Jak opodatkować należności licencyjne

Czym są należności licencyjne?

Należności licencyjne nie posiadają własnej definicji legalnej, ani na gruncie przepisów prawa cywilnego, ani przepisów podatkowych. Wywodzi się ją z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i w większości przypadków pokrywa się ona z definicją zawartą w umowach międzynarodowych.  Zgodnie z nią należności licencyjne to przychód z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how). Najczęściej są to stosunki prawne nawiązywane na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, przy zastosowaniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy „prawo wolności przemysłowej”.

Jeśli chodzi o należności licencyjne wynikające z praw autorskich i praw pokrewnych, mogą one powstawać jedynie przy majątkowych prawach autorskich i pokrewnych. Należności pochodzące z praw własności przemysłowej to na przykład projekty wynalazcze, znaki towarowe, wzory przemysłowe.

Warto zauważyć także, że należności licencyjne mogą w niektórych wypadkach powstawać w oparciu o przekazanie prawa do oprogramowania komputerowego, definiowanego jako program lub seria programów, zawierającego  instrukcje komputerowe niezbędne bądź dla procedur operacyjnych samego komputera bądź dla wykonywania innych zadań, przekazywany różnorodnymi środkami.

Opodatkowanie należności licencyjnych wypłacanych z Polski zagranicznym rezydentom

Kwestie opodatkowania należności licencyjnych wypłacanych z Polski zagranicznym rezydentom uregulowane są na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uznaje się, iż opłaty licencyjne obciążone są  podatkiem ryczałtowym, pobieranym i wpłacanym przez polskich płatników wypłacających wynagrodzenie za świadczenia otrzymane od kontrahenta zagranicznego. Podatek ten pobiera się od przychodu, bez naliczania kosztów uzyskania. W tym przypadku wysokość podatku wynosi 20%. Obowiązek poboru powstaje w tym wypadku „u źródła”, czyli przy wypłacie należności licencyjnych.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Ponadto pamiętać należy także o dodatkowych obowiązkach dotyczących płatników podatku, które są niezależne od kwestii jego pobrania, obliczenia czy uiszczenia. Do takich obowiązków należy na przykład złożenie informacji dotyczącej przychodów w sytuacji, w której płatnicy wypłacają kontrahentom zza granicy należności licencyjne. Zobligowane są one do wypełnienia i złożenia formularza. Jego wybór zależy od tego, czy płatnik zryczałtowanego podatku jest osobą fizyczną, czy też osobą prawną. W pierwszym wypadku wypełnić należy formularz IFT-1 lub IFT-1R, natomiast w drugim – formularz IFT-2 lub IFT-2R.

Opodatkowanie należności licencyjnych uzyskiwanych przez polskich rezydentów z zagranicy

W sytuacji, w której należności licencyjne uzyskuje polski rezydent, a pochodzą one z zagranicy, podlegają one opodatkowaniu w ramach całego osiąganego dochodu. Co do zasady uznaje się, iż kwota podatku uiszczona za granicą zaliczana jest na poczet podatku, który należałoby opłacać w Polsce – jest to metoda zaliczenia proporcjonalnego. W tym przypadku, podobnie jak przy odsetkach, nie zachodzi ekonomiczne podwójne opodatkowanie.

Opodatkowanie opłat licencyjnych w świetle umów o unikaniu podwójnego opodatkowania

W celu uniknięcia podwójnego opodatkowania należności licencyjnych Polska zawarła liczne umowy międzynarodowe. Ich ustalenia stosowane są przed ustawą.  Zawierane są najczęściej na podstawie konwencji modelowej OECD, stanowiącej wzór umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Skorzystanie z niej nie jest jednak dla państw umawiających się obligatoryjne. Zgodnie z nimi pojęcie należności licencyjnych nie dotyczy wszelkich opłat dokonywanych w związku z kontraktami, których przedmiotem są prawa na dobrach niematerialnych, lecz wyłącznie tych, w których ustanowione zostało prawo do ich użytkowania.

Polska jest stroną kilku umów zawierających postanowienia odmienne od tych przewidzianych w konwencji. Przykładem takich umów mogą być te zawarte ze Stanami Zjednoczonymi, Australią, Federacją Rosyjską, Indonezją, Irlandią, Indiami, Maltą, Marokiem czy Urugwajem.

Warto także zauważyć, iż w przypadku, jeśli Polska zawarła umowę międzynarodową o unikaniu podwójnego opodatkowania, do należności licencyjnych można zaliczać także korzystanie z oprogramowania. Ma to miejsce w sytuacji, gdy umowa została zawarta na podstawie standardów OECD oraz gdy umowa została zawarta w inny sposób, ale zawiera stosowne zapisy.

Ulgi i zwolnienia podatkowe należności licencyjnych

Odrębne od wyżej przedstawionych uregulowania prezentowane są w świetle dyrektywy 2003/49/WE, obejmującej swymi uregulowaniami państwa Unii Europejskiej, Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej oraz Konfederację Szwajcarską. Uregulowania te przyjmują zwolnienia z określonej kategorii należności z podatku u źródła. Zgodnie z nimi należności licencyjne są zwolnione z podatku po spełnieniu następujących warunków:

1) wypłacającym należności są:

a) spółka będąca podatnikiem podatku dochodowego mająca siedzibę lub zarząd na terytorium RP albo

b) położony na terytorium RP zakład spółki podlegającej w państwie członkowskim UE opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania, jeżeli wypłacane przez ten zakład należności podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów przy określaniu dochodów podlegających opodatkowaniu w RP;

2) uzyskującym przychody z powyższych należności jest spółka podlegająca w innym niż RP państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania;

3) spółka wypłacająca należności posiada bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) w kapitale spółki zagranicznej lub spółka zagraniczna posiada bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) w kapitale polskiej spółki lub też inna spółka podlegająca w państwie członkowskim UE lub innym państwie należącym do EOG opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, posiada bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) zarówno w spółce polskiej, wypłacającej należności, jak i w spółce zagranicznej, uzyskującej wskazane wyżej przychody;

4) spółka zagraniczna nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania;

5) odbiorcą należności są albo spółka zagraniczna, o której mowa powyżej, albo zakład tej spółki, jeżeli dochód osiągnięty w następstwie uzyskania tych należności podlega opodatkowaniu w tym państwie członkowskim UE, w którym ten zagraniczny zakład jest położony.