Podatki 2022. Problemy z Polskim Ładem a odpowiedzialność członków zarządu spółek

Zaległości podatkowe spółek kapitałowych - odpowiedzialność członków zarządu

Formalnie w tym zakresie zasada jest prosta, za zaległości podatkowe spółek kapitałowych (sp. z o.o., SA, prosta spółka akcyjna, spółki w organizacji) odpowiadają członkowie ich zarządu.

Kiedy? W jakiej sytuacji można ponieść odpowiedzialność?

Odpowiedzialność ta wystąpi wyłącznie jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1) nie wykazał, że:

- we właściwym czasie zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości lub

- w tym samym czasie zostało otwarte postępowanie albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu, albo

- niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy.

2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Za co? Zakres odpowiedzialności członków zarządu

Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe, z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, tj. w szczególności:

1) podatki i zaliczki na podatek niezapłacone w terminie,

2) nadpłatę lub zwrot podatku:

- wykazane nienależnie lub w wysokości zawyżonej,

- ujęte w deklaracji lub we wniosku o zwrot podatku,

- określone lub stwierdzone w decyzji, która następnie została uchylona, zmieniona lub stwierdzono jej nieważność albo stwierdzono jej wygaśnięcie,

- stwierdzone na wniosek w zakresie wynikającym z tego wniosku, nienależnie lub w wysokości większej od należnej,

3) odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych,

4) niezwrócone w terminie zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług oraz za oprocentowanie tych zaliczek,

5) koszty postępowania egzekucyjnego.

Odpowiedzialność w VAT za wystawienie nierzetelnej faktury

- Warto pamiętać, że odpowiedzialność członka zarządu będzie obejmowała również obowiązek zapłaty podatku na mocy art. 108 ustawy o VAT, a więc dotyczy to podatku VAT wynikającego co do zasady z nierzetelnej faktury, nie dokumentującej rzeczywistego zdarzenia gospodarczego – mówi w rozmowie z MarketNews24 Agnieszka Ławnicka, Senior Associate, radca prawny, doradca podatkowy, Kancelaria Ożóg Tomczykowski. - Odpowiedzialność ta ma charakter osobisty, tj. dotyczy całego ich majątku i jest to odpowiedzialność solidarna, czyli odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie zarządu i każdy z nich samodzielnie.

Odpowiedzialność za niewprowadzenie polityki MDR

Dodatkowo członkowie zarządu odpowiadają za niewprowadzenia polityki MDR:

1) za niedopełnienie obowiązku wprowadzenia procedury wewnętrznej - kara w wysokości nie większej niż 2 000 000 złotych,

2) za niedopełnienie obowiązku wprowadzenia procedury wewnętrznej, w przypadku, gdy przestępstwo skarbowe polegające na niedopełnieniu obowiązku z zakresu MDR zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu - kara w wysokości nie większej niż 10 000 000 złotych.

Odpowiedzialność karno-skarbowa

Członkowie zarządu ponoszą również odpowiedzialność za przestępstwa karne i karnoskarbowe popełnione przez podatników będących spółkami, bowiem za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada, jak sprawca, także ten, kto zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi osoby prawnej.

Odpowiedzialność karnoskarbowa i karna obejmuje takie przestępstwa jak: nierzetelne lub wadliwe prowadzenie ksiąg, niewystawienie lub fałszowanie rachunków, oszustwo podatkowe, utrudnianie kontroli podatkowej, nieterminowe płacenie podatków, bezpodstawny zwrot podatku oraz tzw. przestępstwa fakturowe uregulowane w kodeksie karnym. Są to przestępstwa zagrożone nie tylko karami grzywny, ale również pozbawieniem wolności.

- Zamieszanie związane z wejściem w życie Polskiego Ładu to zatem nie tylko problemy organizacyjne i zwiększone koszty, ale również niebagatelne ryzyko odpowiedzialności za błędy – komentuje A. Ławnicka z Kancelarii Ożóg Tomczykowski.