Odpłatne korzystanie przez pracowników z samochodów firmowych - odliczenie VAT

Teoretycznie można przyjąć, że odpłatne udostępnianie samochodów osobowych przez spółkę na rzecz pracowników (na ich cele prywatne) będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT (tj. czynność podlegającą opodatkowaniu), które będzie realizowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. To natomiast może oznaczać, że spółka mogłaby korzystać z prawa do odliczenia 100% VAT od wydatków związanych z nabyciem i użytkowaniem tych samochodów.

W praktyce jednak zgodnie z aktualną linią orzeczniczą, udostępnienie samochodów służbowych na rzecz pracowników (nawet jeśli ww. oplata zostanie określona na warunkach rynkowych), przekreśla prawo do odliczenia 100 % VAT.

W dniu 10 maja 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał w powyższej sprawie dwa kolejne, niekorzystne dla podatników wyroki (o sygn. akt I FSK 1287/15 oraz o sygn. akt I FSK 1556/15).

Auta demonstracyjne

Pierwszy z wyroków dotyczy odpłatnego udostępniania przez dilera samochodowego na rzecz swoich pracowników samochodów demonstracyjnych (służących do jazd próbnych). Niniejsze samochody są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą dilera, który świadczy usługi związane ze sprzedażą, wynajmem oraz dzierżawą samochodów.

W przywołanym wyroku NSA wskazał, że spółce przysługiwałoby prawo do odliczenia 100 % VAT od aut demonstracyjnych, jeśli złoży ona informację VAT-26 i będzie prowadzić stosowną ewidencję pojazdów wykluczającą użycie tych samochodów do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Tym samym, NSA podtrzymał stanowsko Ministra Finansów, który stwierdził, że nawet jeśli samochody są wynajmowane pracownikom po cenach rynkowych i taka usługa mieści się w przedmiocie działalności spółki, to jednak nie oznacza to zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji.

Auta leasingowane

Drugi z wyroków dotyczy spółki, wykorzystującej w ramach prowadzonej działalności auta leasingowane, które po godzinach pracy odpłatnie udostępniane są pracownikom.

Również tym razem NSA uznał, że prawo do odliczenia 100% podatku VAT przysługuje tylko w przypadku gdy samochód jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Dodatkowo NSA wskazał, że w ustawie o VAT ustawodawca rozróżnia pojęcie działalności gospodarczej (art. 15 ust 2 ustawy o VAT) i odpłatnego świadczenia usług polegającego na użyciu towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza, w tym dla celów osobistych podatnika lub jego pracowników (art. 8 ust. 2 pkt. 1 ustawy o VAT).