Ulga za zakup kasy fiskalnej online a dobrowolna wymiana kasy starego typu

Tak wynika z interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 listopada 2019 r., sygn. 0115-KDIT1-1.4012.611.2019.1.AJ.

Kasy fiskalne online od 2020 r.

Jak przypomniał organ skarbowy, obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z tym przepisem, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Przez sprzedaż, w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Należy wskazać, że z dniem 1 maja 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. poz. 675). Ustawa ta wprowadza do ustawy o podatku od towarów i usług zmiany w zakresie przepisów dotyczących kas rejestrujących.

W myśl art. 111 ust. 6a ustawy, kasa rejestrująca musi zapewniać prawidłowe zaewidencjonowanie, przechowywanie i bezpieczne przesyłanie danych z kasy rejestrującej na zewnętrzne nośniki danych oraz umożliwiać połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określone w art. 111a ust. 3. Pamięć fiskalna kasy rejestrującej musi posiadać numer unikatowy nadawany w drodze czynności materialno-technicznych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Pojęcie „kasa fiskalna online” zdefiniowane zostało w § 2 pkt 6 rozporządzenia z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. 2019 r., poz. 816), który odwołuje się do treści znowelizowanej ustawy, wskazując, że przez kasę online rozumie się kasę o której mowa w art. 111 ust. 6a ustawy.

Znowelizowana ustawa o podatku od towarów i usług wskazuje terminy i grupy podatników, których obejmie obowiązek posiadania kasy online. Natomiast podatnicy, prowadzący działalność w innych obszarach niż określone w ustawie, mogą prowadzić ewidencję sprzedaży z wykorzystaniem dotychczas stosowanych „tradycyjnych” kas fiskalnych.

Ponadto wskazać należy, że art. 1 pkt 7 ustawy zmieniającej z dniem 1 maja 2019 r. wprowadził do ustawy o VAT nowy rozdział 1a „Przepisy epizodyczne dotyczące kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii”.

Zgodnie z art. 145b ust. 1 ustawy, podatnicy mogą prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w terminie:

1. do dnia 31 grudnia 2019 r. – do:
   1. świadczenia usług naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,
   2. sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych;
2. do dnia 30 czerwca 2020 r. – do:
   1. świadczenia usług związanych z wyżywieniem wyłącznie świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz usług w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania,
   2. sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych;
3. do dnia 31 grudnia 2020 r. – do świadczenia usług:
   1. fryzjerskich,
   2. kosmetycznych i kosmetologicznych,
   3. budowlanych,
   4. w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów,
   5. prawniczych,
   6. związanych z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej – wyłącznie w zakresie wstępu.

Przepis ust. 1 stosuje się tylko do kas rejestrujących, przy zastosowaniu których jest prowadzona ewidencja sprzedaży w zakresie sprzedaży towarów lub świadczenia usług wymienionych w ust. 1 (art. 145b ust. 2 ustawy o VAT).

Stanowisko dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej

Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca prowadzi sprzedaż detaliczną pieczywa oraz artykułów cukierniczych w sieci sklepów.

W części Sklepów – tzw. Sklepów bez części kawiarnianej, prowadzona jest tylko sprzedaż towarów, czyli przede wszystkim pieczywa i artykułów cukierniczych.

W części Sklepów – tzw. Sklepów z częścią kawiarnianą, prowadzona jest nie tylko sprzedaż towarów (pieczywa oraz artykułów cukierniczych), ale również prowadzona jest m.in. sprzedaż lodów i kawy (nie tylko w jednorazowych kubkach, ale również filiżankach). W Sklepach z częścią kawiarnianą znajdują się krzesła i stoliki umożliwiające konsumpcję na miejscu.

Ponadto, w jednym ze Sklepów z częścią kawiarnianą Wnioskodawca prowadzi wydzielony bar z burgerami (dalej sklep ten nazywany będzie „Sklep z barem”).

Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa, odnosząc się do kwestii będącej przedmiotem zapytania nr 1 należy wskazać, że Wnioskodawca będzie zobowiązany do wymiany dotychczas używanych kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii na kasy online w tych punktach sprzedaży, w których obok sprzedaży pieczywa i artykułów cukierniczych są świadczone usługi w zakresie wyżywienia.

Wobec powyższego, na podstawie regulacji zawartej w art. 145b ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o VAT, w tych Sklepach z częścią kawiarnianą oraz w Sklepie z barem, tj. sklepach, w których prowadzona jest sprzedaż kawy i lodów a także w sklepie, w którym prowadzona jest sprzedaż burgerów, od dnia 1 lipca 2020 r. Wnioskodawca ma obowiązek prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas online.

Natomiast w Sklepach bez części kawiarnianej, Wnioskodawca może nadal prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu dotychczas używanych kas z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, do czasu zapełnienia w nich pamięci fiskalnej.

Niemniej jednak, Wnioskodawca wskazał, że nie wyklucza w przyszłości uruchomienia „funkcji kawiarnianej” w sklepach, które obecnie funkcjonują bez części kawiarnianej. W tej sytuacji, Wnioskodawca będzie obowiązany również prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas online z chwilą rozpoczęcia tej sprzedaży.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie uznano za prawidłowe.

Polecamy: Kasy online 2019. Wymiana, użytkowanie, nowe obowiązki informacyjne

W odniesieniu do kwestii prawa do odliczenia kwot wydanych na zakup kas online, objętej pytaniem nr 2, należy wskazać, co następuje.

Zgodnie z art. 111 ust. 4 ustawy, podatnicy, u których:

1. powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy w obowiązujących terminach rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w ust. 6a,
2. nie powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w ust. 6a, oraz dotychczas nie używali kas rejestrujących lub kas, o których mowa w art. 145a ust. 1, do prowadzenia ewidencji sprzedaży

• mają prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup każdej z kas rejestrujących, w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł, a w przypadku gdy kwota ta jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, mają prawo do zwrotu ich różnicy na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, lub do odliczenia od podatku należnego tej różnicy za następne okresy rozliczeniowe, pod warunkiem że zakup kas rejestrujących nastąpił nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji.

W myśl art. 145b ust. 3 ustawy podatnicy, o których mowa w ust. 1, mogą dokonać odliczenia lub otrzymać zwrot, o których mowa w art. 111 ust. 4 i 5, na zakup kas rejestrujących, o których mowa w art. 111 ust. 6a, przy czym za dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przyjmuje się dzień:

1. 1 stycznia 2020 r. – dla podatników, o których mowa w ust. 1 pkt 1;
2. 1 lipca 2020 r. – dla podatników, o których mowa w ust. 1 pkt 2;
3. 1 stycznia 2021 r. – dla podatników, o których mowa w ust. 1 pkt 3.

Na podstawie art. 111 ust. 7 pkt 1 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia określi warunki, sposób i tryb odliczania od podatku należnego lub zwrotu kwot, o których mowa w ust. 4 i 5, uwzględniając obowiązki podatników związane ze składaniem deklaracji podatkowej oraz przeciwdziałanie nadużyciom związanym z odliczeniem albo zwrotem tych kwot.

Od 1 maja 2019 r. obowiązuje w tym zakresie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika (Dz. U. z 2019 r., poz. 820).

Zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia, odliczenie kwoty wydanej na zakup kasy rejestrującej, o której mowa w art. 111 ust. 4 ustawy, zwanej dalej „kwotą wydaną na zakup”, lub jej zwrot następuje pod warunkiem:

1. rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przez podatnika przy użyciu kasy rejestrującej zakupionej w okresie obowiązywania potwierdzenia, o którym mowa w art. 111 ust. 6b ustawy;
2. posiadania przez podatnika faktury potwierdzającej zakup kasy rejestrującej oraz dowodu zapłaty całej należności za jej zakup.

W przypadku podatników prowadzących ewidencję sprzedaży przy użyciu więcej niż jednej kasy rejestrującej odliczenie lub zwrot, o którym mowa w ust. 1, na zakup każdej z tych kas następuje dodatkowo pod warunkiem rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przy użyciu każdej kasy rejestrującej w każdym punkcie sprzedaży nie później niż w okresie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przez podatnika (§ 2 ust. 2 rozporządzenia).

Z powołanych przepisów wynika zatem, że prawo do odliczenia od podatku należnego kwot wydanych na zakup kas rejestrujących mają podatnicy:

• wobec których powstał obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących,
• którzy w obowiązujących terminach rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas online,
• wobec których nie powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży, dotychczas nie używali kas online lub kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, i którzy rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas online,
• którzy prowadzą działalność gospodarczą w branżach określonych w art. 145b ust. 1 ustawy i na podstawie tego przepisu są obowiązani do wymiany kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii na kasy online i dokonali tej wymiany w terminach określonych w tym przepisie.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zarówno przepisy art. 111 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisy rozporządzenia w sprawie odliczenia lub zwrotu kwot wydanych za zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika, są przepisami ogólnymi dotyczącymi podatników zobowiązanych do prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Jednakże okres 6 miesięcy wskazany w art. 111 ust. 4 oraz w § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczenia lub zwrotu kwot wydanych za zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika, nie dotyczy podatników zobowiązanych do wymiany kas starego typu na kasy on-line, gdyż sprzeczne byłoby to z obowiązkiem wynikającym z art. 145b ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy, z którego wynika, że podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług związanych z wyżywieniem wyłącznie świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne mogą ewidencjonować sprzedaż na kasach starego typu wyłącznie do 30 czerwca 2020 r.

Ponadto przyznanie tzw. „ulgi” podatnikom zobowiązanym do wymiany kas stanowi wyjątek od zasady, a każdy wyjątek należy traktować bardzo ściśle i wąsko. Ustawodawca przyznał bowiem prawo do odliczenia podatnikom, którzy już raz skorzystali z tzw. „ulgi” przy nabyciu pierwotnych kas, jak również nie mają obowiązku zwrotu ewentualnej wcześniejszej ulgi, gdy wymiana dotyczy kasy, która zakończy użytkowanie w terminie, który co do zasady obligowałby do zwrotu wykorzystanej ulgi.

Z powyższego zatem wynika, że z ulgi za zakup kas rejestrujących nie mogą skorzystać podatnicy dobrowolnie wymieniający kasy z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, jeżeli nie są podatnikami z branż objętych obowiązkiem stosowania kas online na mocy przepisu art. 145b ust. 1 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi sprzedaż detaliczną w „Sklepach”. Wnioskodawca rozróżnił prowadzone punkty sprzedaży na „Sklepy bez części kawiarnianej”, w których prowadzona jest wyłącznie sprzedaż pieczywa i wyrobów cukierniczych, oraz „Sklepy z częścią kawiarnianą”, wyposażone w krzesła i stoliki umożliwiające konsumpcję na miejscu, w których dokonywana jest sprzedaż pieczywa i wyrobów cukierniczych oraz kawy i lodów.

Ponadto w jednym ze Sklepów z częścią kawiarnianą Wnioskodawca prowadzi wydzielony bar z burgerami (dalej sklep ten nazywany będzie „Sklep z barem”). Jak wskazano, obecnie w każdym ze „Sklepów” obrót jest ewidencjonowany przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii. Z wniosku wynika, że Wnioskodawca planuje w 2019 r. i w 2020 r. wymianę kas rejestrujących w „Sklepach” na kasy rejestrujące online. Wnioskodawca planuje, że operacja wymiany kas będzie trwała nie dłużej niż 6 miesięcy (okres między rozpoczęciem ewidencjonowania przy zastosowaniu pierwszej Kasy online a ostatnią Kasą online, której dotyczy wniosek. Wnioskodawca ponadto zastrzegł, że pytanie nr 2 dotyczy tylko Kas online wymienianych w tym okresie.

Powyższe wskazuje, że odnosząc się do planowanej w ciągu 6 miesięcy wymiany kas rejestrujących z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii na kasy online, Wnioskodawca miał na myśli wszystkie punkty sprzedaży. Wnioskodawca bowiem posługuje się w tej kwestii określeniem „Sklepy”. Nie wskazał natomiast, że wymiana ta miałaby dotyczyć wyłącznie tych kas rejestrujących, które są zainstalowane w „Sklepach z częścią kawiarnianą”, w których – jak sam wskazał – świadczone są usługi w zakresie wyżywienia.

Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz brzmienie art. 145b ust. 3 ustawy dotyczącego kwestii prawa do odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup kasy rejestrującej należy stwierdzić, że Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia wyłącznie kwot wydanych na zakup tych kas online, które jest zobowiązany wprowadzić do używania w ramach wymiany kas rejestrujących na podstawie art. 145b ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy do 1 lipca 2020 r., tj. w tych punktach sprzedaży, które określa „Sklepami z częścią kawiarnianą” oraz w „Sklepie z barem”, w których prowadzi sprzedaż kawy, lodów i burgerów.

W świetle powyższego, za nieprawidłowe uznano przedstawione we wniosku stanowisko w odniesieniu do pytania oznaczonego nr 2, zgodnie z którym „Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia od podatku należnego tzw. ulgi z tytułu zakupu kasy rejestrującej określonej w art. 111 ust. 4 Ustawy o VAT z tytułu wymiany kas we wszystkich prowadzonych przez Wnioskodawcę Sklepach”.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie uznano za nieprawidłowe.

Odnosząc się do kwestii objętej pytaniem nr 3, tj. możliwości instalowania kas z elektronicznym zapisem kopii w Sklepach bez części kawiarnianej, należy wskazać, że stosownie do zapisu art. 145a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z zastrzeżeniem art. 145b, podatnicy mogą prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, które nie umożliwiają połączenia i przesyłania danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określonych w art. 111a ust. 3.

Kasa rejestrująca z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii – stosownie do treści art. 145a ust. 2 ww. ustawy – musi zapewniać prawidłowe zaewidencjonowanie podstawowych danych dotyczących dokonywanych sprzedaży, w tym wysokości podstawy opodatkowania i podatku należnego, oraz musi przechowywać te dane, a w przypadku kasy z elektronicznym zapisem kopii – dodatkowo zapewniać bezpieczne ich przesyłanie na zewnętrzne nośniki danych.

Podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii są obowiązani dokonać zgłoszenia kasy rejestrującej do naczelnika urzędu skarbowego w celu otrzymania numeru ewidencyjnego kasy (art. 145a ust. 3 ustawy).

Zgodnie z brzmieniem art. 145a ust. 5 ustawy, w kasach rejestrujących z papierowym zapisem kopii pamięć fiskalna nie podlega wymianie.

Producenci krajowi i podmioty dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w celu wprowadzenia ich na terytorium kraju do obrotu są obowiązani do uzyskania dla danego typu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii potwierdzenia Prezesa Głównego Urzędu Miar, że kasy te spełniają funkcje wymienione w ust. 2 oraz kryteria i warunki techniczne dla tych kas. Potwierdzenie to jest wydawane nie później niż do dnia upływu okresów wskazanych odpowiednio w ust. 7 pkt 1 i 2 (art. 145 ust. 6).

Na podstawie art. 145a ust. 7 ustawy, potwierdzenia o spełnieniu funkcji, kryteriów i warunków technicznych dla kas rejestrujących przez:

1. kasy rejestrujące z elektronicznym zapisem kopii – są wydawane na okres do dnia 31 grudnia 2022 r.;
2. kasy rejestrujące z papierowym zapisem kopii – są wydawane na okres do dnia 31 sierpnia 2019 r.

Zgodnie z art. 145a ust. 12, przepisy art. 111 ust. 1, 1b-3, ust. 3a pkt 1-4, 6-9, 11 i 13, ust. 3b, 3c, 3d, ust. 6a zdanie drugie, ust. 6c-6f i 6g-6i stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 111 ust. 3c ustawy o podatku od towarów i usług, do prowadzenia ewidencji sprzedaży mogą być stosowane wyłącznie kasy rejestrujące, które zostały nabyte w okresie obowiązywania potwierdzenia, o którym mowa w ust. 6b, z uwzględnieniem ust. 3d.

Odnosząc się zatem do kwestii będących przedmiotem zapytania nr 3 należy wskazać, że w Sklepach bez części kawiarnianej Wnioskodawca może instalować kasy rejestrujące z elektronicznym zapisem kopii nabyte w okresie obowiązywania potwierdzenia, o którym mowa w powołanym art. 145a ust. 6, tj. – stosownie do zapisu art. 145a ust. 7 – do dnia 31 grudnia 2022 r.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie uznano za prawidłowe.