Odwrotne obciążenie w VAT od 1 lipca 2015 r. – wyjaśnienia MF w zakresie środków weryfikacji nabywcy przez dostawcę

Od 1 lipca 2015 r. wchodzą w życie nowe przepisy ustawy o VAT wprowadzane ustawą z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych - Dz.U. poz. 605. Chodzi tu w szczególności o objęcie mechanizmem odwrotnego obciążenia sprzedaży laptopów, tabletów, telefonów komórkowych i smartfonów, czy konsoli do gier.

VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Nowelizacja wprowadza m.in. nowe przepisy, które wprowadzają mechanizm ochronny dla sprzedawców ww. urządzeń elektronicznych, na wypadek, gdy okaże się, że nabywca nieprawidłowo rozliczył (lub nie rozliczył) VAT od takich transakcji.

Chodzi o nowe ustępy 2a i 2b  dodane do art. 17 ustawy o VAT. Warto przytoczyć ich treść:

2a. Jeżeli dokonujący dostawy towarów wymienionych w poz. 28a–28c załącznika nr 11 do ustawy, dla której zgodnie z ust. 1 pkt 7 podatnikiem jest nabywca, podjął wszelkie niezbędne środki celem rzetelnego rozliczenia podatku od tej dostawy, nie ma on obowiązku rozliczenia podatku z tytułu tej dostawy, także w przypadku, gdy po jej dokonaniu ustalono, że wskutek działania podmiotu uczestniczącego w tej dostawie jako nabywca nie były spełnione przesłanki określone w ust. 1 pkt 7, o którym to działaniu dokonujący dostawy towarów przy zachowaniu należytej staranności nie wiedział lub nie mógł wiedzieć.

2b. Przepis ust. 2a stosuje się pod warunkiem, że zapłata należności z tytułu dostawy towarów nastąpiła z rachunku płatniczego nabywcy, w tym przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego, o ile umożliwiają one dokonującemu dostawy towarów identyfikację składającego zlecenie płatnicze.

Zobacz wideoszkolenie: Zmiany w VAT w 2015 r.

Dodajmy jeszcze dla pełnej ilustracji problemu, że wspomniane w ww. przepisie poz. 28a–28d zawierają:

„28a	ex 26.20.11.0	Przenośne maszyny do automatycznego przetwarzania danych, o masie <= 10 kg, takie jak: laptopy i notebooki; komputery kieszonkowe (np. notesy komputerowe) i podobne – wyłącznie komputery przenośne, takie jak: tablety, notebooki, laptopy
28b	ex 26.30.22.0	Telefony dla sieci komórkowych lub dla innych sieci bezprzewodowych – wyłącznie telefony komórkowe, w tym smartfony
28c	ex 26.40.60.0	Konsole do gier wideo (w rodzaju stosowanych z odbiornikiem telewizyjnym lub samodzielnym ekranem) i pozostałe urządzenia do gier zręcznościowych lub hazardowych z elektronicznym wyświetlaczem – z wyłączeniem części i akcesoriów

Analizując treść tych przepisów można mieć wątpliwości jakie są te „wszelkie niezbędne środki celem rzetelnego rozliczenia podatku od tej dostawy”, które powinien zastosować dostawca (sprzedawca).

Odwrotne obciążenie VAT u dostawcy - procedura weryfikacji transakcji i nabywcy

Jak dostosować ewidencję do zmian w odwrotnym obciążeniu od 1 lipca 2015 r.

Na prośbę infor.pl wyjaśnień w tym zakresie udzieliła p. Wiesława Dróżdż, Rzecznik Prasowy Ministra Finansów. Poniżej prezentujemy w całości te wyjaśnienia:

Wymienione przepisy art. 17 ust. 2a i 2b ustawy o VAT mają na celu zapewnienie ochrony sprzedawcy dokonującemu dostawy towarów z kategorii elektroniki.

To rozwiązanie dotyczy przypadku, gdy dostawa towaru zostanie przez sprzedawcę nieprawidłowo rozliczona przy zastosowaniu mechanizmu odwróconego opodatkowania, lecz wyłącznie wskutek działania nabywcy tych towarów. W istocie chodzi głównie o przypadki, gdy nabywca, niezgodnie z rzeczywistością, będzie występował jako podatnik VAT czynny.

W takim przypadku, gdy w momencie realizacji transakcji sprzedawca ww. towarów podejmie wszelkie niezbędne środki aby zapewnić prawidłowe rozliczenie podatku nie będzie zobowiązany do rozliczenia podatku należnego z tytułu tej transakcji.

Ocena spełnienia przez sprzedawcę warunków do objęcia go ochroną, powinna być dokonywana na podstawie obiektywnej analizy całokształtu okoliczności w każdym indywidualnym przypadku. Jak wiadomo bowiem, okoliczności każdej transakcji w praktyce handlowej mogą się znacznie od siebie różnić, co powoduje, że trudno określić generalne zasady, które będą miały zastosowanie do każdego scenariusza gospodarczego.

W pierwszej kolejności, sprzedawca – i jest to warunek niezbędny – powinien sprawdzić status podatkowy nabywcy. Może tego dokonać np. poprzez weryfikację tego statusu w bazie podatników VAT czynnych on-line, która będzie dostępna na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, czy też w drodze procedury przewidzianej w art. 96 ust. 13 ustawy o VAT (potwierdzenie wydane przez naczelnika urzędu skarbowego).

Ponadto, powinien on także podjąć działania w celu sprawdzenia, czy osoba fizyczna składająca zamówienie w imieniu podatnika jest do tego upoważniona. W tym zakresie niezbędna może być analiza Krajowego Rejestru Sądowego bądź też przedstawionych przez tą osobę stosownych dokumentów.

Dodatkowym i niezbędnym warunkiem uwolnienia się sprzedawcy od obowiązku rozliczenia podatku jest przyjęcie należności z tytułu przedmiotowej transakcji w formie innej niż gotówkowa, tj. za pośrednictwem rachunku płatniczego nabywcy, np. w formie przelewu lub poprzez użycie karty płatniczej, bądź też przy użyciu innego instrumentu płatniczego, który umożliwi sprzedawcy identyfikację składającego zlecenie płatnicze, a więc np. karty kredytowej.

W sytuacji, gdy zaistnieją wszystkie okoliczności, o których mowa w przepisach art. 17 ust. 2a i 2b ustawy o VAT, sprzedawca nie będzie zobowiązany do rozliczenia podatku od przedmiotowej transakcji, obowiązek zaś taki będzie ciążył na nabywcy towarów (zgodnie z przepisem art. 108 ust. 4 ustawy o VAT).

Ochrona sprzedawcy, o której mowa w ww. przepisach art. 17 ust. 2a ustawy o VAT nie obejmuje sytuacji, gdy sprzedawca ten współuczestniczy w oszustwie podatkowym. Ta kwestia również powinna być oceniana w każdym indywidualnym przypadku przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności występujących w danej sprawie (dla uczciwego sprzedawcy jednakże kwestia ta nie stanowi problemu).

Wyłudzenia zwrotów VAT-u na przykładzie odwrotnego obciążenia

Jak rozliczyć korektę faktury z tytułu odwrotnego obciążenia

Ministerstwo Finansów informuje ponadto, że jednym z celów regulacji wprowadzonych ustawą z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych było ograniczenie oszustw i nadużyć w podatku od towarów i usług, w szczególności wyłudzeń podatku oraz unikania opodatkowania w odniesieniu do transakcji, których przedmiotem są towary szczególnie podatne na te oszustwa, jak również uszczelnienie już istniejących instrumentów ich zwalczania. Stąd też część wprowadzanych w życie z dniem 1 lipca 2015 r. regulacji dotyczy rozszerzenia i doprecyzowania przepisów w zakresie tzw. mechanizmu odwróconego obciążenia dla niektórych kategorii towarów. W szczególności ustawa nowelizująca przewiduje objęcie tym sposobem rozliczania podatku należnego kolejnych grup towarów (tj. towarów z kategorii stali, złota, sprzętu elektronicznego oraz metali nieżelaznych).

Z uwagi na dość dużą ilość zmian wprowadzanych ww. ustawą oraz ich szczegółowy charakter Ministerstwo Finansów przygotowuje broszurę informacyjną, w której zostaną zawarte szczegółowe wyjaśnienia umożliwiające podatnikom przygotowanie się do wprowadzanych z dniem 1 lipca 2015 r. zmian. Broszura ta ma być dostępna na stronie internetowej Ministerstwa Finansów od drugiej dekady czerwca 2015 r.

Zmiany w Prawie Pracy 2015 (Komplet 4 książek) + Kodeks pracy 2015 z komentarzem gratis

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online