Wybór formy opodatkowania i inne uproszczenia w PIT i CIT - objaśnienia podatkowe

Zakres objaśnień:

I. wybór formy opodatkowania przychodów/dochodów z działalności gospodarczej,
II. opodatkowanie przychodów z tzw. najmu prywatnego, czyli najmu świadczonego poza działalnością gospodarczą,
III. wybór sposobu ustalania daty powstania przychodu w przypadku zaliczek rejestrowanych na kasie rejestrującej,
IV. wybór sposobu ustalania różnic kursowych na podstawie przepisów o rachunkowości,
V. wybór sposobu wpłacania zaliczek/ryczałtu,
VI. wybór prowadzenia ksiąg rachunkowych (podatek PIT),
VII. wybór roku podatkowego innego niż rok kalendarzowy (podatek CIT).

Objaśnienia dotyczą (w ww. zakresie) zmian obowiązujących od 1 stycznia 2019 r., wprowadzonych:

• ustawą z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz. U. z 2018 r. poz. 2244) - zwana dalej "ustawą upraszczającą",
• ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159).

Polecamy: CIT 2019. Komentarz

Polecamy: PIT 2019. Komentarz

I. Wybór formy opodatkowania przychodów/dochodów z działalności gospodarczej

Podstawową formą opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej jest opodatkowanie na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej.

Podatnik może też wybrać – dla przychodów/dochodów z działalności gospodarczej – opodatkowanie według 19% stawki podatku, bądź jedną ze zryczałtowanych form opodatkowania, tj.:

- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, zwanym dalej „ryczałtem”, albo

- kartą podatkową.

Począwszy od 1 stycznia 2019 r. wydłużone zostały terminy na dokonanie wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów/dochodów z działalności gospodarczej osiąganych przez osoby fizyczne.

Podatnik może dokonać ostatecznego wyboru formy opodatkowania według 19% stawki podatku albo ryczałtem, składając pisemne oświadczenie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego. Termin ten obowiązuje zarówno podatników rozpoczynających działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego, jak i kontynuujących tę działalność.

Istotną zmianą jest także umożliwienie podatnikowi dokonania zmiany decyzji o wyborze, przed upływem ustawowego terminu.

Ważne! Wniosek o zastosowanie karty podatkowej, tak jak dotychczas, podatnik powinien złożyć do 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli rozpoczyna prowadzenie działalności w trakcie roku – przed jej rozpoczęciem.

Przykład
Podatnik w styczniu danego roku podatkowego rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej. Za pomocą wniosku CEIDG-1 złożył oświadczenie o wyborze ryczałtu dla przychodów osiąganych z rozpoczętej działalności. Pierwszy przychód osiągnął w lutym tego roku. Na podjęcie ostatecznej decyzji ma więc czas do 20 marca. Zatem przed upływem tego terminu może on zrezygnować z ryczałtu, co będzie równoznaczne z opodatkowaniem na ogólnych zasadach według skali podatkowej, albo może złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania według jednolitej 19% stawki podatku.

Powyższa zasada dotyczy również przypadku, gdy podatnik złożył pisemne oświadczenie o wyborze formy opodatkowania bezpośrednio do urzędu skarbowego.

Natomiast podatnik ten nie może już wybrać opodatkowania w formie karty podatkowej, ponieważ wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie na ten rok podatkowy, powinien złożyć przed rozpoczęciem działalności gospodarczej.

Ważne!
Termin 20 stycznia danego roku podatkowego obowiązuje również podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym korzystali z opodatkowania w formie karty podatkowej. Jeżeli bowiem do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej, nie złożył oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu albo oświadczenia o wyborze opodatkowania według 19% stawki podatku albo nie zawiadomił w formie pisemnej urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania w formie karty podatkowej, uważa się, że nadal dochody z prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowane są w tej formie.

Przykład:
Podatnik, który w 2019 r. korzystał z opodatkowania w formie karty podatkowej i zamierza w 2020 r. wybrać ryczałt, powinien do 20 stycznia 2020 r. złożyć oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania.

Jeżeli do dnia 20 stycznia 2020 r. złoży oświadczenie o wyborze ryczałtu, a następnie zmieni zdanie, to będzie jeszcze mógł złożyć oświadczenie o rezygnacji z tej formy. W konsekwencji jego dochody będą opodatkowane na ogólnych zasadach według skali podatkowej, albo jeżeli złoży oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej według 19% stawki podatku – w takiej formie.

Na dokonanie ostatecznego wyboru podatnik ma czas do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku  podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego.

Nie uległa natomiast zmianie zasada, zgodnie z którą wybór dokonany w danym roku podatkowym obowiązuje również w latach następnych, dopóki podatnik nie dokona innego wyboru. Zgodnie z art. 40 ust. 3 ustawy upraszczającej, skutki określone w art. 9a ust. 4 ustawy PIT w brzmieniu dotychczasowym oraz w art. 9 ust. 1 ustawy ryczałtowej w brzmieniu dotychczasowym zachowują moc w latach podatkowych rozpoczynających się po dniu 31 grudnia 2018 r., chyba że podatnik złoży odpowiednio zawiadomienie albo oświadczenie lub wniosek, o których mowa odpowiednio w art. 9a ust. 2b ustawy PIT w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą albo w art. 9 ust. 1b ustawy ryczałtowej w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Nadal obowiązuje również zasada, zgodnie z którą właściwe oświadczenie/wniosek/ zawiadomienie podatnik może złożyć bezpośrednio do urzędu skarbowego albo za pomocą wniosku CEIDG-1.

Podstawa prawna:

- art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej „ustawą PIT”,

- art 9, art. 29 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 43 z późn. zm.) zwanej „ustawą ryczałtową”,

- art. 40 ust. 3 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. (Dz. U. poz. 2244)., zwanej dalej „ustawą upraszczającą”.