Kasy fiskalne - zmiany od 1 maja 2019 r.

Kasy online będą stosowane obligatoryjnie przez podatników prowadzących działalność gospodarczą w określonych w ustawie branżach, zidentyfikowanych jako szczególnie narażone na nadużycia. Nowe kasy będą wyposażone w funkcjonalność połączenia z Centralnym Repozytorium Kas (CRK), do którego będą przesyłane dane z tych kas.

Polecamy: Biuletyn VAT
Polecamy: VAT 2019. Komentarz

1. Na jakich zasadach będą mogły być stosowane dotychczasowe kasy

Dopuszczalne będzie stosowanie dotychczasowych kas (art. 145a ustawy o VAT). Podatnicy będą mogli nabywać i wykorzystywać do prowadzenia ewidencji kasy rejestrujące „starego” rodzaju. Zostanie to jednak ograniczone czasowo (art. 145b ustawy o VAT). Założeniem jest, że dotychczasowe kasy będą funkcjonowały obok kas online aż do momentu ich wyeksploatowania. W zależności od rodzaju działalności gospodarczej, do której jest używana dana kasa rejestrująca, może ona funkcjonować nawet kilka lat. Docelowy będzie jednak system kas online, a kasy dotychczasowe zostaną stopniowo wycofane z rynku jako rozwiązania, które nie spełniają wymogów nowego systemu kas.

Warunkiem stosowania dotychczasowych kas z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii jest, aby kasy te:

• zapewniały prawidłowe zaewidencjonowanie podstawowych danych dotyczących dokonywanych sprzedaży, w tym wysokości podstawy opodatkowania i podatku należnego, oraz
• przechowywały te dane, a w przypadku kasy z elektronicznym zapisem kopii - dodatkowo zapewniały bezpieczne ich przesyłanie na zewnętrzne nośniki danych.

Zasady korzystania z dotychczasowych kas

Dla niektórych branż wymiana dotychczas używanych kas na kasy online będzie obowiązkowa. Dotyczy to:

• świadczenia usług naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, a także świadczenia usług w zakresie wymiany opon lub kół do pojazdów silnikowych oraz motorowerów - kasy online od 2020 r.;
• sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych - kasy online od 2020 r.;
• świadczenia usług związanych z wyżywieniem wykonywanych wyłącznie przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania - kasy online od 1 lipca 2020 r.;
• sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytworzonych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych - kasy online od 1 lipca 2020 r. 
• świadczenia usług fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych, budowlanych, w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, prawniczych oraz związanych z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej wyłącznie w zakresie wstępu - kasy online od 2021 r.

Podatnicy, którzy zakupią kasy rejestrujące z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, nadal będą obowiązani dokonać zgłoszenia takiej kasy do naczelnika urzędu skarbowego w celu otrzymania numeru ewidencyjnego kasy. Zdalna fiskalizacja dotyczy tylko kas online.

Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z papierowym zapisem kopii:

• nadal będą obowiązani dokonywać wydruku kopii dokumentów wystawianych przy zastosowaniu tych kas;
• nie będą mogli wymienić pamięci fiskalnej po jej zapełnieniu.

Podmioty prowadzące serwis kas rejestrujących z elektronicznym i papierowym zapisem kopii będą obowiązani składać do właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego wykazy obowiązkowych przeglądów technicznych tych kas w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został dokonany przegląd. Wykaz ten będzie zawierał:

• imię i nazwisko lub nazwę i numer identyfikacji podatkowej podmiotu prowadzącego serwis,
• imię i nazwisko lub nazwę i numer identyfikacji podatkowej podatnika,
• numer ewidencyjny i numer unikatowy kasy rejestrującej oraz
• datę dokonania przeglądu.

2. Na jakich zasadach będzie przysługiwała ulga na zakup kasy

Jeżeli podatnik zakupi kasę od 1 maja 2019 r., to będzie mógł uzyskać ulgę na jej zakup, pod warunkiem że będzie to kasa online. Ulga na zakup kas starego typu nie będzie przysługiwała. W przypadku kas nabytych do 30 kwietnia 2019 r. zwrot przysługuje na dotychczasowych zasadach (art. 5 ustawy zmieniającej z 15 marca 2019 r.).

UWAGA!
Ulga na zakup kasy rejestrującej z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, nabytej przed 1 maja 2019 r., przysługuje na dotychczasowych zasadach.

O ulgę na zakup kas online będą mogli wystąpić podatnicy, u których:

• powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy w obowiązujących terminach rozpoczną prowadzenie ewidencji sprzedaży z zastosowaniem kas online (art. 111 ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT);

Jest to zmiana w porównaniu z obecnym stanem prawnym, gdyż o ulgę będzie mógł wystąpić również podatnik, który ewidencjonuje część obrotu na kasie rejestrującej, a w wyniku np. zmiany przepisów obowiązkiem tym zostaje objęty kolejny zakres jego działalności.

• nie powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy rozpoczną prowadzenie ewidencji sprzedaży z zastosowaniem kas online oraz dotychczas nie używali kas online ani kas z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii do prowadzenia ewidencji sprzedaży (art. 111 ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT);
• powstał obowiązek wymiany kas na kasy online, przy czym za dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przyjmuje się dzień (art. 145b ust. 3 ustawy o VAT):

- 1 stycznia 2020 r. - dla podatników, którzy są zobowiązani wymienić kasy od 2020 r.;

- 1 lipca 2020 r. - dla podatników, którzy są zobowiązani wymienić kasy od 1 lipca 2020 r.;

- 1 stycznia 2021 r. - dla podatników, którzy są zobowiązani wymienić kasy od 1 stycznia 2021 r.

Ponadto przyjęto założenie, że uznaje się, iż kasa online została zakupiona w związku z powstaniem obowiązku i rozpoczęciem prowadzenia ewidencji, jeżeli zakup nastąpił nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji.

Podatnicy, aby skorzystać z ulgi na zakup kas, będą zatem mieć pół roku od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji na zakup pozostałych kas rejestrujących, które są im potrzebne do prowadzenia ewidencji, i na te kasy będzie przysługiwała „ulga”.

Regulacja ta będzie miała zastosowanie również do podatników, u których nie powstał obowiązek, a którzy dobrowolnie rozpoczną prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas online i dotychczas nie stosowali kas rejestrujących (również kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii) do prowadzenia ewidencji.

Nadal kwota ulgi będzie wynosić 90% ceny zakupu kasy (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł.

Rozliczenie będzie wyglądać w następujący sposób:

• gdy kwota ulgi w okresie rozliczeniowym będzie niższa od kwoty podatku należnego, zostanie odliczona od tego podatku (pomniejszy kwotę VAT należnego), lub
• gdy kwota ulgi będzie w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik będzie mógł wystąpić o zwrot ich różnicy na swój rachunek bankowy w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, lub o odliczenie tej różnicy od podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.

Podatnicy zwolnieni z VAT otrzymają zwrot ulgi tak jak dotychczas - na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, w terminie do 25 dnia od dnia złożenia wniosku przez podatnika.

UWAGA!
Podatnik będzie miał obowiązek zwrotu ulgi na zakup kasy, gdy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży:

• zakończy działalność gospodarczą lub

• nie podda kasy w terminach określonych w rozporządzeniu w sprawie kas obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis.

Dodatkowe przypadki, kiedy należy zwrócić ulgę, tak jak obecnie określi rozporządzenie.

Podatnicy, którzy zaprzestaną używania kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w związku z zakupem kas online, do czego będą zobowiązani na podstawie w art. 145b ust. 1 tej ustawy, nie będą musieli zwracać ulgi na zakup kas starego typu (art. 6 ustawy zmieniającej z 15 marca 2019 r.). Tak będzie również wtedy, gdy kasy będą użytkowane krócej niż 3 lata. Dotyczy to jednak tylko podatników, którzy zostali wymienieni jako zobowiązani do wymiany kas ze względu na rodzaj wykonywanych czynności. Gdyby podatnik bez obowiązku ustawowego chciał wymienić kasę przed upływem 3 lat, będzie zobowiązany do zwrotu ulgi na jej zakup i nie będzie mu przysługiwała ulga na zakup nowej kasy online.

Jednocześnie Minister Finansów został upoważniony do wydania rozporządzenia, w którym:

• określi warunki, sposób i tryb odliczania od podatku należnego lub zwrotu kwot ulgi, uwzględniając obowiązki podatników związane ze składaniem deklaracji podatkowej oraz przeciwdziałanie nadużyciom związanym z odliczeniem albo zwrotem tych kwot;
• określi warunki i tryb zwrotu przez podatnika kwot ulgi oraz inne przypadki naruszenia warunków związanych z ich odliczeniem albo zwrotem,
• może podwyższyć wysokość odliczenia lub zwrotu kwoty wydanej na zakup kas rejestrujących, uwzględniając wydatki związane z ich zakupem.

Dopiero po wydaniu tego rozporządzenia poznamy szczegółowe zasady rozliczania ulgi na zakup kasy. Z przedstawionego projektu wynika, że ustawodawca nie wprowadzi limitu zwrotu na rachunek bankowy kwoty ulgi, tak jak ma to miejsce w obecnie obowiązującym rozporządzeniu.

Gdy nie zostanie opublikowane nowe rozporządzenie, będzie obowiązywało dotychczasowe rozporządzenie w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących. Jak wynika z art. 10 ustawy zmieniającej z 15 marca 2019 r., do dnia wejścia w życie nowych regulacji, jednak nie dłużej niż do 1 maja 2021 r. może obowiązywać dotychczasowe rozporządzenie w sprawie odliczania i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących.