Koniunktura w polskim przetwórstwie była w maju najsłabsza od czasów pierwszej fali pandemii COVID-19 - poinformował w środę bank Credit Agricole, wskazując na spadek indeksu PMI, który zmniejszył się w maju do 48,5 pkt. W środę firma S&P Global podała, że wskaźnik PMI dla przemysłu w Polsce w maju wyniósł 48,5 pkt. wobec 52,4 pkt. w kwietniu.
Centrum im. Adama Smitha szacuje, że koszt wychowania jednego dziecka w Polsce w roku 2022 (do osiągnięcia osiemnastego roku życia i według stanu na koniec poprzedniego roku) wyniósł 265 tys. złotych, a dwójki dzieci wyniósł 439 tys. złotych. Za ten sam koszyk wydatków na dziecko, który w 2020 roku wynosił 254 tys. zł w 2021 roku należałoby zapłacić aż 280 tys. zł. Jednak rodziny przeciętnie nie zwiększyły wydatków do tego poziomu. Wzrost wydatków do 265 tys. w roku 2021 oznacza realny spadek zakupów związanych z wychowaniem dzieci. Ten sam koszyk wydatków na dziecko z 2020 roku na koniec kwietnia roku 2022 wart był już 300 tys. zł, a dla dwójki dzieci 498 tys. złotych. Rosnące ceny żywności, paliw i utrzymania mieszkania są głównymi składowymi rosnących kosztów wychowania dzieci.
Ceny żywności w rolnictwie wzrosły o +31% w 2021 roku, a w 2022 wzrosną o kolejne +23% z powodu ogólnego wzrostu kosztów czynników produkcji (paliwo, energia elektryczna, nawozy), lat niższych plonów, przekładających się na niski poziom zapasów; w ostatnim czasie inwazja Rosji na Ukrainę wpłynęła nie tylko na podaż podstawowych składników potrzebnych do produkcji żywności, takich jak pszenica czy ropa naftowa, ale także na wzrost cen surowców zastępczych, możliwych do pozyskania z alternatywnych źródeł. Zdaniem analityków Allianz Trade najgorsze wciąż jeszcze przed europejskimi gospodarstwami domowymi: ceny detaliczne żywności w żadnym stopniu nie odzwierciedlają jeszcze gwałtownego wzrostu cen surowców koniecznych do produkcji żywności, obserwowanego w ciągu ostatnich 18 miesięcy. Allianz Trade spodziewa się, że w to właśnie w Polsce może nastąpić największy w regionie wzrost cen żywności, a tym samym polskie gospodarstwa domowe najmocniej odczują wzrost inflacji.
Komisja Europejska prognozuje, że inflacja w Polsce w 2022 r. wyniesie 11,6 proc., a w 2023 r. spadnie do 7,3 proc. Wcześniejsze, lutowe prognozy mówiły odpowiednio o 6,8 proc. i 3,8 proc.
Czynniki ekonomiczne i polityczne – dwucyfrowa inflacja, wzrost stóp procentowych, wysokie ceny energii i niepewność związana z wojną w Ukrainie – powodują, że w nadchodzących miesiącach konsumenci będą raczej wstrzymywać się z zakupami dóbr trwałego użytku. To może oznaczać mniejszy popyt w takich segmentach jak meble, sprzęt RTV i AGD oraz odzież i obuwie. Podobnie może być na rynkach innych państw członkowskich UE. To zła wiadomość dla polskich firm z segmentu dóbr konsumenckich trwałego użytku, które mają na europejskim rynku silną pozycję i potencjalnie wiele do stracenia.
Handel odpowiada za około 8 proc. wpływów z podatku od osób prawnych w Polsce, z czego 6 proc. to CIT od dużych sieci handlowych. Udział ten rośnie do 11 proc., jeśli doliczy się podatek od sprzedaży detalicznej, który od 2021 roku odprowadzają największe podmioty. Poza tym sektor handlowy to duży pracodawca, również w regionach o wysokim bezrobociu, a także czynnik stabilizujący ceny żywności. Wobec szybko rosnących kosztów wytworzenia produktów i pracy, które przekładają się na ceny końcowe, konsumenci już wkrótce mogą zacząć oszczędzać, a to zmniejszy realne przychody handlu, a więc i podatki.
Według wstępnego szacunku GUS, inflacja w marcu przyspieszyła do 10,9 proc. rdr z 8,5 proc. w lutym, powyżej oczekiwań rynku (10,1 proc.). Do wzrostu wskaźnika przyczynił się przede wszystkim mocny wzrost cen paliw, wywołany wojennym szokiem. Ekonomiści wskazują, że w kolejnych miesiącach inflacja prawdopodobnie utrzyma się na dwucyfrowym poziomie.
Tak zwana "tarcza antyputinowska", którą rząd postanowił wdrożyć, zakłada m.in.: przeciwdziałanie inflacji, ochronę miejsc pracy, wsparcie firm do tej pory działających na rynku rosyjskim, derusyfikację polskiej i europejskiej gospodarki - poinformował 18 marca 2022 r. premier Mateusz Morawiecki. Głównym celem pierwszej części tzw. Tarczy AntyPutinowskiej jest zapobieganie wzrostowi cen żywności. – Temu, który wiemy już, że będzie niesamowicie dynamiczny, będzie niestety wysoki – poinformował premier. Rolnicy otrzymają 500 zł dopłaty do każdego hektara użytków rolnych i 250 zł dopłaty do każdego hektara łąk i pastwisk w związku z wysokimi cenami nawozów. Ponadto do 2027 r. przedłużona zostanie ochrona taryfowa gospodarstw domowych (a także szpitali, szkół czy instytucji kultury) przed niekontrolowanym wzrostem cen gazu.
Rada Polityki Pieniężnej podniosła 8 marca 2022 r. (ze skutkiem od 9 marca br.) wszystkie stopy procentowe o 0,75 pkt proc (75 punktów bazowych). Stopa referencyjna, główna stopa NBP, wzrosła z 2,75 proc. do 3,50 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Zwiększa się prawdopodobieństwo, że w 2022 roku stopa referencyjna przekroczy 4 proc.; rynek spodziewa się, że sięgnie ona nawet ponad 5 proc. - prognozują analitycy Banku Pekao. Jedyną dobrą wiadomością dla przyszłych kredytobiorców jest widoczna już w kilku bankach obniżka marż kredytu - zauważa Andrzej Łukaszewski, ekspert Gold Finance.
W styczniu 2022 r. wzrost płac był niewiele wyższy niż inflacja - wskazał w komentarzu do danych GUS Jakub Rybacki z Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Jego zdaniem, wynagrodzenia w I półroczu wzrosną o ok. 8,5 proc., a inflacja wyniesie ok. 8 proc. Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w styczniu 2022 r. wyniosło 6 064,24 zł, co oznacza wzrost o 9,5 proc. r/r. Wzrost płac jest wysoki, zapewnia utrzymanie realnej wartości wynagrodzenia w warunkach wysokiej inflacji - oceniają eksperci banku PKO BP.