REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pierwsze zasiedlenie w VAT - rozstrzygnięcia TSUE

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Pierwsze zasiedlenie w VAT - rozstrzygnięcia TSUE
Pierwsze zasiedlenie w VAT - rozstrzygnięcia TSUE
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Kolejny wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej miał rozstrzygnąć spór o polską definicję dotyczącą pierwszego zasiedlenia zawartą w ustawie o VAT. I rozstrzygnął, ale zasiał kolejną wątpliwość.

REKLAMA

Autopromocja

Okazało się, że przy ocenie, czy ulepszenie budynku spełnia definicję pierwszego zasiedlenia, nie wystarczy policzyć, czy wydatki na ten cel przekraczały 30 proc. wartości początkowej budynku lub budowli. Przede wszystkim trzeba zbadać, czy zmiany były istotne. A to – jak mówią eksperci – nie jest ani proste, ani oczywiste.

REKLAMA

Nie rozstrzygnęły tego również pierwsze wyroki, które zapadły po wyroku unijnego trybunału: orzeczenie WSA w Warszawie z 22 stycznia 2018 r. (sygn. akt III SA/Wa 758/15, nieprawomocny) oraz wyrok NSA z 23 listopada 2017 r. (sygn. akt I FSK 312/16 w sprawie, która była przedmiotem wyroku TSUE).

W obu sprawach chodziło o spółki, które chciały sprzedać budynki po ich ulepszeniu. Z ustawy o VAT wynika, że jeśli poniesione nakłady spowodują, iż wartość początkowa nieruchomości wzrośnie o co najmniej 30 proc., to wówczas dostawę takiej nieruchomości trzeba opodatkować. Chyba że po ulepszeniu nieruchomość zostanie wykorzystana do czynności opodatkowanych (np. sprzedana, wynajęta, wydzierżawiona lub nawet – co orzekł TSUE – używana przez podatnika w ramach własnej firmy) i miną dwa lata. Wówczas po upływie dwóch lat można ją sprzedać bez VAT (za to z PCC).

Spółki chciały się upewnić, że planowane przez nie dostawy nieruchomości będą zwolnione z VAT. Fiskus uznał, że nie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co rozstrzygnął TSUE

Gdy obie sprawy czekały na rozpatrzenie w sądzie, zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Kozuba (z 16 listopada 2017 r., C-308/16). Wskutek tego sądy zwróciły sprawy do organów podatkowych, każąc im zbadać „istotność” zmian przeprowadzonych w ramach ulepszenia.

TSUE rozstrzygnął dwa problemy związane z pierwszym zasiedleniem w VAT. Uznał, że:

● sprzedaż nieruchomości jest zwolniona z VAT także wtedy, gdy pierwszy właściciel budynku sam go używał na własne potrzeby przez co najmniej dwa lata;

● jeden budynek może być pierwszy raz zasiedlony nawet kilkakrotnie – po każdym istotnym ulepszeniu. W ustawie o VAT zapisany jest jedynie warunek, aby wydatki na ulepszenie przekraczały 30 proc. wartości początkowej. Niemowy o tym, że zmiana (przebudowa) ma być istotna.

Zmiany muszą być istotne

REKLAMA

WSA w Warszawie i NSA uznały, że trzeba najpierw zbadać, czy zmiany w budynku były istotne, a dopiero w drugiej kolejności, czy przekraczały próg 30 proc. Polskie sądy nie rozstrzygnęły jednak tego, jakie zmiany w nieruchomości należy uznać za istotne.

Marek Przybylski, doradca podatkowy i menedżer w MDDP, przypomina, że TSUE podał jedynie kilka ogólnych wskazówek dotyczących istotności ulepszenia. Z istotną zmianą (przebudową) będziemy mieli do czynienia np., gdy:

● w budynku zostały przeprowadzone pełne lub dostatecznie zaawansowane prace, po zakończeniu których zostanie on przeznaczony do innych celów, lub

● na skutek prac dokonanych w starym budynku będzie mógł on zostać przyrównany do nowego budynku.

Oba warunki

Co więcej, według dr. Michała Wilka, radcy prawnego i doradcy podatkowego z kancelarii Wilk Latkowski, fiskus będzie mógł żądać VAT tylko wtedy, gdy spełnione będą łącznie oba kryteria: dojdzie do zmiany przeznaczenia lub istotnej przebudowy oraz wydatki na ulepszenie przekroczą 30 proc. wartości początkowej.

Co innego podatnik. Powołując się na dyrektywę, będzie mógł naliczyć VAT (gdy będzie to korzystniejsze dla nabywcy niż PCC), nawet gdy wartość ulepszeń nie przekroczyła 30 proc. (wyniosła np. 29 proc.), ale doszło do istotnej przebudowy (patrz opinia).

Polecamy: VAT 2018. Komentarz

Kiedy ulepszenie

– Nie ulega wątpliwości, że np. zaadaptowanie powierzchni poprzemysłowej na potrzeby mieszkaniowe lub usługowe będzie spełniać kryterium istotności. Kłopoty może natomiast sprawiać sytuacja, gdy zachowany zostanie sposób wykorzystania nieruchomości, ale dojdzie do renowacji pomieszczeń wynikającej ze zmiany oczekiwań klientów co do aranżacji lokalu – mówi Tomasz Groszyk, menedżer w Crido Taxand.

Zdaniem Katarzyny Adamowicz, doradcy podatkowego i menedżera w Gekko Taxens, za istotną przebudowę będzie można uznać np. wydzielenie z jednorodzinnego domu niezależnych od siebie mieszkań. Marek Przybylski podaje z kolei przykład przebudowy 20-letniego biurowca (bez burzenia jego ścian zewnętrznych) na budynek wyższej klasy, np. B+.


Potrzebne ekspertyzy

Kto i w jaki sposób powinien oceniać istotność?

Zdaniem Katarzyny Adamowicz podatnicy być może będą musieli się tu posiłkować opiniami niezależnych ekspertów budowanych. – Pozostaje oczywiście pytanie, na ile tego typu opinie będą respektowane przez organy podatkowe – kończy ekspertka.

– Niewątpliwie nie może tego dokonać dział księgowości, ponieważ potrzebna jest w tym zakresie wiedza czysto techniczna z zakresu budownictwa – uważa Marek Przybylski. Zwraca uwagę, że nawet w przepisach o podatkach dochodowych, do których odsyła ustawa o VAT (art. 2 pkt 14a), nie znajdziemy prostej odpowiedzi, czym jest ulepszenie. Są tam jedynie wymienione takie kryteria jak: wzrost wartości użytkowej, wydłużenie okresu używania, obniżenie kosztów eksploatacji.

– Wydaje się, że przebudowa, o której mówił TSUE to nie tylko przebudowa w rozumieniu prawa budowlanego, ale w niektórych wypadkach również wspomniane tam odbudowa i nadbudowa, o ile oczywiście były istotne – dodaje ekspert MDDP.

I zaleca, aby podatnicy dla potrzeb dowodowych zbierali ekspertyzy inżynierów budownictwa, jak również własnych działów technicznych i remontowych, ewentualnie sięgali do dokumentów składanych w związku ze zgłoszeniem robót budowlanych lub załączanych do wniosku o pozwolenie na budowę. ⒸⓅ

infoRgrafika

OPINIA

Praktyka powinna być korzystna dla podatnika

Dr Michał Wilk radca prawny i doradca podatkowy z kancelarii Wilk Latkowski

Po wyroku TSUE w sprawie C-308/16 Kozuba podatnik może powołać się na dyrektywę i stosować kryterium ulepszenia w oderwaniu od jego rozumienia na gruncie podatków dochodowych oraz 30-procentowego progu, o ile tylko wykaże, że prace budowlane, w ramach których poniesiono wydatki (których wartość osiągnęła np. 29 proc. wartości początkowej) doprowadziły do istotnej zmiany wykorzystania budynku bądź znaczącej zmiany warunków zasiedlenia.

W typowej sytuacji będzie to odpowiadało pojęciu ulepszenia w rozumieniu przepisów o podatkach dochodowych, choć nie musi odpowiadać kryterium 30 proc. wartości początkowej. Przebudowa budynku, w ramach której poniesiono wydatki w wysokości 29 proc. jego wartości początkowej, może być uznana za prace przeprowadzone w celu istotnej zmiany wykorzystania budynku bądź znaczącej zmiany warunków zasiedlenia.

Co ważne, odejście od brzmienia polskiej ustawy o VAT byłoby niedopuszczalne, gdyby na dyrektywę VAT powoływał się organ podatkowy w sporze z podatnikiem.

Dopóki zatem ustawa o VAT nie zostanie w tym zakresie znowelizowana, zmiany, które do pojęcia pierwszego zasiedlenia wprowadza wyrok TSUE, powinny oddziaływać na praktykę podatkową wyłącznie w zakresie, w jakim jest to korzystne dla podatnika. ⒸⓅ

Łukasz Zalewski

Patrycja Dudek

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obejmie duże firmy, a od 2026 wszystkich podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

REKLAMA