Darowizna składnika majątku wykorzystywanego krócej niż rok

Laweta w działalności – potem darowana synowi

Autopromocja

Podatnik prowadzi indywidualną działalność gospodarczą w zakresie usług transportu towarów, opodatkowaną według skali podatkowej. Rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Odpisy amortyzacyjne od samochodów osobowych – nie zawsze są w całości kosztem podatkowym

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

Dla potrzeb wykonywanych usług podatnik zakupił 2 samochody ciężarowe, które wprowadził do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych i dokonuje od nich comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych. Oprócz tego, w styczniu 2012 r. podatnik zakupił lawetę o wartości 12 000 zł. Laweta ta posłużyła podatnikowi do wykonania jednego kontraktu, w ramach którego w okresie 5 miesięcy transportował on dla zlecającego samochody osobowe z różnych krajów Europy do Polski.

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

Po wykonaniu tej usługi laweta nie służyła już do wykonywania działalności gospodarczej. Z uwagi na przewidywany okres użytkowania krótszy niż rok, podatnik lawety nie amortyzował, lecz zaliczył ją bezpośrednio w całości do kosztów uzyskania przychodów. W czerwcu 2012 r. usługa została zakończona.

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

24 sierpnia 2012 r. podatnik podpisał umowę darowizny, którą przekazał lawetę własnemu synowi.

Pytanie podatnika:

Czy w związku z darowizną lawety podatnik powinien dokonać korekty kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej poprzez wyksięgowanie z podatkowej księgi przychodów i rozchodów wydatków na nabycie przedmiotu darowizny, czy też darowizna nie powoduje w tej sytuacji żadnych konsekwencji podatkowych?

Odpowiedź KIP:

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c ustawy, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2. maszyny, urządzenia i środki transportu,

3. inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Niedopuszczalność odpisów amortyzacyjnych w przypadku refundacji wydatku

Przepis art. 22e ust. 1 ustawy wskazuje, że jeżeli podatnicy nabędą lub wytworzą we własnym zakresie składniki majątku wymienione w art. 22a ust. 1 i art. 22b ust. 1, o wartości początkowej przekraczającej 3.500 zł, i ze względu na przewidywany przez nich okres używania równy lub krótszy niż rok nie zaliczą ich do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych, a faktyczny okres ich używania przekroczy rok - podatnicy są obowiązani, w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym ten rok upłynął:

1. zaliczyć te składniki do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych, przyjmując je do ewidencji w cenie nabycia albo koszcie wytworzenia;

2. zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o różnicę między ceną nabycia lub kosztem wytworzenia a kwotą odpisów amortyzacyjnych, przypadającą na okres ich dotychczasowego używania, obliczonych dla środków trwałych przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych, stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy, zwanym "Wykazem stawek amortyzacyjnych", a dla wartości niematerialnych i prawnych - przy zastosowaniu zasad określonych w art. 22m;

Samochód firmowy nie będący środkiem trwałym

3. stosować stawki amortyzacji, o których mowa w pkt 2, w całym okresie dokonywania odpisów amortyzacyjnych;

4. wpłacić, w terminie do 20 dnia tego miesiąca, do urzędu skarbowego kwotę odsetek naliczonych od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie składników majątku do dnia, w którym okres ich używania przekroczył rok, i naliczoną kwotę odsetek wykazać w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub 1a pkt 2; odsetki od różnicy, o której mowa w pkt 2, są naliczane według stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych obowiązującej w dniu zaliczenia składnika majątku do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

W wyżej przedstawionym stanie faktycznym podatnik wykorzystywał przedmiotową lawetę przez okres krótszy niż 1 rok i taki też był jego zamiar, a co za tym idzie – nie był uprawniony do ujęcia lawety w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz do jej amortyzacji.

Poniesiony wydatek stanowił w całości bezpośrednio koszt uzyskania przychodów. Po wykonaniu usługi podatnik lawetę darował swojemu synowi, a tym samym dokonał jej nieodpłatnego zbycia.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Metody amortyzacji samochodu osobowego w działalności gospodarczej

Natomiast zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku przedsiębiorstwa, niezaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do środków trwałych - w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa.

Nadto przepis art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy stanowi, iż nie uważa się za koszty darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju.

Biorąc pod uwagę wskazane regulacje stwierdzić należy, że na skutek przekazania przez podatnika w drodze darowizny lawety, podatnik powinien dokonać korekty wydatków na jej nabycie cofając się do miesiąca zaksięgowania kosztu, tj. do stycznia 2012 r.

Czy odpisy amortyzacyjne od samochodu w całości stanowią koszty uzyskania przychodów

Nie istnieje możliwość proporcjonalnego rozliczenia kosztu, gdyż wyżej wskazany art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy odnosi się do wydatków na nabycie, a nie do ich części.

Nie można też rozliczyć wydatku na nabycie lawety poprzez odpisy amortyzacyjne, gdyż jak wyżej wskazano, laweta nie spełnia definicji środka trwałego z uwagi na przewidywany okres użytkowania krótszy niż rok.

Zagadnienie sporządzono w Krajowej Informacji Podatkowej na podstawie wypowiedzi Ministerstwa Finansów z 27.08.2012 r., opublikowanej w Biuletynie Informacyjnym dla Służb Ekonomiczno-Finansowych nr 26(781) z dnia 10.09.2012 r., Wydawnictwo Podatkowe GOFIN