REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Bitcoin w ewidencji księgowej i podatkowej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Bitcoin w ewidencji księgowej i podatkowej
Bitcoin w ewidencji księgowej i podatkowej
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wirtualna waluta (bitcoin) dzięki swoim zaletom staje się alternatywnym źródłem inwestowania i coraz częściej pojawia się w transakcjach handlowych, a co za tym idzie zaczyna pojawiać się także w ewidencji księgowej i podatkowej. Jednak w obecnym stanie prawnym ocena skutków posiadania bitcoinów sprawia poważne problemy.

REKLAMA

Stanowisko Ministerstwa Finansów

REKLAMA

W piśmie z dnia 28 czerwca 2013 r. Ministerstwa Finansów do Marszałka Sejmu (BPS/043-30-1238/13) resort stwierdził, że bitcoin nie spełnia definicji pieniądza elektronicznego (stanowisko takie konsultowane było zarówno z Narodowym Bankiem Polskim, jak i Komisją Nadzoru Finansowego), ponieważ nie spełnia przesłanek wynikających z ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych. Zgodnie z tą ustawą, aby wirtualna waluta została uznana za pieniądz elektroniczny, konieczne jest wydanie dyspozycji wynikającej z umowy do zamiany wartości nominalnej środków pieniężnych na wartość wirtualną nie mniejszą niż ta wartość nominalna. Jak stanowi wskazane pismo, tylko wpłata do banku kwoty w pieniądzu gotówkowo lub bezgotówkowo spełnia ten warunek, gdyż relacja kwoty wpłaconej równa jest wartości kwoty wirtualnej. Natomiast wartość bitcoina wynosi zero, a ponadto nie posiada on statusu waluty. Jednocześnie w tym samym piśmie stwierdza się, że pomimo tego, iż wirtualna waluta bitcoin nie spełnia definicji pieniądza elektronicznego, jego „wydobywanie” oraz obrót nim nie stanowią naruszenia prawa.

Ministerstwo stwierdza, że wirtualna waluta nie mieści się w kategorii instrumentu finansowego (w tym jednostki pieniężnej, instrumentu rynku pieniężnego, papieru wartościowego, elektronicznego instrumentu płatniczego) pomimo tego, że katalog instrumentów finansowych – a szczegółowiej rzec ujmując, instrumentów finansowych o charakterze pochodnym – nie ma charakteru zamkniętego, w sensie wynikającym z ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych.

Niewątpliwie powyższe podejście fiskusa powoduje określone konsekwencje w rozliczeniach podatkowych.

Skutki podobne do barteru

REKLAMA

Ponieważ wirtualna waluta nie może być traktowana jako pieniądz elektroniczny, to obrót nią i opodatkowanie transakcji z jej udziałem podatkiem dochodowym przebiega – zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów – jak obrót prawami majątkowymi, a nie środkami płatniczymi. Wymianę BTC na inne dobro można porównać do wymiany barterowej: prawa majątkowe są wymieniane na inne usługi lub towary.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Bitcoiny mogą być m.in. wydobywane i otrzymywane w ramach transakcji wymiany. Generowanie bitcoinów polega na produkcji waluty poprzez tzw. koparki. Wydobycie waluty jest związane 
z poniesieniem kosztów, wynikających przede wszystkim ze zużycia energii elektrycznej i sprzętu komputerowego. Niewątpliwie produkcja „normalnych” wyrobów gotowych jest analogiczna do „wydobycia” wirtualnej waluty. „Wydobywający” nie jest w stanie z góry określić wielkości wydobycia, tym samym wszelkie koszty pośrednie stałe powinny być traktowane jako ponoszone w związku z normalną wielkością produkcji i odnoszone do kosztu wytworzenia.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Ponieważ koszt wytworzenia w poszczególnych okresach będzie się od siebie różnił, stosowanie metod rozchodu (FIFO, LIFO, średnioważona) zastrzeżonych dla instrumentów finansowych wydaje się zasadne. Tym samym wartość początkowa „wydobytych” monet powinna być równa wartości w koszcie wytworzenia.

W przypadku nabycia waluty w ramach transakcji wymiany wartość początkowa powinna być, zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami, równa wartości godziwej wydanego towaru lub usługi. Wartość godziwa powinna zostać zatem ustalona na poziomie ceny sprzedaży netto dla analogicznej transakcji rozliczanej w środkach pieniężnych.

Jeżeli wirtualną walutę potraktujemy jak ekwiwalent środka pieniężnego, z rachunkowego punktu widzenia do wyceny rozchodu waluty można zastosować przepisy art. 34d ust. 8 ustawy o rachunkowości (metody FIFO, LIFO, średnioważona).


Wycena – BTC jako instrument finansowy

Jeżeli traktuje się wirtualną walutę jak instrument finansowy, niewątpliwie na potrzeby bilansowe należy zaklasyfikować ją do krótko- albo długoterminowych aktywów finansowych. Trzeba też określić zasady jej wyceny bilansowej.

Mimo że Ministerstwo Finansów nie uznaje BTC za wirtualną walutę, to dla celów bilansowych BTC może być ekwiwalentem środka pieniężnego i wycena posiadanych na dzień bilansowy bitmonet powinna przebiegać analogicznie do wyceny bilansowej środków pieniężnych.

W myśl ustawy o rachunkowości środki pieniężne i ich ekwiwalenty zalicza się do krótkoterminowych aktywów finansowych i wycenia w wartości godziwej. Wycena bitmonet w wartości godziwej, co do zasady, powinna oznaczać ich ujęcie w księgach rachunkowych w kwocie zgodnej z bieżącym kursem giełdowym z uwzględnieniem zasady ostrożnej wyceny.

Jednakże ani ustawa o rachunkowości, ani rozporządzenie ministra finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych nie stanowią wprost, że BTC można uznać za instrument finansowy.

Wniosek taki można natomiast wysnuć na podstawie jednej z naczelnych zasad rachunkowości, tj. zasady przewagi treści ekonomicznej nad formą prawną.

Aspekt rozrachunkowy

Stale rosnąca popularność wirtualnej waluty daje nadzieję, że Ministerstwo Finansów zajmie w przyszłości w sprawie bitmonet stanowisko poszerzone o aspekt rozrachunkowy, wskaże standard ujęcia bilansowego oraz da organom podatkowym wytyczne co do tego, w jaki sposób powinny one postępować w sprawach, w których środkiem płatności jest kryptowaluta.

Do momentu wypracowania jasnych reguł opodatkowania wirtualnej waluty interes podatkowy każdego z jej użytkowników może być zabezpieczony poprzez uzyskanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Przydatny okazać się może również zwykły audyt podatkowy i rachunkowy.

Autorzy: doradca podatkowy Paulina Mirkowicz, mec. Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu, w kontrolach podatkowych i celno-skarbowych oraz optymalizacji podatkowej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA