Tematy - Służebność przesyłu

Wydaje się, że nieczęsto można spotkać się z sytuacją, w której to na gruncie zostały posadowione urządzenia przesyłowe. Praktyka pokazuje jednak, że ich opodatkowanie – w takim stanie faktycznym – jest zagwozdką wielu podmiotów. Wychodząc naprzeciw wątpliwościom w tym zakresie, poniżej przedstawiamy poradnik, który ma ułatwić identyfikację obowiązków podatkowych w obszarze podatków loklanych.

Określenie podatnika podatku od nieruchomości może nastręczać trudności porównywalne do tych, które wiążą się ze wskazaniem przedmiotu opodatkowania tym podatkiem. Sytuacja jest szczególnie nieprzejrzysta, gdy mówimy o podmiotach, które łączy umowa o ustanowienie służebności przesyłu.

Z najnowszego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, że służebność przesyłu nie jest rozumiana jako posiadanie samoistne, dlatego przedsiębiorca przesyłowy nie jest uznawany za podatnika podatku od nieruchomości, w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Właściciel gruntu, na którym znajduje się taka infrastruktura, będzie więc w większości przypadków musiał uiszczać cały podatek od nieruchomości.

Zawarcie nieodpłatnej umowy ustanowienia służebności przesyłu, nie stanowi dla przedsiębiorstwa nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego otrzymania rzeczy lub praw, określonych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Tak uznał WSA w Warszawie w wyroku z 13 marca 2020 r. (sygn. I SA/Wa 1095/19).

Przedsiębiorca przesyłowy, który ma z Lasami Państwowymi umowę o służebność przesyłu, nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości od gruntów, których dotyczy ta umowa - orzekł 9 grudnia 2019 r. Naczelny Sąd Administracyjny.

Analiza orzecznictwa pozwala na postawienie tezy, że złożenie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu jest czynnością zwykłego zarządu i wymaga zgody większości współwłaścicieli. Co jednak w sytuacji, kiedy jeden ze współwłaścicieli, niemający większości udziału we własności chce złożyć stosowny wniosek, a drugi z współwłaścicieli się temu sprzeciwia?

Wynagrodzenie za służebność przesyłu podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, tj. według stawki 23% VAT, co powinno zostać stwierdzone fakturą na rzecz przedsiębiorstwa przesyłowego.

Ustalając wynagrodzenie w zamian za ustanowienie służebności przesyłu należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności danej sprawy. Koniczne jest m.in. uwzględnienie interesu właściciela nieruchomości obciążonej służebnością, społeczno-gospodarczy charakter służebności, przeznaczenie nieruchomości, jej położenie, rozmiary czy kształt.

Przyjrzyjmy się kwestii procesowej w postępowaniach dotyczących ustanowienia służebności przesyłu. Dla przeciętnego właściciela nieruchomości obciążonej urządzeniami przesyłowymi istotna jest sprawa wynagrodzenia za obciążenie działki ograniczonym prawem rzeczowym.

Służebność przesyłu można ustanowić zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie. Oznacza to, że strony mają swobodę w ukształtowaniu tej umowy. Pojawia się jednak wątpliwość, czy opodatkowanie CIT ma zastosowanie w przypadku, gdy służebność przesyłu ustanowiona jest nieodpłatnie.

Zdaniem sądów nie ma żadnych przeszkód, by wynagrodzenie za ustanowioną służebność przesyłu, zarówno ustalone przez strony umownie, jaki i określone orzeczeniem sądu, kompensowało właścicielowi ten uszczerbek w jego majątku, który jest konsekwencją obniżenia się wartości nieruchomości, jako składnika jego majątku w związku z jej obciążeniem służebnością.

Czy świadczenia, jakie otrzymują właściciele gruntów za obniżenie wartości nieruchomości (związane z ustanowieniem służebności przesyłu) podlegają opodatkowaniu na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych?

Służebność przesyłu, a konkretniej kwestia zwolnienia z podatku dochodowego wynagrodzenia z tytułu jej stanowienia, od dawna budziła kontrowersje. Różnice pojawiały się między stanowiskiem organów podatkowych, a linią orzeczniczą sądów administracyjnych. Kwestię tę jednoznacznie wyjaśniła interpretacja Ministra Finansów.

Naczelny Sąd Administracyjny wydał w kwietniu 2017 roku wyrok, w którym wskazał, że ustanowienie służebności przesyłu bez obowiązku wypłaty wynagrodzenia z tego tytułu, nie może zostać uznane za przysporzenie zaliczane do katalogu przychodów z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Minister Finansów zmienił interpretację w zakresie opodatkowania wpłat przy służebności gruntu. Wskazując, że linie energetyczne są również elementami infrastruktury technicznej, w związku z tym środki wypłacane za ustanowienie służebności na rzecz właściciela linii są zwolnione z podatku.

Jestem właścicielem nieruchomości, na której w drodze orzeczenia sądu została ustanowiona służebność przesyłu. Otrzymałem wynagrodzenie za ustanowienie tej służebności. Czy kwota tego wynagrodzenia podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym? Słyszałem, że fiskus domaga się podatku od takich wynagrodzeń. Czy tak faktycznie jest?

Opłaty otrzymywane z tytułu ustanowienia służebności przesyłu są przychodem, który podlega opodatkowaniu. A co jest kosztem uzyskania przychodu? Zdaniem fiskusa, na pewno nie można potraktować jako kosztu spadku wartości nieruchomości, dla której taką służebność ustanowiono.

Służebność przesyłu

Służebność przesyłu. Opodatkowanie gruntu – krok po kroku

Podatek od nieruchomości. Polemika wokół statusu przedsiębiorcy przesyłowego i Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe

Kto powinien płacić podatek od nieruchomości obciążonej służebnością przesyłu?

Nieodpłatna umowa służebności przesyłu nie generuje przychodu w CIT

Przedsiębiorca przesyłowy nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości na gruntach Lasów Państwowych

Ustanowienie służebności przesyłu - wniosek składany przez współwłaściciela

Opodatkowanie VAT służebności przesyłu

Wynagrodzenie w zamian za ustanowienie służebności przesyłu

Wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu

Nieodpłatne ustanowienie służebności przesyłu - skutki w CIT

Ustanowienie służebności przesyłu a obniżenie wartości nieruchomości

Otrzymanie świadczenia z tytułu obniżenia wartości nieruchomości - skutki podatkowe

Zwolnienie z PIT wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu

Ustanowienie służebności przesyłu bez wynagrodzenia – skutki w CIT

Środki wypłacane za ustanowienie służebności zwolnione z podatku

Zwolnienie z PIT wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu - od kiedy przysługuje

Ustanowienie służebności przesyłu – skutki podatkowe