REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część II

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna GHMW – Hulist, Prawdzic Łaszcz – Radcowie Prawni spółka partnerska
Kancelaria świadczy kompleksowe usługi prawne związane z bieżącą obsługą przedsiębiorców (głównie spółek handlowych).
Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część II /Fotolia
Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część II /Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W pierwszej części artykułu wskazane zostało, że sytuacja spadkobierców zmarłego wspólnika w odniesieniu do kwestii nabycia przez nich roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w spółce z o.o., o którym mowa w art. 565 § 1 k.s.h. przedstawia się odmiennie w zależności od tego, na jakim etapie procedury przekształcenia spółki z o.o. wspólnik umrze. Niniejsza część artykułu dotyczy sytuacji gdy do śmierci wspólnika dochodzi na etapie po podjęciu uchwały o przekształceniu spółki z o.o., ale przed upływem miesięcznego terminu do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

Zobacz: Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część I

REKLAMA

Autopromocja

W tym zakresie w mojej ocenie należy wyróżnić trzy sytuacje:

  1. gdy do śmierci wspólnika dochodzi na bardzo wczesnym etapie procedury przekształcenia spółki z o.o., tj. jeszcze przed podjęciem uchwały o przekształceniu spółki z o.o.;
  2. gdy do śmierci wspólnika dochodzi na etapie po podjęciu uchwały o przekształceniu spółki z o.o., ale przed upływem miesięcznego terminu do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej;
  3. gdy do śmierci wspólnika dochodzi po upływie terminu do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

W pierwszej części artykułu analizowałem sytuację spadkobierców zmarłego wspólnika spółki z o.o. w odniesieniu do kwestii nabycia roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w spółce z o.o., o której mowa w pkt 1 powyżej. Aktualnie skupię się na analizie sytuacji opisanej w pkt 2.

Ad. 2

Śmierć wspólnika spółki z o.o. w trakcie procedury przekształceniowej po podjęciu uchwały o przekształceniu, ale jeszcze przed upływem miesięcznego terminu na złożenie oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej, może nastąpić albo przed złożeniem przez wspólnika spółki z o.o. oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej albo po złożeniu takiego oświadczenia. W rezultacie w tym kontekście konieczne jest rozważenie następujących sytuacji:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. Śmierć wspólnika spółki z o.o. przed złożeniem oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

W tym przypadku spadkobiercy zmarłego wspólnika spółki z o.o., jak się wydaje, wchodzą w całość praw i obowiązków majątkowych zmarłego (zgodnie z zasadą sukcesji generalnej wyrażoną w art. 922 k.c.), a w konsekwencji nabywają również prawo do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształcanej, o którym mowa w art. 564 k.s.h. Oświadczenie to powinno być złożone spółce z o.o. w formie pisemnej pod rygorem nieważności (art. 564 § 2 k.s.h.). Spadkobiercy zmarłego wspólnika spółki z o.o., jako współuprawnieni z udziałów, mają obowiązek wykonywać swoje prawa (majątkowe i korporacyjne) przez wspólnego przedstawiciela (art. 184 k.s.h.), którym może być np. wspólny pełnomocnik (także będący jednym ze spadkobierców). W przypadku zatem, gdy udział po zmarłym wspólniku spółki z o.o. został odziedziczony przez więcej niż jednego spadkobiercę, oświadczenie o uczestnictwie w spółce przekształconej powinno być złożone w  imieniu spadkobierców przez ich wspólnego przedstawiciela.

Oświadczenie o uczestnictwie w spółce przekształconej jest oświadczeniem woli, które złożyć może jedynie osoba będąca wspólnikiem spółki przekształcanej (w analizowanym przypadku – spółki z o.o.). Wykładnia literalna art. 564 k.s.h. nie pozwala jednak przesądzić, czy „wspólnikiem” w rozumieniu tego przepisu jest osoba, która nabyła własność udziałów lub akcji (np. w drodze dziedziczenia) czy też osoba, która nabyła własność udziałów lub akcji oraz dokonała prawidłowego (udokumentowanego) zawiadomienia spółki z o.o. zgodnie z art. 187 § 1 k.s.h. (Jak zostało to wskazane w pierwszej części artykułu, dowód przejścia udziałów w spółce z o.o. na spadkobierców może stanowić postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia).

Przyjęcie interpretacji, zgodnie z którą „wspólnikiem” w rozumieniu art. 564 k.s.h. jest osoba, która jedynie nabyła własność udziałów będzie korzystne dla spadkobierców zmarłego wspólnika spółki z o.o., ponieważ przy takim rozumieniu ww. przepisu będą oni uprawnieni do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej bez konieczności dokumentowania przejścia udziałów.

Przeciwko tej interpretacji zdaje się jednak przemawiać wykładnia systemowa. W mojej ocenie ustawodawca posługuje się w art. 564 § 1 k.s.h. wyrazem „wspólnik” mając na myśli osobę, która nie tylko nabyła udział w spółce z o.o., ale także dokonała zawiadomienia spółki z o.o. o przejściu udziału. Należy bowiem zauważyć, że w art. 187 § 1 k.s.h. ustawodawca dla określenia osoby nabywającej udział w spółce z o.o. (nowego właściciela) posługuje się wyrazem „zainteresowany”, a nie „wspólnik”. Wydaje się, że takie rozróżnienie było celowym zabiegiem ze strony ustawodawcy. Trudno również uznać, aby racjonalny ustawodawca nadawał wyrazom „wspólnik” umieszczonym w różnych przepisach tego samego rozdziału k.s.h. (art. 560, 561, 563, 564, 565 k.s.h.) różne znaczenie normatywne.

Przeciwko interpretacji, zgodnie z którą „wspólnikiem” w rozumieniu art. 564 k.s.h. jest osoba, która nabyła własność udziału, ale nie dokonała zawiadomienia spółki z o.o. o przejściu udziału, zdaje się także przemawiać przytoczone w pierwszej części artykułu orzecznictwo, z którego wynika, że status „wspólnika” spółki z o.o. nabywa osoba, która dokonała prawidłowego (udokumentowanego) zawiadomienia spółki z o.o. w myśl art. 187 § 1 k.s.h. (por. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 19.11.2013 r., sygn. akt: I ACa 1129/13; wyrok SN z dnia 26.05.2011 r., sygn. akt: III CSK 2218/10).

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Przyjęcie powyższego stanowiska prowadzi do następującej konkluzji: skoro oświadczenie o uczestnictwie należy złożyć spółce przekształcanej, a wobec tej spółki (tutaj spółki z o.o.) spadkobiercy zmarłego wspólnika stają się wspólnikami dopiero z chwilą zawiadomienia spółki z o.o., to oświadczenie o uczestnictwie może zostać złożone skutecznie jedynie wówczas, gdy zostanie złożone najpóźniej wraz z zawiadomieniem spółki z o.o. o przejściu udziałów zgodnie z art. 187 § 1 k.s.h. W rezultacie spadkobiercy zmarłego wspólnika będą mieli maksymalnie miesiąc (jeżeli śmierć tego wspólnika nastąpiłaby w dniu podjęcia uchwały o przekształceniu) na uzyskanie odpowiedniego dokumentu potwierdzającego przejście własności udziałów. Istotne jest, aby oświadczenie spadkobierców dotarło do spółki z o.o. w taki sposób, aby mogła zapoznać się z jego treścią maksymalnie w ostatnim dniu miesięcznego terminu, o którym mowa w art. 564 § 1 k.s.h. (art. 61 k.c.). Tak krótki czas może w wielu przypadkach okazać się dla spadkobierców niewystarczający. Po upływie przewidzianego prawem terminu na złożenie oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej prawo do jego złożenia wygasa (zgodnie z dominującym poglądem doktryny jest to tzw. termin zawity).


Zgodnie z art. 565 § 1 k.s.h. roszczenie o wypłatę kwoty odpowiadającej wartości udziałów w spółce przekształcanej przysługuje „wspólnikowi, który nie złożył oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej”. Również w kontekście tego przepisu można rozważać, czy chodzi tutaj o osobę, która nabyła udziały w spółce z o.o. czy też osobę, która nabyła takie udziały oraz dokonała zawiadomienia spółki z o.o. zgodnie z art. 187 § 1 k.s.h. W mojej ocenie właściwe wydaje się tutaj stanowisko drugie. W konsekwencji, jeżeli spadkobiercy zmarłego wspólnika spółki z o.o. nie dokonają (niezależnie od przyczyny) skutecznego zawiadomienia tej spółki o nabyciu udziałów, wówczas nie nabędą oni roszczenia o wypłatę kwoty odpowiadającej wartości udziałów w spółce przekształcanej. Przyjęcie odmiennej interpretacji, zgodnie z którą „wspólnikiem” spółki z o.o. jest osoba, która stała się właścicielem udziałów w tej spółce, pozostawałoby w sprzeczności ze wskazaną wyższej wykładnią wyrazu „wspólnik” i stanowiskiem judykatury, a także pomijałoby fakt, że zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie panuje zgodność co do tego, iż brak zawiadomienia spółki z o.o. o przejściu udziałów skutkuje brakiem możliwości korzystania z praw korporacyjnych wynikających z tych udziałów, w tym w szczególności brakiem możliwości pobierania dywidendy. Skoro zatem nabywca udziału nie może otrzymać dywidendy, to konsekwentnie nie ma podstaw do tego, aby przyznać mu prawo otrzymania ekwiwalentu za udział.

W mojej ocenie spadkobiercy zmarłego wspólnika spółki z o.o., którzy w ciągu miesiąca od podjęcia uchwały o przekształceniu nie zawiadomią spółki z o.o. o przejściu udziałów zgodnie z art. 187 § 1 k.s.h. i nie złożą oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej zgodnie z art. 564 k.s.h., bezpowrotnie tracą możliwość skutecznego domagania się od spółki przekształconej wypłaty kwoty odpowiadającej wartości udziałów odziedziczonych po zmarłym wspólniku spółki z o.o.

  1. Śmierć wspólnika spółki z o.o. po złożeniu oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

Jeżeli zmarły wspólnik spółki z o.o. przed swoją śmiercią złożył w sposób prawidłowy oświadczenie o uczestnictwie w spółce przekształconej, wówczas jego spadkobiercy, jako wchodzący w całość praw i obowiązków majątkowych zmarłego (zgodnie z art. 922 k.c.), będą uczestniczyć w spółce przekształconej. Nie przysługuje im w takim przypadku ekwiwalent za udział.

Wydaje się natomiast dopuszczalne, o ile nie upłynął miesiąc od dnia podjęcia uchwały o przekształceniu spółki z o.o., złożenie przez spadkobierców oświadczenia przeciwnego, które wyrażałoby wolę nieuczestniczenia przez spadkobierców w spółce przekształconej. W tym przypadku należy oczywiście mieć na uwadze warunki skuteczności takiego oświadczenia względem spółki z o.o., tj. warunki od których spełnienia zależy uznanie spadkobiercy za „wspólnika”, o których była mowa w lit. a) powyżej.

Sytuacja spadkobierców wspólnika spółki z o.o., który zmarł po upływie przewidzianego prawem miesięcznego terminu na złożenie oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej, stanowić będzie przedmiot ostatniej, trzeciej części artykułu.

Autor: Michał Lipski, aplikant radcowski w kancelarii GHMW – Gach, Hulist, Prawdzic Łaszcz – Radcowie Prawni sp. p. w Krakowie

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

2 miliony firm czeka na podpis prezydenta. Stawką jest niższa składka zdrowotna

To może być przełom dla mikroprzedsiębiorców: Rada Przedsiębiorców apeluje do Andrzeja Dudy o podpisanie ustawy, która ulży milionom firm dotkniętym Polskim Ładem. "To test, czy naprawdę zależy nam na polskich firmach" – mówią organizatorzy pikiety zaplanowanej na 6 maja.

Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje skutków błędów w deklaracjach podatkowych. Ochrona dopiero po wykupieniu rozszerzonej polisy OC

Księgowi w biurach rachunkowych mają coraz mniej czasu na złożenie deklaracji podatkowych swoich klientów – termin składania m.in. PIT-36, PIT-37 i PIT-28 mija 30 kwietnia. Pod presją czasu księgowym zdarzają się pomyłki, np. błędne rozliczenie ulg, nieuwzględnienie wszystkich przychodów czy pomyłki w zaliczkach na podatek. W jednej z takich spraw nieprawidłowe wykazanie zaliczek w PIT-36L zakończyło się naliczonymi przez Urząd Skarbowy odsetkami w wysokości ponad 7000 zł. Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje błędów w deklaracjach podatkowych – ochronę zapewnia dopiero wykupienie rozszerzonej polisy.

Rewolucja płacowa w całej UE od 2026 roku. Pracodawcy będą musieli ujawniać kwoty wynagrodzenia pracownikom i kandydatom do pracy

Wynagrodzenia przestaną być tematem tabu. Od czerwca 2026 roku pracodawcy będą mieli obowiązek ujawniania informacji o płacach, zarówno kandydatom do pracy, jak i zatrudnionym pracownikom. Czy to koniec nierówności i początek nowego rozdania na rynku pracy?

REKLAMA

Firmy ignorują KSeF? Tylko 5 tys. podmiotów gotowych na rewolucję e-fakturowania

Choć obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur wejdzie w życie za 9 miesięcy, zaledwie 5230 firm zdecydowało się na dobrowolne wdrożenie systemu. Eksperci biją na alarm – to ostatni moment na przygotowania. Firmy nie tylko ryzykują chaos, ale też muszą zmierzyć się z brakiem środowiska testowego, napiętym harmonogramem i rosnącą liczbą innych zmian w przepisach.

Spółka komandytowa bez VAT od dywidendy – ważna interpretacja skarbówki

Dywidenda wypłacana komplementariuszowi nie podlega VAT – potwierdził to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Oznacza to, że spółki komandytowe, w których wspólnicy prowadzą sprawy spółki bez wynagrodzenia, nie muszą obawiać się dodatkowego obciążenia podatkowego. To dobra wiadomość dla przedsiębiorców poszukujących efektywnych i bezpiecznych rozwiązań podatkowych.

Fiskus wlepi kary za niezapłacony podatek od sprzedaży ubrań i zabawek w internecie? MF analizuje informacje o 300 tys. osób i podmiotów handlujących na platformach internetowych

Operatorzy platform, za pośrednictwem których dokonywane są transakcje w internecie, przekazali MF dane ponad 177 tys. osób fizycznych i 115 tys. podmiotów – poinformowała PAP rzeczniczka szefa KAS Justyna Pasieczyńska. Dane te są teraz analizowane.

Katastrofa fakturowa w 2026 roku? Kto odważy się wdrożyć obowiązek stosowania KSeF i faktur ustrukturyzowanych?

Niedawno opublikowano kolejną wersję projektu „nowelizacji nowelizacji” ustaw na temat faktur ustrukturyzowanych i KSeF, które mają być niezwłocznie uchwalone. Ich jakość woła o pomstę do nieba. Co prawda zaproponowane zmiany świadczą o tym, że twórcy przepisów chcą pozostawić tym, którzy połapią się w tych zawiłościach, jakieś możliwości unikania tej katastrofy, zachowując fakturowanie w dotychczasowej formie przynajmniej do końca 2026 r. Pytanie, tylko po co to całe zamieszanie i dezorganizacja obrotu gospodarczego – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Jak nie zbankrutować na IT: inteligentne monitorowanie i optymalizacja kosztowa środowiska informatycznego. Praktyczny przewodnik po narzędziach i strategiach monitorowania

W dzisiejszej erze cyfrowej, środowisko IT stało się krwiobiegiem każdej nowoczesnej organizacji. Od prostych sieci biurowych po rozbudowane infrastruktury chmurowe, złożoność systemów informatycznych stale rośnie. Zarządzanie tak rozległym i dynamicznym ekosystemem to nie lada wyzwanie, wymagające nie tylko dogłębnej wiedzy technicznej, ale przede wszystkim strategicznego podejścia i dostępu do odpowiednich narzędzi. Wyobraźcie sobie ciągłą potrzebę monitorowania wydajności kluczowych aplikacji, dbałości o bezpieczeństwo wrażliwych danych, sprawnego rozwiązywania problemów zgłaszanych przez użytkowników, a jednocześnie planowania przyszłych inwestycji i optymalizacji kosztów. To tylko wierzchołek góry lodowej codziennych obowiązków zespołów IT i kadry managerskiej. W obliczu tej złożoności, poleganie wyłącznie na intuicji czy reaktywnym podejściu do problemów staje się niewystarczające. Kluczem do sukcesu jest proaktywne zarządzanie, oparte na solidnych danych i inteligentnych systemach, które nie tylko informują o bieżącym stanie, ale również pomagają przewidywać przyszłe wyzwania i podejmować mądre decyzje.

Wojna celna USA - Chiny. Jak może się bronić Państwo Środka: 2 scenariusze. Świat (też Stany Zjednoczone) nie może się obejść bez chińskiej produkcji

Chiny mogą przekierować towary nadal objęte nowymi, wysokimi cłami USA przez gospodarki i porty azjatyckie lub (a raczej równolegle) przekierować sprzedaż dotychczas kierowaną do USA na inne rynki - prognozują eksperci Allianz Trade. Bardziej prawdopodobna jest przewaga drugiego scenariusza – tak było podczas pierwszej wojny handlowej prezydenta Trumpa, co obecnie oznaczać będzie m.in. 6% rokroczny wzrost importu z Chin do UE (ale też do innych krajów) w ciągu trzech najbliższych lat. Branża, która nie korzysta z żadnych wyłączeń w wojnie celnej – odzież i tekstylia może odczuć ją w największym stopniu na swoich marżach.

REKLAMA