Rząd potwierdza: w 2025 r. co najmniej 4626 zł brutto na cały etat i 30,20 zł stawki za godzinę. Będzie nowa ustawa o płacy minimalnej

• Minimalna pensja na umowie o pracę i minimalna stawka godzinowa w 2024 roku. Ile wynosi obecnie?
• Minimalne wynagrodzenie i minimalna stawka godzinowa w 2025 roku
• Dyrektywa o minimalnym wynagrodzeniu - kiedy wdrożenie w Polsce
• Najważniejsze założenia nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę

Minimalna pensja na umowie o pracę i minimalna stawka godzinowa w 2024 roku. Ile wynosi obecnie?

Począwszy od 1 lipca 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie do 4300 zł brutto, a stawka godzinowa do 28,10 zł brutto. To druga w tym roku podwyżka płacy minimalnej, która obejmie ponad 3 mln osób. W porównaniu do 2014 r. wynagrodzenie minimalne będzie wyższe o 2620 zł, czyli o 156 proc.

Na podstawie ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, jeżeli prognozowany na następny rok wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem wynosi co najmniej 105 proc. – ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od 1 stycznia i od 1 lipca.

Tak też się stało w bieżącym roku. Od 1 stycznia 2024 r. płaca minimalna wzrosła do 4242 zł, a stawka godzinowa do 27,70 zł.

Natomiast od 1 lipca minimalne wynagrodzenie wynosić będzie 4300 zł, a stawka godzinowa wzrośnie do 28,10 zł.

Podwyższenie płacy minimalnej od 1 lipca br. oznacza wzrost o 700 zł w stosunku do kwoty z 1 lipca 2023 r. (3600 zł), czyli o 19,4 proc. Z kolei wzrost minimalnej stawki godzinowej od 1 lipca 2024 r. do 28,10 zł oznacza wzrost o 4,6 zł w stosunku do kwoty z 1 lipca 2023 r., czyli o 19,5 proc.

Po lipcowej podwyżce minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wyższe w porównaniu do 2014 r. o 2620 zł, czyli o 156 proc.

Wraz z płacą minimalną, wzrosną też inne świadczenia obliczane na jej podstawie, m.in. dodatek za pracę w nocy, wynagrodzenie za przestój, odprawa z tytułu zwolnień grupowych.

Minimalne wynagrodzenie i minimalna stawka godzinowa w 2025 roku

W połowie czerwca Rada Ministrów przyjęła propozycje wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej, które mają obowiązywać w 2025 r.
Zaproponowano, by od 1 stycznia 2025 r. płaca minimalna wynosiła 4626 zł brutto. Oznacza to wzrost o 326 zł w stosunku do kwoty, która zacznie obowiązywać od 1 lipca 2024 r., czyli o 7,6 proc.

Z kolei proponowana minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych od 1 stycznia 2025 r. wynosić ma 30,20 zł, czyli więcej o 2,10 zł (7 proc.) w stosunku do kwoty obowiązującej od 1 lipca br.

Według szacunków MRPiPS w 2025 r. w Polsce płacę minimalną będzie otrzymywać ponad 3,1 mln pracownic i pracowników.
Rządowi nie udało się uzgodnić tych kwot na forum Rady Dialogu Społecznego. W takim przypadku rząd ma prawo ustalić minimalne wynagrodzenie i minimalną stawkę godzinową na kolejny rok w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, które jest ogłaszane do 15 września w Dzienniku Ustaw. Przy czym nie może ustalić tych minimalnych kwot niżej niż proponował Radzie Dialogu Społecznego. Ale oczywiście może zapisać w rozporządzeniu wyższe kwoty - na co jednak się raczej nie zanosi.

W ostatnim roku wzrosło także przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej. Jak wynika z danych GUS, w I kw. 2024 roku wyniosło ono 8147 zł i było wyższe o 14,4 proc. w stosunku do I kw. 2023 roku. Jednocześnie inflacja ukształtowała się w tym czasie na poziomie 2,8 proc.

Autopromocja

Szkolenie: Jak przygotować się do KSeF?

Sprawdź

Dyrektywa o minimalnym wynagrodzeniu - kiedy wdrożenie w Polsce

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje równolegle nad wdrożeniem unijnej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2022/2041 z 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. 

Szefowa MRPiPS Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podkreślała w ostatnich miesiącach, że dyrektywa musi być wprowadzona do jesieni 2024 roku.

W dniu 22 lipca 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Za jego przygotowanie odpowiada Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a osobą odpowiedzialną za opracowanie projektu jest ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Zgodnie z ww. dyrektywą, podstawą ustalania lub aktualizacji ustawowych wynagrodzeń minimalnych są cztery obligatoryjne elementy kryteriów:
1) siła nabywcza ustawowych wynagrodzeń minimalnych z uwzględnieniem kosztów utrzymania, 
2) ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkład, 
3) stopa wzrostu wynagrodzeń oraz 
4) długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany. 

Na podstawie przepisów dyrektywy, aktualizacja ustawowych wynagrodzeń minimalnych będzie odbywać się co najmniej raz na dwa lata (lub nie rzadziej niż co cztery lata w przypadku państw, które stosują mechanizm automatycznej lub półautomatycznej indeksacji).

Do oceny adekwatności ustawowych wynagrodzeń minimalnych państwa członkowskie mają wykorzystać orientacyjne wartości referencyjne. W tym celu mogą one stosować orientacyjne wartości referencyjne powszechnie stosowane na poziomie międzynarodowym, takie jak np. 60 % mediany wynagrodzeń brutto, 50 % przeciętnego wynagrodzenia brutto
lub inne orientacyjne wartości referencyjne stosowane na poziomie krajowym).

Aktualnie kwestie związane z minimalnym wynagrodzeniem za pracę oraz minimalną stawką godzinową regulują przepisy ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. A zatem wdrożenie przepisów dyrektywy wymaga dokonania zmiany ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z 2002 r. Jednak z uwagi na fakt, że ustawa ta była wielokrotnie zmieniana, a także, że w związku z implementacją dyrektywy wprowadzone mają być liczne zmiany, rząd chce uchwalenia nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Tym niemniej wiele przepisów i zasad będzie powtórzonych z obecnie obowiązującej ustawy.

Najważniejsze założenia nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę

Omawiane założenia wskazują, że projekt nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przewidywać będzie:

1) uzupełnienie słowniczka, w stosunku do obecnie obowiązującej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z 2002 r., o definicje nowych pojęć;

2) dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. W myśl projektu ustawy, gdy prognozowany na rok następny wskaźnik cen wynosi co najmniej 105% ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej, tj. od dnia 1 stycznia i od dnia 1 lipca. Natomiast, gdy wskaźnik ten wynosi mniej niż 105% – ustala się jeden termin zmiany ww. wysokości minimalnych gwarancji płacowych, tj. od dnia 1 stycznia;

3) wyznaczenie Rady Dialogu Społecznego (zwanej dalej „RDS”) jako organu doradczego w kwestiach związanych z minimalnym wynagrodzeniem za pracę, w szczególności z jego ustalaniem i aktualizacją;

4) podkreślenie roli strony pracowników i strony pracodawców w sprawach związanych z minimalnym wynagrodzeniem za pracę i zaangażowanie ich na etapie ustalania i aktualizowania minimalnego wynagrodzenia za pracę;

5) coroczną procedurę ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej.
Zgodnie z projektem, wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę będzie corocznie przedmiotem negocjacji prowadzonych w ramach RDS. Rada Ministrów przedstawia RDS do negocjacji propozycje wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę dla pracowników oraz minimalnej stawki godzinowej dla określonych umów cywilnoprawnych – w terminie do dnia 15 czerwca każdego roku. Negocjacje prowadzone będą przez 30 dni od dnia otrzymania propozycji i informacji. Jeżeli w tym terminie RDS nie uzgodni ww. wysokości gwarancji płacowych, wówczas decyzje w tym zakresie podejmie Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. Ustalone przez Radę Ministrów wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej nie będą mogły być niższe niż zaproponowane RDS do negocjacji.
Zgodnie z projektem ustawy Rada Ministrów, poza proponowaną na rok następny kwotą minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej, przedstawia RDS również szereg informacji o charakterze ekonomiczno-statystycznym. Dodatkowo w stosunku do obecnych przepisów przekazywana będzie również informacja o wartości referencyjnej oraz relacji propozycji wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w roku następnym do tej wartości. Ponadto, w roku aktualizacji zostanie również przekazana informacja o zastosowanej aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę;

6) utrzymanie co do zasady dotychczasowego mechanizmu ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Projektowane przepisy gwarantują coroczny wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w stopniu nie niższym niż prognozowany na dany rok wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem. Jednocześnie, jeśli w roku negocjacji wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę jest niższa od połowy wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w I kwartale tego roku, gwarancja ta jest zwiększana dodatkowo o 2/3 prognozowanego wskaźnika realnego przyrostu PKB.
W przypadku, gdy w roku poprzednim rzeczywisty wzrost cen różnił się od prognozowanego, projekt przewiduje zastosowanie mechanizmu korygującego (zastosowanie wskaźnika weryfikacyjnego w odniesieniu do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku z tytułu różnicy pomiędzy rzeczywistym a
prognozowanym wzrostem cen w roku poprzednim).
W stosunku do obecnie obowiązującego mechanizmu, proponuje się doprecyzowanie obliczania wskaźnika weryfikacyjnego. Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu z 2002 r. przewiduje, że wskaźnik weryfikacyjny otrzymuje się przez podzielenie wskaźnika cen w roku poprzednim przez prognozowany wskaźnik cen w roku poprzednim, w oparciu o który została określona propozycja wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę przekazana RDS do negocjacji. Należy jednak zauważyć, że prognozowany wskaźnik cen w roku poprzednim, w oparciu o który została określona propozycja wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę przekazana RDS do negocjacji, może się różnić od prognozowanego wskaźnika cen w roku poprzednim, w oparciu o który została ustalona ostateczna wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę.
W celu ustanowienia bardziej miarodajnego wskaźnika weryfikacyjnego, projekt ustawy przewiduje, aby był on obliczany przez podzielenie wskaźnika cen w roku poprzednim przez prognozowany wskaźnik cen w roku poprzednim, w oparciu o który została ustalona wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Należy mieć jednocześnie na uwadze, że projekt ustawy przewiduje, iż w roku aktualizacji, przy ustaleniu wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, uwzględnia się także aktualizację minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Projekt zawiera również gwarancję utrzymania wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę na poziomie obowiązującym w roku negocjacji, w przypadku gdyby w wyniku analizy kryteriów, na podstawie których przeprowadzana jest aktualizacja minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalono, że wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w ostatnich latach wzrastała szybciej, niż wynikałoby to z analizowanych kryteriów;

7) analogiczny jak obecnie obowiązujący sposób zaokrąglania przy dokonywaniu obliczeń dotyczących wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej;

8) ustalenie wartości referencyjnej, która będzie stosowana do oceny adekwatności wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę;

9) aktualizację minimalnego wynagrodzenia za pracę co najmniej raz na 4 lata w oparciu o następujące kryteria:
a) siłę nabywczą minimalnego wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem kosztów utrzymania,
b) ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkład,
c) stopę wzrostu wynagrodzeń,
d) długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany,
e) relacji minimalnego wynagrodzenia za pracę do przeciętnego wynagrodzenia;

10) procedurę przeprowadzenia aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Zgodnie z projektem ustawy, aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę będzie dokonywać Rada Ministrów mając na uwadze stanowiska lub opinie strony pracowników i strony pracodawców RDS. Zgodnie z procedurą uzgadniania minimalnego wynagrodzenia za pracę na rok następny, Rada Ministrów w roku aktualizacji będzie przedstawiała RDS propozycję minimalnego wynagrodzenia za pracę, która będzie już uwzględniała zastosowaną aktualizację minimalnego wynagrodzenia za pracę;

11) procedurę sprawozdawczości. Do Komisji Europejskiej, co 2 lata, będą przekazywane następujące dane
statystyczne i informacje:
- poziom minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- odsetek pracowników objętych minimalnym wynagrodzeniem za pracę,
- opis istniejących zróżnicowanych stawek i odliczeń,
- powody wprowadzenia zróżnicowanych stawek i odliczeń,
- odsetek pracowników objętych zróżnicowanymi stawkami, w miarę dostępności danych.
Dane statystyczne i informacje powinny być, w miarę ich dostępności, zdezagregowane według płci, wieku, niepełnosprawności, wielkości przedsiębiorstwa i sektora;

12) wprowadzenie wynagrodzenia minimalnego za pracę jako wynagrodzenia zasadniczego;

13) analogiczne, co do zasady, przepisy w zakresie minimalnej stawki godzinowej co przepisy art. 8a-8f ustawy o minimalnym wynagrodzeniu z 2002 r. Projekt ustawy przewiduje jedynie zmiany w zakresie:
- terminu wypłaty wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej,
- podwyższenia kary za zaniżanie wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej,
- wprowadzenia kary za niewypłacanie wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej;

14) wprowadzenie nowych sankcji w Kodeksie pracy oraz Kodeksie karnym. Projekt ustawy wprowadza nowy typ przestępstwa oraz nowy typ wykroczenia, które związane są z naruszeniem prawa pracownika do wynagrodzenia za pracę, a także przewiduje naliczanie odsetek za nieterminowe wypłacenie należnych pracownikom wynagrodzeń. Ponadto, projekt przewiduje podwyższenie sankcji za wykroczenia przeciwko prawom pracownika;

15) określenie terminu przeprowadzenia pierwszej aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz przekazania pierwszego sprawozdania do Komisji Europejskiej;

16) pozostawienie dotychczas obowiązującego w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu z 2002 r. przepisu definiującego najniższe wynagrodzenie za pracę;