REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dokumentowanie WDT - za dużo biurokracji

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Dokumentowanie WDT - za dużo biurokracji
Dokumentowanie WDT - za dużo biurokracji
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Prawo unijne nie reguluje bezpośrednio sposobu dokumentowania wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów. Decydują o tym państwa członkowskie. Polska narzuciła tyle wymogów, że aż utrudniają działanie firm.

Nasze przepisy dotyczące m.in. podatku od towarów i usług są biurokratyczne, nakładają na podatników nazbyt wiele obowiązków, a co gorsze, wciąż są niespójne z prawem unijnym. To bardzo utrudnia przedsiębiorcom prowadzenie firm.

REKLAMA

Autopromocja

Politycy wciąż obiecują upraszczanie prawa podatkowego, a zamiast tego, zwłaszcza w ciągu ostatnich 6–7 lat, obserwujemy systematyczne jego gmatwanie i nakładanie na barki podatników coraz większej liczby obowiązków. Przedsiębiorcy zamiast rozwijać firmy, rozwijają biurokrację w skali, jakiej nie było nawet w PRL. Polskie prawo podatkowe jest nieprzyjazne, anachroniczne, kompletnie nieczytelne i narzucające całą masę niepotrzebnych formalnych obowiązków. Szkodzi podatnikom i państwu, gdyż przedsiębiorcy coraz częściej przenoszą siedziby firm do krajów UE, w których urzędnicy nie napadają z taką zaciekłością na firmy, w sposób bezmyślny egzekwując obowiązki, nawet kosztem unicestwiania firm. Dziś to standard postępowania fiskusa i jakoś nikt (a zwłaszcza politycy i organy powołane do ochrony podatników) nie dostrzega skali absurdu, jaki fundują Polakom od lat politycy przy nadgorliwym wsparciu urzędników. Jednym z takich absurdów jest m.in. sposób dokumentowania dostaw w ramach WDT, czyli wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

Biuletyn VAT

Dokumentacja VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Przepisy niezgodne z zasadami

Dyrektywa Rady 2006/112/WE (Dz.Urz. UE z 2006 r. L 347, s. 1) nie zawiera żadnych bezpośrednich regulacji dotyczących sposobu dokumentowania dostaw WDT. Unijny prawodawca pozostawił te kompetencje państwom członkowskim, licząc zapewne, że będą stanowiły je z zachowaniem praw fundamentalnych, jakie wynikają m.in. z tej dyrektywy. Z zasad tych wynika, że: „Zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2–9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego i prostego stosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć” (art. 131 dyrektywy). Państwa członkowskie mogą więc samodzielnie określać zasady stosowania zwolnień, jednak prawodawca krajowy jest ograniczony przy tworzeniu warunków korzystania ze zwolnień, m.in. zasadami neutralności, pewności prawa czy proporcjonalności. Trybunał Sprawiedliwości UE wskazuje, że środki stosowane przez państwa członkowskie powinny być proste, właściwe i współmierne do realizacji określonego celu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zatem walka z oszustwami podatkowymi jest ograniczona zasadami ogólnymi prawa UE i nie może godzić w korzystanie przez podatników z uprawnień, jakie przyznaje im prawo unijne. Istotnym ograniczeniem jest także art. 273 dyrektywy 2006/112/WE, który zakazuje wręcz tworzenia formalności przekraczających granice oraz nakładanie obowiązków związanych z fakturowaniem poza obowiązki wynikające z rozdziału 3 dyrektywy.

Mając na uwadze wskazane zasady ogólne, należy ocenić, że polskie regulacje nie spełniają wymogów, zwłaszcza art. 131 dyrektywy, gdyż są nadmiernie drobiazgowe. Artykuł 42 ustawy o podatku od towarów i usług, nakładający na podatników masę obowiązków, jest niezwykle kazuistyczny. Aby dostawca mógł skorzystać ze stawki 0 proc., musi spełnić wiele formalnych obowiązków. Ustawodawca, wbrew treści art. 180 ordynacji podatkowej i powyższym przepisom dyrektywy, wskazał konkretne dowody, które potwierdzają WDT, choć przepis ten jako dowód dopuszcza wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Artykuł 42 ustawy o VAT niezwykle drobiazgowo normuje warunki skorzystania ze stawki 0-proc. przy WDT i wymaga posiadania dowodu dostawy towaru.

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Czego wymaga ustawa

Przy zleceniu wysyłki firmie spedycyjnej dowodami dostawy są dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika oraz specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku. Te dwa dokumenty musi posiadać każdy podatnik dokonujący WDT.

Przy wywozie towaru przez podatnika lub nabywcę towaru przy użyciu własnego środka transportu podatnika lub nabywcy, oprócz specyfikacji poszczególnych sztuk ładunku, należy posiadać dokument zawierający:

1) imię i nazwisko lub nazwę oraz adres siedziby działalności gospodarczej lub miejsca zamieszkania podatnika dokonującego WDT oraz nabywcy tych towarów;

2) adres, pod który są przewożone towary, w przypadku gdy jest inny niż adres siedziby działalności gospodarczej lub miejsca zamieszkania nabywcy;

3) określenie towarów i ich ilości;

4) potwierdzenie przyjęcia towarów przez nabywcę do miejsca, o którym mowa w pkt 1 lub 2, znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;

5) rodzaj oraz numer rejestracyjny środka transportu, którym są wywożone towary lub numer lotu – w przypadku gdy towary przewożone są środkami transportu lotniczego.

W przypadku wywozu przez nabywcę nowych środków transportu bez użycia innego środka transportu (przewozowego) podatnik, oprócz specyfikacji poszczególnych sztuk ładunku, powinien posiadać dokument zawierający dane umożliwiające prawidłową identyfikację podatnika dokonującego dostaw i nabywcy oraz nowego środka transportu, w szczególności:

1) dane dotyczące podatnika i nabywcy,

2) dane pozwalające jednoznacznie zidentyfikować przedmiot dostawy jako nowy środek transportu,

3) datę dostawy,

4) podpisy podatnika i nabywcy,

5) oświadczenie nabywcy o wywozie nowego środka transportu poza terytorium kraju w terminie 14 dni od dnia dostawy,

6) pouczenie nabywcy o skutkach niewywiązania się z obowiązku, o którym mowa w pkt 5.

Z dokumentów wymienionych wyżej winien wynikać fakt dostarczenia towaru. Jeśli nie wynika, to ustawa o VAT w art. 42 ust. 11 wskazuje dodatkowe dokumenty. [ramka]

Wskazane dokumenty muszą być uzyskane przed terminem złożenia deklaracji VAT. Jak widać, zasady są wyjątkowo biurokratyczne, godzą w swobodę rynku wewnętrznego i zasadę niedyskryminacji, o zasadach ogólnych (zwłaszcza proporcjonalności) nie wspominając, lecz nasz rząd i parlament specjalnie tym się nie przejmują.

Monitor Księgowego – prenumerata

IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

Skomplikowana i wielokrotna korekta

REKLAMA

Jeżeli warunek posiadania dowodu dostawy WDT nie został spełniony przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej, to podatnik musi wykazać dostawę w ewidencji sprzedaży z odpowiednią stawką VAT. Przy rozliczeniach kwartalnych – za następny okres rozliczeniowy, a przy rozliczeniach miesięcznych – za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy (czyli w 3. miesiącu).

Otrzymanie dowodu dostawy upoważnia podatnika do wykazania WDT ze stawką 0 proc. w ewidencji za okres rozliczeniowy, w którym dostawa ta została dokonana, i dokonania korekty deklaracji podatkowej oraz odpowiednio informacji podsumowującej.

Jak widać, podatnicy w sytuacji braku dowodu dostawy muszą wielokrotnie sporządzać korekty deklaracji, co rodzi dodatkowe komplikacje. Często korekta jednej deklaracji powoduje konieczność korekty kolejnych deklaracji, gdyż mogą zmienić się kwoty zarówno do zapłaty, jak i do przeniesienia ich na następne okresy. Dowody potwierdzające WDT często docierają do podatników po upływie terminu do złożenia deklaracji rozliczeniowej. Przedsiębiorcy zamiast zarabiać, muszą w kółko uprawiać biurokrację i korygować te same deklaracje.

Co można uprościć

Warto postawić pytanie, czy tak drobiazgowe wymagania są konieczne. Może do udokumentowania WDT wystarczy, aby przedsiębiorca posiadał tylko fakturę i dowód dostawy lub odbioru towaru? Przedsiębiorcy są i tak kilka razy bardziej obciążeni czynnościami administracyjnymi niż przedsiębiorcy działający w zachodnich państwach Unii Europejskiej. Obecne wymagania w zakresie dokumentowania WDT nie mają żadnego racjonalne uzasadnienia i służą wyłącznie temu, by urzędnicy podatkowi mogli stwierdzić u podatnika więcej uchybień. Za nimi przecież idą konkretne kary. Pora skończyć z nieuzasadnioną biurokracją, ale też zacząć ograniczać represyjność wobec przedsiębiorców. Tej w polskim prawie jest nazbyt wiele.

Dodatkowe dowody

W przypadku gdy dokumenty wskazane w art. 42 ust. 3–5 ustawy o VAT nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju towarów, dowodami mogą być również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa, w szczególności:
1) korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie,
2) dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu,
3) dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania,
4) dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Wojciech Serafiński, prawnik, doradca podatkowy

Podstawa prawna

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.). Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA