REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Organ podatkowy może trzymać nadpłatę i zwrócić ją bez odsetek

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Fiskus może trzymać nadpłatę i zwrócić ją bez odsetek /shutterstock.com
Fiskus może trzymać nadpłatę i zwrócić ją bez odsetek /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Organy podatkowe mają sposób na to, jak kredytować się u podatników. Wystarczy, że fiskus wyda decyzję tuż przed upływem terminu przedawnienia. Po miesiącach odda wpłaconą daninę, ale bez oprocentowania.

REKLAMA

Autopromocja

To wniosek z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 971/15.

Spółka wpłaciła aż 18 mln zł podatku od nieruchomości – nie dlatego, że zgadzała się z decyzją prezydenta, ale dlatego, że obawiała się, iż jeśli nie uiści należności, to prezydent miasta uruchomi postępowanie egzekucyjne. A to oznaczałoby, że musiałaby zapłacić dodatkowo milion złotych kosztów egzekucyjnych. Wpłacając 18 mln zł podatku, uniknęła dodatkowych kosztów, ale zarazem zamroziła swoje pieniądze na 8 miesięcy, bo dopiero po takim czasie prezydent zwrócił pobrany podatek. Zrobił to bez odsetek, mimo że wydaną przez niego decyzję wymiarową uchyliło samorządowe kolegium odwoławcze.

Zasadniczo organ ma na zwrot nadpłaty miesiąc lub dwa (w zależności od sytuacji). W przeciwnym razie podatnikowi przysługują odsetki.

Bez oprocentowania

Dlaczego więc spółka nie dostała odsetek? Ponieważ aby je otrzymać, musiałaby udowodnić, że organ podatkowy przyczynił się do powstania sytuacji, która spowodowała uchylenie decyzji. NSA uznał, że prezydent miasta nie ponosi żadnej winy za uchylenie swojej decyzji. Miał obowiązek ją wydać dopóty, dopóki zobowiązanie podatkowe się nie przedawniło.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Efekt? Organ mógł dysponować pieniędzmi podatnika przez osiem miesięcy, a potem zwrócić je bez odsetek.

Spółka uważała, że prezydent zawinił, bo działał opieszale. Miał pięć lat na wydanie decyzji, a zrobił to na kilkanaście dni przed upływem terminu przedawnienia. Doskonale wiedział, że spółka będzie się mogła odwołać do samorządowego kolegium odwoławczego, a SKO będzie musiało uchylić decyzję tylko z powodu przedawnienia.

Przedawnienie to nie uchybienie

REKLAMA

NSA stwierdził jednak, że w takiej sytuacji nie ma związku między działaniem prezydenta miasta a podstawą uchylenia decyzji. Skoro decyzja została uchylona tylko z powodu przedawnienia zobowiązania, to nie można winić za to prezydenta – stwierdził sąd kasacyjny.

Dodał, że inaczej byłoby, gdyby prezydent wydał decyzję już po przedawnieniu. Wtedy faktycznie można byłoby mówić o przyczynieniu się organu do uchylenia decyzji. – W rozpoznawanej sprawie taka sytuacja nie mała miejsca – uzasadniał wyrok sędzia Zbigniew Kmieciak.

Podkreślił, że aż do ostatniego dnia, dopóki nie upłynie termin przedawnienia, organ podatkowy ma nie tylko prawo, ale i obowiązek podejmować wszelkie przewidziane prawem działania, aby uzyskać należny podatek. – Nie można bowiem wykluczyć, że decyzja wydana ostatniego dnia przed przedawnieniem zostanie skutecznie doręczona i wejdzie do obrotu prawnego – powiedział sędzia.

Podatnicy też korzystają

Dr hab. Rafał Dowgier z Katedry Prawa Podatkowego Uniwersytetu w Białymstoku, zwraca uwagę na to, że na umorzeniu sprawy z powodu przedawnienia mogą skorzystać również podatnicy. Przykładowo, gdy podatnik nie złożył deklaracji podatkowej i przed upływem przedawnienia otrzymuje decyzję określającą należny podatek. Wpłaca go, aby zapobiec wszczęciu egzekucji (bo ta przerwałaby bieg terminu przedawnienia), a następnie składa odwołanie od decyzji.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

– Jeżeli organ II instancji nie zdąży przed upływem przedawnienia utrzymać prawidłowej decyzji prezydenta w mocy, będzie musiał ją uchylić i umorzyć postępowanie. Trudno byłoby zaakceptować taką sytuację, w której nie dość, że podatnik nie zapłaci w ogóle podatku, to jeszcze otrzymuje oprocentowanie powstałej nadpłaty – stwierdza Rafał Dowgier.

Inne sądy podobnie

REKLAMA

Aleksander Jarosz, doradca podatkowy i menedżer w PwC, wskazuje, że to nie pierwszy taki wyrok. Podobnie NSA orzekł 22 czerwca 2016 r. (sygn. akt I GSK 1821/14). W tym też kierunku szło orzeczenie WSA w Lublinie z 8 lutego 2017 r. (sygn. akt I SA/Lu 879/16, nieprawomocne).

Inaczej ocenił tę kwestię WSA w Gliwicach 18 stycznia 2017 r. (sygn. akt I SA/Gl 1126/16, nieprawomocny). Orzekł, że przedawnienie nie oznacza automatycznie, iż organ nie przyczynił się do uchylenia decyzji. Należy wziąć pod uwagę również inne okoliczności sprawy.


Na decyzję organ ma pięć lat

Organ podatkowy ma co do zasady pięć lat na wydanie decyzji określającej wysokość podatku. Po tym okresie zobowiązanie się przedawnia. Eksperci zgodnie twierdzą, że nawet jeśli organ wydaje decyzję na dzień przed upływem terminu przedawnienia, nie narusza przepisów.

– Nie sposób nawet wskazać, z jakim wyprzedzeniem przed upływem okresu przedawnienia organ I instancji miałby wydać decyzję, aby organ odwoławczy mógł przed upływem przedawnienia rozpatrzyć sprawę – mówi Rafał Dowgier.

Wskazuje, że zdarza się, iż samorządowe kolegium odwoławcze prowadzi postępowanie rok albo i dłużej. Jeśli w tym czasie nastąpi przedawnienie, to SKO musi uchylić decyzję prezydenta i umorzyć postępowanie. Wynika tak z uchwały Izby Finansowej NSA z 29 września 2014 r. (sygn. akt II FPS 4/13).

Z winy czy bez winy

Eksperci nie są natomiast zgodni w ocenie, czy organ przyczynia się do uchylenia swojej decyzji, gdy wydaje ją tuż przed przedawnieniem. Jeśli faktycznie tak by było, to wtedy podatnikowi powinny przysługiwać odsetki.

Zdaniem Rafała Dowgiera, jeżeli powodem uchylenia decyzji jest upływ terminu przedawnienia, to z założenia nie można winić za to ani organu, ani podatnika. Tylko wyjątkowo dochodzi wówczas do jego pokrzywdzenia – uważa ekspert.

Jako przykład podaje sytuację, gdy organ podatkowy I instancji wydaje decyzję z oczywistym naruszeniem prawa, czego jednak organ II instancji nie może potwierdzić, bo musi uchylić decyzję z powodu samego przedawnienia. – W normalnych okolicznościach taka nadpłata byłaby zwrócona z oprocentowaniem – twierdzi Rafał Dowgier.

Innego zdania jest Michał Goj, doradca podatkowy i dyrektor w EY. – Trudno zgodzić się z jednoznaczną tezą, że organ wydając w ostatnim momencie decyzję, nie przyczynia się do jej uchylenia – komentuje ekspert. Dodaje, że o winie organu nie można mówić wtedy, gdy późna data wydania decyzji wynika z zachowania podatnika (np. utrudnia on dokończenie sprawy), a organ z odpowiednim wyprzedzeniem podjął postępowanie i czynił starania, żeby organ odwoławczy mógł się wypowiedzieć jeszcze przed upływem przedawnienia.

Zgadza się z nim Aleksander Jarosz. – Organy rozpatrujące sprawę nie tylko mają prawo, ale wręcz obowiązek sprawdzić, czy nie było innych – poza przedawnieniem – powodów do uchylenia decyzji. Jeżeli istnienie takich przesłanek uda się udowodnić, podatnikowi powinny należeć się odsetki – uważa ekspert. ⒸⓅ

infoRgrafika

Łukasz Zalewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

REKLAMA

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

REKLAMA

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

REKLAMA