REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Objaśnienia podatkowe MF - nowa ochrona podatnika, ale pożytek niewielki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy

REKLAMA

REKLAMA

Minister Rozwoju i Finansów wydał pierwsze objaśnienia podatkowe. Są one fiskalnym zabezpieczeniem dla firm, które się do nich zastosują. Problem polega na tym, że niewiele wyjaśniają. Te pierwsze objaśnienia dotyczą odwrotnego obciążenia w usługach budowlanych. W dużej części jednak zawierają powtórzenie przepisów ustawy o VAT, a podane przykłady są proste i dość oczywiste – zgodnie twierdzą eksperci podatkowi.

Tymczasem branża budowlana od początku 2017 r., czyli od wprowadzenia odwrotnego obciążenia na usługi budowlanych podwykonawców, z niecierpliwością czekała na wyjaśnienia Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Obietnicę, że one będą, złożył w lutym wiceminister finansów Paweł Gruza w odpowiedzi na poselskie interpelacje. 17 marca objaśnienia rzeczywiście zostały opublikowane, tyle że rozczarowują zarówno przedsiębiorców, jak i doradców.

Na ubiegłotygodniowym posiedzeniu sejmowej komisji gospodarki i rozwoju wiceminister Gruza uspokajał: objaśnienia będą rozszerzane.

Dodał też, że branża budowlana będzie traktowana priorytetowo, jeśli chodzi o zwroty VAT.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Biuletyn VAT

Chronią, ale nie objaśniają

Objaśnienia podatkowe to nowa instytucja, obowiązuje dopiero od 2017 r. (art. 14a par. 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej). Wydając je, minister ma obowiązek – podobnie jak w przypadku interpretacji ogólnych – uwzględniać orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Podatnicy, którzy się do objaśnień zastosują, mają gwarancję, że jeżeli fiskus zmieni zdanie, to nie poniosą tego konsekwencji. Jest to zagwarantowane art. 14n par. 4 Ordynacji.

Objaśnień, tak jak interpretacji ogólnej, nie można zaskarżyć do sądu.

REKLAMA

– Odnoszę wrażenie, że z tego powodu, iż objaśnienia są wiążące, ministerstwo nie jest zainteresowane wyjaśnieniem kwestii trudnych, co do których samo nie ma pewności, jak należy do nich podchodzić – komentuje Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy i partner w KNDP.

Jego zdaniem objaśnienia mogą pomóc podatnikom jedynie w wyjaśnieniu podstawowych kwestii, takich jak np. definicja podwykonawcy. – To kluczowe pojęcie, a firmy, nie wiedząc, jak je interpretować, sięgały np. do definicji z prawa zamówień publicznych. Minister natomiast potwierdził to, co mówił w trakcie konsultacji społecznych – że należy brać pod uwagę definicję słownikową – wskazuje ekspert.

Zwraca też uwagę, że podatnicy instynktownie ograniczali odwrotne obciążenie w usługach budowlanych świadczonych przez podwykonawców tylko do sytuacji, gdy nabywca również świadczy usługę budowlaną, a nie dowolną inną.

– Nie wiadomo jednak, czy takie podejście jest prawidłowe – zastanawia się Andrzej Nikończyk. Podaje przykład: czy firma reklamowa, która wynajmie dźwig do postawienia banera, powinna otrzymać od wynajmującego fakturę bez VAT (objętą odwrotnym obciążeniem)?

Najem i montaż

– W budownictwie występują tysiące usług i wiele podobnych stanów faktycznych. Czasem niuanse sprawiają, że powinny być one inaczej rozliczane – zwraca uwagę Arkadiusz Łagowski, doradca podatkowy w Grant Thornton.

Jako przykład podaje sprzątanie dróg: gdy dotyczy ono nieoddanej do użytkowania ulicy, wówczas stosuje się odwrotne obciążenie. Ale gdy sprzątana jest droga publiczna – obowiązują zasady ogólne.

Dodaje, że z VAT należy fakturować też montaż i demontaż rusztowań. Ale ich najem jest już usługą, do której stosuje się odwrotne obciążenie.

– Problem powstaje, gdy usługa polega na najmie rusztowań i ich montażu – mówi Arkadiusz Łagowski. Wyjaśnia, że nie ma stosownych wytycznych do PKWiU z 2008 r., która stosowana jest do celów podatkowych. – Wytyczne do stosowanej pomocniczo klasyfikacji PKWiU z 2015 r. wskazują na traktowanie wynajmu rusztowań z demontażem jako usługi budowlanej podlegającej odwrotnemu obciążeniu. Natomiast wytyczne do klasyfikacji PKD nakazują traktować najem jako usługę niebudowlaną, opodatkowaną na zasadach ogólnych – mówi Arkadiusz Łagowski.

Jego zdaniem objaśnienia ministra powinny dać odpowiedź w tym zakresie.

Czekają na odpowiedź

Podobnie, powinny wyjaśniać, jak rozliczać usługi kompleksowe, bo tu również nie pomaga klasyfikacja statystyczna.

REKLAMA

– Przykładowo usługę instalacji sanitarnych, na którą składają się m.in. materiały, projekt i sama budowa, GUS dzieli na kilka elementów. Tymczasem zgodnie z przepisami VAT jest to usługa kompleksowa, a jej rozliczenie zależy od tego, która usługa jest dominująca – wyjaśnia ekspert.

Broszura nie rozwiązuje też kluczowych problemów przedsiębiorców działających w ramach konsorcjów. Mariusz Korzeb, doradca podatkowy i ekspert Pracodawców RP, wyjaśnia, że resort odniósł się tylko do najprostszych modeli prowadzenia działalności. Praktyka rynkowa jest jednak o wiele bardziej skomplikowana. – Przede wszystkim resort w żaden sposób nie wyjaśnił fundamentalnej dla konsorcjów kwestii, czyli tego, czy partner w konsorcjum zakresowym lub zintegrowanym, fakturujący dotychczas na lidera, jest podwykonawcą w rozumieniu znowelizowanych przepisów ustawy o VAT – mówi Mariusz Korzeb.

Kolejny przykład dotyczy rozliczania VAT przez deweloperów. Jeśli budują lokale na sprzedaż, to nie ma wątpliwości, że nie stosują odwrotnego obciążenia. – Nie wiadomo jednak, co powinien zrobić deweloper, który zmieni zdanie i przeznaczy mieszkania na wynajem – podaje przykład Andrzej Nikończyk.

W objaśnieniach nie ma też słowa na temat np. wykonania napraw gwarancyjnych lokali mieszkalnych.

Wątpliwości budzi też odesłanie do interpretacji ogólnej z 1 kwietnia 2016 r. (nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141). Została ona wydana przed wprowadzeniem odwrotnego obciążenia. W broszurze nie ma jednak słowa o tym, że wyjaśnienia w niej zawarte należy stosować również przy reverse charge. 


Pytania, na które nie ma odpowiedzi w objaśnieniach z 17 marca 2017 r. – przykłady:

● Dostawa z montażem

Chodzi o sytuację, gdy ten sam podmiot dostarcza towar i zarazem wykonuje usługi związane z tą dostawą. Nie wiadomo, czy świadczenie uznać za jednolite (opodatkowane VAT w całości w jednakowy sposób) czy za dwie odrębne czynności; dostawę opodatkowaną VAT na zasadach ogólnych i usługę objętą odwrotnym obciążeniem. Jeśli przyjąć, że świadczenie jest jednolite, to nie wiadomo, który jego element jest kluczowy dla ustalenia sposobu opodatkowania.

● Obciążanie kosztami najemców

Nie wyjaśniono, czy generalny wykonawca, który obciąża najemców częścią kosztów remontu (choćby niewielką, np. 0,1 proc.), ma rozliczać całość wynagrodzenia podwykonawcy z zastosowaniem odwrotnego obciążenia, czy tylko „swoją” część (w przykładzie byłoby to 99,9 proc.).

● Refakturowanie

Nie wyjaśniono, czy refakturowanie kosztów należy traktować jako wykonawstwo i w związku z tym wynagrodzenie podmiotu, który faktycznie wykonał prace, rozliczać z zastosowaniem odwrotnego obciążenia. Można przypuszczać, że tak, zgodnie z fikcją wykonania samodzielnie usług nabywanych na rzecz osoby trzeciej (art. 8 ust. 2a ustawy VAT).

● Skutki błędnego oświadczenia o statusie zamawiającego

Nie wyjaśniono, czy wykonujący usługę budowlaną poniesie negatywne skutki, jeżeli zamawiający przedstawi mu błędne oświadczenie, że nie odsprzedaje usługi (czyli że jest inwestorem), a w rzeczywistości okazuje się, że jest on głównym wykonawcą i że transakcja powinna być objęta odwrotnym obciążeniem.

● Naprawy gwarancyjne

W objaśnieniach nie wyjaśniono, jak wystawić fakturę, jeżeli inwestor domaga się poprawek budowlanych, a główny wykonawca zleca je innemu podwykonawcy niż pierwotny (bo ten już np. nie istnieje). Resort zareagował na ten problem tylko w odpowiedzi na pytanie DGP. Wyjaśnił, że w takiej sytuacji mechanizm odwróconego obciążenia nie będzie miał zastosowania, bo dochodzi do zlecenia usługi przez głównego wykonawcę bezpośrednio zleceniobiorcy (więcej w artykule „Odwrotne obciążenie tak, ale nie zawsze”, DGP nr 52/2017). 

Źródło: Konfederacja Lewiatan

Agnieszka Pokojska,

Łukasz Zalewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA