Komercyjne wykorzystanie infrastruktury a VAT

Przypomnijmy - VAT będzie wydatkiem kwalifikowalnym w sytuacji, gdy zostanie rzeczywiście i ostatecznie poniesiony przez beneficjenta szeroko pojętych dotacji. Przykładowo podatek podlegający odzyskaniu zgodnie z ustawą o VAT nie będzie uznany za koszt kwalifikowalny, jeśli nie został faktycznie odzyskany przez beneficjenta, ale ten miał prawo do jego odzyskania (tzn. mógł odliczyć podatek naliczony wykazany na fakturach zakupowych).

Autopromocja

Każdy wniosek o dofinansowanie powinien zawierać informację o kwalifikowalności VAT. Może więc zdarzyć się, że podmiot ubiegający się o dotacje wskaże VAT jako podatek nie podlegający odliczeniu, gdyż nie jest związany z czynnościami opodatkowanymi VAT. Następnie okaże się, że kwalifikowalność podatku ulegnie zmianie. Taka sytuacja będzie miała miejsce w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, które coraz częściej decydują się na komercyjne wykorzystanie infrastruktury, co daje im prawo do częściowego odliczenia VAT od wydatków związanych z inwestycją. Ciekawym przypadkiem może być sytuacja, gdy komercyjne zastosowanie staje się możliwe w związku z decyzją organów państwowych. Tak jest w przypadku możliwości komercyjnego wykorzystania infrastruktury badawczej powstałej w wyniku dofinasowania ze środków europejskich, z którego w szerokim zakresie korzystały na przykład uczelnie w ramach XII osi priorytetowej PO IiŚ. W tym wypadku polskie władze uzgodniły wraz z Komisją Europejską taką interpretację przepisów wykonawczych, która pozwala na prowadzenie w pewnym zakresie działalności gospodarczej z wykorzystaniem dofinansowanej infrastruktury.

Autopromocja

Nowelizacja VAT 2025.
Praktyczny webinar INFORAKADEMII

Sprawdź

W takiej sytuacji powstaje pytanie, co zrobić w przypadku zmiany kwalifikowalności VAT. Składając wniosek o dofinansowanie, beneficjent zobowiązuje się do zwrotu zrefundowanej w ramach projektu części poniesionego podatku VA, jeżeli zaistnieją przesłanki umożliwiające odzyskanie lub odliczenie tego podatku. Odrębną kwestią jest jak zweryfikować czy prawo do odliczenia podatku naliczonego powstało i od kiedy.

Jakie dotacje należy uwzględnić w podstawie opodatkowania

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT), korektę kwoty podatku naliczonego stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy (i) podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, (ii) albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. Należy tutaj przede wszystkim przeanalizować drugą sytuację opisaną w przedstawionym artykule. Z literalnego brzmienia przepisu wynika, że w sytuacji gdy podatnik w danym przypadku nie miał prawa do odliczenia VAT, a następnie prawo takie uzyskał należy zastosować odpowiednio przepisy dotyczące rocznej korekty. W praktyce po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego podatnik jest obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie ze szczególnymi zasadami określonymi w art. 90 ust. 2 – 10 ustawy o VAT.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Podsumowując:

- w przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty takiej podatnik dokonuje jednorazowo po zakończeniu roku, w którym towary zostały oddane do użytkowania,

- w przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, których wartość początkowa przekracza 15 000 zł, podatnik dokonuje korekty w ciągu 5 kolejnych lat, przy czym w przypadku gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów w ciągu 10 lat licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Polecamy: Kodeks pracy 2016 z komentarzem (PDF)

Innymi słowy, podmiotowi, któremu nie przysługiwało prawo do odliczenia, rozpoczęcie wykonywania czynności opodatkowanych spowoduje uaktualnienie prawa zgodnie ze wspomnianymi powyżej zasadami. Co ważne na podobnym stanowisku stoją sądy administracyjne, przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 25 lipca 2016 r. (sygn. akt III SA/Gl 199/16) czy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 24 lutego 2014 r. (sygn. akt I SA/Gd 2/16). Oba wyroki wydano w sprawie jednostek samorządu terytorialnego, które skarżyły negatywne dla nich interpretacje podatkowe.

Powyższe wskazuje, że organy podatkowe mają zdanie odmienne od przedstawionego i uznają, że późniejsze wykorzystanie danej inwestycji do czynności opodatkowanych VAT, nie oznacza że w momencie zakupów towarów i usług dla realizacji tej inwestycji podatnik nabył prawo do odliczenia tego podatku.

Przy braku jednoznacznego stanowiska podatnik stoi przed trudną decyzją w zakresie uznania kwalifikowalności VAT i jego ewentualnej korekty. Może zdarzyć się tak, że nawet wobec negatywnego stanowiska organów podatkowych uzyskanie ich oficjalnego stanowiska zabezpieczy beneficjenta przed obowiązkiem zwrotu części dotacji odpowiadającej podatkowi naliczonemu, w sytuacji rozpoczęcia komercyjnego wykorzystania dofinansowanej inwestycji.

Autor: Urszula Płusa-Szpadzik, Doradca podatkowy, Starszy Konsultant w Accreo Sp. z o.o.