REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Reklama niezgodna z prawem – definicje, przykłady, odpowiedzialność

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Monika Czarczyńska
Asystent prawny w E-Kancelaria Grupa Prawno-Finansowa sp. z o.o.
Reklamy niezgodne z prawem – definicje, przykłady, odpowiedzialność
Reklamy niezgodne z prawem – definicje, przykłady, odpowiedzialność

REKLAMA

REKLAMA

Reklama jako narzędzie marketingowe, służy przedsiębiorcy głównie do uzyskiwania nowych klientów, jednakże coraz częściej na rynku pojawiały się reklamy stworzone z naruszeniem obowiązującego prawa. Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 roku o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) stoi na straży ochrony praw konsumentów, którzy niejednokrotnie zdołali złapać się na przynętę reklamową stosowaną przez przedsiębiorców. Zwiększona aktywność Prezesa UOKiK w zakresie zgodności informacji reklamowych z prawem, może dotknąć wielu przedsiębiorców, którzy w przypadku naruszeń przygotować muszą się na duże kary finansowe.

Reklama ma ogromny wpływ na podejmowane przez konsumenta decyzje o przystąpieniu do transakcji, jednakże nie może on przybierać charakteru agresywnych praktyk rynkowych czy wprowadzania w błąd. Przez praktyki rynkowe należy rozumieć nie tylko samo działanie, ale także każde zaniechanie przedsiębiorcy, a w szczególności wszelką działalność reklamową, taką jak chociażby pozostawianie ulotek w skrzynkach pocztowych, emisja reklam w telewizji czy wyświetlanie reklam na portalach społecznościowych.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: INFORLEX Biznes

Reklama wprowadzająca w błąd

Jednym z najistotniejszych praw konsumenta jest obowiązek udzielenia przez przedsiębiorcę jasnych, rzetelnych i zgodnych z rzeczywistością informacji dotyczących produktu czy usługi. Prawo to, zyskuje szczególne znaczenie, na etapie poprzedzającym zawarcie umowy pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem.

REKLAMA

Za działania przedsiębiorcy, które mogą wprowadzać w błąd należy uznać informacje niezgodne z prawdą lub niezupełne, które doprowadziły konsumenta do podjęcia decyzji o skorzystaniu z oferty, której w innych okolicznościach by nie podjął. Reklama wprowadzająca w błąd doprowadza do niezgodnego z rzeczywistością zaburzenia postrzegania przedmiotu reklamy przez konsumenta.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zagadnienie reklamy wprowadzającej w błąd coraz częściej stanowi przedmiot decyzji wydawanych przez Prezesa UOKIK. Warto zwrócić uwagę na decyzję wydaną w dniu 14 stycznia 2020 roku o nr DDK-610-526/16/EJ, w której uznano rozpowszechnianie materiałów reklamowych przez Volkswagen Group Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, zawierających informacje wskazujące na ekologiczny charakter pojazdów mechanicznych, w przypadku gdy rzeczywiście przekraczają limity emisji wskazane przez UE, za nieuczciwe praktyki rynkowe z uwagi na wprowadzanie w błąd konsumena. W przypadku tego postępowania naruszone zostały zbiorowe interesy konsumentów, za co nałożona została kara pieniężna, wezwanie do zaniechania ich stosowania i  usunięcia skutków praktyk naruszających interesy konsumenta oraz zobowiązanie do publikacji decyzji na koszt przedsiębiorcy.

Agresywna reklama

Przeciętny konsument uczestniczący w procesach rynkowych powinien mieć swobodną, niczym nieograniczoną wolę w podejmowaniu wszelkich decyzji gospodarczych. Niejednokrotnie przedsiębiorcy wobec konsumentów stosują niedozwolony nacisk, którego to definicja została wykształcona na przestrzeni lat przez praktykę, natomiast UE widząc konieczność jej prawnej regulacji wydała Dyrektywę 2005/29/WE. Bezprawność działania przedsiębiorców oznacza wykorzystywanie przewagi względem słabszej ze stron (konsumenta) celem wywarcia presji, wpływającej na ograniczenie zdolności do podjęci świadomej decyzji dotyczącej transakcji. Ten rodzaj nieuczciwych praktyk rynkowych prowadzi do podjęcia przez konsumenta decyzji, której w normalnych okolicznościach by nie podjął.

Rodzajem reklamy, najczęściej wykorzystywanym przez przedsiębiorców jest reklama nierzeczowa, która zawiera w sobie szereg elementów wpływających na sferę emocjonalną konsumenta, co prowadzi do podejmowania nieracjonalnych decyzji gospodarczych. Jest to jeden z przykładów reklamy, która może zostać zakwalifikowana jako bezprawny nacisk skierowany wobec konsumenta.

Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym w art. 9 bezpośrednio wskazuje listę stypizowanych agresywnych praktyk rynkowych do których zaliczyć można m.in. wywołanie wrażenia, że konsument nie może opuścić pomieszczenia bez zawarcia umowy, składanie notorycznych wizyt w miejscu zamieszkania konsumenta z jednoczesnym ignorowaniem nakazów opuszczenia lokalu oraz uciążliwe nakłanianie konsumenta do nabycia produktów również przy użyciu środków komunikacji na odległość, itp.

Najczęstszym sposobem niedopuszczalnego nacisku stosowanego przez przedsiębiorców jest wzbudzanie lęku oraz użycie groźby względem samego konsumenta jak i osób najbliższych. Grupą konsumentów najbardziej narażonych na taki wpływ są osoby starsze oraz dzieci.

Działaniem reklamowym uznanym za agresywne praktyki reklamowe był spot Zbyszko Company Sp. z o.o. z siedzibą w Radomiu, który z uwagi na zawarte w materiale reklamowym produktu Veroni Mineral Fit sugestie o szkodliwości substancji konserwujących dodawanych do środków spożywczych, doprowadził do wzbudzenia lęku u konsumentów (decyzja Prezesa UOKIK z dnia 06 sierpnia 2009 roku o nr DDK1-61-29/07/MR).

Jak dokonać oceny praktyk rynkowych

Co istotne - aby uznać reklamę za nieuczciwą praktykę rynkową nie jest konieczne przyjęcie oferty, w postaci nabycia produktu czy skorzystania z usługi. Ustawodawca wprowadził kategoryczny zakaz już samej emisji reklam przez przedsiębiorcę, które mogłyby zaburzać procesy gospodarcze oraz procesy podejmowania decyzji o transakcji przez konsumenta. Przy dokonywaniu oceny czy dana praktyka rynkowa może zostać uznana za nieuczciwe praktyki rynkowe, należy wziąć pod uwagę wszelkie jej cechy, okoliczności wprowadzenia produktu na rynek, sposób prezentacji ale także specyfikę środka przekazu informacji reklamowej.

W przypadku agresywnych praktyk rynkowych sprecyzowany został dodatkowy katalog okoliczności niezbędny do dokonania oceny, takie jak m.in. czas, miejsce i uciążliwość danej praktyki; celowość wykorzystania trudnego położenia konsumenta; uciążliwe bariery pozaumowne wykorzystywane przez przedsiębiorcę w celu uniemożliwienia wykonania umowy oraz groźby podjęcia działania niezgodnego z prawem. Wskazać należy, że katalog ten, ma charakter otwarty, a więc dokonując oceny praktyki rynkowej w indywidualnej sprawie można przyjąć dodatkowe okoliczności, które miały istotny wpływ na decyzję konsumenta.

Odpowiedzialność przedsiębiorcy

Konsument, którego interes został naruszony lub zagrożony działaniem przedsiębiorcy, mającym charakter nieuczciwych praktyk rynkowych w reklamie, może żądać zaniechania jej emisji czy usunięcia jej skutków, np. w postaci podania do publicznej wiadomości rzeczywistych cech produktu.  Konsument jest również uprawniony do żądania naprawienia szkody wyrządzonej przez emisję reklamy niezgodnej z prawem.

Prezes UOKiK może podjąć kroki prawne, w przypadku naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, a więc w przypadku gdy dane praktyki rynkowe w sposób powtarzalny naruszają interes danej grupy konsumentów. Wydanie decyzji w sprawie, prowadzi do wyeliminowania z rynku nieuczciwej praktyki przedsiębiorcy. Oprócz orzeczenia w decyzji o nałożeniu kary pieniężnej na przedsiębiorcę, Prezesa UOKiK może nakazać podanie decyzji do publicznej wiadomości na koszt przedsiębiorcy.

Same regulacje dotyczące reklamy, są o tyle trudne, gdyż z uwagi na chociażby krótki czas emisji, czy wyświetlania, przedsiębiorca nie jest w stanie zamieścić wszelkich informacji na temat produktu czy usługi. W związku z wprowadzeniem ustawy o nieuczciwych praktykach rynkowych przedsiębiorcy zobowiązani zostali do zmiany swoich strategii marketingowych na takie, które nie będą naruszać prawa. Tworzenie informacji reklamowych obdarowane jest wieloma wymaganiami, których niespełnienie, zamiast przynosić zyski z promocji, może doprowadzić do konieczności sięgnięcia przez przedsiębiorcę głęboko do portfela, gdyż będzie wiązało się z wieloma niespodziewanymi kosztami. Niedozwolona jest jakakolwiek forma nacisku przedsiębiorcy, zarówno psychicznego jak i fizycznego na konsumenta, a każdy podmiot, który ją zastosuje musi liczyć się z możliwością poniesienia za nią odpowiedzialności prawnej.

Reklama to dziedzina marketingu, która podlega ciągłemu rozwojowi, jednakże przy ich tworzeniu, przedsiębiorcy winni zachować szczególną ostrożność z uwagi na możliwość uznania ich za nieuczciwe praktyki rynkowe. Przeciętny konsument, którego prawa zostały naruszone może dochodzić swoich praw indywidualnie od przedsiębiorcy, wzywając go do zaprzestania naruszeń z jednoczesnym wezwaniem do zapłaty lub wytaczając powództwo do sądu. Kolejną możliwością konsumenta, jest zawiadomienie Prezesa UOKIK o podejrzeniu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Uznać zatem można, że obecnie konsument, dzięki obowiązującym przepisom prawnym, podlega szerokiej ochronie.

Monika Czarczyńska, asystent prawny w E-Kancelaria Grupa Prawno-Finansowa sp. z o.o.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA