REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadpłata podatku w nowej Ordynacji podatkowej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Nadpłata podatku w nowej Ordynacji podatkowej
Nadpłata podatku w nowej Ordynacji podatkowej

REKLAMA

REKLAMA

Podatnik dostanie zwrot nienależnie zapłaconej daniny tylko pod warunkiem, że z tego powodu bezpodstawnie się nie wzbogaci. Dziś podatnicy toczą o to boje z fiskusem. Nowy przepis definitywnie przekreśli ich szanse na wygraną – wynika z projektu ordynacji podatkowej przygotowanego przez Komisję Kodyfikacyjną Ogólnego Prawa Podatkowego. Projekt nowej ustawy zostanie przedstawiony jesienią. DGP dotarł do niego już teraz.

W nowej ordynacji podatkowej znajdą się nie tylko przepisy o przedawnieniu (pisaliśmy o nich wczoraj), ale i regulujące zwrot nadpłaty. O ile jednak w przedawnieniu szykuje się przełom, o tyle w zasadach zwrotu nadpłaty i jej oprocentowania zmiany będą niewielkie.

REKLAMA

Dla podatników nie jest to pocieszająca wiadomość, bo obecne uregulowania dotyczące nadpłat są niezrozumiałe i dziurawe.

Powtórka z rozrywki

REKLAMA

Obecnie wątpliwości dotyczą tego, komu urząd ma zwrócić nadpłatę, w jakim terminie oraz czy z oprocentowaniem, a jeśli tak, to w jakiej wysokości. Nie wiadomo też, czy podatnik może starać się o zwrot nienależnie zapłaconego podatku, gdy korzystny wyrok Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości UE zapadnie po przedawnieniu jego zobowiązania.

Na dodatek obecne regulacje są niezrozumiałe, i to nie tylko dla podatników, ale i dla samych urzędników, którzy muszą je stosować. Widać to w licznych sporach o wykładnię przepisów. Z ich rozstrzygnięciem problem mają często same sądy.

Zwrócono na to uwagę również w „Kierunkowych założeniach do projektu nowej ordynacji”. Napisano, że „obecna struktura przepisów i ujęcie problemowe są mało przejrzyste i (...) należy dążyć do tego, aby przepisy te upraszczać i tam, gdzie to jest możliwe, eliminować ich kazuistyczny charakter”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Można się więc było spodziewać, że nowe przepisy będą proste, uporządkowane i zrozumiałe. Jednak większość z nich jest po prostu powtórzeniem starych regulacji, tyle że inaczej pogrupowanych.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Bezpodstawne wzbogacenie

Ale jest też kilka istotnych zmian. Przede wszystkim podatnik dostanie zwrot nadpłaty tylko pod warunkiem, że nie doprowadzi to do jego bezpodstawnego wzbogacenia.

Dotyczy to głównie podatków pośrednich (VAT i akcyzy), których ciężar ponoszą konsumenci, a nie producenci i sprzedawcy.

W obecnej ordynacji nie ma takiego zastrzeżenia, ale i tak fiskus odmawia zwrotu nadpłaty, wykorzystując argument, że podatnik nie poniósł ciężaru ekonomicznego. Tak było w przypadku akcyzy od zakładów energetycznych. Mimo że wygrały one w Trybunale Sprawiedliwości UE (sygn. akt C-475/07), polski fiskus odmówił im zwrotu nadpłaty, bo nienależny podatek był zawarty w cenie prądu.

Taki sam pogląd wyraziła Izba Gospodarcza NSA w uchwale z 22 czerwca 2011 r. (sygn. akt I GPS 1/11).

W projekcie nowej ordynacji zapisano wprost, że przepisu o nadpłacie nie stosuje się, jeśli organ podatkowy wykaże, że w wyniku zwrotu tej kwoty nastąpi bezpodstawne wzbogacenie (art. 179 par. 1 i 2).

Po wyroku TK i TSUE

Druga ważna zmiana dotyczy nadpłat powstałych na skutek wyroków Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Sprawiedliwości UE. Wydłużono termin na złożenie wniosku o zwrot takiej nadpłaty. Obecne przepisy dają na to 30 dni, a jeśli podatnik się spóźni, to dostanie odsetki liczone tylko do 30. dnia.

Nowy przepis dawałby podatnikom więcej czasu – 3 miesiące. Kto złoży wniosek po tym terminie, dostanie oprocentowanie liczone do upływu 3 miesięcy (art. 202 par. 1).

Co z oprocentowaniem

Uregulowano też, że po każdym wyroku TK lub TSUE oprocentowanie będzie przysługiwało podatnikowi już od dnia powstania nadpłaty.

REKLAMA

Dziś, jeśli okaże się, że przepis był niezgodny z konstytucją albo z prawem UE i podatek został pobrany nienależnie, to prawo do oprocentowania za pełny okres mają tylko podatnicy, których zobowiązanie powstało z mocy prawa, czyli z deklaracji złożonej przez podatnika (art. 74). Pozostali, tj. ci, których zobowiązanie powstało z mocy decyzji urzędu, nie mają szansy na odsetki, jeśli urząd zwróci im nadpłatę w ciągu 30 dni od uchylenia decyzji.

Tak było (i nadal jest) ze zwrotami nadpłat po wyroku TK z 18 lipca 2013 r. (sygn. akt SK 18/09), w którym trybunał zakwestionował przepisy dotyczące nieujawnionych źródeł w brzmieniu obowiązującym w latach 1998–2006. Podatnicy, którzy nienależnie zapłacili wtedy PIT, dostali go z powrotem, ale bez oprocentowania (bo PIT od nieujawnionych dochodów jest wymierzany właśnie w decyzjach ustalających, a fiskus po przegranej w trybunale nie zwlekał ze zwrotem).

Gdyby wyrok TK zapadł po wejściu w życie nowej ordynacji, sprawa wyglądałaby inaczej. Oprocentowanie ma przysługiwać po wyroku TK lub TSUE bez względu na to, czy podatek wynika z decyzji, czy z deklaracji złożonej przez podatnika (art. 202 par. 1).

Bez wyroku TSUE

Co więcej, żeby dostać oprocentowanie od nadpłaty, podatnicy nie będą musieli czekać na wyrok TSUE. Będzie się ono im należało także wtedy, gdy niezgodność polskiego przepisu z prawem unijnym dostrzeże nasz ustawodawca i sam go zmieni, bez wyroku TSUE.

Dziś przepisy milczą na temat oprocentowania w takiej sytuacji.

Doprecyzowano też, że jeśli wniosek o stwierdzenie nadpłaty zostanie złożony przed wejściem w życie orzeczenia TK, publikacji sentencji orzeczenia TSUE lub zmianą przepisu krajowego, to fiskus ma na zwrot nadpłaty 30 dni liczonych od tej daty (art. 196). W obecnych przepisach nie ma takiego zastrzeżenia.


Na poczet zaległości

W nowych przepisach doprecyzowano niektóre kwestie wynikające z uchwał i wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego. Przykładowo uregulowano problem, którym NSA zajmował się całkiem niedawno w uchwale z 27 marca 2017 r. (sygn. akt I FPS 9/16). Czyli: czy nadpłata np. w VAT lub CIT może być zaliczona na poczet zaległości w podatku od nieruchomości, a więc pobieranym przez całkiem inny organ (samorządowy, a nie państwowy).

Z projektu wynika, że będzie to możliwe pod warunkiem, że ten sam organ podatkowy jest właściwy w zakresie nadpłaty oraz zaległości. Czyli tak jak przesądziła uchwała NSA.

Tylko do przedawnienia?

Projekt nie daje natomiast odpowiedzi na pytanie, czy podatnicy otrzymają zwrot nadpłat w sytuacji, gdy korzystny wyrok TK lub TSUE zapadnie po przedawnieniu ich zobowiązania. Zasadniczo dzisiejsza ordynacja na to nie pozwala, a jednak powstały co do tego wątpliwości i NSA zawiesił z tego powodu postępowanie w jednej ze spraw w oczekiwaniu na wyrok TSUE w sprawie Zjednoczonego Królestwa.

Z projektu wynika, że będzie on zawierał podobne przepisy co obecna ordynacja. Prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty będzie wygasać po upływie terminu przedawnienia (obecny art. 79 par. 2) z tą tylko różnicą, że zamiast przedawnienia zobowiązania będzie mowa o przedawnieniu wymiaru (nowy art. 205).

Będzie też ten sam wyjątek dotyczący sytuacji, gdy nadpłata wynika z porozumienia zawartego w trybie międzypaństwowej procedury wzajemnego porozumiewania (art. 79 par. 4). Zarówno dziś, jak i w przyszłości będzie można ubiegać się o zwrot nadpłaty mimo przedawnienia (nowy art. 207). ⒸⓅ

Patrycja Dudek

patrycja.dudek@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

REKLAMA

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

REKLAMA