REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienie pracownika - jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Zwolnienie pracownika - jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom? /Fot. Fotolia
Zwolnienie pracownika - jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom? /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kryzys wywołany pandemią koronawirusa wpłyną negatywnie na rynek pracy. Wielu pracowników już zostało zwolnionych i nie wiadomo co przyniosą kolejne miesiące. W związku z tym warto mieć świadomość tego, jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom. Kiedy przysługuje odprawa? Jak wnieść odwołanie do sądu pracy? Kiedy i w jakiej wysokości przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?

Kiedy zwalnianemu pracownikowi przysługuje odprawa?

W przypadku odprawy niejednokrotnie pojawi się wątpliwość, kiedy tak naprawdę zwalniany pracownik nabywa do niej prawa. Czy przysługuje jedynie pracownikom ze zwolnieniami grupowymi? Otóż, są również sytuacje, gdy prawo do odprawy przysługuje nawet jednemu zwalnianemu pracownikowi.

REKLAMA

Autopromocja

Prawo do odprawy określa ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, potocznie nazywana ustawą o zwolnieniach grupowych.

Regulacje zawarte w tej ustawie mają zastosowanie w przypadku gdy rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,

2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników

Liczby te obejmują pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

W przypadku zwolnień grupowych pracodawca powinien spełnić określone warunki m.in. skonsultować taki zamiar z działającymi u niego zakładowymi organizacjami związkowymi.

Ważnym uprawnieniem pracownika zwalnianego w ramach opisanych powyżej zwolnień grupowych jest odprawa pieniężna. Należy pamiętać, iż przysługuje ona również w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy (lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron), a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników. W praktyce może to zatem dotyczyć nawet jednego zwalnianego pracownika. Pamiętajmy też, by przyczyny niedotyczące pracownika stanowiły wyłączny powód zwolnienia.

W jakiej wysokości można otrzymać odprawę?

Kwestia wysokości odprawy również została ściśle uregulowana przez ustawodawcę. I tak, odprawa pieniężna przysługuje w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;

2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;

3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że niższy wymiar odpraw dla zwalnianych pracowników przewidują przepisy tzw. Tarczy Antykryzysowej 4.0. Nad ustawą pracuje obecnie Senat. Więcej na ten temat w artykule: Tarcza 4.0 - limit dla świadczeń na zakończenie zatrudnienia z problemami interpretacyjnymi

Jak wnieść odwołanie do sądu pracy?

Prawo przewiduje możliwość wniesienia przez pracownika odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę. Wniosek w tej sprawie składa się do sądu pracy.

Obecnie termin na wniesienie takiego odwołania wynosi 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.

Żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania pracownik wnosi do sądu pracy w ciągu 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę.

Jeżeli pracownik bez swojej winy nie złożył w sądzie takiego pisma, może wnosić o przywrócenie terminu. Odpowiedni wniosek składa się w sądzie pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu.

Pracownik, który wnosi odwołanie do sądu pracy nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Należy jednak pamiętać, iż w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 złotych, od pracownika i pracodawcy pobiera się opłatę stosunkową od wszystkich podlegających opłacie pism.

Czego może żądać pracownik w sądzie pracy?

W przypadku umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pracownik może żądać uznania wypowiedzenia za bezskuteczne, jeżeli jest ono nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę. Jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu, pracownik może żądać przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowania.

Pracownik może domagać się wyłącznie odszkodowania w przypadku umowy o pracę zawartej na czas określony lub na okres próbny, jeżeli wypowiedzenie nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tych umów.

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. Uprawnienia te przysługują pracownikowi bez względu na to czy umowa została zawarta na czas określony, nieokreślony czy też na okres próbny.

Promocja: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Kiedy i w jakiej wysokości przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?

Jednym z ważnych uprawnień przysługującym w przypadku utraty pracy jest zasiłek dla bezrobotnych.

Obecnie kwota podstawowego zasiłku dla bezrobotnych to 881,30 zł (w okresie pierwszych 90 dni posiadania prawa do zasiłku). Po tym czasie zasiłek dla bezrobotnych wynosi 692 zł.

Trwają prace nad podniesieniem kwoty zasiłku dla bezrobotnych oraz wprowadzeniem dodatku solidarnościowego. Czytaj więcej: Podwyżka zasiłku dla bezrobotnych w 2020 r. – o ile, od kiedy?

To, w jakiej wysokości zostanie przyznany zasiłek, zależy od stażu pracy, jaki zostanie udokumentowany podczas rejestracji.

Zasiłek dla bezrobotnych jest przyznawany w wysokości:

- 80% kwoty zasiłku – do 5 lat stażu;

- 100% kwoty zasiłku – od 5 do 20 lat stażu;

- 120% kwoty zasiłku – powyżej 20 lat stażu.

REKLAMA

Od sposobu rozwiązania umowy o pracę zależy to, od kiedy będzie przysługiwał zasiłek dla bezrobotnych. W przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę lub zakończenia jej z okresem, na jaki została zawarta, zasiłek dla bezrobotnych przysługuje od daty rejestracji w urzędzie pracy.

Czas oczekiwania wynosi 90 dni i o tyle dni ulega skróceniu wypłata zasiłku, jeżeli to pracownik wypowiada umowę o pracę lub rozwiązuje ją na mocy porozumienia stron. W przypadku zwolnienia dyscyplinarnego należy poczekać 180 dni, jednak zasiłek może nie zostać wypłacony.

Na jak długo może zostać przyznany zasiłek?

Świadczenie przyznaje się na 365 lub 180 dni. Zależy to od:

- stopy bezrobocia na obszarze powiatu, w którym zamieszkuje bezrobotny;

- wieku i okresu uprawniającego do zasiłku;

- wychowywania dzieci.

Zgodnie z przepisami zasiłek dla bezrobotnych przyznaje się na:

1) 180 dni – dla bezrobotnych zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju;

2) 365 dni – dla bezrobotnych:

a) zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju lub

b) powyżej 50 roku życia oraz posiadających jednocześnie co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku, lub

c) którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego, lub

d) samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 1040 z późn. zm.);

ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2018 r., poz. 1969 z późn. zm.);

ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 1482 z późn. zm.);

ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j. t. Dz. U. z 2020 r., poz. 755).

Polecamy serwis: Zasiłki

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaniechanie poboru podatku od subwencji i wsparcia finansowego z tarcz PFR do końca 2026 roku

Ministerstwo Finansów chce wydłużyć do końca 2026 r. okres zaniechania poboru podatku od subwencji finansowych oraz finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach tarcz – wynika z projektu rozporządzenia, opublikowanego 14 lutego 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Twój e-PIT 2025: jakie ulgi podatkowe trzeba wypełnić samemu? Jak złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok?

Od 15 lutego do 30 kwietnia 2025 r. można składać roczne zeznania podatkowe PIT i rozliczyć dochody (przychody) uzyskane w 2024 roku. Ministerstwo Finansów zachęca do korzystania z e-usług Krajowej Administracji Skarbowej i rozliczania podatków drogą elektroniczną. W 2025 r. kolejny raz z usługi Twój e-PIT będą mogły skorzystać również osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Pierwszy raz usługa Twój e-PIT będzie dostępna także w aplikacji mobilnej e-Urząd Skarbowy (e-US). MF i KAS zachęcają także do aktywowania usługi e-korespondencji przy okazji logowania do e-US w związku z rozliczeniem podatku.

Składka zdrowotna 2025: kwoty, podstawy wymiaru, zmiany i korzyści dla firm. Kiedy pierwsze płatności na nowych zasadach?

Od 1 stycznia 2025 r. zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności „na nowych zasadach”. Ile wynoszą składki zdrowotne i podstawy wymiaru poszczególnych przedsiębiorców w zależności od ich formy opodatkowania?

PFRON 2025: Obowiązki pracodawcy. Składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

REKLAMA

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

260-280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Już w 2025 r. będzie drożej? Wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i zmiana terminów

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

REKLAMA

Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Ile można uzyskać? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

REKLAMA