Konwencja MLI, czyli rozwiązania wymierzone w agresywne planowanie podatkowe

Genezą stworzenia wielostronnego instrumentu były prace zapoczątkowane przez OECD w ramach projektu Base Erosion and Profit Shifting („BEPS”).

Zdaniem Państw OECD oraz G20 uczestniczących w projekcie BEPS, agresywne planowanie podatkowe stanowi poważne zagrożenie dla dochodów podatkowych, niezależności podatkowej i integralności systemów podatkowych poszczególnych państw.

Warto nadmienić, że od kwietnia 2015 r. Polska uczestniczyła w pracach nad MLI. Na dzień podpisania powyższej konwencji, Polska zgłosiła do objęcia MLI 78 umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO). Wśród zgłoszonych umów znalazły się m.in. umowy z następującymi państwami: Austrią, Belgią, Cyprem, Danią, Francją, Holandią, Irlandią, Kanadą, Luksemburgiem, Maltą, Meksykiem, Norwegią, Szwajcarią, Szwecją, Wielką Brytanią. Na chwilę obecną poza zasięgiem MLI znalazły się UPO m.in. z takimi państwami jak: USA i Niemcy. Oczywiście nie wyłącza to możliwości zgłoszenia wspomnianych umów w przyszłości.

MLI porusza istotne kwestie między innymi dotyczące:

• eliminacji podwójnej rezydencji spółek
  Zgodnie z założeniami art. 4 MLI, w przypadku, gdy na podstawie danego UPO, podmiot (wyłączając osoby fizyczne) może być uznany za rezydenta podatkowego więcej niż jednego państwa – strony MLI mogą dojść do porozumienia, którego państwa rezydentem będzie spółka.
   
• metody zapobiegające podwójnemu opodatkowaniu
  MLI wprowadza również tzw. klauzulę switch over, która zakłada przejście z metody wyłączenia na metodę zaliczenia. Porozumienie przewiduje trzy warianty powyższej klauzuli. Możliwa jest sytuacja, w której jedno z państw wybierze jedną opcję, zaś drugie państwo nie wybierze żadnej z proponowanych opcji (MLI dopuszcza możliwość niezastosowania w ogóle klauzuli switch over).

Co istotne, porozumienie zawiera również propozycje eliminacji nadużyć, spotykanych do tej pory przy stosowaniu poszczególnych UPO:

• Test podstawowego celu (z ang. Principal Purpose, Test, „PPT”)
  Przeprowadzenie powyższego testu ma odpowiadać na pytanie czy otrzymanie korzyści na podstawie UPO było jednym z głównych powodów struktury (z ang. arrangement) lub przeprowadzonej transakcji. Poprzez termin arrangement należy rozumieć każde przedsięwzięcie, czynność bądź ich szereg, przede wszystkim:
  • generujące,
  • przenoszące, lub
  • prowadzące do przypisania dochodu lub majątku.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Należy zauważyć, że Polska wybrała PPT jako podstawowe narzędzie eliminacji nadużyć w ramach stosowania UPO.

• Klauzula ograniczenia korzyści (z ang. Limitation of Benefits, ,,LOB’’)
  Państwa mogą uzależniać przyznanie korzyści podatkowych (np. niższy WHT) od spełnienia dodatkowych warunków odnoszących się do formy prawnej, struktury właścicielskiej czy prowadzonej działalności danego podmiotu.
  
  Zgodnie z uproszczonym modelem LOB, korzyści płynące z UPO mogą zostać przyznane osobom uznanym za rezydentów podatkowych, będących między innymi.: osobami fizycznymi, funduszami emerytalnymi, spółkami giełdowymi, spółkami, które prowadzą aktywną działalność gospodarczą, spółkami, które w 50% znajdują się w posiadaniu wspomnianych wcześniej osób/podmiotów.
  
  MLI proponuje następujące testy dla weryfikacji rezydencji podatkowej danego podmiotu:
  • test spółki giełdowej
  • test własności
  • test aktywnej działalności/handlu
  • decyzja uznaniowa właściwych organów podatkowych

• Modyfikacje w zakresie klauzuli nieruchomościowej
  Klauzula nieruchomościowa (art. 9 MLI) przewiduje opodatkowanie zysków ze zbycia udziałów w państwie położenia majątku, w przypadku, gdy wartość udziałów w co najmniej 50% pochodzi z majątku nieruchomego – warunek ten powinien być spełniony w dowolnym czasie w ciągu 365 dni poprzedzających zbycie oraz powinien mieć zastosowanie do udziałów lub porównywalnych praw do udziału w zysku.

Zakład podatkowy

W zakresie określonych w MLI rozwiązań dotyczących unikania powstania zakładu podatkowego (np. poprzez zastosowanie struktur komisowych) Polska zastrzegła, że postanowienia te nie będą miały zastosowania do zgłoszonych przez Polskę UPO. Instrumenty eliminacji powyższego nadużycia zostały uregulowane w art. 10-15 MLI. Warto zwrócić uwagę na jeden z nich:

• Test działalności pomocniczej i przygotowawczej dla oceny powstania zakładu

Według obecnego brzmienia UPO, zakładem nie jest np. (i) użytkowanie placówek służących wyłącznie do składowania, wystawiania lub wydawania towarów, (ii) utrzymywanie składów tylko w celu składowania, wystawiania lub wydawania towarów, bądź (iii) utrzymywanie stałej placówki wyłącznie w celu zakupu towarów, zbierania informacji dla przedsiębiorstwa czy (iv) utrzymywanie stałej placówki w jakimkolwiek z celów wymienionych powyżej, o ile całkowita działalność tej spółki ma charakter przygotowawczy/pomocniczy.

MLI proponuje pewne modyfikacje w zakresie możliwości uznania pewnych lokalizacji za zakład podatkowy, a nie zaś jak dotychczas tylko działalność pomocniczą/przygotowawczą. Przykładowo:

• duży magazyn/centrum dystrybucji ze znaczną ilością pracowników, gdzie sprzedaż odbywa się on-line.
• produkcja na materiale powierzonym (,,tool manufacturer’’), gdzie zapas materiałów/wyrobów gotowych jest własnością zagranicznego przedsiębiorstwa poddany procesowi składowania i przetwarzania przez producenta w Polsce

MLI podlega ratyfikacji przez poszczególne kraje. W uproszczeniu, wejdzie ona w życie po 3 miesiącach od momentu ratyfikowania przez co najmniej 5 państw i wpłynie na skutki podatkowe po upływie kolejnych przewidzianych w Konwencji okresów.

Mając na uwadze powyższe, zachęcamy Państwa do:

• ustalania i monitorowania, jakie konkretnie efekty i w jakim czasie powoduje MLI,
• ponownej oceny struktur holdingowych, finansowania, transakcji transgranicznych i wewnątrzgrupowych, biorąc pod uwagę wymogi MLI.

Autor: Katarzyna Klimczyk, doradca podatkowy, Starszy konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego Accreo Sp. z o.o.