Badanie sprawozdania finansowego

Czas kończyć pracę nad sprawozdaniami finansowymi! Sprawozdania finansowe za 2022 rok należy przygotować do 31 marca 2023 roku. Absolutnie nie należy się sugerować zeszłym rokiem, kiedy to z powodu pandemii COVID-19 terminy były wydłużone. A co trzeba wiedzieć o badaniu sprawozdań finansowych?

19 lipca 2022 r. Polska Agencja Nadzoru Audytowego (PANA) opublikowała komunikat dla komitetów audytu w sprawie weryfikacji niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej. Agencja zwróciła uwagę na to, że obowiązkiem komitetu audytu i odpowiedzialnością jego członków jest weryfikacja niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej. Brak niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej powoduje nieważność badania sprawozdania finansowego z mocy prawa (art. 66 ust. 6 ustawy o rachunkowości).

Dla bardzo wielu firm zawarcie umowy o zbadanie sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta jest obowiązkiem ustawowym. Według naszych szacunków nawet około jedna trzecia podmiotów, które mają taki obowiązek, nie poddaje swoich sprawozdań badaniu - mówi w rozmowie z PAP Biznes prezes Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (PANA) Marcin Obroniecki. Od 7 lutego 2022 r. startuje ogólnopolska kampania społeczna PANA na temat znaczenia badania przez biegłych rewidentów sprawozdań finansowych.

Ewolucja audytu. Mazars, międzynarodowa firma audytorska, podatkowa i doradcza, opublikowałą wyniki ankiety przeprowadzonej wśród 500 użytkowników audytu i decydentów z 12 krajów w publikacji „Przyszłość audytu: analiza rynku - mity, fakty i kierunki rozwoju”. Wyniki obalają powszechne mity związane z audytem i rzucają nowe światło na cztery główne obszary: zapotrzebowanie na badanie wspólne jest większe niż się często zakłada; firmy oczekują, że technologia wzmocni umiejętności audytorów, a nie je zastąpi; respondenci z zadowoleniem przyjęliby szerszy, a nie węższy zakres usług audytora; istnieje rozbieżność między tym, co firmy postrzegają jako „misję” audytorów a korzyściami płynącymi z audytu ich firmy.

Wrzesień i październik to najlepszy czas, aby dokonać wyboru biegłego rewidenta, który zajmie się badaniem sprawozdania finansowego. Tegoroczne działania upływają w firmach pod znakiem pandemii i jej wpływu na funkcjonowanie biznesu, co niewątpliwie wpłynie także na realizację badań i współpracę z biegłym, a także kształt samego sprawozdania. Na znaczeniu poza twardymi liczbami zyska ich warstwa opisowa. Wrosnąć może także rola biegłych poza działaniami audytowymi.

Rynek usług audytorskich w Polsce jest bardzo rozdrobniony. Usługi te świadczy w Polsce 1,5 tys. firm, z czego jednostkom zaufania publicznego usługi świadczy nieco ponad 70. W 2020 roku rynek ten może czekać konsolidacja ze względu na wprowadzenie międzynarodowych standardów badania, ale też wzrost opłat z tytułu nadzoru. Opłaty odprowadzane do Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego wzrosły o 30–35 proc. – Przekłada się to na wzrost cen naszych usług, a dla mniejszych firm może to oznaczać problemy w dalszej działalności – ocenia Bartłomiej Kurylak, biegły rewident, współzałożyciel sieci Polska Grupa Audytorska.

Współczesna gospodarka światowa wymaga bazy informacyjnej w postaci sprawozdań finansowych i niefinansowych. Informacje prezentowane w sprawozdaniach sporządzanych przez różnego typu podmioty są wykorzystywane w procesie decyzyjnym przez uczestników życia gospodarczego, w szczególności inwestorów.

Biegły rewident jako specjalista z sektora księgowo-finansowego na stałe wpisany jest w krajobraz polskiej przedsiębiorczości, jako ekspert dokonujący badania sprawozdań finansowych. Każdego roku ponad 3 tys. biegłych współpracuje z firmami dokonując audytów, a także świadcząc inne usługi przypisane do ich kompetencji. O czym warto pamiętać, aby ta współpraca przebiegała efektywnie i z korzyścią dla firmy?

21 czerwca 2019 r. Komisja Nadzoru Audytowego (KNA) przyjęła "Sprawozdanie z monitorowania rynku usług świadczonych przez biegłych rewidentów i firmy audytorskie oraz działalności komitetów audytu".

Część sprawozdań finansowych organizacji pożytku publicznego (OPP) będzie podlegała obowiązkowemu badaniu. Minister Finansów w drodze rozporządzenia określił trzy warunki, których łączne spełnienie powoduje konieczność przeprowadzenia badania. Nowe regulacje weszły w życie w połowie listopada br.

Nowy system nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi funkcjonuje od 21 czerwca 2017 r. System ten zakłada, iż bezpośredni nadzór Komisji Nadzoru Audytowego (KNA) koncentruje się w obrębie badań ustawowych tzw. jednostek zainteresowania publicznego (m.in. spółki publiczne, banki, ubezpieczyciele, i inne instytucje finansowe). W kontekście ostatnich wydarzeń (m.in. afera GetBack) w Ministerstwie Finansów trwają szczegółowe analizy nad zasadnością oraz celowością rozszerzenia oraz wzmocnienia zakresu nadzoru sprawowanego przez KNA zarówno w sposób bezpośredni, jak też pośrednio poprzez organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, tak aby zapewnić efektywny nadzór nad firmami audytorskimi i biegłymi rewidentami, w tym nad jakością świadczonych przez nich usług.