Pranie pieniędzy

Nowelizacja ustawy o AML. Wirtualne waluty to ekspresowo rozwijająca się branża z dziedziny nowoczesnych technologii. Jednak zarówno wydobycie, sprzedaż, wymiana i spekulacja walutami nie jest zarezerwowana wyłącznie dla przedsiębiorców jako inwestycja czy środek płatniczy. Walutę wirtualną często wykorzystuje się również do realizacji nieuczciwych celów i w ramach działań niezgodnych z prawem. W związku z tym pojawiają się kolejne regulacje prawne – zarówno krajowe, jak i międzynarodowe – dotyczące AML/CFT. 15 maja 2021 weszła w życie nowelizacja ustawy o AML. Co warto o niej wiedzieć?

Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy. Już 22 kwietnia br. wchodzi w życie zmiana przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Tak zwana ustawa o AML rozszerza listę podmiotów obowiązanych, czyli takich które muszą spełniać jej wymogi, dodając do obecnych m.in. domy aukcyjne oraz firmy zajmujące się prowadzeniem ksiąg podatkowych.

12 stycznia 2021 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten ma na celu implementację unijnych przepisów. Nowe przepisy adresowane są do instytucji oraz organów właściwych w sprawach przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Co się zmieni?

11 października 2018 r. Rada UE przyjęła nową dyrektywę o walce z praniem pieniędzy. Dyrektywa wprowadza nowe przepisy karne, które będą odcinać i blokować dostęp przestępców do środków finansowych, w tym środków wykorzystywanych do celów terrorystycznych. Po opublikowaniu dyrektywy w Dzienniku Urzędowym UE, państwa członkowskie będą miały 24 miesiące na przeniesienie jej przepisów do prawa krajowego.

Rynek transakcji kryptowalutami został poddany regulacji. Jest to efekt uchwalenia nowej ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Zmienione regulacje dotyczą przede wszystkim podmiotów uczestniczących w dokonywaniu transakcji związanych z przepływem środków pieniężnych.

Generalny Inspektor Informacji Finansowej wydał 22 sierpnia 2018 r. wytyczne w sprawie identyfikacji klienta instytucji obowiązanej i weryfikacji jego tożsamości w sytuacji braku jego fizycznej obecności. Publikujemy poniżej te wytyczne.

Generalny Inspektor Informacji Finansowej udzielił obszernych wyjaśnień odnośnie obowiązków fundacji w świetle obowiązującej od 13 lipca 2018 r. ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Materia prawna związana z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu jest trudna i skomplikowana. Odnosi się ona do wielu kwestii związanych z narażaniem systemów finansowych i gospodarczych, reprezentowanych w szczególności przez podmioty zaufania publicznego, na wykorzystywanie ich na potrzeby legalizowania środków pochodzących z przestępczej działalności bądź też takiej działalności dedykowanych. Niemniej wspólny wysiłek zarówno organu w postaci Generalnego Inspektora, zapisy ustawy, jak i aktywność instytucji obowiązanych powinien przyczynić się znacząco do poprawy bezpieczeństwa w kraju, jak i w skali międzynarodowej - powiedział dr Maciej Aleksander Kędzierski, Dyrektor Departamentu Informacji Finansowej Ministerstwa Finansów, w wywiadzie udzielonym dla Infor.

Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu nakłada na szereg podmiotów takich jak biura rachunkowe, doradcy podatkowi czy biegli rewidenci wymogi związane m.in. ze stosowaniem środków bezpieczeństwa, procedur bezpieczeństwa oraz raportowaniem podejrzanych transakcji. W przypadku niedopełnienia obowiązków mogą zostać zastosowane wobec nich sankcje administracyjne i kary wynikające z przepisów karnych.

Na podstawie art. 80 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, Generalny Inspektor Informacji Finansowej przyjmuje zgłoszenia rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu od pracowników, byłych pracowników instytucji obowiązanych lub innych osób, które wykonują lub wykonywały czynności na rzecz instytucji obowiązanych na innej podstawie niż stosunek pracy. Przekazanie zgłoszenia nie narusza obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej.

Ustawa z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (w art. 2. ust 1) wskazuje na podmioty tzw. „instytucje obowiązane", których dotyczyć ma nowa regulacja. Do tej kategorii należą także przedsiębiorcy, niezależnie od branży w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce w wysokości co najmniej 10.000 euro, chociażby w wielu powiązanych transakcjach.

Podmioty zajmujące się usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych są jednymi z wielu, które muszą stosować się do nowej ustawy z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (Dz.U. z 2018 r. poz. 723). Do tej kategorii instytucji obowiązanych zalicza się zarówno księgowych – osoby fizyczne prowadzące działalność polegającą na usługowym prowadzeniu ksiąg rachunkowych na podstawie posiadanych uprawnień, jak i podmioty gospodarcze (spółki cywilne, spółki prawa handlowego), oferujące takie usługi i zatrudniające pracowników do usługowego prowadzenia ksiąg.

Regulacje zawarte w artykule 8a ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu nie wskazują, czego miałaby dotyczyć bieżąca analiza przeprowadzanych transakcji i pod jakim kątem należy ją wykonywać.

13 lipca 2018 r. wchodzi w życie ustawa z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Z tej okazji Generalny Inspektor Informacji Finansowej wystosował komunikat dotyczący okresów przejściowych w procesie dostarczania informacji do GIIF o tzw. „transakcjach ponadprogowych. Prezentujemy w całości ten komunikat.

W lipcu tego roku wchodzi w życie przeważająca większość przepisów ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Nowe regulacje wprowadzają istotne zmiany dotyczące m.in. podmiotów zajmujących się usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych (biur rachunkowych).