REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ukrywanie majątku przed urzędem skarbowym - jakie skutki w PIT?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Karny PIT za ukrywanie majątku przed fiskusem /fot.Shutterstock
Karny PIT za ukrywanie majątku przed fiskusem /fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku gdy sąd powszechny uwzględni skargę pauliańską złożoną przez fiskusa, to podatnik nie tylko nie ucieknie przed egzekucją zaległości, lecz dodatkowo może zapłacić PIT od przysporzenia. Jest to głównie przestroga dla dłużników, którzy próbują ukryć majątek przed wierzycielem (np. urzędem skarbowym), przekazując go np. w darowiźnie bądź sprzedając.

Zdaniem dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w takiej sytuacji wierzyciel (Skarb Państwa) zaspokaja swoje roszczenia z majątku osoby trzeciej, więc dla dłużnika to czysta korzyść (nieodpłatne świadczenie), bo nie musi wydawać pieniędzy z własnej kieszeni, by spłacić zaległości.

REKLAMA

Autopromocja

Dyrektor KIS potwierdził to w interpretacji z 21 maja 2020 r. (0113-KDIPT2-3.4011.262. 2020.2.ST).

Tylko niektórzy dłużnicy mogą uniknąć podatku - wtedy, gdy osobą trzecią, z której majątku wierzyciel (Skarb Państwa) ściąga zaległe daniny, jest krewny dłużnika, czyli osoba z I lub II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. W takiej sytuacji co prawda dłużnik również uzyskuje przychód, ale jest on zwolniony z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT.

Jeżeli jednak fiskus wyegzekwuje zaległe daniny z majątku osoby spoza rodziny dłużnika, to pobierze dwa podatki - jeden ten zaległy i drugi, bieżący, od nieodpłatnego świadczenia.

Nie warto uciekać

Jest to głównie przestroga dla dłużników, którzy próbują ukryć majątek przed wierzycielem (np. urzędem skarbowym), przekazując go np. w darowiźnie bądź sprzedając.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W takiej sytuacji wierzyciel może złożyć do sądu skargę pauliańską na podstawie art. 527 kodeksu cywilnego, czyli zażądać uznania takiej darowizny bądź sprzedaży za bezskuteczną. Ma to miejsce wtedy, gdy obie strony danej czynności działały z pokrzywdzeniem interesów wierzyciela. Jeśli sąd uzna skargę za zasadną, wierzyciel może ściągnąć swoje należności z majątku darowanego lub sprzedanego przez dłużnika.

Prawo do składania skargi pauliańskiej ma również fiskus, co potwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 18 kwietnia 2018 r. (sygn. akt K 52/16).

Nieskuteczna darowizna

O jej konsekwencjach przekonali się podatnicy, którzy podarowali synowi działkę. Chcieli, by fiskus nie mógł jej przejąć i zlicytować.

Naczelnik urzędu skarbowego zorientował się jednak co do zamiaru dłużników i złożył skargę pauliańską. Sąd ją uwzględnił, uznając umowę darowizny za bezskuteczną. Dzięki temu naczelnik mógł zająć nieruchomość. Ostatecznie, po uzgodnieniu z fiskusem, syn sprzedał działkę, a dług rodziców został pokryty przez nabywców gruntu bezpośrednio na rachunek naczelnika US.

Dłużnicy (rodzice) chcieli się upewnić, że nie uzyskali z tego powodu przychodu do opodatkowania.

Twierdzili, że skoro wskutek skargi pauliańskiej umowa darowizny została uznana za bezskuteczną, to należy przyjąć, że nieruchomość pozostała w ich rękach. Słowem, spłacili swój dług z własnego majątku.

Z majątku osób trzecich

Dyrektor KIS się z tym nie zgodził. Wyjaśnił, jakie są skutki uznania skargi pauliańskiej za skuteczną. W takiej sytuacji - tłumaczył ‒ wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń nie bezpośrednio od dłużnika, ale od osoby trzeciej, z którą dłużnik dokonał czynności.

Eksperci przyznają, że w tej kwestii fiskus ma rację.

REKLAMA

Jak tłumaczy Joanna Lubecka, adwokat z kancelarii Lubecka.law, uznanie skargi pauliańskiej za zasadną na mocy prawomocnego orzeczenia sądu nie oznacza, że majątek wraca automatycznie do dłużnika. Pozostaje on przy nabywcy, natomiast wierzyciel uzyskuje możliwość prowadzenia egzekucji ze składników majątku osoby trzeciej, które traktuje się tak, jakby nadal należały do dłużnika.

‒ Dzięki prawomocnemu orzeczeniu sądu, uwzględniającemu skargę pauliańską, wierzyciel może zaspokoić swoje roszczenia z przedmiotów należących do osoby trzeciej, które wskutek czynności uznanej za bezskuteczną wyszły z majątku dłużnika - tłumaczy Joanna Lubecka.

Jest przychód…

Dyrektor KIS uznał więc, że spłata zadłużenia rodziców z majątku ich syna stanowi dla nich przysporzenie, które powoduje powstanie przychodu w rozumieniu przepisów o PIT. Na skutek tej spłaty zostali bowiem zwolnieni z powstałego wcześniej zobowiązania i tym samym nie doszło do uszczuplenia ich majątku. Jest to przychód z nieodpłatnych świadczeń, a konkretnie ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT - stwierdził organ.

Podkreślił, że przychodem podatnika są nie tylko aktywa zwiększające majątek podatnika, lecz także zmniejszenie jego pasywów (w tym zobowiązań).

Z taką wykładnią zgadza się Tobiasz Szczęsny, doradca podatkowy i menedżer w GekkoTaxens. ‒ W mojej ocenie nie powinno budzić większych kontrowersji, że w takim przypadku doszło do powstania przychodu do opodatkowania - mówi ekspert. Dodaje, że świadczenie ma niewątpliwie charakter nieodpłatny, które powinno być traktowane jako przychód z innych źródeł.

Polecamy: PIT 2020. Komentarz

…ale może być zwolnienie

Nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku dłużnicy będą musieli zapłacić PIT. Odrębną kwestią jest bowiem prawo do ewentualnego zwolnienia z podatku.

‒ Jeżeli dłużnicy otrzymali nieodpłatne świadczenie od syna, zaliczane do przychodów z innych źródeł, a syn jest zaliczany do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, to spełniają warunki do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT - wskazuje Tobiasz Szczęsny.

Tak więc, mimo powstania przychodu, rodzice nie zapłacą podatku od uzyskanego od syna nieodpłatnego świadczenia.

Co prawda dyrektor KIS nie wspomniał o tym w wydanej interpretacji, ale - zdaniem eksperta - tylko dlatego, że podatnik o to nie pytał. A przy wydawaniu interpretacji indywidualnych obowiązuje zasada, że organ podatkowy nie ma obowiązku wychodzić poza zakres pytania zadanego przez podatnika.

‒ Skoro rodzice spytali wyłącznie o powstanie przychodu, to nie mogli spodziewać się innej odpowiedzi, jak ta, że przychód powstał - podsumowuje Tobiasz Szczęsny. ©℗

Agnieszka Pokojska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: gazetaprawna.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA