REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odszkodowanie z ugody pozasądowej - skutki w PIT i CIT

Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce
Ugoda pozasądowa
Ugoda pozasądowa

REKLAMA

REKLAMA

W sytuacji kiedy dochodzi do zawarcia porozumienia na mocy którego jednej ze stron zostaje wypłacona należność pieniężna jako forma odszkodowania (np. związana z wypadkiem pracownika przy pracy), powstaje pytanie czy kwota takiej należności podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z reguły tego typu odszkodowania stanowią zapłatę, której celem jest zaspokojenie wszelkich roszczeń jednej ze stron i uniknięcie sporu sądowego. Wątpliwości wzbudza również kwestia możliwości zaliczenia takiego odszkodowania do kosztów uzyskania przychodu przez pracodawcę.

Zwolnienie od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych

Zgodnie z art. 21 ust.1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawy o PIT).

Autopromocja

Wolne od podatku dochodowego są: otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe;

Z treści przywołanej regulacji wynika, że nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne korzystają ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zobacz także: Darowizna pieniędzy dla pracownika - skutki w PIT

Ze zwolnienia przedmiotowego korzystają bowiem jedynie te odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy. Wyłączeniu podlegają m.in. odszkodowania wypłacane według ww. uregulowań, ale wynikające z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W związku z powyższym by wypłacona kwota należności/odszkodowania korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o PIT, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

  • jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,
  • podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda inna niż ugoda sądowa.

W odniesieniu do pierwszej przesłanki powstaje pytanie jak należy rozumieć odszkodowanie którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw.

Z reguły kwota przyznanej na mocy porozumienia/umowy pozasądowej należności zostaje ustalona między stronami indywidualnie (np.: jako wartość przybliżona kosztów leczenia). Co za tym idzie, takie odszkodowanie wynika jedynie z postanowień zawartych między stronami i ma charakter umowny.

Należność taka jak i sposób jej ustalenia nie wynikają z żadnej ustawy ani aktu wykonawczego. W takiej sytuacji wpłata należności jednej ze stron nie będzie odszkodowaniem, którego wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, o czym stanowi art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.

Z kolei druga z przesłanek nie pozostawia wątpliwości, iż ze zwolnienia nie korzystają te odszkodowania, które wynikają z zawartych umów lub ugód innych niż sądowe, nawet jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

W związku z powyższym kwota należności określona w porozumieniu czy ugodzie pozasądowej przyznana jednej ze stron nie podlega zwolnieniu przewidzianemu w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy o PIT.

Polecamy serwis: Podatki

Stanowisko takie potwierdzają również organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 sierpnia 2010r. sygn. IPPB2/415-475/11-2/MK jaka dotyczyła wypłaty przez spółkę należności pracownikowi w związku z wypadkiem przy pracy organ stwierdza , iż  (…) wysokość tego odszkodowania podobnie jak zasady ustalenia wysokości wypłaconego odszkodowania nie wynikają z żadnej ustawy, ani aktu wykonawczego, bowiem art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego normuje jedynie zakres rekompensaty (naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty). Przepis ten nie zawiera jednak dodatkowego elementu, który jest istotny z uwagi na zastosowanie zwolnienia podatkowego, tj. nie normuje wysokości odszkodowania, lub regulacji (zasad) jego ustalenia. W związku z tym należy uznać, iż przedmiotowa wpłata nie będzie odszkodowaniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niezależnie od powyższego z wniosku wynika, że odszkodowanie zostało przyznane na podstawie ugody pozasądowej w formie odszkodowania finansowego. Cytowany art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wskazuje, iż ze zwolnienia nie korzystają te odszkodowania, które wynikają z zawartych umów lub ugód innych niż sądowe, niezależnie od istnienia lub nieistnienia podstawy prawnej regulującej charakter odszkodowawczy oraz wysokość lub zasady ustalania tego rodzaju świadczeń pieniężnych. Reasumując dokonana na podstawie zawartej ugody pozasądowej wypłata na rzecz pracownika z tytułu wypadku przy pracy – nie podlega zwolnieniu od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższe skutkuje tym, że Spółka jako płatnik zobowiązana jest pobrać i odprowadzić do urzędu skarbowego należny podatek dochodowy.

Koszty uzyskania przychodów dla podmiotu wypłacającego należność

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej ustawa o CIT ( i odpowiednio art. 22 ustawy o PIT) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy (odpowiednio art. 23 ustawy o PIT).

Jednocześnie warto zauważyć, iż zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o CIT, nie uznaje się za koszt uzyskania przychodu jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia  pogorszenia warunków pracy (odpowiednio: art. 23 ust.1 pkt 13 ustawy o PIT).

W tym miejscu należy zauważyć, iż powyższa regulacja odnosi się wyłącznie do jednorazowego odszkodowania uregulowanego w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej ustawy o u.s.w.p.), w której zostały określone rodzaje i zasady przyznawania jednorazowych świadczeń m.in. z tytułu wypadków przy pracy.

W związku z tym  pojęcie jednorazowego odszkodowania oraz zasady jego ustalania określają przepisy odrębne co przesądza o braku możliwości wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wypłaconego stronie odszkodowania którego podstawę stanowi ugoda pozasądowa.

W konsekwencji, wydatki podmiotu dokonującego wypłaty należności z tytułu np.: wypadku przy pracy  podlegają analizie z punktu wiedzenia art. 15 ust. 1 ustawy o CIT (odpowiednio art. 22 ustawy o PIT).

W tym miejscu warto jednak zauważyć, iż istnieje znaczne ryzyko uznania przez organy podatkowe, że pomiędzy wypłaconą należnością a zabezpieczeniem źródła przychodów nie istnieje związek przyczynowo-skutkowy przez co nie może być ona zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

Warto w tym miejscu zauważyć, że organy podatkowe w odniesieniu do ugód pozasądowych/umów stoją często na stanowisku, iż zapłata takiego odszkodowania w kwocie niższej wynikającej z ugody pozasądowej od kwoty jaka wynikać by mogła z decyzji sądu nie decyduje jeszcze o tym czy wydatek spełnia kryteria kosztu uzyskania przychodów (np.:  Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 31 marca 2010 r., nr ITPB1/415-17/10/WM w sprawie ugody, zawartej w związku z odstąpieniem od umowy).

Zobacz również: PIT od imprezy integracyjnej - pracownik nie zawsze ma przychód

Grzegorz Wachołek

Magdalena Szczepańska

ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA