REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

JPK_VAT: testy klasyfikacji transakcji dla celów VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Deloitte
Audyt, konsulting, zarządzanie ryzykiem, doradztwo finansowe, podatkowe i prawne
JPK_VAT: testy klasyfikacji transakcji dla celów VAT/ Fot. Fotolia
JPK_VAT: testy klasyfikacji transakcji dla celów VAT/ Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Plik JPK to nie tylko kolejne obciążenie dla przedsiębiorców. Struktura w formacie XML ma za zadanie usprawnić kontrole prowadzone przez organy podatkowe. Dlaczego nie wykorzystać tego na potrzeby autokontroli? Wystarczy zwizualizować JPK_VAT w formie tabeli, aby sprawdzić, czy w rozliczeniach nie ma błędów.

REKLAMA

Autopromocja

Klasyfikacja transakcji

Klasyfikacja transakcji to tylko jeden z wielu testów, jakie można wykonać w oparciu o dane wprowadzone do pliku JPK_VAT.

REKLAMA

Pełna weryfikacja, czy transakcja została prawidłowo potraktowana na potrzeby VAT, wymaga oczywiście znajomości jej materii i okoliczności zdarzenia. Jednak nawet nie wiedząc nic o danej czynności gospodarczej, bazując na pliku JPK_VAT, można wytypować potencjalnie źle zaklasyfikowane pozycje. Wystarczy informacja dotycząca nr NIP lub VAT-UE kontrahenta oraz wskazanie pól, do których przyporządkowana została dana faktura w pliku JPK.

Kontrahenci, z którymi dokonujemy transakcji krajowych (zakupu czy sprzedaży), powinni być zidentyfikowani w pliku JPK_VAT za pomocą polskiego numeru NIP. W przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych, w pliku JPK_VAT należy wprowadzić numer VAT-UE. Natomiast jeżeli dokonujemy np. eksportu towarów, importu towarów, świadczenia (nabycia lub sprzedaży) usług poza UE, wówczas jedyne co możemy przyjąć za pewnik, to że nasz dostawca lub nabywca nie powinien być ani polskim, ani unijnym podatnikiem VAT.

Oczywiste, a jednak są błędy

Jeżeli transakcja została wykazana w pliku JPK_VAT w polach dotyczących sprzedaż lub zakupu krajowego, a kontrahent został wskazany z przypisanym numerem VAT-UE lub numerem niepoddającym się weryfikacji (tj. najczęściej z krajów trzecich), może to oznaczać, że albo zmapowane zostały nieprawidłowe dane kontrahenta do pliku JPK, albo transakcja została źle sklasyfikowana. Być może w istocie jest to transakcja wewnątrzwspólnotowa albo import lub eksport towarów. W każdym razie należy bliżej przyjrzeć się tej pozycji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zasadę tę można analogicznie zastosować do transakcji wewnątrzwspólnotowych (sygnałem o błędzie będą przypisane do transakcji polskie numery NIP lub numery nieweryfikowalne przy wykorzystaniu usługi VIES). Natomiast w przypadku transakcji eksportu lub importu towarów, a także świadczenia usług poza UE lub importu usług spoza UE dane kontrahenta nie powinny wskazywać ani polskiego NIP, ani unijnego numeru VAT-UE.

Teoria a praktyka

REKLAMA

Warto przyjrzeć się danym dostawców i nabywców przy weryfikacji prawidłowości rozliczeń VAT, ujawnianych w pliku JPK_VAT. Dane te są obecnie obligatoryjne (obowiązkowo wypełniane), co może oznaczać, że organy kontroli widzą wymierną korzyść w wykorzystaniu danych kontrahentów podatników przy cyklicznej weryfikacji pliku.

W praktyce wiele testów przeprowadzanych przez ekspertów i praktyków podatkowych na plikach JPK_VAT zawiera w sobie komponent weryfikacji danych kontrahenta względem klasyfikacji danej faktury zakupowej bądź sprzedażowej w pliku.

Polecamy: Jednolity Plik Kontrolny - Ewidencja VAT od 1 stycznia 2017

Badanie logicznych powiązań pomiędzy typem kontrahenta (dostawcy lub nabywcy) a dokonaną klasyfikacją VAT transakcji warto połączyć z testami sprawdzającymi, czy nasi krajowi kontrahenci, w szczególności dostawcy, są zarejestrowanymi podatnikami VAT (czynnymi lub zwolnionymi). Jeżeli nie, prawo do odliczenia VAT z faktur zakupowych może zostać zakwestionowane, a od stycznia 2017 r. należy się liczyć z dodatkową 100% sankcją VAT w takich przypadkach. Jest to również pierwszy sygnał, który powinien zwrócić naszą uwagę na to, czy kontrahent faktycznie istnieje. Jeżeli nie, być może jesteśmy nieświadomym uczestnikiem oszustwa mającego na celu wyłudzenie podatku.

Sprawdź za darmo poprawność rozliczeń VAT z plikiem JPK_VAT

Zweryfikuj poprawność klasyfikacji transakcji na potrzeby VAT

Dowiedz się, jak samodzielnie przeprowadzić testy JPK


W przypadku naszych nabywców, badanie to ma szczególne znaczenie, jeżeli podatnik dokonuje sprzedaży towarów, w odniesieniu do których podatnikiem jest nabywca (np. handel złomem, elektroniką, odpadami itp.) Jeżeli nie jest on zarejestrowany na VAT, wówczas nie możemy zastosować odwrotnego obciążenia (faktura bez VAT). Oznacza to ustalenie dodatkowego zobowiązania, zakwestionowanie prawidłowości wystawienia faktury i sankcje. Z kolei w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów istotne jest cykliczne sprawdzanie rejestracji naszego nabywcy unijnego dla potrzeb dokonywania transakcji w UE (tzw. weryfikacja VIES). Jeżeli bowiem podmiot jest niezarejestrowany w VIES, jako sprzedawca nie możemy zastosować preferencyjnej 0% stawki VAT.

Jak to sprawdzić?

Masowe testy klasyfikacji transakcji, połączone z weryfikacją rejestracji kontrahentów w bazie MF oraz VIES można wykonać przy użyciu programów komputerowych. To najszybszy i najwygodniejszy sposób autokontroli. Jednak te same czynności można wykonać ręcznie, np.:

  • status VAT kontrahenta można pojedynczo sprawdzać korzystając z odpowiedniej strony MF. To samo można zrobić w odniesieniu do numerów VAT-UE, korzystając z usługi VIES, dostępnej na stronach Komisji Europejskiej;
  • masowo, przy użyciu np. MS Excel można natomiast sprawdzić, czy dostawca nie posługuje się fikcyjnym NIP. Wystarczy na dane dostawcy nałożyć formułę badającą po pierwsze ilość znaków (NIP ma zawsze 10 cyfr), a po drugie przeprowadzającą tzw. test sumy kontrolnej, którego specyfikację bez problemu znajdziemy w Internecie;
  • można też łatwo sprawdzić, czy dokonaliśmy właściwej klasyfikacji VAT transakcji wewnątrzwspólnotowej, o ile dysponujemy zawartością pliku JPK_VAT w formie tabelarycznej. W takim przypadku wystarczy sprawdzić, czy wszystkie wiersze z kwotami zaalokowanymi do pól K12, K21, K23 lub K29 wskazują nr kontrahenta zaczynający się od prefiksu kraju UE (z pominięciem Polski). Jeżeli nie, mamy potencjalny błąd w klasyfikacji transakcji lub (co występuje częściej), błąd w danych kontrahenta.

Fiskus już kontroluje

Rozliczenia VAT charakteryzują się masowością, która sprzyja pomyłkom. Dzięki wprowadzeniu pliku JPK_VAT można je automatycznie wykryć. Z Ministerstwa Finansów płyną informacje o rozpoczętych analizach plików JPK nadesłanych przez podatników i ich wynikach. Dlatego autoweryfikacja rozliczeń podatkowych wydaje się być koniecznością. Błądzić jest rzeczą ludzką, ale lepiej samodzielnie wykryć swoje błędy, niż dowiadywać się o nich od fiskusa.

Igor Roman

Starszy Menedżer

Tax Management Consulting

Deloitte Doradztwo Podatkowe

Igor Roman, Starszy Menedżer, Tax Management Consulting, Deloitte Doradztwo Podatkowe
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA