REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Objaśnienia podatkowe MF - nowa ochrona podatnika, ale pożytek niewielki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy

REKLAMA

REKLAMA

Minister Rozwoju i Finansów wydał pierwsze objaśnienia podatkowe. Są one fiskalnym zabezpieczeniem dla firm, które się do nich zastosują. Problem polega na tym, że niewiele wyjaśniają. Te pierwsze objaśnienia dotyczą odwrotnego obciążenia w usługach budowlanych. W dużej części jednak zawierają powtórzenie przepisów ustawy o VAT, a podane przykłady są proste i dość oczywiste – zgodnie twierdzą eksperci podatkowi.

Tymczasem branża budowlana od początku 2017 r., czyli od wprowadzenia odwrotnego obciążenia na usługi budowlanych podwykonawców, z niecierpliwością czekała na wyjaśnienia Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Obietnicę, że one będą, złożył w lutym wiceminister finansów Paweł Gruza w odpowiedzi na poselskie interpelacje. 17 marca objaśnienia rzeczywiście zostały opublikowane, tyle że rozczarowują zarówno przedsiębiorców, jak i doradców.

Na ubiegłotygodniowym posiedzeniu sejmowej komisji gospodarki i rozwoju wiceminister Gruza uspokajał: objaśnienia będą rozszerzane.

Dodał też, że branża budowlana będzie traktowana priorytetowo, jeśli chodzi o zwroty VAT.

REKLAMA

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Biuletyn VAT

Chronią, ale nie objaśniają

Objaśnienia podatkowe to nowa instytucja, obowiązuje dopiero od 2017 r. (art. 14a par. 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej). Wydając je, minister ma obowiązek – podobnie jak w przypadku interpretacji ogólnych – uwzględniać orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Podatnicy, którzy się do objaśnień zastosują, mają gwarancję, że jeżeli fiskus zmieni zdanie, to nie poniosą tego konsekwencji. Jest to zagwarantowane art. 14n par. 4 Ordynacji.

Objaśnień, tak jak interpretacji ogólnej, nie można zaskarżyć do sądu.

– Odnoszę wrażenie, że z tego powodu, iż objaśnienia są wiążące, ministerstwo nie jest zainteresowane wyjaśnieniem kwestii trudnych, co do których samo nie ma pewności, jak należy do nich podchodzić – komentuje Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy i partner w KNDP.

Jego zdaniem objaśnienia mogą pomóc podatnikom jedynie w wyjaśnieniu podstawowych kwestii, takich jak np. definicja podwykonawcy. – To kluczowe pojęcie, a firmy, nie wiedząc, jak je interpretować, sięgały np. do definicji z prawa zamówień publicznych. Minister natomiast potwierdził to, co mówił w trakcie konsultacji społecznych – że należy brać pod uwagę definicję słownikową – wskazuje ekspert.

Zwraca też uwagę, że podatnicy instynktownie ograniczali odwrotne obciążenie w usługach budowlanych świadczonych przez podwykonawców tylko do sytuacji, gdy nabywca również świadczy usługę budowlaną, a nie dowolną inną.

– Nie wiadomo jednak, czy takie podejście jest prawidłowe – zastanawia się Andrzej Nikończyk. Podaje przykład: czy firma reklamowa, która wynajmie dźwig do postawienia banera, powinna otrzymać od wynajmującego fakturę bez VAT (objętą odwrotnym obciążeniem)?

Najem i montaż

– W budownictwie występują tysiące usług i wiele podobnych stanów faktycznych. Czasem niuanse sprawiają, że powinny być one inaczej rozliczane – zwraca uwagę Arkadiusz Łagowski, doradca podatkowy w Grant Thornton.

Jako przykład podaje sprzątanie dróg: gdy dotyczy ono nieoddanej do użytkowania ulicy, wówczas stosuje się odwrotne obciążenie. Ale gdy sprzątana jest droga publiczna – obowiązują zasady ogólne.

Dodaje, że z VAT należy fakturować też montaż i demontaż rusztowań. Ale ich najem jest już usługą, do której stosuje się odwrotne obciążenie.

– Problem powstaje, gdy usługa polega na najmie rusztowań i ich montażu – mówi Arkadiusz Łagowski. Wyjaśnia, że nie ma stosownych wytycznych do PKWiU z 2008 r., która stosowana jest do celów podatkowych. – Wytyczne do stosowanej pomocniczo klasyfikacji PKWiU z 2015 r. wskazują na traktowanie wynajmu rusztowań z demontażem jako usługi budowlanej podlegającej odwrotnemu obciążeniu. Natomiast wytyczne do klasyfikacji PKD nakazują traktować najem jako usługę niebudowlaną, opodatkowaną na zasadach ogólnych – mówi Arkadiusz Łagowski.

Jego zdaniem objaśnienia ministra powinny dać odpowiedź w tym zakresie.

Czekają na odpowiedź

Podobnie, powinny wyjaśniać, jak rozliczać usługi kompleksowe, bo tu również nie pomaga klasyfikacja statystyczna.

– Przykładowo usługę instalacji sanitarnych, na którą składają się m.in. materiały, projekt i sama budowa, GUS dzieli na kilka elementów. Tymczasem zgodnie z przepisami VAT jest to usługa kompleksowa, a jej rozliczenie zależy od tego, która usługa jest dominująca – wyjaśnia ekspert.

Broszura nie rozwiązuje też kluczowych problemów przedsiębiorców działających w ramach konsorcjów. Mariusz Korzeb, doradca podatkowy i ekspert Pracodawców RP, wyjaśnia, że resort odniósł się tylko do najprostszych modeli prowadzenia działalności. Praktyka rynkowa jest jednak o wiele bardziej skomplikowana. – Przede wszystkim resort w żaden sposób nie wyjaśnił fundamentalnej dla konsorcjów kwestii, czyli tego, czy partner w konsorcjum zakresowym lub zintegrowanym, fakturujący dotychczas na lidera, jest podwykonawcą w rozumieniu znowelizowanych przepisów ustawy o VAT – mówi Mariusz Korzeb.

Kolejny przykład dotyczy rozliczania VAT przez deweloperów. Jeśli budują lokale na sprzedaż, to nie ma wątpliwości, że nie stosują odwrotnego obciążenia. – Nie wiadomo jednak, co powinien zrobić deweloper, który zmieni zdanie i przeznaczy mieszkania na wynajem – podaje przykład Andrzej Nikończyk.

W objaśnieniach nie ma też słowa na temat np. wykonania napraw gwarancyjnych lokali mieszkalnych.

Wątpliwości budzi też odesłanie do interpretacji ogólnej z 1 kwietnia 2016 r. (nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141). Została ona wydana przed wprowadzeniem odwrotnego obciążenia. W broszurze nie ma jednak słowa o tym, że wyjaśnienia w niej zawarte należy stosować również przy reverse charge. 


Pytania, na które nie ma odpowiedzi w objaśnieniach z 17 marca 2017 r. – przykłady:

● Dostawa z montażem

Chodzi o sytuację, gdy ten sam podmiot dostarcza towar i zarazem wykonuje usługi związane z tą dostawą. Nie wiadomo, czy świadczenie uznać za jednolite (opodatkowane VAT w całości w jednakowy sposób) czy za dwie odrębne czynności; dostawę opodatkowaną VAT na zasadach ogólnych i usługę objętą odwrotnym obciążeniem. Jeśli przyjąć, że świadczenie jest jednolite, to nie wiadomo, który jego element jest kluczowy dla ustalenia sposobu opodatkowania.

● Obciążanie kosztami najemców

Nie wyjaśniono, czy generalny wykonawca, który obciąża najemców częścią kosztów remontu (choćby niewielką, np. 0,1 proc.), ma rozliczać całość wynagrodzenia podwykonawcy z zastosowaniem odwrotnego obciążenia, czy tylko „swoją” część (w przykładzie byłoby to 99,9 proc.).

● Refakturowanie

Nie wyjaśniono, czy refakturowanie kosztów należy traktować jako wykonawstwo i w związku z tym wynagrodzenie podmiotu, który faktycznie wykonał prace, rozliczać z zastosowaniem odwrotnego obciążenia. Można przypuszczać, że tak, zgodnie z fikcją wykonania samodzielnie usług nabywanych na rzecz osoby trzeciej (art. 8 ust. 2a ustawy VAT).

● Skutki błędnego oświadczenia o statusie zamawiającego

Nie wyjaśniono, czy wykonujący usługę budowlaną poniesie negatywne skutki, jeżeli zamawiający przedstawi mu błędne oświadczenie, że nie odsprzedaje usługi (czyli że jest inwestorem), a w rzeczywistości okazuje się, że jest on głównym wykonawcą i że transakcja powinna być objęta odwrotnym obciążeniem.

● Naprawy gwarancyjne

W objaśnieniach nie wyjaśniono, jak wystawić fakturę, jeżeli inwestor domaga się poprawek budowlanych, a główny wykonawca zleca je innemu podwykonawcy niż pierwotny (bo ten już np. nie istnieje). Resort zareagował na ten problem tylko w odpowiedzi na pytanie DGP. Wyjaśnił, że w takiej sytuacji mechanizm odwróconego obciążenia nie będzie miał zastosowania, bo dochodzi do zlecenia usługi przez głównego wykonawcę bezpośrednio zleceniobiorcy (więcej w artykule „Odwrotne obciążenie tak, ale nie zawsze”, DGP nr 52/2017). 

Źródło: Konfederacja Lewiatan

Agnieszka Pokojska,

Łukasz Zalewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF dla rolników – rewolucja, która zapuka do gospodarstw w 2026 roku

Cyfrowa rewolucja wkracza na wieś! Już w 2026 roku także rolnik będzie musiał zmierzyć się z KSeF – Krajowym Systemem e-Faktur. Czy jesteś gotowy na koniec papierowych faktur, łatwiejsze rozliczenia i nowe wyzwania technologiczne? Sprawdź, co dokładnie się zmienia i jak przygotować swoje gospodarstwo, żeby nie zostać w tyle.

KSeF już za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę – jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

REKLAMA

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

TSUE: Sąd ma ocenić, czy klauzula WIBOR szkodzi konsumentowi ale nie może oceniać samego wskaźnika

Sąd krajowy ma obowiązek dokonania oceny, czy warunek umowny dotyczący zmiennej stopy oprocentowania opartej o WIBOR, powoduje znaczącą nierównowagę ze szkodą dla konsumenta - oceniła Rzeczniczka Generalna TSUE w opinii opublikowanej 11 września 2025 r. (sprawa C‑471/24 - J.J. przeciwko PKO BP S.A.) Dodała, że ocena ta nie może jednak odnosić się do wskaźnika WIBOR jako takiego ani do metody jego ustalania.

Kiedy ZUS może przejąć wypłatę świadczeń od przedsiębiorcy? Konieczny wniosek od płatnika lub ubezpieczonego

Brak płynności finansowej płatnika składek, zatrudniającego powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników, takich jak zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. ZUS może pomóc w takiej sytuacji i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

REKLAMA

W 2026 roku 2,8 mln firm musi zmienić sposób fakturowania. Im szybciej się przygotują, tym większą przewagę zyskają nad konkurencją

W 2026 roku ponad 2,8 mln przedsiębiorstw w Polsce zostanie objętych obowiązkiem korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Dla wielu z nich będzie to największa zmiana technologiczna od czasu cyfryzacji JPK. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada tę transformację jako krok ku nowoczesności, dla MŚP może oznaczać konieczność głębokiej reorganizacji sposobu działania. Eksperci radzą przedsiębiorcom: czas wdrożenia KSeF potraktujcie jako inwestycję.

Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

REKLAMA