REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Raportowanie schematów podatkowych - podmioty zobowiązane i zakres raportowania

Oksana Kijaszko, konsultant w dziale doradztwa podatkowego w KPMG w Polsce, biuro w Krakowie
KPMG w Polsce świadczy usługi z zakresu audytu, doradztwa podatkowego, księgowego, rachunkowego oraz doradztwa gospodarczego
Raportowanie schematów podatkowych - podmioty zobowiązane i zakres raportowania /shutterstock.com
Raportowanie schematów podatkowych - podmioty zobowiązane i zakres raportowania /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Na początku tego roku do Ordynacji podatkowej zostały wprowadzone przepisy zakładające obowiązek raportowania schematów podatkowych. Które podmioty są zobowiązane do raportowania? Jakie schematy podatkowe należy zgłaszać? W jaki sposób i w jakich terminach przekazywać raporty?

1 stycznia 2019 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193), przewidujące obowiązek raportowania szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatkowych (mechanizm MDR – ang. sh). Obowiązek ten został wprowadzony do Rozdziału 11a (art. 86a-86o) Ordynacji podatkowej i stanowi konsekwencję częściowej implementacji Dyrektywy Rady UE 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. W polskich przepisach rozszerzono obowiązek raportowania na schematy podatkowe inne niż transgraniczne w rozumieniu dyrektywy (m.in. na krajowe), jak również przyśpieszono wejście w życie przepisów o MDR (1 stycznia 2019 r., dyrektywa zaś mówi o 1 lipca 2020 r.).

Autopromocja

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy, celem wprowadzenia obowiązku raportowania jest m.in. zapewnienie organom administracji skarbowej szybkiego dostępu do informacji o potencjalnie agresywnym planowaniu podatkowym, zidentyfikowanie obszarów, gdzie mogą występować luki w systemie podatkowym, jak również uszczelnienie systemu podatkowego.

Zakres raportowania

Obowiązkowi raportowania podlega schemat podatkowy, czyli uzgodnienie (tj. czynność lub zespół powiązanych ze sobą czynności, w tym czynność planowana lub zespół czynności planowanych, których co najmniej jedna strona jest podatnikiem lub które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego), które:

- spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada co najmniej jedną ogólną cechę rozpoznawczą (11 cech wskazanych w ustawie, np. jeżeli zobowiązano się do zachowania w poufności wobec osób trzecich sposobu, w jaki uzgodnienie pozwala na uzyskanie korzyści podatkowej, jak również jeżeli podejmowane są celowe czynności dotyczące nabycia spółki przynoszącej straty), lub 

- posiada co najmniej jedną szczególną cechę rozpoznawczą (9 cech wskazanych w ustawie, np. jeżeli w odniesieniu do tego samego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej dokonywane są odpisy amortyzacyjne w więcej niż jednym państwie), lub

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą (4 cechy wskazane w ustawie).

Kryterium głównej korzyści uważa się za spełnione, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności oraz faktów należy przyjąć, że podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej mógłby zasadnie wybrać inny sposób postępowania, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej rozsądnie oczekiwanej lub wynikającej z wykonania uzgodnienia, a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia. Z powyższego wynika, iż dla spełnienia kryterium głównej korzyści nie jest konieczne spełnienie przesłanek zawartych w klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, takich jak sprzeczność korzyści z przedmiotem lub celem ustawy, oraz sztuczny sposób działania. W związku z tym, obowiązkowi raportowania podlegają także schematy podatkowe dokonywane z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych.

Kategorie schematów

Obowiązek raportowania dotyczy zarówno schematów podatkowych standaryzowanych, jak i innych schematów podatkowych (tj. dostosowanych do indywidualnych potrzeb korzystającego). Schematem podatkowym standaryzowanym jest schemat podatkowy możliwy do wdrożenia lub udostępnienia u więcej niż jednego korzystającego bez konieczności zmiany jego istotnych założeń.

Do Ordynacji podatkowej wprowadzono obowiązek raportowania schematów podatkowych transgranicznych oraz innych schematów podatkowych (m.in. krajowych). Schematem podatkowym transgranicznym jest schemat podatkowy, który:

- spełnia kryterium transgraniczne, (tj. dotyczy więcej niż jednego państwa UE lub państwa UE i państwa trzeciego, a także spełnia co najmniej jeden z warunków wymienionych w ustawie, np. jeżeli nie wszyscy uczestnicy uzgodnienia mają miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium tego samego państwa), oraz

- spełnia kryterium głównej korzyści i posiada ogólną cechę rozpoznawczą, albo posiada szczególną cechę rozpoznawczą (bez konieczności spełnienia kryterium głównej korzyści).

Należy zauważyć, iż schematu podatkowego transgranicznego nie stanowi uzgodnienie, które dotyczy wyłącznie podatku od wartości dodanej (VAT, akcyza) lub ceł.

Kolejnym rodzajem schematów są schematy krajowe, które podlegają raportowaniu jedynie w przypadku spełnienia kryterium kwalifikowanego korzystającego. Kryterium to uważa się za spełnione jeżeli: 

- przychody lub koszty albo aktywa korzystającego przekroczyły w roku poprzedzającym lub w bieżącym roku obrotowym równowartość 10 mln euro, lub 

- udostępniane lub wdrażane uzgodnienie dotyczy rzeczy lub praw o wartości rynkowej przekraczającej równowartość 2,5 mln euro, lub

Autopromocja

- korzystający jest powiązany z takim podmiotem.

W związku z tym, że kryterium kwalifikowanego korzystającego zostało zdefiniowane za pomocą ww. progów de minimis (tj. odpowiednio 10 mln euro lub 2,5 mln euro), obowiązek raportowania schematów podatkowych innych niż transgraniczne nie dotyczy podmiotów o mniejszej skali działalności.

Podmioty zobowiązane do raportowania

Co do zasady obowiązek raportowania schematów podatkowych spoczywa na promotorze (podmiot, który opracowuje, oferuje, udostępnia lub wdraża uzgodnienie lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia, np. doradca podatkowy, adwokat, radca prawny, pracownik banku lub innej instytucji finansowej doradzającej klientom). W przypadku zaś schematów podatkowych innych niż standaryzowane, jeżeli promotor nie został zwolniony przez korzystającego z tajemnicy zawodowej, obowiązek raportowania spoczywa na korzystającym (podatnik; podmiot, któremu udostępniane jest lub u którego wdrażane jest uzgodnienie, lub który jest przygotowany do wdrożenia uzgodnienia lub dokonał czynności służącej wdrożeniu takiego uzgodnienia). Korzystający jest zobowiązany do raportowania także wtedy, gdy samodzielnie opracował określone uzgodnienie, jak również w sytuacji, gdy promotor nie wykonał obowiązku raportowania w terminie. Z kolei wspomagający (podmiot, który podjął się udzielić, bezpośrednio lub za pośrednictwem innych osób, pomocy, wsparcia lub porad dotyczących opracowania, wprowadzenia do obrotu, organizowania, udostępnienia do wdrożenia lub nadzorowania wdrożenia uzgodnienia, np. biegły rewident, notariusz, księgowy) raportuje w sytuacji, gdy nie został poinformowany przez promotora lub korzystającego o numerze schematu podatkowego (NSP), o ile dostrzegł lub powinien był dostrzec, że uzgodnienie stanowi schemat podatkowy. W praktyce na ocenę tego, czy wspomagający powinien był dostrzec, że uzgodnienie, w odniesieniu do którego jest wspomagającym, stanowi schemat podatkowy, wpływać może wiele czynników, np. dotychczasowe czynności wykonywane przez wspomagającego w stosunku do tych samych lub powiązanych podmiotów.

Autopromocja

Przekazywane informacje

Przepisy wprowadzają szeroki zakres informacji o schemacie podatkowym, który obejmuje m.in. dane identyfikujące korzystającego, przesłanki skutkujące uznaniem danego uzgodnienia za schemat podatkowy, streszczenie opisu uzgodnienia stanowiącego schemat podatkowy, jak również wskazanie celów, których realizacji schemat podatkowy ma służyć. W przypadku schematu podatkowego standaryzowanego, jeżeli promotor lub wspomagający nie został zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej, zakres przekazywanej informacji nie obejmuje, m.in. danych identyfikujących korzystającego.

Termin i sposób raportowania

Informacje o schemacie podatkowym należy przekazać Szefowi KAS drogą elektroniczną (z wykorzystaniem formatu XML, na odpowiednim formularzu) w terminie 30 dni od dnia następnego po udostępnieniu schematu podatkowego, od dnia następnego po przygotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego, lub od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego - w zależności od tego, które z ww. zdarzeń nastąpi wcześniej. Ponadto korzystający, który w okresie rozliczeniowym dokonał czynności będących elementem schematu lub uzyskujący związaną z tym korzyść, zobowiązany jest do przekazania stosownej informacji Szefowi KAS w terminie złożenia deklaracji podatkowej (oświadczenie w tym zakresie powinni złożyć wszyscy członkowie zarządu podatnika).

Konsekwencje

Niedopełnienie obowiązku informacyjnego (lub opóźnienie w przekazaniu informacji) podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych (obecnie to ponad 20 mln PLN). Jednakże, jeżeli w związku z przestępstwem skarbowym nastąpiło uszczuplenie należności publicznoprawnych, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, w przypadku, gdy sprawca w terminie złożył informację o schemacie podatkowym, a uszczuplona należność publicznoprawna wynika bezpośrednio z zastosowania tego schematu podatkowego.

Z drugiej jednak strony należy zauważyć, iż nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa lub wykroczenia skarbowe wyłącznie w oparciu o informacje przekazywane na podstawie omawianej regulacji. Jak wskazano w projekcie objaśnień do przepisów, występowanie u danego podatnika schematu podatkowego nie powinno być postrzegane jako sytuacja niewłaściwa lub naganna. Przekazanie informacji o schemacie podatkowym nie powinno zatem automatycznie skutkować anulowaniem korzyści podatkowej, ale może zwiększyć ryzyko weryfikacji działań podatnika.

Procedura wewnętrzna

Przepisy wprowadzają obowiązek wdrożenia wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych. Dotyczy on promotorów, podmiotów zatrudniających promotorów lub faktycznie wypłacających im wynagrodzenie, których przychody lub koszty przekroczyły w poprzednim roku obrotowym kwotę 8 mln zł. Za brak wdrożenia ww. procedury przewidziano sankcję finansową w wysokości do 2 mln zł, która w szczególnych przypadkach może wynieść aż 10 mln zł).

Przepisy przejściowe

Obowiązek raportowania schematów podatkowych wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. Jednakże zgodnie z przepisami przejściowymi, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (lub 9 miesięcy, jeżeli raportuje korzystający), raportowane powinny być:

- schematy podatkowe (inne niż transgraniczne), jeżeli pierwszej czynności związanej z ich wdrażaniem dokonano po dniu 1 listopada 2018 r., oraz

- schematy podatkowe transgraniczne, jeżeli pierwszej czynności związanej z ich wdrażaniem dokonano po dniu 25 czerwca 2018 r.

Wątpliwości praktyczne

Z uwagi na liczne wątpliwości interpretacyjne dotyczące przepisów MDR, w dniu 31 stycznia 2019 r. Minister Finansów opublikował objaśnienia podatkowe, które zostały poprzedzone konsultacjami społecznymi. W objaśnieniach przedstawiono kierunek interpretacji przepisów przez Ministerstwo Finansów. Przy czym w wielu miejscach podnoszono, iż oceny poszczególnych przesłanek należy dokonywać indywidualnie, biorąc pod uwagę całokształt okoliczności faktycznych.

Zastosowanie się przez podatnika do objaśnień podatkowych spowoduje objęcie go ochroną wynikającą z przepisów podatkowych, taką samą jak w przypadku interpretacji podatkowej. Ministerstwo Finansów sygnalizuje, iż wydane objaśnienia mogą zostać w przyszłości uzupełnione o nowe zagadnienia lub komentarze, a na kierunek ewentualnych zmian wpływać będzie analiza praktyki stosowania przepisów MDR. Przy czym kierunek interpretacji przedstawiony w objaśnieniach nie powinien ulec zmianie na niekorzyść podmiotów zobowiązanych.

Jednakże, należy wskazać iż pomimo wydanych objaśnień przepisy MDR pozostają w dalszym ciągu niejasne pod wieloma względami. W szczególności nadal aktualny pozostaje problem ustalenia i oceny, czy dane uzgodnienie spełnia przesłanki schematu podatkowego.

Podsumowanie

Nowe przepisy nakładają obowiązek raportowania schematów podatkowych nie tylko na podmioty zawodowo zajmujące się doradztwem (np. doradcy podatkowi, radcowie prawni), ale również na podatników (w określonych przypadkach). Polskie przepisy przewidują obowiązek raportowania zarówno schematów podatkowych transgranicznych, jak również innych schematów podatkowych (m.in. krajowych). Raportowane mają być schematy podatkowe standaryzowane oraz dostosowane do indywidualnych potrzeb korzystającego. Ponadto, obowiązek raportowania dotyczy nie tylko schematów, które zostały wdrożone, ale również tych, które znajdują się w fazie planowania. Warto również zauważyć, że pojęcie schematu podatkowego, pomimo wydanych przez Ministerstwo Finansów objaśnień podatkowych, pozostaje bardzo szerokie i nadal rodzi wiele wątpliwości. Z uwagi na zawarty w przepisach szeroki zakres definicji i pojęć nieostrych, wątpliwości pojawiające się w tym zakresie mogą zostać rozwiązane dopiero w praktyce stosowania przepisów. Mając na uwadze powyższe oraz surowe kary przewidziane w powyższym zakresie należy wskazać, iż jest to mechanizm, który stawia przed podatnikami oraz środowiskiem doradców sporo wyzwań oraz rodzi wiele potencjalnych ryzyk. Z tego też powodu zachęcamy do szczegółowej analizy prowadzonych jak również planowanych działań w swoich przedsiębiorstwach z perspektywy obowiązujących przepisów w zakresie raportowania schematów podatkowych

Autor: Oksana Kijaszko, konsultant w dziale doradztwa podatkowego w KPMG w Polsce, biuro w Krakowie

Autopromocja
KPMG Sp. z o.o.
Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i członek sieci KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG International Cooperative (“KPMG International”), podmiotem prawa szwajcarskiego

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zadeklarowałaś składki od 8000 zł? Chciałaś zdobyć dobry zasiłek? ZUS obniży podstawę 8000 zł i odbierze świadczenie

    ZUS może obniżać podstawę składek społecznych zadeklarowanych przez przedsiębiorcę, który przez krótki czas płaci wysokie składki społeczne. Jego celem jest "nabicie" wysokiej podstawy składek przez kilka miesięcy, by później otrzymywać wysoki zasiłek (np. macierzyński). 

    Zmiany: zwolnienie z PIT zapomóg do 10 000 zł tylko do końca 2023 r. W 2024 r. będzie gorzej

    Tylko do końca 2023 r. wysokie limity zwolnień w PIT dla niektórych zapomóg. Już od 1 stycznia 2024 r. gorsze warunki podatkowe dla tych świadczeń.

    Ile lat trzeba pracować by dostać emeryturę. Jak zagwarantować sobie minimalną emeryturę - 1 588,44 zł do corocznej waloryzacji

    Po to każdy pracujący na etacie jest zobowiązany do płacenia obowiązkowo składek na ubezpieczenie społeczne – podobnie jak jego pracodawca – by w przyszłości gdy już osiągnie ustawowy wiek emerytalny mógł złożyć wniosek o emeryturę i już do końca życia otrzymywać z ZUS takie świadczenie, które zapewni mu utrzymanie, podobnie jak wcześniej zapewniało wynagrodzenie za pracę. Mało kto jest zadowolony ze swojej emerytury, a ściślej – jej wysokości.

    MF ostrzega przed fałszywymi wiadomościami e-mail o zwrocie podatku

    Ministerstwo Finansów ostrzegło dzisiaj przed fałszywymi wiadomościami o zwrocie podatku. Resort podkreślił, że ani MF, ani KAS nie wysyłają tego typu wiadomości do podatników.

    Zamknięcie roku podatkowego 2023 – o czym muszą pamiętać przedsiębiorcy?

    Przedsiębiorcy przed zakończeniem roku podatkowego muszą wykonać wiele różnych czynności, takich jak sporządzenie inwentaryzacji czy weryfikacja ujęcia wszystkich wydatków w działalności gospodarczej. Przygotowana roczna dokumentacja pozwoli na sporządzenie i złożenie zeznania rocznego.

    Czy zostaną nałożone nowe podatki na spółki Skarbu Państwa?

    Nie ma planów nakładania dodatkowych podatków na spółki Skarbu Państwa - powiedziała posłanka Polska2050 Paulina Hennig-Kloska. Dodała, że Orlen do tej pory korzystał z uprzywilejowanej pozycji i nie rozliczył się z nadmiarowych zysków.

    Wysoki wzrost wynagrodzeń. Jak bardzo ożywi inflację?

    Wynagrodzenia realne wzrosły w najwyższym tempie od lutego 2019 r. Natomiast dwucyfrowe tempo wzrostu nominalnych płac, które jest czynnikiem napędzającym inflację, utrzymuje się od początku 2022 r. Dynamika konsumpcji znów rośnie.

    Funkcjonariusze KAS wykryli proceder obrotu podrabianą odzieżą. Wartość zajętego towaru to ponad 1 mln zł

    Warmińsko-mazurscy funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) wspólnie z policją ujawnili proceder obrotu odzieżą z podrabianymi znakami znanych marek odzieżowych - poinformowały obie służby. Wartość ubrań zabezpieczonych w magazynach i mieszkaniach na terenie Elbląga i Pasłęka to ponad 1 mln zł.

    Szybki szacunek inflacji w listopadzie 2023 r. Dane GUS

    Główny Urząd Statystyczny zaprezentował szybki szacunek wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie 2023 r. Pełne dane o listopadowej inflacji GUS przekaże 15 grudnia.

    Jednorazowe odszkodowania ZUS w 2024 roku

    Jednorazowe odszkodowania od ZUS w pierwszym kwartale 2024 roku są już znane. Określa je obwieszczenie MRiPS. Jakie dokładnie wypłaty z ZUS należą się w przypadku uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową?

    REKLAMA