REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasada istotności w sprawozdaniu finansowym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Grant Thornton
Grant Thornton to jedna z wiodących organizacji audytorsko-doradczych na świecie.
Zasada istotności w sprawozdaniu finansowym /shutterstock.com
Zasada istotności w sprawozdaniu finansowym /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Zasada istotności wskazuje, jakie zdarzenia występujące w przedsiębiorstwie wpływają znacząco na sytuację finansową jednostki i powinny zostać uwzględnione w sprawozdaniu finansowym. Jeżeli ich wpływ jest nieznaczący, mogą być ujmowane w sposób uproszczony lub nawet pomijane. Kluczowe jest natomiast - zdaniem Eweliny Jaszcz z Grant Thornton - aby takie ujęcie lub brak ujęcia nie zniekształcało obrazu danej jednostki.

Istotność według Ustawy o Rachunkowości oraz Międzynarodowych Standardów Rachunkowości

Koncepcja istotności w sprawozdaniach finansowych pojawia się zarówno w Ustawie o Rachunkowości (UoR), jak i w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości (MSR).

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Według artykułu 4 ust. 4 UoR jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywierają one istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego. Przedstawiony jest cały szereg uproszczeń, jakie spółka może stosować w swoim sprawozdaniu finansowym, zarówno wówczas, gdy podlega obowiązkowi badania sprawozdania, jak i gdy jest z niego zwolniona. Dotyczą one m.in. niestosowania pewnych  zasad, zagregowania niektórych pozycji lub zaniechania odpowiedniej dokumentacji.

MSR 1 również definiuje, co jest istotne w sprawozdaniu finansowym. Według standardu istotne pominięcia lub nieprawidłowości występują wtedy gdy mogą, pojedynczo lub łącznie, wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie sprawozdania finansowego. Zasada ta, podobnie jak w przypadku UoR, może być stosowana w zakresie agregowania informacji finansowych oraz ujawniania. Pojedyncza pozycja może nie być na tyle istotna, żeby wykazywać ją w oddzielnej pozycji w sprawozdaniu, ale istotne może okazać się zaprezentowanie jej w oddzielnej pozycji informacji dodatkowej.

W jakim celu i w jaki sposób wyznaczać poziom istotności?

Odbiorcami sprawozdań finansowych są często podmioty, które tylko na ich podstawie mogą ocenić sytuację finansową spółki. Istotnie zniekształcone sprawozdanie finansowe może przyczynić się do wyciągnięcia niewłaściwych wniosków o kondycji spółki. W jaki sposób powinno się ustalać istotność, aby do takiej sytuacji nie dopuścić?

REKLAMA

Wyznaczanie istotności w sprawozdaniu finansowym opiera się na szeregu czynników m.in. specyfice działalności spółki, sytuacji prawnej i ekonomicznej, jakości systemu księgowości i kontroli wewnętrznej.  Istotność może być  określona zarówno dla całego sprawozdania finansowego, jak i dla poszczególnych sald lub grup operacji gospodarczych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stosując zasadę istotności spółki ułatwiają proces sporządzania sprawozdania finansowego. Jednakże, pomijając nieistotne kwestie, należy pamiętać, aby ich łączna suma nie okazała się istotna. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji,  błędy prawdopodobnie zostaną wykryte podczas badania przez audytora. Pozwoli to spółce na skorygowanie progu istotności w latach następnych do odpowiedniego poziomu, co wpłynie również na jakość przygotowywanego sprawozdania.

Ponadto, ważne jest aby koncepcję istotności odnosić nie tylko do danych liczbowych w sprawozdaniu, ale również do opisowych. Każde ujawnienie, które może zmienić decyzje gospodarcze jest istotne.

Polecamy: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)

Pomocne w ocenie właściwego wskaźnika istotności są zarówno krajowe, jak i międzynarodowe standardy rewizji finansowej, które definiują, czym jest istotność w procesie badania sprawozdania finansowego i w jaki sposób powinna być określona.

Zasada istotności wg Krajowego Standardu Rewizji Finansowej nr 1

Zgodnie z zapisami KSRF 1 jednym z podstawowych elementów badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta jest ustalenie istotności, która określa granice, do których stwierdzone uchybienia mogą bez szkody dla jakości sprawozdania finansowego i prawidłowości stanowiących podstawę jego sporządzenia ksiąg rachunkowych nie być korygowane, gdyż zaniechanie takich korekt nie spowoduje wprowadzenia w błąd czytelnika sprawozdania finansowego.

Temat zasad istotności jest również poruszany w  Międzynarodowym Standardzie Rewizji Finansowej nr 320.


Ustalanie istotności – krok po kroku

Wartościowy punkt istotności najczęściej opiera się na danych finansowych ujętych w bilansie lub rachunku zysków i strat. Aby dobrze wybrać podstawę kalkulacji progu istotności należy przede wszystkim  zastanowić się, jaka wartość w sprawozdaniu może zainteresować jego odbiorcę. Inne czynniki mające również znaczenie w wyznaczaniu progu istotności to m.in. branża, środowisko ekonomiczne, wielkość spółki, źródła finansowania oraz stabilność danego wskaźnika.

Biorąc pod uwagę powyższe wytyczne, jako podstawę określenia istotności najczęściej stosuje się poniższe dane:

- zysk brutto,

- suma bilansowa,

- wartość przychodów osiąganych przez spółkę,

- wartość środków trwałych lub nieruchomości inwestycyjnych,

- wartość kapitału

Zysk brutto jako podstawę do wyznaczania istotności stosuje się najczęściej dla spółek giełdowych, ze względu na to że jest to najważniejszy miernik kondycji spółki dla jego odbiorców. Suma bilansowa lub wartość środków trwałych / nieruchomości inwestycyjnych jest częstą podstawą wyznaczania istotności dla spółek z branży budowlanej, zarządzających nieruchomościami, a także spółek w początkowej fazie rozwoju, które dopiero inwestują w swój rozwój i nie osiągają jeszcze zakładanego poziomu przychodów. Najważniejszym kryterium dla odbiorców sprawozdań finansowych spółek handlowych i produkcyjnych są przychody ze sprzedaży, natomiast dla funduszy inwestycyjnych i banków – wartość kapitału. Określając podstawę powinniśmy ponadto wyłączyć z niej zdarzenia jednorazowe, nietypowe dla spółki, które mogą znacznie wpłynąć na wyznaczoną istotność.

Gdy podstawa wyznaczania progu istotności jest już określona, powinniśmy ocenić, jaki procent wartości podstawy będzie stanowiła nasza istotność. Tu możemy posłużyć się naszym osądem, jednakże istnieją pewne widełki stosowane przez audytorów. Są one uzależnione przede wszystkim od tego jaką podstawę przyjmiemy do kalkulacji:

- 3-10% zysku brutto;

- 0,25% do 3% sumy bilansowej;

- 3% do 5% kapitału własnego;

- 0,25% do 3% przychodów ze sprzedaży.

Poziom przyjętego do kalkulacji istotności procentu zależy ponadto m.in. od ilości i wartości błędów zidentyfikowanych przez audytorów w poprzednich latach oraz poziomu pewności, że wszystkie pozycje zostały dobrze ujęte, wycenione i zaprezentowane.

Z punktu widzenia audytora poziom istotności jest odwrotnie proporcjonalny do poziomu ryzyka badania – im wyższe ryzyko, tym niższa wartość istotności, a zatem więcej pozycji powinno zostać objęte procedurami. Niższe progi procentowe stosuje się dla spółek badanych po raz pierwszy, spółek o wysokim poziomie skomplikowania przeprowadzanych transakcji, spółek w których w poprzednich latach zidentyfikowano wiele błędów, które zarówno pojedynczo, jak i łącznie mogą znacząco zniekształcać sprawozdanie.

Firmy audytorskie posiadają własne standardy wyznaczania istotności określane w oparciu o wyżej wymienione zasady. Audytorzy przeważnie nie informują spółki o wyznaczonych przez siebie progach, na których opierają program badania. Jednakże spółki mogą same oszacować, ile taki próg prawdopodobnie będzie wynosił, co również pomoże im w przygotowaniu się do badania sprawozdania finansowego.

Autor: Ewelina Jaszcz, Młodszy Manager, Zespół Audytu

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

REKLAMA

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

REKLAMA

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA