Pierwsze zasiedlenie w świetle ustawy o VAT

Ulga w podatku VAT

Zakres oraz zasady dotyczące zwolnienia od należności wynikającej z podatku od towarów i usług z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług określone zostały m.in. w art. 43 ustawy o VAT. W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawodawca wprowadził możliwość zwolnienia od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych, pod warunkiem, że spełniają one określone w tych przepisach warunki. Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

- dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

- pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Ustawa o VAT przewiduje także dodatkowe zwolnienie. Skorzystać z niego można pod warunkiem, że dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów. Ponadto, jak wynika z art. 43 ust. 7a ustawy, powyższego warunku nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

W związku z powyższym  uregulowaniem, dostawa budynków, budowli lub ich części podlega – co do zasady – zwolnieniu przedmiotowemu od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa odbywająca się w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług definiują także pojęcie pierwszego zasiedlenia - przez pierwsze zasiedlenie – według art. 2 pkt 14 ustawy – rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

- wybudowaniu lub

- ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Pojęcie ulepszenia

Jeszcze w roku 2017 organy podatkowe jednogłośnie stwierdzały, iż poprzez pojęcie ulepszenia rozumieć należy „takie czynności jak przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja środka trwałego, które podnoszą jego wartość techniczną, użytkową, jak i przystosowanie składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu, niż pierwotne przeznaczenie albo nadanie temu składnikowi innych cech użytkowych” (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 marca 2017 roku, sygn. 1462-IPPP2.4512.104.2017.1.MT).

Polecamy: VAT 2018. Komentarz

Jednakże takie rozumienie przepisu stało się niezgodne z prawem po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 listopada 2017 roku, w sprawie C-308/16 Kozuba Premium Selection sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie Trybunał stwierdził, iż „artykuł 12 ust. 1 i 2 oraz art. 135 ust. 1 lit. j) dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, takim jak będące przedmiotem postępowania głównego, które uzależniają zwolnienie z podatku od wartości dodanej w związku z dostawą budynków od spełnienia warunku, zgodnie z którym pierwsze zasiedlenie tych budynków następuje w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu. Wskazane przepisy tejże dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwiają się one, aby takie przepisy krajowe uzależniały owo zwolnienie od warunku, zgodnie z którym w wypadku „ulepszenia” istniejącego budynku poniesione wydatki nie mogą przekroczyć 30% początkowej wartości tego budynku, o ile rzeczone pojęcie „ulepszenia” jest interpretowane w taki sam sposób jak pojęcie „przebudowy” zawarte w art. 12 ust. 2 dyrektywy 2006/112, to znaczy tak, że odnośny budynek powinien być przedmiotem istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany jego wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia”.

Zobacz: Praktyczny leksykon VAT 2018 Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

W związku z powyższym pod pojęciem ulepszenia rozumieć należy przebudowę, prowadzącą do zmiany jego wykorzystywania lub zmiany warunków zasiedlenia. Co za tym idzie, przeprowadzenie dla przykładu remontu budynku, nawet jeśli wartość nakładów przekraczać będzie 30% jego wartości, nie wyłącza możliwości skorzystania ze zwolnienia, o ile oczywiście przeznaczenie zmodernizowanego budynku pozostanie takie samo, jak przed pracami remontowymi.