REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienie pracownika - jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Zwolnienie pracownika - jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom? /Fot. Fotolia
Zwolnienie pracownika - jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom? /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kryzys wywołany pandemią koronawirusa wpłyną negatywnie na rynek pracy. Wielu pracowników już zostało zwolnionych i nie wiadomo co przyniosą kolejne miesiące. W związku z tym warto mieć świadomość tego, jakie prawa przysługują zwalnianym pracownikom. Kiedy przysługuje odprawa? Jak wnieść odwołanie do sądu pracy? Kiedy i w jakiej wysokości przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?

Kiedy zwalnianemu pracownikowi przysługuje odprawa?

W przypadku odprawy niejednokrotnie pojawi się wątpliwość, kiedy tak naprawdę zwalniany pracownik nabywa do niej prawa. Czy przysługuje jedynie pracownikom ze zwolnieniami grupowymi? Otóż, są również sytuacje, gdy prawo do odprawy przysługuje nawet jednemu zwalnianemu pracownikowi.

REKLAMA

Autopromocja

Prawo do odprawy określa ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, potocznie nazywana ustawą o zwolnieniach grupowych.

Regulacje zawarte w tej ustawie mają zastosowanie w przypadku gdy rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:

1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,

2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników

Liczby te obejmują pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.

W przypadku zwolnień grupowych pracodawca powinien spełnić określone warunki m.in. skonsultować taki zamiar z działającymi u niego zakładowymi organizacjami związkowymi.

Ważnym uprawnieniem pracownika zwalnianego w ramach opisanych powyżej zwolnień grupowych jest odprawa pieniężna. Należy pamiętać, iż przysługuje ona również w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy (lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron), a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników. W praktyce może to zatem dotyczyć nawet jednego zwalnianego pracownika. Pamiętajmy też, by przyczyny niedotyczące pracownika stanowiły wyłączny powód zwolnienia.

W jakiej wysokości można otrzymać odprawę?

Kwestia wysokości odprawy również została ściśle uregulowana przez ustawodawcę. I tak, odprawa pieniężna przysługuje w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;

2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;

3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że niższy wymiar odpraw dla zwalnianych pracowników przewidują przepisy tzw. Tarczy Antykryzysowej 4.0. Nad ustawą pracuje obecnie Senat. Więcej na ten temat w artykule: Tarcza 4.0 - limit dla świadczeń na zakończenie zatrudnienia z problemami interpretacyjnymi

Jak wnieść odwołanie do sądu pracy?

Prawo przewiduje możliwość wniesienia przez pracownika odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę. Wniosek w tej sprawie składa się do sądu pracy.

Obecnie termin na wniesienie takiego odwołania wynosi 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.

Żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania pracownik wnosi do sądu pracy w ciągu 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę.

Jeżeli pracownik bez swojej winy nie złożył w sądzie takiego pisma, może wnosić o przywrócenie terminu. Odpowiedni wniosek składa się w sądzie pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu.

Pracownik, który wnosi odwołanie do sądu pracy nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Należy jednak pamiętać, iż w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 złotych, od pracownika i pracodawcy pobiera się opłatę stosunkową od wszystkich podlegających opłacie pism.

Czego może żądać pracownik w sądzie pracy?

W przypadku umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pracownik może żądać uznania wypowiedzenia za bezskuteczne, jeżeli jest ono nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę. Jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu, pracownik może żądać przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowania.

Pracownik może domagać się wyłącznie odszkodowania w przypadku umowy o pracę zawartej na czas określony lub na okres próbny, jeżeli wypowiedzenie nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tych umów.

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. Uprawnienia te przysługują pracownikowi bez względu na to czy umowa została zawarta na czas określony, nieokreślony czy też na okres próbny.

Promocja: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Kiedy i w jakiej wysokości przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?

Jednym z ważnych uprawnień przysługującym w przypadku utraty pracy jest zasiłek dla bezrobotnych.

Obecnie kwota podstawowego zasiłku dla bezrobotnych to 881,30 zł (w okresie pierwszych 90 dni posiadania prawa do zasiłku). Po tym czasie zasiłek dla bezrobotnych wynosi 692 zł.

Trwają prace nad podniesieniem kwoty zasiłku dla bezrobotnych oraz wprowadzeniem dodatku solidarnościowego. Czytaj więcej: Podwyżka zasiłku dla bezrobotnych w 2020 r. – o ile, od kiedy?

To, w jakiej wysokości zostanie przyznany zasiłek, zależy od stażu pracy, jaki zostanie udokumentowany podczas rejestracji.

Zasiłek dla bezrobotnych jest przyznawany w wysokości:

- 80% kwoty zasiłku – do 5 lat stażu;

- 100% kwoty zasiłku – od 5 do 20 lat stażu;

- 120% kwoty zasiłku – powyżej 20 lat stażu.

REKLAMA

Od sposobu rozwiązania umowy o pracę zależy to, od kiedy będzie przysługiwał zasiłek dla bezrobotnych. W przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę lub zakończenia jej z okresem, na jaki została zawarta, zasiłek dla bezrobotnych przysługuje od daty rejestracji w urzędzie pracy.

Czas oczekiwania wynosi 90 dni i o tyle dni ulega skróceniu wypłata zasiłku, jeżeli to pracownik wypowiada umowę o pracę lub rozwiązuje ją na mocy porozumienia stron. W przypadku zwolnienia dyscyplinarnego należy poczekać 180 dni, jednak zasiłek może nie zostać wypłacony.

Na jak długo może zostać przyznany zasiłek?

Świadczenie przyznaje się na 365 lub 180 dni. Zależy to od:

- stopy bezrobocia na obszarze powiatu, w którym zamieszkuje bezrobotny;

- wieku i okresu uprawniającego do zasiłku;

- wychowywania dzieci.

Zgodnie z przepisami zasiłek dla bezrobotnych przyznaje się na:

1) 180 dni – dla bezrobotnych zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju;

2) 365 dni – dla bezrobotnych:

a) zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju lub

b) powyżej 50 roku życia oraz posiadających jednocześnie co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku, lub

c) którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego, lub

d) samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 1040 z późn. zm.);

ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2018 r., poz. 1969 z późn. zm.);

ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 1482 z późn. zm.);

ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j. t. Dz. U. z 2020 r., poz. 755).

Polecamy serwis: Zasiłki

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

REKLAMA

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

REKLAMA

e-Urząd Skarbowy w Twoim telefonie! Nowa aplikacja zmienia sposób korzystania z usług skarbowych

Ministerstwo Finansów wprowadza rewolucję w dostępie do usług skarbowych. Aplikacja e-Urząd Skarbowy pozwala na szybkie i bezpieczne załatwianie spraw urzędowych. To dopiero początek – kolejne aktualizacje przyniosą jeszcze więcej funkcji!

W 2025 roku oprocentowanie lokat bankowych mocno spadnie. Jak zadbać o oszczędności?

Banki przewidują mocny spadek stóp procentowych. Przykładowo BNP Paribas prognozuje, że na koniec 2025 roku podstawowa stopa procentowa NBP spadnie do 4%, czyli obniży się aż o 1,75 p.p. Z kolei PKO BP zakłada, że stopy procentowe spadną do 3,5%-4% do końca 2026 r. Te oczekiwania już teraz wpływają na oprocentowanie lokat bankowych. Rankomat.pl zwraca uwagę, że średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane NBP) wyniosło zaledwie 3,96% i w kolejnych miesiącach prawdopodobnie będzie dalej spadać. Między innymi dlatego w 2025 r. warto zmienić część swoich nawyków finansowych, do których przywykliśmy w ostatnich dwóch latach.

REKLAMA