REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpłatna kontrola na wniosek podatnika w nowej Ordynacji podatkowej

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Odpłatna kontrola na wniosek podatnika w nowej Ordynacji podatkowej /shutterstock.com
Odpłatna kontrola na wniosek podatnika w nowej Ordynacji podatkowej /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Odpłatna kontrola na wniosek podatnika? Współpraca z urzędem skarbowym w sprawie bieżących rozliczeń? Takie możliwości są przewidziane w proponowanych przepisach nowej Ordynacji podatkowej. Jakie jeszcze zmiany czekają podatników?

REKLAMA

Autopromocja

DGP dotarł do gotowego już projektu nowej ordynacji podatkowej przygotowanego przez Komisję Kodyfikacyjną Ogólnego Prawa Podatkowego. Komisję powołał jeszcze poprzedni rząd, nad projektem pracowała trzy lata.

Jej przewodniczący prof. Leonard Etel przekazał wczoraj (9 października) projekt ministrowi finansów.

Projekt ma zastąpić obecną ordynację podatkową, która obowiązuje od 20 lat i była w tym czasie nowelizowana przeszło 100 razy. Jest dwa razy obszerniejszy niż obowiązująca dziś ustawa. Liczy aż 685 artykułów, obecnie jest ich 344. Zawiera wiele nowych przepisów, a duża część dzisiejszych regulacji została znacznie zmieniona.

Czy projekt zostanie uchwalony w zaproponowanym kształcie? Resort finansów na razie chce się z nim zapoznać, więc wstrzymuje się od komentarzy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Chętniej na ten temat wypowiadają się doradcy podatkowi.

Odpłatna kontrola...

Projekt przewiduje absolutną nowość – odpłatną kontrolę na zamówienie podatnika. Każdy więc mógłby wystąpić do urzędu z wnioskiem, aby ten wydał decyzję w sprawie podatkowych skutków skomplikowanych operacji (np. przekształceń). Dzięki temu podatnik mógłby się upewnić, czy nie popełnił błędu w rozliczeniach. Nie byłaby to zwykła interpretacja indywidualna, tylko decyzja, a więc urząd badałby całość dokumentacji (a nie ograniczał się do tego, co przedstawi mu podatnik) i określał podatek do zapłaty.

...i umowa z fiskusem

Całkiem nową instytucją byłaby też umowa o współdziałaniu. Zawierałyby ją z fiskusem tylko największe podmioty gospodarcze (ich lista byłaby publikowana). Na tej podstawie mogłyby one na bieżąco, wspólnie z organem rozwiązywać istotne i kontrowersyjne kwestie, które mają wpływ na wysokość płaconych podatków.

Na korzyść podatnika

Jeżeli po przeprowadzeniu postępowania dowodowego fiskus nadal miałby niedające się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, to musiałby je rozstrzygać na korzyść zobowiązanego. To kolejna nowość, bo dziś zasada in dubio pro tributario może być stosowana tylko wtedy, gdy są niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów, a nie co do stanu faktycznego.

W ordynacji zostałoby też zapisane, że organ podatkowy musi domniemywać dobrą wiarę podatnika i nie może nadużywać prawa.

Szybciej do sądu

Decyzje podatkowe nadal byłyby wydawane przez organy dwóch instancji, ale podatnik mógłby skarżyć do sądu od razu decyzję I instancji. Dziś musi złożyć odwołanie, nawet jeśli nie wierzy, że przyniesie ono jakikolwiek skutek. Projekt zakłada, że postępowania dotyczące niewielkich kwot byłyby prowadzone na uproszczonych zasadach. Obecnie nie ma znaczenia to, czy chodzi o 100 zł, czy 1 mln zł.

Najważniejsze zmiany

Zasadnicze zmiany dotyczą także przedawnienia zobowiązań podatkowych, zwrotu nadpłat, składania odwołań, wznawiania postępowań. Szczegółowo objaśniamy je w infografice. Opisaliśmy je także na łamach DGP, gdy projekt powstawał (DGP nr 132/2017, nr 133/2017, nr 161/2017, nr 167/2017).

Bez odsetek i sankcji

Nowością ma być „ochrona uzasadnionych oczekiwań podatnika, wynikających z informacji udzielonych mu przez organ podatkowy”. Przysługiwałaby ona nie tylko po zastosowaniu się do interpretacji podatkowych czy informacji pisemnych, lecz także po uzyskaniu ich w bezpośrednim kontakcie z urzędnikiem, twarzą w twarz, bądź przez telefon.

Podatnik, który zastosowałby się do uzyskanej w ten sposób nieprawidłowej informacji, nie płaciłby odsetek za zwłokę, sankcji w VAT ani nie ponosiłby konsekwencji karnych. Błędna informacja od urzędnika byłaby również przesłanką ważnego interesu publicznego, co pozwalałoby na umorzenie zaległego podatku.

Minister finansów musiałby wydawać urzędowe informacje o zmianach w przepisach podatkowych i o tym, jak rzutują one na sytuację podatników. Informacje te byłyby publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej, a każdy, kto by się do nich zastosował, nie musiałby się martwić o konsekwencje zmiany stanowiska przez fiskusa. Dziś minister może wydawać interpretacje ogólne i urzędowe objaśnienia (które również są wiążące dla podatnika), lecz nie musi.

Zmiany w interpretacjach

Projekt zmierza do tego, aby zwiększyć liczbę interpretacji ogólnych, a zmniejszyć indywidualnych. Minister finansów musiałby wydawać interpretację ogólną, jeśli wpłynie do niego dużo wniosków o interpretacje indywidualne w podobnych stanach faktycznych.

Mógłby też kierować pytania prawne do Naczelnego Sądu Administracyjnego, gdyby wyroki sądów były rozbieżne.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Interpretacje indywidualne wydawałby tylko minister finansów, a nie jak dziś także wójt, burmistrz i prezydent miasta. Chodzi o to, żeby firma, która ma np. rurociąg na ternie 300 gmin, nie dostawała 300 różnych interpretacji. Gminy miałyby natomiast zapewniony wpływ na treść ministerialnej interpretacji.

Zapłata za kogoś

Nowa ordynacja pozwalałaby na zapłatę przez osoby trzecie za podatnika nie tylko do 5 tys. zł podatku (dziś tylko 1 tys. zł), ale i zaległości, odsetek za zwłokę, kosztów postępowania podatkowego i upomnienia.

Projekt zakłada też możliwość przywrócenia terminu w sytuacjach, gdy dziś jest on nieprzywracany (np. złożenie deklaracji podatkowej, oświadczenia o rezygnacji z karty podatkowej lub ryczałtu ewidencjonowanego, o wyborze stawki liniowej w PIT itp.). W tym celu jednak podatnik musiałby uprawdopodobnić, że opóźnienie nie nastąpiło z jego winy.


Bezbolesne umorzenie

REKLAMA

Możliwe byłoby złożenie wniosku o umorzenie podatku jeszcze przed upływem terminu jego płatności. Dziś, żeby się o to ubiegać, trzeba poczekać do upływu terminu płatności, co w razie odmowy ze strony urzędu naraża podatnika na odsetki i ewentualną odpowiedzialność karną.

Co więcej, jeśli kilku podatników byłoby odpowiedzialnych solidarnie i jednemu z nich zostałby umorzony podatek, to zobowiązanie podatkowe ciążące na pozostałych byłoby pomniejszane o umorzoną mu kwotę.ⒸⓅ

Skąd pomysł na nową ordynację

Ordynacja podatkowa to zbiór przepisów regulujących ogólne zasady systemu podatkowego. Określa m.in., co jest podatkiem, kiedy i komu trzeba go zapłacić, jak odzyskać zwrot nadpłaty, po jakim czasie zobowiązanie się przedawnia, a także co wolno urzędowi, gdy sprawdza bądź kontroluje podatnika.

Autorzy projektu wskazują, że obecna ordynacja nie przystaje do rzeczywistości, a liczne nowelizacje stały się przyczyną bałaganu legislacyjnego, który utrudnia prawidłowe odczytywanie tej ustawy. Komisja kodyfikacyjna postawiła sobie dwa zasadnicze cele: ochronę praw podatników w relacjach z organami podatkowymi oraz zwiększenie efektywności i skuteczności egzekwowania zobowiązań podatkowych.

infoRgrafika

OPINIA

Projekt spowoduje więcej szkód niż pożytku

dr Jacek Drosik doradca podatkowy w Ślązak, Zapiór i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych

Przeraża mnie ilość artykułów. Nie wiem, czy autorzy projektu liczą się z tym, że przepisy będą stosowane przez urzędników, którzy niekoniecznie mają wykształcenie prawnicze, a nawet wyższe. Taka ilość ogólnego prawa podatkowego plus przepisy szczególne dotyczące konkretnego podatku to w mojej ocenie przejaw nadprodukcji. Siłą rzeczy wiele z nich pozostanie martwych, bo sporo osób nie będzie miało siły przez nie się przegryźć. Straszna jest też ilość odesłań do przepisów, które zawierają kolejne odesłania. Jeśli projekt zostanie uchwalony w tym kształcie, to spowoduje liczne spory, które zaleją sądy administracyjne.

Sądzę także, że obowiązek informowania podatników i ochrona w tym względzie nie gwarantują należytej jakości przekazywanych informacji. Podatnik zapewne będzie liczył na kompleksowe wyjaśnienia, podczas gdy w praktyce siłą rzeczy będzie odsyłany od jednego specjalisty do drugiego. To raczej nie może sprzyjać budowaniu dobrych relacji pomiędzy urzędem a podatnikiem. Dodatkowo funkcjonuje już przecież Krajowa Informacja Podatkowa, która z powodzeniem wykonuje to zadanie. Dublowanie kompetencji może raczej wskazywać na zamiar likwidacji tej instytucji (np. w celu oszczędności budżetowych).

OPINIA

Muszą się zmienić przyzwyczajenia urzędników

Przemysław Antas radca prawny w kancelarii Antas Legal, ekspert Instytutu Wolności

Projekt uważam za dobry. Komisja włożyła w niego sporo pracy i co najistotniejsze – uwzględniła wiele postulatów płynących od kilku lat ze strony podatników. W mojej ocenie projekt wzmacnia ich pozycję. Poszerza zakres ochrony działania w zaufaniu do organów podatkowych. Nakazuje rozstrzygać wątpliwości co do faktów na korzyść podatnika. Nakazuje też organom domniemywać dobrą wiarę, a zakazuje nadużywania przepisów na niekorzyść podatnika.

Tak samo oceniam proponowane przepisy o przedawnieniu, które – jak wczytamy się w szczegóły – są dla podatników korzystne i dają szansę zerwania z wątpliwymi praktykami.

Projekt lepiej też balansuje interes prywatny z publicznym, choćby poprzez odmowę stwierdzenia nadpłaty, gdy podatnik przerzucił ciężar podatku na inną osobę. Co najważniejsze, wprowadza mechanizmy koncyliacyjne do prawa podatkowego, pozwalające na prowadzenie mediacji, zawarcie ugody z organem czy prowadzenie kontroli horyzontalnej. Są to rozwiązania znane w krajach Europy Zachodniej i w krajach anglosaskich.

Pytanie tylko, czy projekt zmieni stare przyzwyczajenia niektórych urzędników. Obawiam się, że sama ustawa tu nie wystarczy. Nadal nie wiemy też, w jakim zakresie będzie ona miała zastosowanie do kontroli celno-skarbowych, które co do zasady podlegają w pierwszej kolejności ustawie o KAS. I najważniejsze pytanie: czy resort finansów oraz parlamentarzyści dadzą projektowi zielone światło i po drodze go nie zepsują?

Patrycja Dudek

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA