REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykazać w księgach rachunkowych skutki toczącego się postępowania sądowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Jak wykazać w księgach rachunkowych skutki toczącego się postępowania sądowego/ Fot. Fotolia
Jak wykazać w księgach rachunkowych skutki toczącego się postępowania sądowego/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W związku z realizacją umowy dofinansowanej z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko spółka otrzymała pismo o nieprawidłowościach w wydatkowaniu środków unijnych. Instytucja pośrednicząca ustaliła kwotę dotacji, którą należy zwrócić. Spółka nie zgodziła się z tą decyzją i odmówiła zwrotu. Instytucja skierowała sprawę do sądu. W jaki sposób zaksięgować powyższe zdarzenie? Jak ująć skutki niepomyślnego wyroku?

Spółka tworzy rezerwy związane ze skutkami toczącego się postępowania sądowego, jeżeli przeciwko jednostce wniesiono pozew, a prawdopodobieństwo wyroku niekorzystnego jest większe niż prawdopodobieństwo wyroku korzystnego. Trudno ocenić, jakie jest prawdopodobieństwo wygrania postępowania sądowego. Spółka w ocenie przebiegu postępowania sądowego może się wspomagać opinią prawników. Ustalając kwotę rezerwy, należy wziąć pod uwagę nie tylko kwotę roszczenia określoną w pozwie, ale również koszty postępowania sądowego.

REKLAMA

Zgodnie z art. 35d ustawy o rachunkowości rezerwy tworzy się na:

REKLAMA

1) pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego;

2) przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość tych przyszłych zobowiązań.

Niewykorzystana rezerwa na naprawy gwarancyjne w księgach rachunkowych

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Utworzoną rezerwę ujmuje się w:

● pozostałe koszty operacyjne,

● koszty finansowe,

zależnie od okoliczności, z którymi wiążą się przyszłe zobowiązania.

Jeżeli w wyniku postępowania sądowego spółka zostanie zobowiązana do zapłaty roszczenia, na które uprzednio utworzono rezerwę, zostaje ona odpowiednio pomniejszona o kwotę zobowiązania.

W przypadku korzystnego dla spółki wyroku sądowego niewykorzystane rezerwy, wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich utworzenie, zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio:

● pozostałe przychody operacyjne,

● przychody finansowe. ©?

Polecamy: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)

PRZYKŁAD

Skutki związane z procesem

Spółka podpisała w 2014 r. umowę o dofinansowanie projektu w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. W trakcie kontroli w sierpniu 2015 r. instytucja pośrednicząca stwierdziła nieprawidłowości w wydatkowaniu środków z dotacji i nakazała ich zwrot. Prezes spółki, po zasięgnięciu opinii prawnej, odmówił zwrotu wskazanych kwot. Instytucja pośrednicząca skierowała do sądu pozew o zwrot nieprawidłowo wydatkowanych środków.

W związku z postępowaniem sądowym:

● istnieje obowiązek zabezpieczenia nieprawidłowo wydatkowanych środków unijnych wraz z odsetkami od nich, a także kosztów postępowania sądowego,

● zgodnie z opinią prawnika nie można przewidzieć wyniku toczącego się postępowania sądowego, stąd wypływ środków zawierających korzyści ekonomiczne jest prawdopodobny,

● możliwy jest wiarygodny szacunek podstawowej kwoty roszczenia oraz kosztów sądowych.

Spółka utworzyła rezerwę na:

a) podstawową kwotę roszczenia wynoszącą 150 000 zł,

b) odsetki liczone od terminu płatności żądanej kwoty do dnia bilansowego wynoszące np. 5424 zł [(150 000 zł x 11 proc. ) : 365 dni] x 120 dni – zaokrąglone do 1 zł,

c) koszty postępowania sądowego wynoszące 5 proc. podstawowej kwoty roszczenia, tj. 7500,00 zł.

Jak archiwizować dokumenty księgowe


Decyzja i wyrok sądowy zapadły w 2016 r.

Księgowania w 2015 roku

infoRgrafika

Objaśnienia:

1. Utworzenie rezerwy na prawdopodobny wypływ środków pieniężnych – roszczenie podstawowe – 150 000 zł,

2. Utworzenie rezerwy na odsetki – 5424 zł,

3. Utworzenie rezerwy na koszty postępowania sądowego – 7500 zł.

Jak ewidencjonować przekazanie wyrobów na własne potrzeby jednostki

Prezentacja rezerwy w sprawozdaniu finansowym za rok 2015

Bilans

Pasywa B.I.3. Pozostałe rezerwy krótkoterminowe 162 924

Rachunek zysków i strat

Wariant porównawczy

E.III. Inne koszty operacyjne 157 500

H.IV. Koszty finansowe (inne) 5424

Wariant kalkulacyjny

H.III. Inne koszty operacyjne 157 500

K.IV. Koszty finansowe (inne) 5424

Informacja dodatkowa

Cel utworzenia rezerwy

Stan na początek roku

Zwiększenia

Wykorzystanie

Rozwiązanie

Stan na koniec roku

Rezerwa z tytułu skutków toczącego się postępowania sądowego w sporze z instytucją pośredniczącą

0,00

162 924

0,00

0,00

162 924

Razem rezerwy

0,00

162 924

0,00

0,00

162 924

W maju 2016 r. spółka otrzymała prawomocny wyrok sądowy, w którym sąd tylko częściowo zgodził się z oceną instytucji pośredniczącej, i ustalił następujące kwoty:

● roszczenie podstawowe – 100 000,00 zł,

● zwrot zapłaconych przez instytucję pośredniczącą kosztów sądowych w kwocie 5000 zł,

odsetki od zwłoki w zapłacie liczone od 30 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty.

Jednocześnie sąd oddalił powództwo na kwotę 50 000 zł jako bezpodstawne i część kosztów postępowania sądowego w wysokości 2500 zł.

Operacje gospodarcze w 2016 roku

Księgowanie

infoRgrafika

Objaśnienia:

1. Wykorzystanie utworzonej rezerwy w wysokości 105 000 zł;

2. Rozliczenie odsetek – zapłata zobowiązania nastąpiła 10 marca 2016 r. [(100 000 zł x 11 proc.) : 365] x 193 dni = 5816 zł;

a) w części już utworzonej rezerwy – 5424 zł;

b) w ciężar kosztów finansowych – 392 zł;

3. Zapłata zobowiązania z rachunku bankowego spółki 110 816 zł;

4. Rozwiązanie części rezerwy w związku z wyrokiem sądowym – 52 500 zł.


Prezentacja rezerwy w sprawozdaniu finansowym za rok 2016

Bilans

Pasywa B.I.3. Pozostałe rezerwy krótkoterminowe 0,00

Rachunek zysków i strat

Wariant porównawczy

D.IV. Inne przychody operacyjne 52 500

H.IV. Koszty finansowe (inne) 392

Wariant kalkulacyjny

G.IV. Inne przychody operacyjne 52 500

K.IV. Koszty finansowe (inne) 392

Ewidencja księgowa prokury

Informacja dodatkowa

Cel utworzenia rezerwy

Stan na początek roku

Zwiększenia

Wykorzystanie

Rozwiązanie

Stan na koniec roku

Rezerwa z tytułu toczącego się postępowania sądowego w sporze z instytucją pośredniczącą

162 924

0,00

110 424

52 500,00

0,00

Razem rezerwy

162 924

0,00

110 424

52 500,00

0,00

Gabriela Borek

specjalistka z zakresu rachunkowości

Podstawa prawna:

- Art. 35d ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.),

- Pkt 3.10 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA