Budowla

Konsultowany obecnie przez Ministerstwo Finansów projekt zmian w podatku od nieruchomości budzi wątpliwości podatników i ekspertów. Dotyczą one m.in. definicji budynków i budowli. Oceniając potencjalne skutki projektowanych zmian, tak przedsiębiorcy jak i osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej -  powinni zastanowić się nad swoim majątkiem. Bo w świetle nowych przepisów mogą pojawić się problemy z tym, czy dany obiekt budowlany jest budynkiem, czy budowlą.

W dniu 17 czerwca 2024 r. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt zmian podatku od nieruchomości, który wzbudził nieukrywane zaskoczenie i kontrowersje. Oczywiście wszyscy się go spodziewali, bo Trybunał Konstytucyjny (zob. wyrok TK z 4 lipca 2023 r., sygn. SK 14/21, wyrok TK z 18 października 2023 r., sygn. SK 23/19) nie dał ustawodawcy wyboru – od 1 stycznia 2025 r. podatek ten musi mieć inny kształt. Konsternację wywołało jednak brzmienie proponowanych rozwiązań.

W wyroku z 4 lipca 2023 roku (sygn. akt SK 14/21) Trybunał Konstytucyjny orzekł, że definicja budowli zawarta w art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u.p.o.l.) jest sprzeczna z art. 84 i art. 217 Konstytucji RP.

Podatek od nieruchomości. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości dla budowli zakupionych w trakcie roku?

Posiadanie nieruchomości w ramach działalności gospodarczej wiąże się z tym, że stawka podatku od nieruchomości będzie wyższa niż przy posiadaniu na potrzeby prywatne. Jednak nie w każdym przypadku…

W przepisie dotyczącym ustalania postawy opodatkowania budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej mowa jest o wszystkich budowlach podlegających amortyzacji oraz o rodzaju tych budowli, czyli budowlach zamortyzowanych. Ustawodawca wyróżnił budowle całkowicie zamortyzowane w celu wskazania momentu, na który ustala się stosowną wartość budowli. Innych różnic nie wprowadzono. Skoro nie uwzględnia się odpisów od budowli podlegających amortyzacji, w tym tych w trakcie amortyzacji, to tym bardziej nie uwzględnia się takich odpisów po amortyzacji.

Podatek od nieruchomości. Jakie są zasady ustalania podstawy opodatkowania w podatku od nieruchomości w przypadku budowli lub ich części?

Punktem wyjścia rozważań o podatku od nieruchomości z całą pewnością jest definicja budynku. Skonstruowanie jej poprzez pozytywne wyliczenie cech tego obiektu budowlanego (trwałe związanie z gruntem, wydzielenie z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, fundament, dach), stanowi podstawę negatywnej definicji budowli (zgodnie z którą – w dużym uproszczeniu – budowlą jest to, co nie jest budynkiem lub obiektem małej architektury). W ocenie autora tekstu, w przypadku potencjalnego opodatkowania podatkiem od nieruchomości kontenerów, przytoczyć należy także definicję obiektu budowlanego i tymczasowego obiektu budowlanego. Pomocna (albo nawet kluczowa) przy ocenie prawidłowości ich kwalifikacji, może okazać się nawet istota podatku od nieruchomości.

W stosunku do obecnego roku podatek od nieruchomości w 2021 roku może zostać podniesiony o maksymalnie 3,9%. Decyzję o ewentualnej podwyżce podejmą poszczególne gminy, na co będziemy musieli jeszcze trochę poczekać. Przyjrzyjmy się także temu, jak podatek o nieruchomości w 2021 roku będzie formalnie uiszczany, tj. kto będzie zobowiązany, kto będzie zwolniony, jakie dokumenty będą niezbędne, w jakich terminach podatek powinny opłacać osoby fizyczne oraz osoby prawne. Oczywiście sytuacja wywołana przez COVID-19 może doprowadzić do zmian w zakresie obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości, o czym na pewno będziemy informować na naszym portalu.

Sądy administracyjne w dalszym ciągu orzekają, że o tym, czy dany obiekt należy opodatkować jako budowlę, decyduje jego funkcja. Co innego wynikało z wyroku Trybunału Konstytucyjnego (TK) z 13 grudnia 2017 r.

Nowy kierunek interpretacyjny w tym temacie został zapoczątkowany w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 13 lutego 2019 r. (sygn. I SA/Ke 3/19), w którym to WSA wskazuje, że podatnik ustalając podstawę opodatkowania w podatku od nieruchomości dla budowli całkowicie zamortyzowanych – powinien uwzględnić dokonane odpisy amortyzacyjne. Wyrok WSA oznaczać może niezwykle wysokie oszczędności dla podatników.

Można pobierać daninę zarówno od budynku, jak i od znajdujących się w nim budowli (urządzeń) – uważają niektóre gminy. Ich zdaniem niedawny wyrok Trybunału Konstytucyjnego tego nie wykluczył. Potwierdza to minisonda przeprowadzona przez DGP w sześciu miastach. Co więcej, podobnego zdania jest również część doradców podatkowych.