REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pierwsze zasiedlenie – praktyka organów podatkowych a prawo wspólnotowe

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 TaxCorner
TaxCorner - Kancelaria Doradcy Podatkowego Artur Ratajczak jest młodą, prężnie rozwijającą się firmą doradztwa podatkowego. Świadczymy usługi doradcze, wykorzystując swoją wiedzę i doświadczenie oferujemy usługi najwyższej jakości.
Pierwsze zasiedlenie – praktyka organów podatkowych a prawo wspólnotowe /shutterstock.com
Pierwsze zasiedlenie – praktyka organów podatkowych a prawo wspólnotowe /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Kwestia opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części podatkiem od towarów i usług (VAT) uzależniona jest od dokonania wykładni definicji pierwszego zasiedlenia. W obecnym stanie prawnym pojęcie pierwszego zasiedlenia wzbudza poważne kontrowersje.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Liczne rozbieżności interpretacyjne spowodowały, że NSA skierował postanowieniem z dnia 23 lutego 2016 r., sygn. akt I FSK 1573/14, pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie pierwszego zasiedlenia (C-308/16, Kozuba Premium Selection sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie).

Rozbieżna praktyka organów podatkowych wzmacnia tylko stan niepewności u podatników oraz ryzyko nieprawidłowego opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości. Należy spodziewać się, że do czasu rozstrzygnięcia Trybunału, które ma zapaść w dniu 16 listopada 2017 r., podatnicy będą pozostawali w niepewności co do prawidłowości rozliczania VAT przy dostawie nieruchomości. Te obawy potwierdzają niespójne interpretacje indywidualne, w których m.in. różnicuje się wykładnię pierwszego zasiedlenia w zależności od tego, czy przedmiotem dostawy są budynki ulepszone, czy nieulepszone.  

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 21 września 2017 r., sygn. akt 0114-KDIP1-1.4012.416.2017.1.AO, zajął się kwestią zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT odpłatnej dostawy lokalu niemieszkalnego, który nie był ulepszany w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynikało, że podatnik nabył prawo do lokalu niemieszkalnego, wprowadził lokal do ewidencji środków trwałych i wykorzystywał do prowadzenia działalności gospodarczej. Od momentu, gdy wnioskodawca zaczął wykorzystywać lokal do swojej działalności gospodarczej do momentu dostawy tej nieruchomości upłynęły 2 lata. Wnioskodawca zajął stanowisko, że do pierwszego zasiedlenia doszło wraz z momentem zajęcia i rozpoczęcia wykorzystywania nieruchomości na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyznał rację podatnikowi.

REKLAMA

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w ww. interpretacji stwierdził, że „W świetle przedstawionej treści wniosku i wobec przywołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT oraz tez wynikających z ww. orzeczenia należy stwierdzić, że zwolnienie przewidziane tym przepisem będzie miało zastosowanie w odniesieniu do dostawy nieulepszanego w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym lokalu niemieszkalnego nr 6 usytuowanego w budynku. Odpłatna dostawa ww. lokalu nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia oraz od pierwszego zasiedlenia upłynął okres dłuższy niż 2 lata. Jak wskazał Wnioskodawca, Bank nie ponosił wydatków na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych lokalu, który był wykorzystywany nieprzerwanie od 1994 r. do maja 2013 r. do działalności statutowej Banku - jako oddział operacyjny Banku. W konsekwencji, przedmiotowa dostawa ww. lokalu niemieszkalnego podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT podlega również w zw. z art. 29 ust. 8 tej ustawy prawo użytkowania wieczystego gruntu w przysługującym udziale związanym z ww. lokalem niemieszkalnym”.

Należy zauważyć, że przepis art. 2 pkt 14 ustawy o VAT stanowi, że przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej. Zgodnie z wykładnią językową tego przepisu warunkiem koniecznym pierwszego zasiedlenia jest oddanie nieruchomości do użytkowania w „wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu”.

Już na etapie wykładni językowej pojawiają się pewne wątpliwości co do sensowności tej definicji. W języku ogólnym słowo „zasiedlać” rozumie się jako „osiedlając się zająć jakieś miejsce". Ustawodawca postanowił jednak dodać dodatkowy warunek do definicji legalnej pojęcia pierwszego zasiedlenia, którym jest wykonanie czynności opodatkowanej. Definicja legalna może być odmienna od znaczenia danego słowa w języku ogólnym, dlatego też na tym etapie nie można jeszcze wskazać na niezgodność krajowych przepisów z unijnymi. Dopiero mając na uwadze wykładnię systemową i funkcjonalną wraz z treścią przepisów prawa unijnego można stwierdzić, że takie rozumienie pierwszego zasiedlenia jest nieprawidłowe.

Rzecznik generalny Manuel Campos Sánchez-Bordona w opinii do wspominanej powyżej sprawy C-308/16, Kozuba Premium Selection sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że „Jest pewne, że nie każde pierwsze zasiedlenie musi być poprzedzone dostawą budynku w rozumieniu dyrektywy 2006/112 (a więc przeniesieniem uprawnienia do rozporządzania na rzecz osoby trzeciej) ani nie musi być skutkiem czynności podlegającej opodatkowaniu, jeżeli to ostatnie pojęcie odnosi się do czynności niezwolnionych. Konkretnie, rzeczywiste zasiedlenie budynku przez wykonawcę dla jego własnych potrzeb przez ponad dwa lata (co miało miejsce w postępowaniu głównym), niezależnie od uznania go za czynność podlegającą opodatkowaniu, będzie się równać pierwszej dostawie, w związku z czym, gdy budynek zostanie później sprzedany, owo zbycie zostanie zwolnione z VAT”.

Uwagi poczynione przez rzecznika generalnego potwierdzają, że polskie przepisy w zakresie pierwszego zasiedlenia nie są zgodne z prawem wspólnotowym. Uzależnienie zwolnienia z podatku VAT od oddania nieruchomości do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu różnicuje sytuację podatników, którzy znajdują się w zbliżonych sytuacjach oraz zakłóca konkurencję. Przy takim rozumieniu przepisów ustawy o VAT nieruchomość, która przykładowo została raz wynajęta zostaje zasiedlona. Natomiast ta sama nieruchomość, która przez cały czas jest wyłącznie wykorzystywana do działalności gospodarczej przez podatnika nie zostaje zasiedlona. W przypadku późniejszej dostawy, nieruchomość w pierwszym przypadku będzie zwolniona z VAT, a w drugim opodatkowana.

Dlatego też na aprobatę zasługuje stanowisko NSA z wyroku z dnia 14 maja 2015 r. sygn. akt I FSK 382/14, że „Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa Dyrektywy 112 wskazuje, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie".


Organ podatkowy w interpretacji indywidualnej z dnia 21 września 2017 r., sygn. akt 0114-KDIP1-1.4012.416.2017.1.AO, wskazał, że do pierwszego zasiedlenia w przypadku dostawy nieruchomości nieulepszanych dochodzi już w momencie ich zajęcia i rozpoczęcia wykorzystywania do działalności gospodarczej. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej rozstrzygnął tę sprawę w oparciu o wykładnię prowspólnotową. Stanowisko organu podatkowego w tym zakresie jest słuszne.

Należy się jednak zastanowić, jakie byłoby rozstrzygnięcie organu podatkowego, gdyby lokal będący przedmiotem wniosku został ulepszony. Taką sprawą zajął się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 18 września 2017 r., sygn. akt 0114-KDIP1-1.4012.397.2017.1.AO. Organ podatkowy zajął się podobnym zdarzeniem przyszłym jak w wyżej opisanej interpretacji. Jednakże w tym przypadku znalazł się lokal, który został ulepszony w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Wydatki na ulepszenia przekroczyły 30% wartości początkowej budynku na skutek modernizacji. Po wykonaniu ulepszeń lokal nadal był zajęty i wykorzystywany do działalności gospodarczej podatnika. Od momentu, gdy podatnik ulepszył lokal (wydatki na ulepszenia przekroczyły 30% wartości początkowej) i zaczął go wykorzystywać do swojej działalności gospodarczej do momentu jego dostawy upłynęły 2 lata. W tym przypadku Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zastosował wykładni prowspólnotowej spornego przepisu. Organ podatkowy owszem stwierdził, że „Zatem „pierwsze zasiedlenie” budynku (po jego wybudowaniu) należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej”, ale dalej dodał, iż „Powyższa kwestia przedstawia się inaczej, w sytuacji gdy budynek został ulepszony, a wydatki na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej obiektu”.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że w przypadku ulepszonych budynków, budowli lub ich części należy zastosować literalne zapisy ustawy o VAT mówiące, że oddanie nieruchomości do użytkowania musi nastąpić w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Natomiast w przypadku nieruchomości nieulepszonych należy stosować wykładnię prounijną. W obu przypadkach art. 2 pkt 14 ustawy o VAT powinien być interpretowany zgodnie ze swoim literalnym brzmieniem albo z wykładnią prowspólnotową. Mając na uwadze powyższe uwagi należy uznać, że właściwą wykładnią jest wykładnia prounijna.

Dowolność w wyborze wykładni tego samego przepisu przez organ podatkowy w zależności od konkretnego stanu faktycznego nie zasługuje na uznanie. Oznaczałoby to, że przepisy mają wiele znaczeń, a organy podatkowe mogą je rozumieć w taki sposób, jaki w danym momencie i w danej sytuacji jest najbardziej pożądany. Słusznie organ podatkowy zauważył problem z zapisami ustawy o VAT i w pierwszej omawianej interpretacji pominął zapis ustawy, który jak wszystko wskazuje jest niezgodny z prawem wspólnotowym. Niesłusznie organ podatkowy zastosował ten sam zapis w innej, ale zbliżonej sprawie. Takie postępowanie organu podatkowego potęguje niepewność podatników.

Autorzy:

Artur Ratajczak, doradca podatkowy, Kancelaria TaxCorner

Damian Kowalski, asystent doradcy podatkowego w Kancelarii TaxCorner

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dwie ważne nowości w podatku od spadków i darowizn. Przywrócenie terminu do zwolnienia i zmiana przepisów dot. obowiązku podatkowego i złożenia zeznania

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i przesłała do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje w szczególności ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy przewidują możliwość przywrócenia terminu, który będzie miał zastosowanie do wszystkich tytułów nabycia majątku podlegającego podatkowi od spadków i darowizn. Ponadto przywrócenie terminu dotyczyć będzie poza zwolnieniem dla najbliższej rodziny, także zwolnienia nabycia przedsiębiorstw zmarłej osoby fizycznej, gdzie warunkiem zwolnienia jest również konieczność terminowego złożenia zgłoszenia. Dodatkowo nowe przepisy doprecyzują moment powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i obowiązku złożenia zeznania podatkowego. Jest możliwe, że zmiany przepisów wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

API KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo interfejsu programistycznego

W dniu 15 października 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępniło środowisko przedprodukcyjne (Demo) interfejsu programistycznego API KSeF 2.0.Środowisko daje możliwość sprawdzenia systemów finansowo-księgowych z wykorzystaniem rzeczywistych metod uwierzytelniania. Resort finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego (Demo) pod adresem: podatki.gov.pl/formularz. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że integracja ze środowiskiem API KSeF 2.0 jest konieczna, aby zapewnić kompatybilność systemów finansowo-księgowych z obligatoryjną wersją systemu KSeF 2.0.

Od 2026 r. zmiany w księgowości podatników PIT. Nowe pliki JPK i rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 16 października 2025 r., że od 2026 r. wchodzą w życie nowe obowiązki dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się w ramach podatku PIT. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegające podatkowi PIT, które co miesiąc przekazują ewidencję JPK_V7M, będą zobowiązane do prowadzenia przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów. Ministerstwo Finansów udostępni bezpłatne narzędzia pozwalające na realizację obowiązków w zakresie przesyłania nowych obligatoryjnych plików JPK.

Rachunki nie muszą być w KSeF. Czy wrócą do łask?

Już od 2026 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). System obejmie faktury ustrukturyzowane, natomiast nie dotyczy innych dokumentów, takich jak rachunki. Oznacza to, że przedsiębiorcy dokumentujący sprzedaż zwolnioną z VAT mogą wystawiać rachunki poza KSeF.

REKLAMA

Darowizna samochodu po wycofaniu z firmy – czy to na pewno bezpieczne podatkowo? Interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości

Czy przekazanie żonie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z fiskusem? Najnowsza interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości. Urząd jasno wskazał, że darowizna auta po wycofaniu z firmy nie powoduje powstania przychodu w PIT, o ile spełnione są określone warunki. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się, jak bezpiecznie przekazać majątek firmowy do majątku prywatnego.

Opodatkowanie donejtów dla twórców internetowych (PIT, VAT). Czy to naprawdę darowizna?

Przez lata środowisko twórców internetowych – streamerów, youtuberów czy użytkowników Patronite – żyło w przekonaniu, że donate’y (czyli dobrowolne wpłaty od widzów) to darowizny, a więc – do określonego limitu – nieopodatkowane. Takie podejście miało swoje źródło w języku – słowo „donate” pochodzi przecież od angielskiego „donation”, czyli darowizna.

KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

REKLAMA

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

Rząd chce dać preferencje podatkowe funduszom inwestycyjnym spoza UE od 2026 roku

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy o CIT), przedłożony przez Ministra Finansów i Gospodarki. Projekt dostosowuje przepisy CIT do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczących zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Chodzi m.in. o rozszerzenie preferencji podatkowych na fundusze z państw spoza UE, przy zachowaniu zabezpieczeń przed nadużywaniem prawa do zwolnienia podatkowego.

REKLAMA