Dokumentacja cen transferowych - zakres pojęcia "jednolitej transakcji"

Z końcem stycznia br. opublikowana została Interpretacja Ogólna Nr DCT.8201.1.2018 Ministra Finansów z dnia 24 stycznia 2018 r. w sprawie progów dotyczących obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej cen transferowych („Interpretacja”). Rozwiewa ona wątpliwości podatników w zakresie rozumienia pojęcia jednolitych transakcji oraz sposobu kalkulacji obowiązku dokumentacyjnego dla transakcji z różnymi podmiotami powiązanymi.

Interpretacja wydana została w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów podatkowych w zakresie sporządzania dokumentacji cen transferowych i dotyczy:

1. sposobu ustalenia progów dokumentacyjnych dla transakcji jednego rodzaju/innych zdarzeń jednego rodzaju,
2. sposobu ustalania progów dokumentacyjnych dla transakcji zawieranych z różnymi podmiotami powiązanymi,
3. obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej,
4. ustalenia transakcji jednego rodzaju.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Sposób ustalenia progów dokumentacyjnych dla transakcji jednego rodzaju/innych zdarzeń jednego rodzaju

W pierwszym z wyjaśnianych w Interpretacji zagadnień poruszona została kwestia istotności transakcji jednego rodzaju/innych zdarzeń jednego rodzaju. Wskazano, że w odniesieniu do art. 25a ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych („updof”) oraz art. 9d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym o osób prawnych („updop”) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r., za transakcje lub inne zdarzenia mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których łączna wartość przekracza w roku podatkowym równowartość 50 000 euro, z tym, że w przypadku podatników, których przychody w rozumieniu przepisów o rachunkowości, w roku poprzedzającym rok podatkowy przekroczyły równowartość:

1. 2 000 000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 20 000 000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 50 000 euro powiększoną o 5000 euro za każdy 1 000 000 euro przychodu powyżej 2 000 000 euro;
2. 20 000 000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 100 000 000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 140 000 euro powiększoną o 45 000 euro za każde 10 000 000 euro przychodu powyżej 20 000 000 euro;
3. 100 000 000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość w roku podatkowym przekracza kwotę stanowiącą równowartość kwoty 500 000 euro.

Zgodnie z wyjaśnieniami, wyżej wymienione progi odnoszą się do „transakcji lub zdarzeń jednego rodzaju” osobno do każdego rodzaju transakcji lub zdarzenia. Jeżeli więc podatnik dokonał transakcji z pomiotami powiązanymi o wartości w sumie przekraczającej progi istotności, jednakże każdy rodzaj transakcji indywidualnie nie przekroczył tego progu, nie ma obowiązku dokumentowania takich transakcji bądź innych zdarzeń.

Sposób ustalania progów dokumentacyjnych dla transakcji zawieranych z różnymi podmiotami powiązanymi

Drugie z omawianych zagadnień budziło prawdopodobnie najwięcej wątpliwości podatników. W ubiegłych latach było oczywiste, iż wartość progu dokumentacyjnego wskazana była dla transakcji z każdym podmiotem powiązanym indywidualnie. Natomiast wg aktualnego brzmienia przepisów, istotą jest wartość transakcji/zdarzeń jednego rodzaju, a nie podmiot powiązany, z którym te transakcje/zdarzenia są dokonywane. Celem ustalenia obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej podatnik jest zatem zobowiązany do odniesienia progów transakcyjnych do wartości sumy transakcji jednego rodzaju lub zdarzenia jednego rodzaju zawartych z podmiotami powiązanymi, nie zaś do wartości z jednym konkretnym podmiotem. Podkreślenie tego faktu jest o tyle istotne dla podatników, że muszą oni zmienić system kalkulacji obowiązku podatkowego w stosunku do lat ubiegłych. Obecnie w pierwszej kolejności należy pogrupować transakcje, a następnie zsumować wartości transakcji jednego rodzaju z podmiotami powiązanymi, a nie jak było dotychczas rozpoczynać od wielkości obrotu z danym podmiotem powiązanym.

Obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej

W dosłownym brzmieniu art. 25a ust. 1 pkt 1 updof oraz art. 9a ust. 1d updop wskazano, że do sporządzenia dokumentacji podatkowej są zobowiązani podatnicy, których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 2 000 000 euro:

• dokonujący w roku podatkowym transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4, mających istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty), lub
• ujmujący w roku podatkowym w księgach rachunkowych inne zdarzenia, których warunki zostały ustalone (lub narzucone) z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4, mające istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty).

Obowiązek dokumentacyjny wynikający z wyżej wymienionych przepisów dotyczy także „innych zdarzeń” realizowanych tylko z podmiotami powiązanymi, nie zaś zgodnie z pojawiającymi się wątpliwościami, również z podmiotami niepowiązanymi. Ustalenie transakcji jednego rodzaju

Określenie czy dane transakcje powinny być uznane za transakcje jednego rodzaju jest kluczowym elementem stwierdzenia obowiązku dokumentacyjnego. Należy przy tym wziąć pod uwagę główne parametry transakcji (istotne funkcje, aktywa, ryzyka, a także sposób kalkulacji ceny, istotne warunki płatności, itd.). Jeżeli parametry te są do siebie zbliżone, poszczególne przepływy pieniężne powinny być agregowane do jednego rodzaju transakcji/zdarzenia jednego rodzaju. Stanowczo niedopuszczalnym jest dzielenie podobnych transakcji na mniejsze quasi-transakcje celem zmniejszenia ich wartości, a co za tym idzie do uniknięcia obowiązku dokumentacyjnego. Dane transakcje każdorazowo należy rozpatrywać indywidualnie w odniesieniu do specyfiki działalności podatnika.

Podsumowanie

Opisywana Interpretacja odpowiada na większość wątpliwości podatników w związku z określaniem istotności transakcji/innych zdarzeń i obowiązku ich udokumentowania. Szczególnie warte uwagi jest wskazanie sposobu, w jaki należy podchodzić do grupowania transakcji, a następnie kalkulacji całkowitych wartości, oraz odnoszeniu ich do progów dokumentacyjnych.

Autor: Zespół Cen Transferowych w Accreo Sp. z o.o.