania uproszczonego w sprawach ZUS – konsekwencje dla ubezpieczonych

Oprócz innych zasad powoływania biegłych oraz treści zarzutów apelacyjnych istotną zmianą dla Ubezpieczonych jest brak możliwości składania skargi kasacyjnej. W tym przypadku nie ma znaczenia wartość przedmiotu sporu. Taka zmiana jest bardzo niekorzystna dla Ubezpieczonych, ponieważ w praktyce np. sprawy o zwrot wypłaconych zasiłków dotyczą znacznych kwot i często Sąd Najwyższy wydaje inne rozstrzygnięcie niż Sąd Okręgowy.

Autopromocja

ZFŚS
Zasady tworzenia i prowadzenia

Sprawdź

Natomiast z art. 505⁹ k.p.c. wynika, że apelację w postępowaniu uproszczonym trzeba oprzeć tylko na zarzutach naruszenia:

• prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,
• przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy.

Ponadto została wprowadzona również regulacja zgodnie, z którą w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu nie będzie wyższa niż 1 000,00 zł, uzasadnienie wyroku będzie ograniczone wyłącznie do wyjaśnienia podstawy prawnej, natomiast do uznania Sądu będzie pozostawiona kwestia szerszego uzasadnienia.

Podstaw prawna:

 - art. 477⁸ - Art. 477¹⁴  ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego – tekst jednolity: Dz. U z 2019 r.  poz. 1460.

dr Katarzyna Kalata