REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Domniemanie dobrej wiary podatnika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Domniemanie dobrej wiary podatnika
Domniemanie dobrej wiary podatnika

REKLAMA

REKLAMA

Domniemania dobrej wiary podatnika to jeden z celów organu podatkowego – tak wynika z ostatnich wytycznych Krajowej Administracji Skarbowej przekazanych do organów podatkowych. Czy oznacz to, że organy zaprzestały prób udowodnienia podatnikowi złej wiary i zaczęły oceniać zebrany w sprawie materiał dowodowy na korzyść podatnika?

REKLAMA

Autopromocja

Korzystne dla podatnika wytyczne KAS

REKLAMA

Z wytycznych wiceszefa Krajowej Administracji Skarbowej skierowanych do Dyrektorów Izb Administracji Skarbowej i Naczelników Urzędów Celno-Skarbowych jednoznacznie wynika, że to na organie spoczywa ciężar udowodnienia istnienia świadomości podatnika udziału w oszustwie podatkowym. Zasada ta nie jest nowa – na takim stanowisku stał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (wyrok z dnia 21 czerwca 2012 r. w połączonych sprawach Mahagében i Péter Dávid, sygn. C80/11 i C142/11), a za nim sądy administracyjne, w tym Naczelny Sąd Administracyjny. Obowiązuje więc ona już od kilku lat.

W tym miejscu warto odwołać się do zasady obowiązującej w zakresie podatku od wartości dodanej, tzw. zasady neutralności podatku. Zgodnie z nią odliczenie podatku naliczonego jest podstawowym uprawnieniem podatnika. Jak wynika z orzecznictwa NSA, zasada neutralności podatku od towarów i usług dla podatnika tego podatku wyraża się tym, że poprzez realizację prawa do odliczenia podatku naliczonego podatnik nie ponosi faktycznie ciężaru ekonomicznego tego podatku. Pozbawienie zatem podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego powoduje, że w tym zakresie podatek ten przestaje być neutralny dla podatnika, stanowiąc dla niego ciężar publicznoprawny (vide wyrok NSA z dnia 25 lutego 2005 r., sygn. FSK 1633/04). Z orzecznictwa TSUE wynika również, że skoro pozbawienie prawa do odliczenia stanowi wyjątek od zasady podstawowej, to na organie spoczywa obowiązek wykazania w sposób prawnie wymagany, że istnieją obiektywne przesłanki wskazujące na to, że podatnik wiedział lub powinien był wiedzieć, iż transakcja mająca stanowić podstawę prawa do odliczenia wiązała się z przestępstwem popełnionym przez dostawcę lub inny podmiot działający na wcześniejszym etapie obrotu. Zatem odmowa prawa do odliczenia powinna następować w wyjątkowych przypadkach.

Domniemanie dobrej wiary łączy się bezpośrednio z tzw. należytą starannością kupiecką. Również w tym zakresie udowodnienie braku dochowania takiej staranności w doborze kontrahentów jest obowiązkiem organu podatkowego. Nie oznacza to jednak, że podatnik nie powinien brać czynnego udziału w sprawie i przedstawiać w kontroli podatkowej dowodów na swoją korzyść. Każde bowiem, nawet najmniejsze uczestnictwo, każda próba wykazania i udowodnienia dobrej wiary jest istotna. Nie należy biernie czekać na rezultaty działania organów.

A praktyka organów sobie

Problemem jest to, że organy podatkowe wciąż pomijają w swej ocenie tę część materiału dowodowego, która dowodzi dobrej wiary i dochowania należytej staranności przez podatnika. Taka praktyka wskazuje jedynie na cel działania organu, tj. ukaranie za udział w oszustwie – nawet nieświadomy udział. Organy wymagają od podatników dokładnego zweryfikowania swych potencjalnych kontrahentów, nie tylko z wykorzystaniem ogólnodostępnych środków, ale też – jak można wnioskować z uzasadnień protokołów kontroli czy też decyzji wymiarowych – niemalże wywiadu gospodarczego czy uprawnień policyjnych. W swoich rozstrzygnięciach organy niejednokrotnie wskazują na niewypełnienie wskazanego obowiązku lub zbyt pobieżną weryfikację przyszłego kontrahenta.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Takie naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów jest naruszeniem podstawowym, które jednak trzeba odpowiednio uzasadnić, sporządzając środek odwoławczy. W tym zakresie niewątpliwie istotna jest wiedza pozwalająca na konkretne, rzeczowe, trafne i profesjonalne opisanie zarzutów stawianych organowi. Do tego dochodzą również inne naruszenia procedury, które podatnik powinien uwzględnić w swoich pismach odwoławczych.


Obecna praktyka organów podatkowych pokazuje jednoznacznie, że każde, nawet najmniejsze „uchybienie” podatnika sugerujące niedochowanie należytej staranności jest sprowadzane do najbardziej istotnego błędu, wskazującego na jej brak. Co za tym idzie – również na brak dobrej wiary, a w efekcie na świadomość uczestnictwa w oszustwie podatkowym. Dodatkowo, gdy z materiału dowodowego wynika, że na wcześniejszych lub późniejszych etapach obrotu doszło do takiego naruszenia, organy w ogóle nie biorą pod uwagę dobrej wiary, pomijają korzystne dowody i dążą do ukarania podatnika bez względu na sprzyjające mu okoliczności i jakiekolwiek próby udowodnienia legalności prowadzonej działalności gospodarczej.

Liczy się wytrwałość

Dlatego tak ważne jest, by brać czynny udział w kontroli czy postępowaniu, by składać odpowiednie wnioski dowodowe, by starać się przekonać organ do swoich racji. Istotne jest również, by wskazać na popełniane przez organy – często celowo – błędy proceduralne. Mogą one bowiem przynieść oczekiwany efekt szybciej, niż mogłoby się wydawać. Pamiętać bowiem trzeba, że działalność organów podatkowych podlega weryfikacji – zarówno organów II instancji, jak i sądów administracyjnych. Zatem aktywność w trakcie postępowania oraz towarzyszące temu wytrwałość oraz zdecydowane i przemyślane działanie zebrane w odpowiednią strategię przyniosą dobre efekty.

Autor: prawnik Weronika Marjańska, mec. Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu, w kontrolach podatkowych i celno-skarbowych oraz optymalizacji podatkowej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

REKLAMA

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

Prof. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury w KSeF nie wywołuje skutków cywilnoprawnych. Trzeba zastosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA