Egzekucja wierzytelności z nadpłaty podatku dochodowego

Istota problemu

Zgodnie z art. 910 K.p.c. ekspektatywa, jako prawo majątkowe dziedziczne i zbywalne, podlega egzekucji komorniczej. Wierzyciele, składając wniosek egzekucyjny, często wnoszą o zajęcie ekspektatywy wierzytelności przysługujących dłużnikowi od Skarbu Państwa z tytułu nadpłaty podatku dochodowego za miniony rok.

Z powodu rozbieżności działań Urzędów Skarbowych, kancelaria komornicza, w celu skutecznego egzekwowania długu, zmuszona jest ponownie (czasem nawet kilkakrotnie) występować z wnioskiem do US w tej sprawie. Może zatem dojść do sytuacji, że podczas wymiany korespondencji US wypłaci zwrot nadpłaconego podatku dochodowego i egzekucja komornicza okaże się bezskuteczna. Brak jednoznacznych przepisów w tym zakresie utrudnia kancelariom komorniczym wyegzekwowanie należności.

Zajęcie wierzytelności pieniężnej w ramach egzekucji

Zajęcie wierzytelności pieniężnych w ramach egzekucji z innych  wierzytelności, uregulowanej w art. 895 i nast. K.p.c., jest dokonane z chwilą doręczenia wezwania dłużnikowi zajętej wierzytelności (art. 900 § 1 K.p.c.), aby  należnego od niego  świadczenia nie uiszczał  dłużnikowi, lecz złożył je  komornikowi lub do depozytu sądowego.

Z chwilą zajęcia wierzytelności  powstają obowiązki ciążące na dłużniku zajętej wierzytelności (organie  podatkowym) o charakterze informacyjnym. W terminie tygodnia od dnia  doręczenia wezwania jest on obowiązany do złożenia oświadczenia, które zawiera informacje tj.

a) czy i w  jakiej wysokości przysługuje dłużnikowi zajętej wierzytelności;

b) czy też odmawia zapłaty i z jakiej przyczyny;

c) czy inne osoby roszczą sobie prawa  do wierzytelności, jeśli tak to w jakim sądzie;

d) przed jakim organem toczy się lub  toczyła się sprawa o zajętą wierzytelność;

e) czy i o jakie roszczenie została  skierowana do zajętej wierzytelności egzekucja przez innych wierzycieli;

Podstawą prawną jest art. 896 § 2 K.p.c..

Obowiązek złożenia tego oświadczenia istnieje niezależnie od  tego, czy dłużnik zajętej wierzytelności (organ podatkowy) jest obowiązany do  zwrotu nadpłaty na rzecz podatnika, czy też nie. 

Egzekucja z wierzytelności

Zaniedbania urzędu mogą wpłynąć na wysokość nadpłaty podatku

Zajęcie wierzytelności na podstawie art. 896 K.p.c. obejmuje tylko  wierzytelność istniejącą i skonkretyzowaną, osadzoną w ramach określonego  stosunku zobowiązaniowego pomiędzy zindywidualizowanymi podmiotami.