REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozliczenia PIT w spółce cywilnej – rozwiązanie spółki i wystąpienie wspólnika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rozwiązanie spółki cywilnej a obowiązki podatkowe w PIT
Rozwiązanie spółki cywilnej a obowiązki podatkowe w PIT

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest spółka cywilna, jak dokonują się w niej rozliczenia PIT i jak przebiega rozwiązanie tej spółki? Jakie obowiązki i rozliczenia podatkowe wynikające z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych spowoduje rozwiązanie spółki cywilnej? Jakie skutki w PIT wywoła wystąpienie wspólnika z tej spółki?

Czym jest spółka cywilna?

Spółka cywilna jest umownym stosunkiem cywilnoprawnym, zobowiązaniem, które powstaje na mocy przepisów Kodeksu cywilnego. Jest to istotna różnica pomiędzy podmiotami powstającymi na mocy Kodeksu spółek handlowych. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, a jej wspólników łączy wspólność majątkowa łączna. Spółka nie posiada bowiem własnego majątku. Majątek ten należy do wspólników, jednakże w trakcie trwania spółki cywilnej, żaden ze współwłaścicieli nie może nim dysponować we własnym zakresie, możliwe jest to dopiero po rozwiązaniu spółki. Majątek spółki ma bowiem służyć jej celowi gospodarczemu. Ponadto funkcjonowanie w obrocie prawnym jako wspólnik spółki cywilnej wiąże się między innymi z odpowiedzialnością za zobowiązania spółki całym majątkiem wspólników, również ich majątkami osobistymi. Co więcej – spółki cywilnej nie zalicza się ani do spółek kapitałowych, ani do spółek osobowych.

REKLAMA

Autopromocja

Świadczeniem, do którego zobowiązują się wspólnicy spółki cywilnej jest dążenie do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego poprzez działanie w oznaczony sposób, a w szczególności przez wniesienie wkładów (art. 860 § 1 KC).
Wspólnikiem spółki cywilnej może być każdy podmiot prawa cywilnego – osoba fizyczna, osoba prawna, a także jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną. Niniejszy artykuł będzie się odnosił głównie do spółki cywilnej, w której wspólnikami są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą ze względu na to, że taka forma spółki cywilnej jest najbardziej powszechna.

Rozwiązanie spółki cywilnej

REKLAMA

Spółka cywilna może ulec rozwiązaniu na kilka sposobów: wspólnicy mogą określić w umowie spółki, jaki będzie czas jej trwania, spółka może ulec rozwiązaniu w momencie osiągnięcia zakładanego przez wspólników celu, ponadto spółka cywilna ulega rozwiązaniu wraz z dniem ogłoszenia upadłości wspólnika. Oprócz tego wspólnik ma uprawnienie do wystąpienia ze spółki. W przypadku spółki cywilnej jej wspólnicy nie mogą podjąć uchwały o likwidacji spółki. Spółka cywilna, jak już wcześniej wspomniano, stanowi umowę, stosunek zobowiązaniowy, nie istnieje więc bez wspólników, którzy podpisali wspólnie umowę spółki.

Przy rozwiązywaniu spółki cywilnej wspólnicy są zobligowani do sporządzenia wykazu składników majątkowych. Wykaz taki musi zawierać co najmniej takie dane jak liczba porządkowa, określenie (nazwa) składnika majątkowego, datę nabycia składnika majątkowego, kwotę wydatków poniesionych na nabycia składnika majątkowego oraz kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątkowego zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów, wartość początkową, metodę amortyzacji, sumę odpisów amortyzacyjnych i wysokość wypłaconych środków pieniężnych należnych wspólnikom z tytułu udziału w spółce na dzień jej rozwiązania.

REKLAMA

Przytoczyć należy art. 875 KC, który stanowi, że od chwili rozwiązania spółki stosuje się odpowiednio do wspólnego majątku wspólników przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Oznacza to, że z chwilą rozwiązania spółki współwłasność łączna majątku wspólników przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych. Po zapłaceniu długów spółki zwraca się wspólnikom ich wkłady w ten sposób, że zwraca się im w naturze rzeczy, które wnieśli do spółki do używania oraz wypłaca się w pieniądzu wartość ich wkładów oznaczonych w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia – wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Podkreślenia wymaga, że nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika. Pozostałą nadwyżkę wspólnego majątku dzieli się między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczyli w zyskach spółki.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podział majątku wspólników może nastąpić na mocy umowy miedzy nimi zawartej (umowy znoszącej współwłasność) lub orzeczenia sądu. Umowa może zostać zawarta w dowolnej formie, chyba że przedmiotem podziału będzie nieruchomość – wówczas obowiązywać wspólników będzie, pod rygorem nieważności, forma aktu notarialnego. W umowie znoszącej współwłasność wspólnicy powinni wskazać, które składniki majątki będą przechodzić na własność poszczególnych wspólników.

Wybór sądowej drogi rozwiązania spółki wiązać się będzie z koniecznością złożenia wniosku do sądu właściwego, bowiem postępowanie o zniesienie współwłasności prowadzone jest w trybie nieprocesowym. Warunkiem zawnioskowania przez wspólnika o zniesienie współwłasności przez sąd jest spłata wszelkich długów przez wspólników. W postępowaniu sądowym wspólnik zobowiązany jest do przedstawienia wszelkich dowodów na potwierdzenie jego praw własności do poszczególnych składników majątku, a także propozycji podziału.

Rozliczenia PIT w spółce cywilnej

Przenosząc swoje rozważania na grunt prawa podatkowego, a ściślej – podatku dochodowego PIT – zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, poza pewnymi wyjątkami, które w ustawie wskazane zostały w art. 21, 52, 52a, 52c.

Ważne jest, że spółka cywilna nie płaci podatku dochodowego, nie jest ona bowiem podatnikiem. Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Podatnikiem jest zatem osobno każdy wspólnik spółki cywilnej i rozlicza się on osobiście z dochodów osiągniętych przez spółkę cywilną. W zależności od tego, jaki zysk w spółce cywilnej posiada dany wspólnik – taki zapłaci on podatek dochodowy PIT. Opodatkowanie następuje proporcjonalnie. Wspólnik zatem, jako przedsiębiorca, opłaci podatek dochodowy PIT stricte od przychodu, jaki osiągnie w związku z prowadzeniem spółki cywilnej, zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy założeniu, że podatnik wybrał opodatkowanie na zasadach ogólnych lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, w pierwszej kolejności wspólnicy spółki cywilnej zobligowani są ustalić dochód, jaki przyniosła spółka, następnie dochód ten jest dzielony pomiędzy poszczególnych wspólników, w zależności od ich udziałów w zyskach spółki. Jeżeli w umowie spółki cywilnej nie został określony podział zysków – przyjmuje się, że zyski dzielone są w równych proporcjach między wspólnikami.

Rozwiązanie spółki cywilnej a PIT

W momencie likwidacji spółki cywilnej, po zniesieniu współwłasności i otrzymaniu  środków pieniężnych oraz otrzymanych przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku, wspólnik nie ma obowiązku uiszczenia podatku dochodowego PIT, bowiem w momencie rozwiązania spółki cywilnej, jej wspólnik, otrzymawszy składniki majątku, obejmuje je ewidencją osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Wynika to z faktu, iż w wyniku rozwiązania spółki cywilnej, nie ulega rozwiązaniu jednoosobowa działalność gospodarcza poszczególnych wspólników, którzy wchodzili w skład spółki. Zatem elementy, otrzymane przez wspólnika spółki cywilnej po jej rozwiązaniu będą opodatkowane dopiero w momencie ich zbycia przez wspólnika. Uprzednio ewidencja spółki cywilnej prowadzona była przez nią samą.

Odnosząc się do uzyskania przez wspólnika składnika majątkowego innego niż pieniężny, należy podkreślić, że, jakkolwiek jego wartość stanowi przychód uzyskany po rozwiązaniu spółki cywilnej, natomiast przesunięty jest moment powstania przychodu na chwilę zbycia tego składnika majątkowego. Jego opodatkowanie zatem przesunie się do chwili faktycznego uzyskania środków pieniężnych z tytułu sprzedaży danego składnika majątkowego. Jeżeli jednak sprzedaż nastąpi po upływie 6 lat od otrzymania składnika majątkowego w związku z rozwiązaniem spółki cywilnej i sprzedaż ta nie będzie miała związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, nie spowoduje ona powstania przychodu.

Dopiero przy rozwiązaniu jednoosobowej działalności gospodarczej, do której weszły poszczególne składniki majątkowe uprzednio rozwiązanej spółki cywilnej, przedsiębiorca będzie zobligowany uiścić od nich podatek dochodowy od osób fizycznych. Zgodnie art. 24 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w myśl którego w razie likwidacji działalności gospodarczej sporządza się wykaz składników majątku na dzień likwidacji działalności gospodarczej. Dochodem koniecznym do wykazania przez podatnika, będzie różnica pomiędzy przychodem a wydatkiem na nabycie danej rzeczy. Przychód ze sprzedaży składnika majątku należy wykazać w zeznaniu rocznym.

Wystąpienie wspólnika ze spółki

Inna sytuacja zaistnieje w momencie wystąpienia wspólnika ze spółki cywilnej. Wspólnik ma bowiem uprawnienie w dowolnym momencie wypowiedzieć swój udział z zachowaniem właściwego terminu wypowiedzenia, jeśli umowa spółki zawarta została na czas nieokreślony. Pozostali wspólnicy mają obowiązek dokonać z tymże wspólnikiem rozliczeń.

Otrzymane przez wspólnika spółki cywilnej środki pieniężne traktowane są jako przychód. Jego źródłem jest działalność gospodarcza. Do tego przychodu nie jest zaliczana wartość zysku wygenerowanego przez spółkę w trakcie jej istnienia. Środki te bowiem były już wcześniej rozliczane jako przychód wspólnika.

Ponadto powyższe nie oznacza, że całość tak uzyskanego przychodu będzie podlegała opodatkowaniu podatkowi dochodowemu PIT. Wspólnik będzie musiał rozliczyć różnicę między jego przychodem a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w spółce cywilnej. Eliminuje to ryzyko podwójnego opodatkowania tego samego dochodu.

Jeżeli jednak wspólnik po wystąpieniu ze spółki cywilnej otrzyma inny niż pieniężny składnik majątkowy – przychód powstanie dopiero w przypadku jego zbycia.

Jednakże, w momencie, kiedy zbycie tego składnika majątkowego nastąpi po upływie 6 lat od dnia jego nabycia, przychód w ogóle nie powstanie. Jest to stosowane zarówno w przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki cywilnej, jak i w momencie rozwiązania spółki.

Natalia Kijaczko, aplikant adwokacki

Polecamy: INFORLEX Biznes

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

Kiedy Krajowy System e-Faktur stanie się obowiązkowy? – Stan legislacyjny i wyzwania przed przedsiębiorcami

11 kwietnia 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy dotyczący obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), który reguluje wdrożenie tego systemu w Polsce. Choć przepisy nie zostały jeszcze ostatecznie zatwierdzone, większość kluczowych kwestii jest już znana, co daje przedsiębiorcom czas na rozpoczęcie przygotowań do nadchodzących zmian.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Podatek od prezentów komunijnych - kiedy trzeba zapłacić. Są 3 limity kwotowe

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

REKLAMA

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

Obowiązkowego KSeF można uniknąć. Jest na to kilka sposobów. M.in. uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

REKLAMA

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

REKLAMA