REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienie pracownika - jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Zwolnienie pracownika - jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom? /Fot. Fotolia
Zwolnienie pracownika - jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom? /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kryzys wywołany pandemią koronawirusa wpłyną negatywnie na rynek pracy. Wielu pracowników już zostało zwolnionych i nie wiadomo co przyniosą kolejne miesiące. W związku z tym warto mieć świadomość tego, jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom. Kiedy przysługuje odprawa? Jak wnieść odwołanie do sądu pracy? Kiedy i w jakiej wysokości przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?

Kiedy zwalnianemu pracownikowi przysługuje odprawa?

W przypadku odprawy niejednokrotnie pojawi się wątpliwość, kiedy tak naprawdę zwalniany pracownik nabywa do niej prawa. Czy przysługuje jedynie pracownikom ze zwolnieniami grupowymi? Otóż, są również sytuacje, gdy prawo do odprawy przysługuje nawet jednemu zwalnianemu pracownikowi.

REKLAMA

Autopromocja

Prawo do odprawy określa ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, potocznie nazywana ustawą o zwolnieniach grupowych.

Regulacje zawarte w tej ustawie mają zastosowanie w przypadku gdy rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,

2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników

Liczby te obejmują pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

W przypadku zwolnień grupowych pracodawca powinien spełnić określone warunki m.in. skonsultować taki zamiar z działającymi u niego zakładowymi organizacjami związkowymi.

Ważnym uprawnieniem pracownika zwalnianego w ramach opisanych powyżej zwolnień grupowych jest odprawa pieniężna. Należy pamiętać, iż przysługuje ona również w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy (lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron), a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników. W praktyce może to zatem dotyczyć nawet jednego zwalnianego pracownika. Pamiętajmy też, by przyczyny niedotyczące pracownika stanowiły wyłączny powód zwolnienia.

W jakiej wysokości można otrzymać odprawę?

Kwestia wysokości odprawy również została ściśle uregulowana przez ustawodawcę. I tak, odprawa pieniężna przysługuje w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;

2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;

3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że niższy wymiar odpraw dla zwalnianych pracowników przewidują przepisy tzw. Tarczy Antykryzysowej 4.0. Nad ustawą pracuje obecnie Senat. Więcej na ten temat w artykule: Tarcza 4.0 - limit dla świadczeń na zakończenie zatrudnienia z problemami interpretacyjnymi

Jak wnieść odwołanie do sądu pracy?

Prawo przewiduje możliwość wniesienia przez pracownika odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę. Wniosek w tej sprawie składa się do sądu pracy.

Obecnie termin na wniesienie takiego odwołania wynosi 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.

Żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania pracownik wnosi do sądu pracy w ciągu 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę.

Jeżeli pracownik bez swojej winy nie złożył w sądzie takiego pisma, może wnosić o przywrócenie terminu. Odpowiedni wniosek składa się w sądzie pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu.

Pracownik, który wnosi odwołanie do sądu pracy nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Należy jednak pamiętać, iż w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 złotych, od pracownika i pracodawcy pobiera się opłatę stosunkową od wszystkich podlegających opłacie pism.

Czego może żądać pracownik w sądzie pracy?

W przypadku umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pracownik może żądać uznania wypowiedzenia za bezskuteczne, jeżeli jest ono nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę. Jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu, pracownik może żądać przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowania.

Pracownik może domagać się wyłącznie odszkodowania w przypadku umowy o pracę zawartej na czas określony lub na okres próbny, jeżeli wypowiedzenie nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tych umów.

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. Uprawnienia te przysługują pracownikowi bez względu na to czy umowa została zawarta na czas określony, nieokreślony czy też na okres próbny.

Promocja: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Kiedy i w jakiej wysokości przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?

Jednym z ważnych uprawnień przysługującym w przypadku utraty pracy jest zasiłek dla bezrobotnych.

Obecnie kwota podstawowego zasiłku dla bezrobotnych to 881,30 zł (w okresie pierwszych 90 dni posiadania prawa do zasiłku). Po tym czasie zasiłek dla bezrobotnych wynosi 692 zł.

Trwają prace nad podniesieniem kwoty zasiłku dla bezrobotnych oraz wprowadzeniem dodatku solidarnościowego. Czytaj więcej: Podwyżka zasiłku dla bezrobotnych w 2020 r. – o ile, od kiedy?

To, w jakiej wysokości zostanie przyznany zasiłek, zależy od stażu pracy, jaki zostanie udokumentowany podczas rejestracji.

Zasiłek dla bezrobotnych jest przyznawany w wysokości:

- 80% kwoty zasiłku – do 5 lat stażu;

- 100% kwoty zasiłku – od 5 do 20 lat stażu;

- 120% kwoty zasiłku – powyżej 20 lat stażu.

REKLAMA

Od sposobu rozwiązania umowy o pracę zależy to, od kiedy będzie przysługiwał zasiłek dla bezrobotnych. W przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę lub zakończenia jej z okresem, na jaki została zawarta, zasiłek dla bezrobotnych przysługuje od daty rejestracji w urzędzie pracy.

Czas oczekiwania wynosi 90 dni i o tyle dni ulega skróceniu wypłata zasiłku, jeżeli to pracownik wypowiada umowę o pracę lub rozwiązuje ją na mocy porozumienia stron. W przypadku zwolnienia dyscyplinarnego należy poczekać 180 dni, jednak zasiłek może nie zostać wypłacony.

Na jak długo może zostać przyznany zasiłek?

Świadczenie przyznaje się na 365 lub 180 dni. Zależy to od:

- stopy bezrobocia na obszarze powiatu, w którym zamieszkuje bezrobotny;

- wieku i okresu uprawniającego do zasiłku;

- wychowywania dzieci.

Zgodnie z przepisami zasiłek dla bezrobotnych przyznaje się na:

1) 180 dni – dla bezrobotnych zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju;

2) 365 dni – dla bezrobotnych:

a) zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju lub

b) powyżej 50 roku życia oraz posiadających jednocześnie co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku, lub

c) którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego, lub

d) samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 1040 z późn. zm.);

ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2018 r., poz. 1969 z późn. zm.);

ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 1482 z późn. zm.);

ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j. t. Dz. U. z 2020 r., poz. 755).

Polecamy serwis: Zasiłki

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA