REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jaką stawkę VAT zastosować do odpadów zbożowych (np. śruty, makuchów)

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Stawki VAT - podatkowy chaos na rynku śruty
Stawki VAT - podatkowy chaos na rynku śruty
ST

REKLAMA

REKLAMA

Zasadniczo produkty z przetworzonych nasion oleistych (np. olej rzepakowy) bądź ziaren zbożowych są objęte 5 proc. VAT, jeśli są przeznaczone do spożycia przez ludzi. Jeżeli natomiast są przeznaczone do spożycia przez zwierzęta gospodarskie, to właściwa dla nich stawka wynosi 8 proc. Ta ostatnia stawka dotyczy też odpadów zbożowych, w tym śruty, makuchów itp. Sprzedawcy i importerzy najchętniej widzieliby ją ze stawką 5 proc. lub 8 proc. VAT. Ministerstwo Finansów wprost tego nie potwierdza. W tle są obawy o ryzyko oszustw.

Z ustawy o VAT wynika, że sprzedawca śruty musi znać przeznaczenie towaru przez nabywcę, by wiedzieć, jak wysoki podatek powinien naliczyć. Nabywca nie musi już jednak deklarować takiego przeznaczenia. Od 1 lipca br., czyli wraz z wejściem w życie nowelizacji rozporządzenia ministra finansów z 30 czerwca 2020 r. w sprawie obniżonych stawek VAT (Dz.U. poz. 1158), znikł obowiązek składania przez kupujących oświadczeń o przeznaczeniu towaru. Wcześniej był on warunkiem stosowania 8-proc. stawki.

REKLAMA

Sprzedawcy nie wiedzą więc teraz, czy mogą stosować stawkę obniżoną. Boją się, że padną ofiarą nadużyć.

Ministerstwo Finansów nie odpowiada ani tak, ani nie. W odpowiedzi przesłanej naszej redakcji wyjaśnia jedynie, że "temat opodatkowania śruty jest jeszcze analizowany ze względu na jej różne rodzaje i różne przeznaczenia".

Decyduje przeznaczenie

Śruta to produkt otrzymany przez jednorazowe rozdrobnienie nasion roślin uprawnych (najczęściej zbóż) w specjalnym urządzeniu - śrutowniku.

REKLAMA

Zasadniczo produkty z przetworzonych nasion oleistych (np. olej rzepakowy) bądź ziaren zbożowych są objęte 5 proc. VAT, jeśli są przeznaczone do spożycia przez ludzi. Jeżeli natomiast są przeznaczone do spożycia przez zwierzęta gospodarskie, to właściwa dla nich stawka wynosi 8 proc.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ta ostatnia stawka dotyczy też odpadów zbożowych, w tym śruty, makuchów itp. Przed 1 lipca br. ich przeznaczenie było potwierdzane oświadczeniem nabywcy o tym, że wykorzysta je jako paszę lub nawóz w prowadzonym przez siebie gospodarstwie rolnym. Bez tego oświadczenia śruta musiała być z 23 proc. VAT. Słowem, decydujące było jej przeznaczenie.

Po wejściu w życie nowej matrycy stawek VAT i wspomnianej nowelizacji rozporządzenia zapewniano branżę rolną, że nic się w tym zakresie nie zmieniło.

I faktycznie, nasiona oleiste i ziarna zbóż przeznaczone do spożycia przez ludzi nadal są z 5 proc. (poz. 9 do załącznika nr 10 ustawy o VAT). Te same produkty przeznaczone dla zwierząt wciąż są objęte stawką 8 proc. (poz. 9 załącznika nr 3 do ustawy o VAT).

Problem polega na tym, że nie wiadomo, co ze śrutą i makuchami. W jaki sposób ustalić ich przeznaczenie, skoro nie ma już wymogu pozyskiwania oświadczeń od nabywców?

Wątpliwości w tym zakresie nie kryje Monika Piątkowska, prezes Izby Zbożowo-Paszowej.

- Przyjęty przez ustawodawcę sposób formułowania kryteriów do stosowania właściwej stawki VAT powoduje wiele wątpliwości praktycznych i niepewności producentów co do sposobu przyporządkowania właściwej stawki. Takie niejasności rodzić będą poważne błędy w rozliczaniu podatku VAT przez przedsiębiorców oraz mogą skutkować powstaniem zaległości podatkowych - przestrzega.

MF pyta GIS

REKLAMA

Ministerstwo Finansów poinformowało DGP, że "mając na uwadze brzmienie poz. 9 zał. nr 3 oraz poz. 9 zał. nr 10 do ustawy o VAT, czyli uzależnienie stawki 5 proc. od przeznaczenia śruty wyłącznie do spożycia przez ludzi, dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wystąpił do Głównego Inspektora Sanitarnego o wskazanie wszystkich warunków (o ile takie występują), jakie powinna spełniać śruta sojowa i śruta rzepakowa, aby mogła być przez nich spożywana".

- Myślę, że w piśmie MF wkradło się nieporozumienie, bo ludzie nie mogą spożywać jakiejkolwiek śruty, ale mam nadzieję, że odpowiedź ze strony GIS wyjaśni to jednoznacznie - komentuje Wojciech Kieszkowski, doradca podatkowy i partner w Solveo Advisory.

Ryzyko oszustw

Od co najmniej kilku lat śruty sojowa i rzepakowa są jednym z popularniejszych towarów wykorzystywanych w karuzelach podatkowych.

Izba Zbożowo-Paszowa przestrzega w liście kierowanym do resortu finansów, że obecne niejasności w przepisach doprowadzą do "dalszych możliwych nadużyć w postaci wyłudzeń podatku przez nieuczciwe podmioty".

Obawy ma także czytelniczka DGP prowadząca jedną z firm sprzedających śrutę. Z jednej strony - jak mówi - branża jest świadoma zainteresowania oszustów, ale z drugiej - dodaje - specyfika rozliczeń (długie terminy płatności) nie ułatwia ochrony przed karuzelami.

Na razie przedsiębiorcy, korzystając z niejednoznacznych przepisów, stosują różne stawki podatkowe na ten sam towar.

- Część kupuje śrutę z 23-proc. VAT i sprzedaje ze stawką preferencyjną. Inne zarówno kupują, jak i sprzedają z 8-proc. VAT. Jeszcze inne, chcąc skorzystać z preferencji, deklarują, że sprzedają koncentraty sojowe i rzepakowe objęte 8 proc. VAT - co oczywiście nie jest prawdą - dodaje czytelniczka DGP.

Wyjaśnia, że mniejsze podmioty, takie jak jej firma, naliczają z ostrożności 23 proc. VAT. Boją się, że stosując niższą stawkę, mogą stać się ofiarą karuzeli podatkowych.

- Wystarczająco często śruta sojowa i rzepakowa były już przedmiotem oszustw, a uczciwych firm nie stać na uwikłanie w karuzele VAT-owskie - podkreśla czytelniczka DGP.

Wyższa stawka VAT oznacza jednak, że rolnicy ryczałtowi, którzy nie mają prawa do odliczenia podatku, wolą kupować towar tańszy, bo sprzedawany ze stawką preferencyjną.

Czytelniczka nawiązuje też do informacji udzielanych telefonicznie przez Krajową Informację Skarbową, z których wynikało, że prawidłowa jest teraz stawka 23 proc., bo śruta nie jest typowym materiałem paszowym. A skoro nie istnieje już warunek składania oświadczeń o jej przeznaczeniu na cele rolnicze, to nie ma też żadnej podstawy do stosowania preferencji - twierdzili konsultanci KIS.

Czego innego jednak - dodaje - firmy dowiadywały się w resorcie rolnictwa.

Jakie pytanie, taka odpowiedź

Kto chce mieć pewność, może i powinien wystąpić o wiążącą informację stawkową. Już kilka dni po zmianie przepisów dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał pierwszą dotyczącą opodatkowania śruty (z 8 lipca br., sygn. 0115-KDST2-2.450.392.2020.1.KJ).

Potwierdził w niej prawo do stawki 8 proc. VAT, ale dlatego, że - jak wynikało z opisu stanu faktycznego - pytająca firma widnieje w "Rejestrze podmiotów paszowych" prowadzonym przez Główny Inspektorat Weterynaryjny, a w karcie produktu zapisano, że śruta sojowa jest przeznaczona do stosowania jako zdrowe źródło białka dla trzody chlewnej oraz drobiu. Spełnia więc definicję materiału paszowego w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z 28 stycznia 2002 r.

- Przedsiębiorca sam określił sprzedawaną śrutę jako zwierzęcą paszę pełną zdrowego białka. Nie mógł więc uzyskać innej odpowiedzi niż korzystna - komentuje Wojciech Kieszkowski.

Polecamy: Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

Rozwiązanie tylko w przepisach

W jego przekonaniu problem powinien być jednak rozwiązany wprost w przepisach, a nie poprzez wydawanie WIS-ów. Zmiany - jak mówi ekspert - muszą być kompleksowe, bo trudności nie dotyczą samej śruty.

- Z nowej matrycy VAT jednoznacznie wynika, że stawka 5 proc. jest możliwa, jeśli sprzedajemy ziarna i nasiona oleiste do spożycia przez ludzi. Taka przesłanka jest jednak absurdalna. Po pierwsze, ziaren jako takich się nie konsumuje. Po drugie, ziarno np. rzepaku zawsze ma dwojakie zastosowanie, bo olej jest konsumowany przez ludzi (5 proc.), a pozostałości stają się paszą (8 proc.). Należałoby więc dookreślić jak najszybciej przepisy - uważa ekspert.

Zgadza się Maciej Dybaś, doradca podatkowy i starszy menedżer w Crido. Zwraca uwagę na podobny problem z otrębami, które mogą, ale nie muszą być wykorzystywane jako składnik pasz.

- Nie zawsze można wymagać od rolnika znajomości przeznaczenia towaru już na moment jego sprzedaży - podkreśla ekspert Crido.

Jego zdaniem kontrowersje w branży będą tylko narastać. - Można je pozostawić własnemu biegowi, ale to będzie skutkować wydawaniem wielu, niewykluczone, że sprzecznych ze sobą wiążących informacji stawkowych. Może lepiej byłoby znowelizować przepisy w tym zakresie, dopóki jeszcze nie spowodowały zbyt wielkiego zamieszania - podsumowuje Maciej Dybaś.

Izba Zbożowo-Paszowa zarekomendowała ujednolicenie stawek, czyli zastosowanie 5 proc. VAT dla nasion rzepaku i zbóż oraz 8 proc. dla śrut nasion oleistych - bez względu na ich przeznaczenie. ©℗

Odpowiedź MRiRW na pytanie DGP

Problem jest znany Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Do Ministerstwa zgłaszają się zarówno producenci pasz i karm dla zwierząt gospodarskich i domowych, jak i pośrednicy, dokonujący zakupu tych produktów. Minister rolnictwa i rozwoju wsi każdorazowo zwraca się do ministra finansów o interwencję w tych sprawach, gdyż zgodnie z załącznikiem nr 3 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm.) w wykazie towarów i usług opodatkowanych stawką 7 proc. (czasowo podwyższoną do 8 proc.) określono, że stawka ta obejmuje - bez względu na kod CN - nawozy i środki ochrony roślin - zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych. A zatem śruta sojowa przeznaczona do sprzedaży na pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych powinna być opodatkowana 8 proc. stawką podatku VAT.

Czym jest śruta?

Jest to produkt otrzymany przez jednorazowe rozdrobnienie nasion roślin uprawnych (najczęściej zbóż) w specjalnym urządzeniu - śrutowniku. Śruty zbożowej nie uważa się za typową paszę ani karmę dla zwierząt. Jednak jako cenne źródło białka spełnia ona definicję materiału paszowego z art. 3 pkt 4 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z 28 stycznia 2002 r. Definiuje on paszę lub materiały paszowe jako substancje lub produkty, w tym dodatki, przetworzone, częściowo przetworzone lub nieprzetworzone, przeznaczone do karmienia zwierząt.

Mariusz Szulc

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowy KSeF 2026: Prof. W. Modzelewski: Dlaczego trzeba wywrócić do góry nogami obecny system fakturowania? Sprzeczności w kolejnej wersji nowelizacji ustawy o VAT

Obecny system fakturowania w bólach rodził się przed trzydziestu laty – dlaczego teraz trzeba go wywrócić do góry nogami, wprowadzając obowiązkowy model KSeF? Pyta prof. dr hab. Witold Modzelewski. I jednocześnie zauważa, że po uważnej lekturze kolejnej wersji przepisów dot. obowiązkowego KSeF, można dojść do wniosku, że oczywiste sprzeczności w nich zawarte uniemożliwiają ich legalne zastosowanie.

Obowiązki podatkowe pracowników transgranicznych - zasady, terminy, reguła 183 dni, rezydencja podatkowa

W dobie rosnącej mobilności zawodowej coraz więcej osób podejmuje zatrudnienie poza granicami swojego kraju. W niniejszym artykule omawiamy kluczowe zagadnienia dotyczące obowiązków podatkowych pracowników transgranicznych, którzy zdecydowali się podjąć zatrudnienie w Polsce.

Jaka inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Podatek od prezentu ślubnego - kiedy trzeba zapłacić. Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat wyjaśnia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat radzi jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

REKLAMA

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA