REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sukcesja przedsiębiorstwa po śmierci właściciela - propozycje zmian w podatkach

Monika Grobelska
Sukcesja przedsiębiorstwa w aspekcie podatkowym - projekt ustawy /Fotolia
Sukcesja przedsiębiorstwa w aspekcie podatkowym - projekt ustawy /Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Pakiet „100 zmian dla firm” zaprezentowany na początku czerwca br. przez Ministerstwo Rozwoju przybrał już formę konkretnych dokumentów i został skierowany do konsultacji. Celem pakietu jest poprawa otoczenia prawnego przedsiębiorstw. Jedną z proponowanych zmian jest wprowadzenie modyfikacji w przepisach dotyczących sukcesji przedsiębiorstwa po śmierci osoby fizycznej (właściciela). Przyjrzyjmy się jakie zmiany w tym zakresie proponowane są w ustawach podatkowych.

Ustanowienie prokurenta mortis causa

Projekt założeń projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z sukcesją przedsiębiorstwa osoby fizycznej zawiera rozwiązania, które pozwalają na niezakłócone funkcjonowanie jednoosobowej działalności gospodarczej po śmierci właściciela. W takiej sytuacji firmą przedsiębiorcy będzie mógł posługiwać się prokurent mortis causa, w okresie przejściowym działalności przedsiębiorstwa, tj. od dnia otwarcia spadku do dnia dokonania działu spadku w całości bądź w części obejmującego przedsiębiorstwo, bez konieczności uzyskiwania zgody na posługiwanie się nazwiskiem zmarłego przedsiębiorcy, lecz z obowiązkiem używania dodatkowego oznaczenia „w spadku”. Prokurent będzie mógł być ustanowiony przez spadkobierców lub jeszcze za życia przez właściciela przedsiębiorstwa, a wyjątkowo także przez sąd. Podlegałby wpisowi do CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej).

REKLAMA

Autopromocja

Uproszczenie procedur sprostowania i wykreślenia wpisu w CEIDG

Dostęp do rachunku bankowego

Prokurent mortis causa miałby także dostęp do rachunku bankowego zmarłego przedsiębiorcy i do określonej wysokości środków pieniężnych, związanych z działalnością przedsiębiorstwa. Wysokość tę mógłby określić za życia sam przedsiębiorca, a po jego śmierci osoba przez niego upoważniona, osoba uprawniona do ustanowienia prokurenta mortis causa albo sąd, który go powołał.

Posługiwanie się numerami NIP i REGON

Przewiduje się również możliwość posługiwania się przez prokurenta mortis causa numerami NIP (Numer identyfikacji podatkowej) i REGON (Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki Narodowej) zmarłego przedsiębiorcy w celu identyfikacji przedsiębiorstwa. Ułatwiłoby to nawiązywanie i wykonywanie zobowiązań związanych z tymczasowym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa

Polecamy: Sprzedaż nieruchomości firmowej - rozliczenie podatkowe i ewidencja

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pozostawienie w mocy decyzji administracyjnych, kontraktów cywilnoprawnych, umów o pracę

Projekt zawiera także przyjęcie rozwiązania, dzięki któremu w mocy pozostałyby decyzje administracyjne wydane wobec zmarłego przedsiębiorcy. Mogłyby być one tymczasowo wykonywane przez prokurenta mortis causa wraz z chwilą jego ustanowienia. Przewiduje się wprowadzenie normy, zgodnie z którą następcy prawni, którzy będą kontynuować działalność gospodarczą spadkodawcy, będą stawali się podmiotami decyzji administracyjnych, w szczególności zaś zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego śmiercią. Prokurent mortis causa brałby natomiast udział w postępowaniach administracyjnych i sądowoadministracyjnych w sprawach związanych z działalnością przedsiębiorstwa (spraw w toku na dzień otwarcia spadku i spraw po otwarciu spadku). W tym zakresie reprezentowałby spadkobierców.

W mocy pozostałyby również umowy o pracę. Wszystkie uprawnienia i obowiązki pracodawcy wykonywałby prokurent mortis causa. Wykonywałby on również wszystkie obowiązki ciążące na pracodawcy związane z zabezpieczeniem społecznym pracowników (płatnik składek).

Zmiany w prawie podatkowym

REKLAMA

Projekt zawiera także zmiany w zakresie prawa podatkowego. W zakresie wybranych podatków, np. podatku od towarów i usług, podatku od środków transportu, podatku od nieruchomości, podatku od czynności cywilnoprawnych, proponuje się przyjęcie rozwiązania, zgodnie z którym przedsiębiorstwo wchodzące w skład masy spadkowej do czasu działu spadku jest podatnikiem. Płatnikiem tego rodzaju podatków byłby prokurent mortis causa.

W odniesieniu zaś do zdarzeń wiążących się z posiadaniem majątku spadkowego i osiąganiem z niego przychodów, konkretyzacja obowiązku podatkowego zostałaby wstrzymana do czasu ustalenia kręgu spadkobierców lub działu spadku. W okresie przejściowym działania przedsiębiorstwa, tj. w okresie od otwarcia spadku do działu spadku, działalność ta mogłaby zostać uznana za  pozarolniczą działalność gospodarczą i tym samym stanowić źródło przychodu podatku dochodowego.

Program gwarancji de minimis został przedłużony do 31 grudnia 2017 r.


Po ustaleniu kręgu spadkobierców i ustaleniu kręgu osób, którym przypadło przedsiębiorstwo, o zakresie odpowiedzialności lub uprawnień poszczególnych spadkobierców organ podatkowy orzekałby w jednej decyzji na podstawie decyzji ostatecznych wydanych wobec spadkodawcy oraz jego zobowiązań wynikających z prawidłowych deklaracji. Organ podatkowy były obowiązany ustalić kwoty podatku w przypadku, gdy deklaracje nie zostałyby złożone lub zostałyby złożone nieprawidłowo. Termin płatności zobowiązań podatkowych określonych w decyzji mógłby wynosić 14 dni od dnia jej doręczenia. Zmiana ta powinna być wprowadzona w ustawie – Ordynacja podatkowa oraz w szczegółowych ustawach podatkowych.

Powyższe zmiany wynikają z potrzeby zapewnienia bieżącego rozliczania należności podatkowych, w okresie od otwarcia spadku do działu spadku, a przede wszystkim ustanawiane są w celu dopuszczenia udziału przedsiębiorstwa w obrocie gospodarczym. Wnioskodawcy projektu wskazują, że ordynacja podatkowa za podatnika uznaje osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, podlegającą na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. Jednakże na podstawie art. 7 § 2 ustawy – Ordynacja podatkowa ustawy podatkowe mogą ustanawiać podatnikami także inne podmioty.  Podkreślają również, że obecnie do czasu ustalenia kręgu spadkobierców (postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, poświadczenie dziedziczenia) nie wiadomo kto i w jakim zakresie odpowiada za zobowiązania podatkowe związane ze spadkodawcą i pozostawionym przez niego spadkiem

Udział prokurenta mortis causa w postępowaniu podatkowym

W postępowaniach podatkowych przed organem podatkowym i przed sądem administracyjnym, w sprawach związanych z działalnością przedsiębiorstwa (sprawy w toku na dzień otwarcia spadku i sprawy po otwarciu spadku), udział brałby prokurent mortis causa. Tak jak przy postępowaniach administracyjnych i sądowoadministracyjnych, zmiana ma na celu zagwarantowanie efektywnego prowadzenia spraw przedsiębiorstwa do czasu działu spadku i ochronę praw spadkobierców.

Przeprowadzenie „remanentu likwidacyjnego”

W przypadku kontynuacji działalności przedsiębiorstwa po śmierci przedsiębiorcy, proponuje się zwolnienie z obowiązku sporządzania:

1. Wykazu składników majątku na dzień likwidacji – dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych

Zgodnie z art. 24 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 20 ust. 6 oraz art. 36 ust. 1a ustawy z dnia 10 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, wykaz ten muszą sporządzić wszyscy podatnicy, niezależnie od formy opodatkowania (zasady ogólne, ryczałt ewidencjonowany, karta podatkowa).

2. Spisu z natury – dla celów prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (§ 27 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów).

3. Spisu z natury – dla celów ryczałtu ewidencjonowanego (art. 20 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).

Złagodzenie wymogów prawa pracy wobec małych przedsiębiorców od 2017 r.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu, ze względu na to, że prokurent mortis causa de facto prowadziłby przedsiębiorstwo wchodzące w skład spadku, nie ma potrzeby przeprowadzania ww. wykazów i spisów na dzień otwarcia spadku. Dopiero w przypadku braku powołania prokurenta mortis causa lub innego podmiotu uprawnionego do zarządu przedsiębiorstwem albo podjęcia przez spadkobierców decyzji o niekontynuowaniu działalności przedsiębiorstwa, obowiązek ten powinien zostać zaktualizowany.

Podatek od spadków i darowizn

Propozycja legislacyjna obejmuje modyfikację przepisu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w odniesieniu do dziedziczenia przedsiębiorstwa. W przypadku przejściowego objęcia zarządu przez prokurenta mortis causa, stan przedsiębiorstwa powinien być ustalany na moment przyznania praw do niego lub przyznania równowartości udziału spadkowego w części obejmującej przedsiębiorstwo spadkobiercy. Przyjęcie takiego rozwiązania uzasadnia fakt, że stan przedsiębiorstwa w przeciwieństwie do innych składników spadku, ulega niezwykle dynamicznym zmianom, także w zakresie stosunków prawnych.

Nowa regulacja dotycząca prokurenta mortis causa powinna mieć zastosowanie do spadków otwartych po dniu wejścia w życie projektowanej ustawy. Tym samym do spadków otwartych przed dniem wejścia w życie ustawy będą stosować się przepisy dotychczasowe. Zgodnie z uchwałą Nr 20 Rady Ministrów z 18 lutego 2014 r. w sprawie zaleceń ujednolicenia terminów wejścia w życie niektórych aktów normatywnych  proponuje się, by regulacja weszła w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

Będą zmiany w L4, pracy na chorobowym i pensjach na zwolnieniach lekarskich. Przedsiębiorcy: Jesteśmy zwolennikami deregulacji i elastyczności, ale też jasnych zasad

Zasiłek chorobowy powinien być wypłacany pracownikowi już od pierwszego dnia absencji – Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie popiera projekt przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, apelując jednocześnie o to, by ustawa w tej sprawie była przyjęta możliwie szybko. Przedsiębiorcy jednocześnie oczekują dalszego dialogu z Ministerstwem na temat np. „Zmian w L4”, które w opinii niektórych przedsiębiorców mogą budzić kontrowersje. – Jesteśmy zwolennikami tego, by pracownicy i pracodawcy mogli regulować swoje relacje w możliwie elastyczny sposób. Z jednej strony więc jesteśmy zwolennikami tego, by zwolnienie lekarskie nie blokowało w stu procentach możliwości wykonywania innych zobowiązań jeżeli to jest możliwe, ale z drugiej widzimy przestrzeń, gdzie zwolnienie lekarskie może być wykorzystywane do nadrabiania obowiązków w jednej pracy, przy jednoczesnym spowolnianiu działania w drugiej firmie – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie.

Youtuberzy mogą się cieszyć. Jest pozytywny wyrok NSA w sprawie kosztów podatkowych

Naczelny Sąd Administracyjny potwierdza, że wydatki youtuberów związane z produkcją filmów, takie jak bilety lotnicze, noclegi czy sprzęt filmowy, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Wyrok jest istotny dla twórców internetowych, którzy ponoszą wysokie koszty związane z tworzeniem treści na YouTube.

Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

REKLAMA

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto ma prawo odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

Odpowiedzialność członków zarządów spółek – co zmienia wyrok TSUE w sprawie Adjak?

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

Można już zapłacić podatek PIT kartą płatniczą w e-Urzędzie Skarbowym

Od 20 marca 2025 r. podatnicy mogą opłacać podatek PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy (e-US) i usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Dotychczas użytkownicy e-Urzędu Skarbowego mogli zapłacić podatek online przelewem bankowym lub BLIK-iem.

REKLAMA

E-księgowość z biurem rachunkowym: jak przedsiębiorca może zoptymalizować obowiązki księgowe i podatkowe oraz rozliczenia w biznesie

Biura rachunkowe coraz częściej oferują swoim klientom usługi z zakresu e-księgowości do zarządzania finansami firmy online. Z perspektywy biura rachunkowego, wprowadzenie klienta w świat systemów zautomatyzowanych może być wyzwaniem.

Prof. Witold Modzelewski: nienależny zwrot VAT to prawdopodobnie 40-50 mld zł rocznie

Prof. Witold Modzelewski szacuje, że nienależne zwroty VAT w Polsce mogą wynosić nawet 40-50 miliardów złotych rocznie. W 2024 roku wykryto blisko 292 tys. fikcyjnych faktur na łączną kwotę 8,7 miliarda złotych, co oznacza wzrost o ponad 130% w porównaniu do roku poprzedniego. Choć efektywność kontroli skarbowych rośnie, eksperci wskazują, że skala oszustw wciąż jest ogromna, a same kontrole mogą nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

REKLAMA