Odwrócony VAT w budownictwie nadal rodzi poważne problemy

Autopromocja

Przypomnijmy, że z dniem 1 stycznia 2017 roku weszły w życie zmiany w ustawie VAT, które wprowadziły odwrotne obciążenie na usługi budowlane świadczone przez podwykonawców, będących czynnymi podatnikami VAT. Katalog usług podlegających opodatkowaniu na szczególnych zasadach zawiera Załącznik nr 14 do ustawy VAT. I w tym miejscu pojawia się niestety już pierwszy praktyczny problem. Opiera się on bowiem na Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), której stosowanie w tym kontekście z pewnością nie jest najlepszym rozwiązaniem. Nie uwzględnia ona bowiem specyfiki podatku od towarów i usług, chociażby z punktu widzenia świadczeń kompleksowych.

Decyduje PKWiU – niestety

Przypomnijmy, że z dniem 1 stycznia 2017 roku weszły w życie zmiany w ustawie VAT, które wprowadziły odwrotne obciążenie na usługi budowlane świadczone przez podwykonawców, będących czynnymi podatnikami VAT. Katalog usług podlegających opodatkowaniu na szczególnych zasadach zawiera Załącznik nr 14 do Ustawy VAT. I w tym miejscu pojawia się niestety już pierwszy praktyczny problem. Opiera się on bowiem na Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), której stosowanie w tym kontekście z pewnością nie jest najlepszym rozwiązaniem. Nie uwzględnia ona bowiem specyfiki podatku od towarów i usług, chociażby z punktu widzenia świadczeń kompleksowych.

Podatnicy, nie mając pewności co do klasyfikacji świadczonych przez siebie usług, mają możliwość wystąpienia o opinię do Urzędu Statystycznego w Łodzi (UStat.). Praktyka pokazuje jednak, że taka opinia może być w praktyce niewiele warta z punktu widzenia celu, jaki wiele podmiotów chciałoby osiągnąć. Co bowiem kluczowe, wydając swoją opinię UStat. nie uwzględnia specyfiki VAT –  pojęcie usług kompleksowych, a więc usług składających się z szeregu świadczeń cząstkowych, w tym świadczenia głównego, traktowanych na gruncie VAT jako jedna usługa – jest mu obce. Nawet pomimo wskazania we wniosku, że podatnik świadczy usługę o kompleksowym charakterze, UStat. potrafi wydać opinię rozbijającą przedmiot świadczenia na kilka odrębnych usług, z różnymi grupowaniami PKWiU. To sprawia, że taka opinia z punktu widzenia przedsiębiorcy i celu jaki chciałby osiągnąć, jest niewiele warta.

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Z pomocą nie przychodzą tutaj także organy podatkowe, które potrafią odmówić wydania interpretacji, o ile podatnik samodzielnie, w treści zapytania, nie przyporządkuje przedmiotu świadczenia (usługi) do konkretnego PKWiU lub, co gorsze, wydają interpretacje warunkowe, dające złudne poczucie ochrony.

Polecamy: VAT 2018. Komentarz

Z jednej strony mamy więc UStat., który wydając swoje opinie (nie mające nadal formalnie waloru ochronnego) abstrahuje od przepisów prawa podatkowego i specyfiki VAT, a z drugiej organy podatkowe, które umywają ręce twierdząc, że przepisy w zakresie klasyfikacji statystycznych (do których wprost odwołuje się ustawa VAT) nie stanowią przepisów prawa podatkowego i w związku z tym nie stosuje się ich w postępowaniach o wydanie interpretacji indywidualnej. Pomimo orzecznictwa sądów administracyjnych w tym zakresie, wskazującego że przepisy w zakresie PKWiU powinny być przedmiotem interpretacji, organy podatkowe pozostają nieugięte i konsekwentnie wzbraniają się przed klasyfikacją przedmiotu świadczenia na gruncie PKWiU, pozostawiając podatników samym sobie.

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Brak działań ze strony MF

Pomimo zidentyfikowania tych problemów już w ubiegłym roku, Ministerstwo Finansów nie podjęło żadnych istotnych kroków, które pomogłyby jej rozwiązać. Z pomocą nie przychodzą tutaj także objaśnienia podatkowe, które w większości odnoszą się do dosyć ogólnych kwestii, m.in. odsyłając podatników ze swoimi problemami do… UStat. A mówimy przecież o branży budowlanej, w której wartość świadczonych usług idzie w miliony złotych i błędna klasyfikacja przedmiotu świadczenia może mieć daleko idące konsekwencje.

Autopromocja

Kasowy PIT 2025 – webinar.
Nowe przepisy

Sprawdź

Dalszy ciąg artykułu o problemach z odwrotnym obciążeniem w branży budowlanej

Autor: Jakub Makarewicz, Doradca podatkowy, Doradztwo podatkowe Grant Thornton