REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nieujawnione dochody - praktyczne aspekty opodatkowania PIT

PwC Studio
Serwis prawno-podatkowy PwC
Nieujawnione dochody - praktyczne aspekty opodatkowania PIT
Nieujawnione dochody - praktyczne aspekty opodatkowania PIT
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Problematyka opodatkowania „ dochodów nieujawnionych” uregulowana została w zasadzie w jednym przepisie, tj. art. 20 ust. 3 ustawy o PIT.

Na czym to polega?

Zgodnie z tym przepisem organy podatkowe (Naczelnik Urzędu Skarbowego i Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej) ustalając wysokość przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych (dalej jako „dochody nieujawnione”) weryfikują wydatki kasowe poniesione przez podatnika w konkretnym roku podatkowym oraz wartość zgromadzonego w tym roku mienia, a następnie porównują te ustalenia z przychodami opodatkowanymi lub wolnymi od opodatkowania.  

Autopromocja

Różnica podlega opodatkowaniu według stawki 75 %.

Sposób obliczania podatku z dochodów nieujawnionych najlepiej ilustruje poniższy przykład:

W dniu 15 sierpnia 2009 r. Robertowi H. została wypłacona  dywidenda  w wysokości 200.000 zł, które to środki zostały przelane na jego rachunek bankowy.  W dniu 1 października 2009 r. Robert H. sprzedał udziały w sp. z o.o. za cenę 400.000 zł, natomiast w umowie sprzedaży określił, że kupujący dokona zapłaty za przedmiotowe udziały 05 stycznia 2010 r. Kupujący tez tak uczynił. Następnie w dniu 1 listopada 2009 r. Robert. H.  nabył mieszkanie za gotówkę w kwocie 500.000 zł i w tym samym dniu wpłacił całą kwotę na rachunek dewelopera.

Organ podatkowy z uwagi na informację uzyskaną od notariusza o nabyciu przez Roberta H. nieruchomości wszczął wobec niego postępowanie dotyczące dochodów nieujawnionych za 2009 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W wyniku przeprowadzonego postępowania organ podatkowy ustalił Robertowi H. podatek z dochodów nieujawnionych w wysokości  225.000 zł.

Czy organ podatkowy postąpił słusznie, skoro Robert H.  w 2009 r. osiągnął przychód z dywidendy w wysokości  200.000 zł oraz przychód z tytułu zbycia udziałów w wysokości  400.000 zł, natomiast poniósł wydatki na nabycie mieszkania w wysokości 500.000 zł?

Co do zasady w toku postępowań dotyczących dochodów nieujawnionych organy podatkowe badają czy kwota wydatków i zgromadzonego mienia w roku podatkowym bilansuje się z przychodami „kasowymi” opodatkowanymi lub wolnymi od opodatkowania.

Od tak wyliczonej różnicy organ podatkowy ustala podatek stosując stawkę 75 %.

Co grozi za ukrywanie dochodów?

Kontrola skarbowa wykrywa nieujawnione źródła przychodów

75% karnej stawki w PIT nie stosuje się wobec dochodów z przestępstw

W tego typu postępowaniach organy podatkowe standardowo pytają o posiadane przez podatnika rachunki bankowe, nieruchomości, ruchomości (dzieła sztuki, samochody).

Następnie organy podatkowe weryfikują te oświadczenia występując do odpowiednich instytucji , w tym banków (konta bankowe), funduszy inwestycyjnych, GIIF (w zakresie handlu dziełami sztuki), urzędów skarbowych (sprowadzone z zagranicy samochody) w celu ustalenia prawdziwości oświadczeń złożonych przez kontrolowanego i ustalenia faktycznej wysokości wydatków poniesionych w danym roku podatkowym.

Należy pamiętać, że organy podatkowe analizują przychody i wydatki ponoszone przez podatników metodą  „kasową”. Oznacza to, że uzyskany przez Roberta H. dochód podatkowy (wykazany w deklaracji podatkowej) z tytułu sprzedaży udziałów w spółce kapitałowej nie jest brany pod uwagę. Istotne jest tylko czy Robert H. otrzymał w 2009 r. cenę za sprzedane udziały.

Autopromocja

W naszym przykładzie Robert H. uzyskał środki pieniężne z tej transakcji dopiero w 2010 r., a zatem nie mógł kwoty 400.000 zł  uwzględnić na potrzeby postępowania z dochodów nieujawnionych.

W naszym przykładzie organ podatkowy przyjął do wydatków kwotę 500,000 zł, natomiast do przychodów tylko kwotę 200.000 zł. Różnica w wysokości 300.000 zł odpowiada wysokości dochodów nieujawnionych i stanowi podstawę do wyliczenia podatku wg stawki 75 %.

Mając powyższe na uwadze, organ podatkowy ustalił podatek w kwocie 225.000 zł w prawidłowej wysokości. Na marginesie należy wskazać, że gdyby Robert H. otrzymał cenę za sprzedane udziały przed dokonaniem zapłaty za nieruchomość tj. do dnia 1 listopada 2009 r., to podatek do zapłaty z dochodów nieujawnionych by nie powstał.

Autopromocja

Podatek PCC od pożyczki a podatek dochodowy według stawki 75%

Co grozi podatnikowi za nieujawnianie dochodów

Czy spadkobierca podatnika przejmuje obowiązek podatkowy zmarłego

Powołanie się na pożyczkę w toku postępowania z dochodów nieujawnionych

W sytuacji, gdyby Robert H. dodatkowo w toku postępowania z dochodów nieujawnionych powołał się na pożyczkę otrzymaną na sfinansowanie zakupu nieruchomości, której wcześniej nie ujawnił i nie zapłacił od niej podatku PCC,  to zgodnie z art. 7 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zapłaci od tej pożyczki sankcyjny 20% podatek (stawka podstawowa od pożyczki wynosi  2%).

Przepis ten stanowi, że stawka podatku wynosi 20 %, jeżeli przed organem podatkowym w postępowaniu z dochodów nieujawnionych podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a należny podatek od tych czynności nie został zapłacony.

Wielu podatników po wszczęciu postępowania dotyczącego dochodów nieujawnionych składało w urzędzie skarbowym deklaracje od otrzymanej w roku kontrolowanym pożyczki i wpłacało zaległy podatek wg stawki 2%.

Następnie przedkładali organowi podatkowemu prowadzącemu postępowanie z dochodów nieujawnionych deklarację PCC z dowodem wpłaty podatku i twierdzili, że stawka 20% nie znajdzie w ich sytuacji  zastosowania, albowiem zgodnie z cytowanym wyżej przepisem „uprzednio wpłacili podatek od pożyczki.” Takie stanowisko jest zgodne z wykładnią językową powołanego przepisu.

Niemniej jednak WSA w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z dnia 13 stycznia 2011 r.  (sygn. I SA/Go 1171/10) stanął na stanowisku, że 20 % stawka (zamiast stawki podstawowej 2 %) ma zastosowanie, gdy należny podatek z tytułu pożyczki nie został wpłacony do dnia wszczęcia postępowania dotyczącego dochodów nieujawnionych.

Zatem w sytuacji powołania się na pożyczkę w toku postępowania dotyczącego dochodów nieujawnionych, Robert H. będzie zobowiązany do zapłaty podatku wg stawki 20 %, a kwota pożyczki będzie uwzględniona na potrzeby postępowania dotyczącego dochodów nieujawnionych (co i tak jest korzystniejsze niż 75 % stawka z dochodów nieujawnionych).

Podobna sankcja 20% przysługuje od darowizny, na którą powoła się podatnik w toku postępowania dotyczącego dochodów nieujawnionych.

Przychód przedawniony a dochody nieujawnione

Jak już wcześniej wspomniałem w toku postępowania dotyczącego dochodów nieujawnionych podatnik może się powoływać jedynie na dochody opodatkowane lub wolne od opodatkowania.

Na tym tle praktyczna wydaje się kwestia powołania się w toku postępowania dotyczącego  dochodów  nieujawnionych na dochody wcześniej nieopodatkowane.

Z taką sytuacją mielibyśmy do czynienia gdyby Robert H. powołał się w toku postępowania dotyczącego dochodów nieujawnionych na dochody wcześniej nieopodatkowane (np. Robert H. w toku przesłuchania powoła się na dochody uzyskiwane w latach 2001-2002 z handlu przez Internet w formie niezgłoszonej działalności gospodarczej), ale „przedawnione” .

Wielu podatników w toku postępowań dotyczących dochodów nieujawnionych powoływało się na osiągane w przeszłości dochody, które nie były jednak opodatkowane. Praktyka organów podatkowych w tym zakresie była niejednolita.

W związku z tym NSA w wyroku z dnia 26 września 2011 r. (sygn. II FSK 1138/10) stanął na stanowisku, że w takiej sytuacji strona nie może dla zniweczenia opodatkowania dochodów nieujawnionych powołać się na przychody wcześniej ukryte przed opodatkowaniem, co do których termin przedawnienia zobowiązań podatkowych już upłynął.

Zatem, jeżeli podatnik w toku przesłuchania powoła się na dochody nieopodatkowane, ale jeszcze nieprzedawnione, to w mojej ocenie dochodzi do sytuacji ujawnienia źródła dochodu i w takiej sytuacji organ podatkowy powinien taki dochód opodatkować na ogólnych zasadach jako zaległość podatkową, a następnie uwzględnić te dochody jako opodatkowane w postępowaniu dotyczącym  dochodów nieujawnionych.

Z kolei w świetle powyższego orzeczenia Robert H. nie mógłby się powołać w toku postępowania na dochody nieopodatkowane, ale przedawnione.

Odpowiedzialność karna skarbowa

W sytuacji ustalenia podatku od dochodów nieujawnionych, Robert H.  nie poniesie odpowiedzialności karnej skarbowej uregulowanej w Kodeksie karnym skarbowym (wyrok T.K. z dnia 12.04.2011 r. sygn. P 90/08).

Sławomir Pilarczyk, radca prawny, starszy konsultant w dziale prawno-podatkowym PwC

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Limit działalności nierejestrowanej w 2024 r. wzrośnie do 3225 zł. Ale VAT i tak trzeba będzie niekiedy zapłacić.

    Kolejny wzrost limitu dla działalności nierejestrowanej cieszy tych, którzy poprawiają kondycję domowego budżetu korzystając z możliwości prowadzenia niewielkiej działalności bez konieczności jej rejestrowania w CEIDG. Jednak brak rejestracji to jedno, a rozliczenia na gruncie VAT, to odrębna sprawa. Warto sprawdzić, czy ciesząc się uproszczeniami przewidzianymi dla tej formy działalności nie zaniedbuje się obowiązków czynnego podatnika VAT.

    Jak sformułować klauzulę arbitrażową w umowie?

    Klauzule arbitrażowe w umowach. Jak odzyskać zaległą płatność nawet w 3 tygodnie? Duże, ale także małe firmy np. z sektorów budowalnego, logistycznego czy informatycznego coraz częściej korzystają z arbitrażu online zamiast sądów powszechnych.

    Tabela kursów średnich NBP z 5 grudnia 2023 roku - nr 235/A/NBP/2023

    Tabela kursów średnich NBP waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona 5 grudnia 2023 roku - nr 235/A/NBP/2023. Kurs euro to 4,3233 zł.

    Wyższe opłaty drogowe w transporcie – czy zapłacą za nie konsumenci?

    Podwyżki opłat drogowych, które wyniosą nawet 80 proc. w Niemczech sprawią, że firmy transportowe będą musiały szukać oszczędności gdzie indziej. Jedynym skutecznym rozwiązaniem wydaje się podniesienie cen frachtu, chociaż wiadomo, że koszty tego rozwiązania poniosą nie zleceniodawcy, lecz konsumenci. A niezależnie od tego firmy transportowe i tak muszą dobrze przygotować się do funkcjonowania w nowej, droższej rzeczywistości. Sprawdzamy nastroje panujące w branży i szukamy rozwiązań, które mogą pomóc przewoźnikom oszczędzać nie tylko w tym trudnym okresie. 

    Nowe stawki minimalnego wynagrodzenia w 2024 roku. Wyższe nie tylko pensje. Jak wzrosną w nowym roku inne świadczenia pracownicze?

    Minimalne wynagrodzenie za pracę, które obecnie wynosi 3600 zł, od 1 stycznia 2024 r. wzrośnie do 4242 zł, a od 1 lipca 2024 r. - o kolejne kilkadziesiąt złotych, do 4300 zł. Łącznie da to wzrost płacy minimalnej o 19,4%. Zaplanowana na przyszły rok podwyżka będzie rekordową w ujęciu kwotowym i bliską rekordowej w ujęciu procentowym. Od 2000 roku tylko dwukrotnie procentowy wzrost płacy minimalnej był wyższy. W 2008 r. jej kwota została ona podniesiona z 936 zł do 1126 zł, a więc o 20,3%. Natomiast w 2023 r. dwie zmiany, obowiązujące od stycznia i od lipca, wywindowały płacę minimalną z 3010 zł do 3600 zł, a więc łącznie o 19,6%. Podwyższenie płacy minimalnej wpłynie również w 2024 roku na szereg wskaźników i świadczeń pracowniczych. 

    Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia. Kiedy przysługuje i ile wynosi? Jakie warunki trzeba spełnić? Jak długo można być na zwolnieniu lekarskim?

    ZUS informuje, że zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy nie tylko w trakcie zatrudnienia, lecz także podczas wypowiedzenia, a nawet po rozwiązaniu umowy o pracę. Ale w tym przypadku muszą być spełnione określone warunki. Jakie?

    Nowe oszustwo na rynku finansowym: przestępcy oferują „klejnoty flippowe”

    Na rynku pojawiła się nowa metoda „inwestycyjna”. Oszuści poprzez spółki zawierają umowy sprzedaży tzw. biżuterii flippowej z pewnym zyskiem. W rzeczywistości wartość przedmiotu z reguły jest kilkukrotnie zawyżona. Sprzedawcy często proponują zawarcie umowy komisu, na mocy której mają dokonać dalszej sprzedaży klejnotu, co jednak nie następuje. Następnie klientom proponuje się zawarcie kolejnych umów z innymi podmiotami, np. umowy pożyczki i kolejnej umowy komisu z inną spółką. Dzięki temu moment rozliczenia jest odsunięty w czasie, a podmiot wyłudza w ten sposób dodatkowe pieniądze. Z reguły na zabezpieczenie roszczeń zawierana jest też umowa zastawu na udziałach innej spółki. Warto też dodać, że większość pokrzywdzonych prawdopodobnie jeszcze nie wie lub nie ma pewności, że doszło do oszustwa.

    Do jakiej kwoty nie płaci się podatku od darowizny?

    Podatek od darowizny dotyka wielu osób w Polsce. W 2023 roku wprowadzono znaczące zmiany w przepisach dotyczących podatku od spadków i darowizn, które wpłynęły na kwoty wolne od podatku. W tym artykule skupimy się na aktualnym stanie prawnym, przywołując obowiązujące regulacje.

    Chcesz dostać emeryturę lub rentę na czas? Musisz szybko powiadomić ZUS o zmianie adresu lub konta bankowego! Jak to zrobić i w jakim terminie?

    Emeryt i rencista powinien jak najszybciej poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o zmianie adresu zamieszkania, czy numeru rachunku bankowego. Jeśli zrobi to z opóźnieniem, to może zdarzyć się, że emerytura czy renta zostanie zwrócona do ZUS-u.

    Dziś rozpoczyna się dwudniowe posiedzenie RPP. Czy czeka nas zmiana stóp procentowych?

    Dziś rozpoczyna się dwudniowe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej. "RPP nie zmieni stóp procentowych na rozpoczynającym się dzisiaj grudniowym posiedzeniu" – powiedział ekonomista ING BSK Adam Anotniak. Jego zdaniem, pauza w obniżkach stóp potrwa co najmniej do marca.

    REKLAMA