REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wykreślenie podatnika z rejestru VAT tylko decyzją administracyjną

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Wykreślenie podatnika z rejestru VAT tylko decyzją administracyjną
Wykreślenie podatnika z rejestru VAT tylko decyzją administracyjną

REKLAMA

REKLAMA

Kolejne wojewódzkie sądy administracyjne orzekają, że urzędnicy skarbowi nie mogą wykreślać podatników VAT z rejestru podatników bez wydania decyzji administracyjnej. Wykreślenie podatnika z rejestru bez wydania decyzji administracyjnej jest bezskuteczne.

Część orzeczeń zdążyło się już uprawomocnić. Co to oznacza dla przedsiębiorców bezpodstawnie wykreślonych z rejestru VAT? Najkrócej mówiąc – nie utracili statusu podatnika VAT i związanych z nim praw.

REKLAMA

Autopromocja

– Mogą się dzięki temu starać np. o zwrot nadwyżki podatku naliczonego. Wydaje się też, że mogliby podjąć w sądzie próbę uzyskania odszkodowania, choć nie będzie to proste – komentuje Piotr Chojnacki doradca podatkowy w TA&TPT.

Szansy na wygranie odszkodowania nie widzi też za bardzo Łukasz Blak, doradca podatkowy w Certus LTA. – Wykazanie szkody będzie w takiej sytuacji bardzo trudne, o ile nie niemożliwe. Najwięcej wykreśleń z rejestru VAT dotyczy przecież małych podatników albo firm dopiero rozpoczynających działalności. Niełatwo im będzie wykazać wysokość utraconych przyszłych zysków.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: Biuletyn VAT

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Forma stygmatyzacji

Łukasz Blak zwraca uwagę, że wykreślenie z rejestru VAT zmienia sytuację prawną podatnika – pozbawia go prawa do odliczenia podatku, do stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia, utrudnia akceptację jego faktur przez kontrahentów itp.

– Wykreślenie z rejestru to forma stygmatyzacji podatnika – mówi Przemysław Antas, radca prawny i doradca podatkowy w Antas Legal. Wylicza, że kontrahenci są wzywani do korekty deklaracji, odmawia się im prawa do odliczenia podatku, a nawet wzywa do przedstawienia dowodów wykonania usług.

– Skutkiem tego wielu z nich zrywa współpracę z przedsiębiorcą, co może się stać szczególnie dobitne, gdy się okaże, że wykreślenia było bezskuteczne – zauważa ekspert.

Czas na sąd kasacyjny

Na razie kwestia odszkodowań to „dzielenie skóry na niedźwiedziu”, bo fiskus daleki jest od kapitulacji w sporze o wykreślenia. Zaskarżył do Naczelnego Sądu Administracyjnego część wyroków I instancji.

Co ciekawe, już dwa i pół roku temu minister finansów Marian Banaś potwierdził w odpowiedzi z 22 marca 2017 r. na interpelację poselską (nr 10878), że wykreślenia wymagają wydania decyzji administracyjnej.

– Czas, aby wypowiedział się w tej sprawie NSA. Najlepiej, żeby zrobił to w formie uchwały – uważa Przemysław Antas.

Ekspert ma nadzieję, że sąd kasacyjny zaaprobuje stanowisko, zgodnie z którym wykreślenie wymaga wydania decyzji administracyjnej.

– W przeciwnym wypadku byłoby to usankcjonowanie „sądów kapturowych” nad podatnikami – komentuje Przemysław Antas.

Wielkie porządki

Problem nie jest nowy, ale nasilił się od 2017 r., gdy w ustawie o VAT pojawiły się nowe przepisy pozwalające fiskusowi na wykreślanie firm z rejestru podatników czynnych VAT (nowe art. 96 ust. 9–9a). Dotyczy to m.in. podatników, którzy nie istnieją, z którymi mimo udokumentowanych prób urząd nie może się skontaktować, którzy zawiesili działalność na więcej niż pół roku, nie składali w tym czasie deklaracji albo składali przez pół deklaracje zerowe (to się nie zmieni). Urzędnicy wykreślają z rejestru także podatników, którzy podali nieprawidłowe dane w zgłoszeniu rejestracyjnym, wystawiali puste faktury bądź mieli sądowy zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

W praktyce najczęściej z rejestru znikają podatnicy, którzy na zbyt długo zawiesili działalność gospodarczą albo składali deklaracje zerowe.

Decyzja czy powiadomienie

Zdaniem urzędników wykreślenie jest zwykłą czynnością materialno-techniczną, która nie wymaga wydania decyzji administracyjnej. Uważają więc, że nie muszą prowadzić formalnego postępowania podatkowego, wystarczy, że powiadomią przedsiębiorcę o utracie przez niego statusu podatnika VAT.

– W praktyce najczęściej sprawa kończy się notatką urzędnika wpiętą do akt bez zawiadamiania podatnika o wykreśleniu. Przedsiębiorca dowiaduje się o tym od swojego kontrahenta, który nie chce przyjąć wystawionej przez niego faktury – wyjaśnia Przemysław Antas.

Niektórzy podatnicy decydują się zaskarżyć takie postępowanie fiskusa do sądu.

Na korzyść podatników

REKLAMA

Tak właśnie było w sprawie zakończonej wyrokiem WSA w Gliwicach z 18 lipca 2019 r. (sygn. akt I SA/Gl 542/19). Spółka została wykreślona z rejestru, bo przez ponad pół roku składała deklaracje zerowe. Złożyła skargę do sądu, bo uważała, że fiskus powinien był w jej sprawie wydać decyzję. To dawałoby jej możliwość odwołania się do II instancji.

Zarzuciła też naczelnikowi urzędu skarbowego, że zignorował treść art. 96 ust. 9e ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnik powinien mieć prawo do złożenia wyjaśnień, czy zbyt długie składanie zerowych deklaracji nie wynika ze specyfiki jego biznesu.

Fiskus bronił się, twierdząc, że wykonał zwykłą czynność materialno-techniczną, która nie wymaga decyzji. Zwrócił też uwagę na to, że spółka została wcześniej wykreślona z rejestru VAT-UE, a zanim to nastąpiło, urzędnicy bezskutecznie próbowali się z nią skontaktować. Przeszukali internet i bazy danych, takie jak POLTAX czy SERCE, ale nigdzie nie znaleźli numeru telefonu spółki ani jej adresu e-mail.

WSA stwierdził, że wykreślenie było bezskuteczne. Zwrócił uwagę na to, że naczelnik US musiał znać adres pocztowy spółki, skoro dostarczył na niego powiadomienie o wykreśleniu. Najpierw więc powinien był zażądać wyjaśnień od przedsiębiorcy co do specyfiki jego działalności i sprawdzić, czy to nie ona wpływa na zbyt długie składanie deklaracji zerowych.

WSA nie miał też wątpliwości, że wykreślenie z rejestru VAT jest czymś więcej niż zwykłą czynnością techniczną i urzędnicy powinni byli wydać w tej sprawie decyzję. Od rejestracji dla celów VAT zależy bowiem m.in. korzystanie z niektórych zwolnień podatkowych bądź zastosowanie odwrotnego obciążenia VAT – zwrócił uwagę sąd.

Podobnego zdania były też inne sądy wojewódzkie: w Gdańsku w wyroku z 25 czerwca 2019 r. (sygn. akt I SA/Gd 557/19) i z 28 maja 2019 r. (sygn. akt I SA/Gd 591/19), w Szczecinie w wyroku z 6 grudnia 2018 r. (sygn. akt I SA/Sz 579/18), w Warszawie w wyrokach z 13 lipca 2018 r. (sygn. akt III SA/Wa 3158/17), z 4 lipca 2018 r. (sygn. akt III SA/Wa 3481/17), z 22 marca 2017 r. (sygn. akt VIII SA/Wa 640/16 i VIII SA/Wa 566/16).

Wszystkie te wyroki, z wyjątkiem orzeczeń gdańskiego WSA, są już prawomocne, z tym że dwa ostatnie dotyczą stanu prawnego jeszcze przed 2017 r., gdy fiskus miał mniejsze kompetencje w zakresie wykreślania z rejestru (ale też nie robił tego w formie decyzji).

Zapadły też dwa umiarkowanie korzystne dla skarbówki wyroki WSA we Wrocławiu: z 5 marca 2019 r. (sygn. akt I SA/Wr 1164/18, nieprawomocny) i z 5 września 2018 r. (sygn. akt I SA/Wr 454/18, prawomocny). Sędziowie orzekli, że wykreślenie z rejestru VAT nie wymaga wydania decyzji administracyjnej, bo jest to zwykła czynność materialno-techniczna. Mimo to i tak uznali wykreślenia za bezskuteczne, ale z innego powodu – urzędnicy nie zgromadzili wystarczająco wielu danych o podatniku i nie wysłuchali jego wyjaśnień co do specyfiki jego działalności (w obu przypadkach chodziło o zbyt długie składanie zerowych deklaracji). ©℗

Od 1 września wykreślenia jeszcze szybciej

Od niedzieli urzędnicy mogą wykreślać podatnika z rejestru VAT już po 3 miesiącach (po kwartale), a nie – jak dotychczas po 6 miesiącach – nieskładania deklaracji VAT.

Nie zmieniła się natomiast zasada, że podatnik jest wykreślany z rejestru VAT, jeśli przez 6 kolejnych miesięcy (dwa kolejne kwartały) składał deklaracje zerowe.

Maciej Dybaś z Crido Taxand zwraca uwagę na jeszcze jedną zmianę, która również będzie mieć wpływ na problem wykreśleń z rejestru VAT.

– Od 1 września br. funkcjonuje biała lista podatników, która zmusi przedsiębiorców do częstszego niż dotychczas weryfikowania statusu swoich kontrahentów dla celów VAT. Może się okazać, że wielu z nich po raz pierwszy zderzy się z problemem wyrejestrowanego z VAT kontrahenta. Problem ten, i tak już poważny, tylko więc się nasili – przewiduje ekspert.

Mariusz Szulc mariusz.szulc@infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kompas Konkurencyjności dla UE – ogólniki i brak konkretnych działań. Stanowisko PIPC

W dniu 29 stycznia 2025 r. Komisja Europejska przedstawiła „Kompas Konkurencyjności dla UE”. Jest to pierwsza inicjatywa nowej Komisji Europejskiej, która ustanawia konkurencyjność jako jedną z nadrzędnych zasad działania UE na czas trwania obecnej kadencji (2024-2029). Poniżej prezentujemy stanowisko Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego dotyczące ww. dokumentu Komisji Europejskiej.

Ulga termomodernizacyjna 2025: Co nowego w przepisach dla podatników?

Ulga termomodernizacyjna po zmianach. Od początku 2025 roku właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej także w przypadku zakupu i montażu magazynów energii. Jest to kolejna forma wsparcia rozwoju energetyki odnawialnej i zwiększenia opłacalności instalacji prosumenckich.

Uwaga na fałszywe e-maile na temat konieczności dokonania korekty PIT

Ministerstwo Finansów poinformowało, że pojawiły się fałszywe wiadomości podszywające się pod Krajową Administrację Skarbową (KAS) zawierające miedzy innymi informacje o konieczności dokonania korekty PIT-17.

WIBOR zostanie zastąpiony przez POLSTR - nowy wskaźnik referencyjny. Od kiedy?

POLSTR – tak będzie nazywał się nowy wskaźnik referencyjny, który zastąpi WIBOR. Taką decyzję podjął 30 stycznia 2025 r. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. wskaźników referencyjnych.

REKLAMA

Sądy masowo popierają przedsiębiorców w sporze o Mały ZUS Plus

Sądy Okręgowe w całej Polsce wydały ponad 60 wyroków zgodnych z interpretacją Rzecznika MŚP, uznając, że przedsiębiorcy mogą ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus po dwóch latach przerwy. ZUS stoi na stanowisku, że okres ten powinien wynosić trzy lata. Spór trwa, a część spraw trafia do Sądu Najwyższego.

Czy komputery kwantowe są zagrożeniem dla blockchaina i bezpieczeństwa cyfrowych transakcji?

Blockchain od lat jest symbolem bezpieczeństwa i niezmienności danych. Jego zastosowanie wykracza daleko poza kryptowaluty – wykorzystuje się go w finansach, administracji, logistyce czy ochronie zdrowia. Jednak pojawienie się komputerów kwantowych, zdolnych do przeprowadzania obliczeń niewyobrażalnych dla klasycznych komputerów, rodzi pytanie: czy blockchain przestanie być odporny na złamanie? A jeśli tak, jakie będą tego konsekwencje dla transakcji, danych i całej gospodarki cyfrowej?

Przelewy natychmiastowe – czy europejskie banki są gotowe do zmian?

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego przelewy w euro mają docierać na konta klientów w UE w ciągu 10 sekund. Bankom, które nie spełnią tego wymogu, mogą grozić nie tylko kary, ale i utrata klientów.

Przedsiębiorców niepokoją podatki i niestabilność prawa. Dużym problemem są też rosnące koszty energii

Rosnące koszty energii, wysokie podatki i niestabilność prawa to największe obawy polskich przedsiębiorców. Firmy mierzą się także z problemem braków kadrowych, a większość nie spodziewa się poprawy warunków gospodarczych w najbliższym czasie.

REKLAMA

4%, 5% a nawet 8% - w którym banku można tyle dostać? Oprocentowanie lokat i kont oszczędnościowych - koniec stycznia 2025 r.

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

REKLAMA