REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Bitcoin w ewidencji księgowej i podatkowej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Bitcoin w ewidencji księgowej i podatkowej
Bitcoin w ewidencji księgowej i podatkowej
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wirtualna waluta (bitcoin) dzięki swoim zaletom staje się alternatywnym źródłem inwestowania i coraz częściej pojawia się w transakcjach handlowych, a co za tym idzie zaczyna pojawiać się także w ewidencji księgowej i podatkowej. Jednak w obecnym stanie prawnym ocena skutków posiadania bitcoinów sprawia poważne problemy.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Stanowisko Ministerstwa Finansów

W piśmie z dnia 28 czerwca 2013 r. Ministerstwa Finansów do Marszałka Sejmu (BPS/043-30-1238/13) resort stwierdził, że bitcoin nie spełnia definicji pieniądza elektronicznego (stanowisko takie konsultowane było zarówno z Narodowym Bankiem Polskim, jak i Komisją Nadzoru Finansowego), ponieważ nie spełnia przesłanek wynikających z ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych. Zgodnie z tą ustawą, aby wirtualna waluta została uznana za pieniądz elektroniczny, konieczne jest wydanie dyspozycji wynikającej z umowy do zamiany wartości nominalnej środków pieniężnych na wartość wirtualną nie mniejszą niż ta wartość nominalna. Jak stanowi wskazane pismo, tylko wpłata do banku kwoty w pieniądzu gotówkowo lub bezgotówkowo spełnia ten warunek, gdyż relacja kwoty wpłaconej równa jest wartości kwoty wirtualnej. Natomiast wartość bitcoina wynosi zero, a ponadto nie posiada on statusu waluty. Jednocześnie w tym samym piśmie stwierdza się, że pomimo tego, iż wirtualna waluta bitcoin nie spełnia definicji pieniądza elektronicznego, jego „wydobywanie” oraz obrót nim nie stanowią naruszenia prawa.

Ministerstwo stwierdza, że wirtualna waluta nie mieści się w kategorii instrumentu finansowego (w tym jednostki pieniężnej, instrumentu rynku pieniężnego, papieru wartościowego, elektronicznego instrumentu płatniczego) pomimo tego, że katalog instrumentów finansowych – a szczegółowiej rzec ujmując, instrumentów finansowych o charakterze pochodnym – nie ma charakteru zamkniętego, w sensie wynikającym z ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych.

Niewątpliwie powyższe podejście fiskusa powoduje określone konsekwencje w rozliczeniach podatkowych.

REKLAMA

Skutki podobne do barteru

Ponieważ wirtualna waluta nie może być traktowana jako pieniądz elektroniczny, to obrót nią i opodatkowanie transakcji z jej udziałem podatkiem dochodowym przebiega – zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów – jak obrót prawami majątkowymi, a nie środkami płatniczymi. Wymianę BTC na inne dobro można porównać do wymiany barterowej: prawa majątkowe są wymieniane na inne usługi lub towary.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Bitcoiny mogą być m.in. wydobywane i otrzymywane w ramach transakcji wymiany. Generowanie bitcoinów polega na produkcji waluty poprzez tzw. koparki. Wydobycie waluty jest związane 
z poniesieniem kosztów, wynikających przede wszystkim ze zużycia energii elektrycznej i sprzętu komputerowego. Niewątpliwie produkcja „normalnych” wyrobów gotowych jest analogiczna do „wydobycia” wirtualnej waluty. „Wydobywający” nie jest w stanie z góry określić wielkości wydobycia, tym samym wszelkie koszty pośrednie stałe powinny być traktowane jako ponoszone w związku z normalną wielkością produkcji i odnoszone do kosztu wytworzenia.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Ponieważ koszt wytworzenia w poszczególnych okresach będzie się od siebie różnił, stosowanie metod rozchodu (FIFO, LIFO, średnioważona) zastrzeżonych dla instrumentów finansowych wydaje się zasadne. Tym samym wartość początkowa „wydobytych” monet powinna być równa wartości w koszcie wytworzenia.

W przypadku nabycia waluty w ramach transakcji wymiany wartość początkowa powinna być, zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami, równa wartości godziwej wydanego towaru lub usługi. Wartość godziwa powinna zostać zatem ustalona na poziomie ceny sprzedaży netto dla analogicznej transakcji rozliczanej w środkach pieniężnych.

Jeżeli wirtualną walutę potraktujemy jak ekwiwalent środka pieniężnego, z rachunkowego punktu widzenia do wyceny rozchodu waluty można zastosować przepisy art. 34d ust. 8 ustawy o rachunkowości (metody FIFO, LIFO, średnioważona).


Wycena – BTC jako instrument finansowy

Jeżeli traktuje się wirtualną walutę jak instrument finansowy, niewątpliwie na potrzeby bilansowe należy zaklasyfikować ją do krótko- albo długoterminowych aktywów finansowych. Trzeba też określić zasady jej wyceny bilansowej.

Mimo że Ministerstwo Finansów nie uznaje BTC za wirtualną walutę, to dla celów bilansowych BTC może być ekwiwalentem środka pieniężnego i wycena posiadanych na dzień bilansowy bitmonet powinna przebiegać analogicznie do wyceny bilansowej środków pieniężnych.

W myśl ustawy o rachunkowości środki pieniężne i ich ekwiwalenty zalicza się do krótkoterminowych aktywów finansowych i wycenia w wartości godziwej. Wycena bitmonet w wartości godziwej, co do zasady, powinna oznaczać ich ujęcie w księgach rachunkowych w kwocie zgodnej z bieżącym kursem giełdowym z uwzględnieniem zasady ostrożnej wyceny.

Jednakże ani ustawa o rachunkowości, ani rozporządzenie ministra finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych nie stanowią wprost, że BTC można uznać za instrument finansowy.

Wniosek taki można natomiast wysnuć na podstawie jednej z naczelnych zasad rachunkowości, tj. zasady przewagi treści ekonomicznej nad formą prawną.

Aspekt rozrachunkowy

Stale rosnąca popularność wirtualnej waluty daje nadzieję, że Ministerstwo Finansów zajmie w przyszłości w sprawie bitmonet stanowisko poszerzone o aspekt rozrachunkowy, wskaże standard ujęcia bilansowego oraz da organom podatkowym wytyczne co do tego, w jaki sposób powinny one postępować w sprawach, w których środkiem płatności jest kryptowaluta.

Do momentu wypracowania jasnych reguł opodatkowania wirtualnej waluty interes podatkowy każdego z jej użytkowników może być zabezpieczony poprzez uzyskanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Przydatny okazać się może również zwykły audyt podatkowy i rachunkowy.

Autorzy: doradca podatkowy Paulina Mirkowicz, mec. Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu, w kontrolach podatkowych i celno-skarbowych oraz optymalizacji podatkowej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

REKLAMA

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

REKLAMA