REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć w księgach koszty postępowania sądowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Patrycja Mikuła
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jak prawidłowo ująć w księgach rachunkowych koszty postępowania sądowego i koszty zastępstwa procesowego oraz należne odsetki ustawowe i karne w związku z dochodzeniem zwrotu należności z tytułu udzielonych pożyczek?

Spółki z o.o. często udzielają pożyczek. Problem powstaje wtedy, gdy zapłaty udzielonych pożyczek trzeba dochodzić na drodze sądowej. Koszty postępowania sądowego i koszty zastępstwa procesowego oraz należne odsetki ustawowe i karne w związku z dochodzeniem zwrotu należności z tytułu udzielonych pożyczek powinny być ujęte w księgach zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości.

REKLAMA

REKLAMA

Koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki. W sprawach dotyczących należności pieniężnych skierowanych na drogę sądową pobierana jest opłata stosunkowa. Jej wysokość zależy od kwoty należności objętej zaskarżoną decyzją - stanowi ona 5% wartości, nie może być jednak niższa niż 30 zł i wyższy niż 100 000 zł.

W sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym pobiera się od pozwu opłatę stałą, zależną od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu umowy:

• do 2000 zł - 30 zł,

REKLAMA

• ponad 2000 zł do 5000 zł - 100 zł,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• ponad 5000 zł do 7500 zł - 250 zł,

• ponad 7500 zł - 300 zł.

Postępowanie uproszczone jest obligatoryjne. Oznacza to, że nawet bez wiedzy i woli powoda sąd skieruje sprawę do tego trybu postępowania. Wnosząc pozew, sędzia przewodniczący dokona oceny, czy sprawa kwalifikuje się do postępowania uproszczonego. W razie pozytywnej odpowiedzi zostanie ona skierowana właśnie do tego trybu.

Wydatki obejmują:

• koszty podróży strony zwolnionej od kosztów sądowych związane z nakazanym przez sąd jej osobistym stawiennictwem,

• zwrot kosztów podróży i noclegu oraz utraconych zarobków lub dochodów świadków,

• wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kuratorów ustanowionych dla strony w danej sprawie,

• wynagrodzenie należne innym osobom lub instytucjom oraz zwrot poniesionych przez nie kosztów,

• koszty przeprowadzenia innych dowodów.

Koszty te należy ujmować na koncie „Pozostałe koszty operacyjne”, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości. Poniesione przez spółkę koszty w związku ze skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego, a także koszty zastępstwa procesowego należy ujmować w księgach rachunkowych zapisem:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne”,

Ma „Rachunki bankowe”.

Koszty opłat sądowych ujęte na koncie „Pozostałe koszty operacyjne” stanowią koszty uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia.

Jak ująć w księgach rachunkowych rezerwy na świadczenia pracownicze

Jak w sprawozdaniu wykazać zwrócone wadium

Zapraszamy na forum Rachunkowość

 

Jeżeli na podstawie prawomocnego wyroku sądowego koszty zastępstwa procesowego oraz inne koszty sądowe, w tym odsetki, zostaną zasądzone na rzecz wierzyciela, to zwiększają one zadłużenie kontrahenta. Ewentualny zwrot takich wydatków przez dłużnika ujmowany jest jako pozostałe przychody operacyjne (konto „Pozostałe przychody operacyjne”).

Pod datą skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego wskazane jest przeniesienie kwoty roszczenia z konta rozrachunkowego dłużnika na konto „Należności dochodzone na drodze sądowej”.

W księgach ujmuje się to następującym zapisem:

Wn „Należności dochodzone na drodze sądowej”,

Ma „Pozostałe przychody operacyjne”.

Co zrobić z kilkugroszowymi zobowiązaniami na dzień bilansowy

Jak zaklasyfikować zdarzenia po dacie bilansu

Na koncie „Należności dochodzone na drodze sądowej” ewidencjonowane są wszelkie nieprzedawnione należności, roszczenia, kary i odszkodowania dochodzone na drodze powództwa sądowego do czasu otrzymania prawomocnego wyroku sądowego. Na koncie tym należy wykazać zarówno należność główną, jak i odsetki od nieterminowej zapłaty. Jednostka powinna prowadzić konta analityczne umożliwiające ustalenie na dany dzień kwot roszczeń dochodzonych na drodze sądowej według poszczególnych dłużników i walut.

„Należności dochodzone na drodze sądowej”

Wn

Ma

Roszczenia wobec:

 

odbiorców krajowych i zagranicznych z tytułu dostaw i usług,

dłużników objętych postępowaniem upadłościowym,

pracowników jednostki z tytułu zawinionych niedoborów i szkód,

innych osób prawnych lub fizycznych z tytułu innych nieprzedawnionych należności.

kwoty zasądzone na podstawie prawomocnego wyroku,

kwoty oddalone przez sąd,

kwoty uznane za nieściągalne.

Przeksięgowanie należności odbywa się zapisem:

Wn „Należności dochodzone na drodze sądowej”,

Ma „Rozrachunki z dostawcami”.

Konto „Należności dochodzone na drodze sądowej” jest kontem bilansowym aktywnym i może wykazywać wyłącznie saldo Wn (debetowe). W bilansie jest ono wykazywane w pozycji B.II.2 lit. d) „Należności krótkoterminowe od pozostałych jednostek dochodzone na drodze sądowej”.

 

Jeżeli jednostka ocenia, że w najbliższym czasie (przykładowo w ciągu półrocza) spłata należności spornych, niepokrytych zabezpieczeniami, nie jest prawdopodobna, powinna pod datą skierowania pozwu do sądu utworzyć na nie odpis aktualizujący. Jeśli natomiast uzna, że sytuacja dłużnika jest dobra i istnieje pewność odzyskania należności w pełnej kwocie, nie musi tworzyć odpisu. Stosownie do art. 35b ustawy o rachunkowości wartość należności aktualizuje się, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa jej zapłaty. Odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych, zależnie od rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizujący. Drugostronnie ujmuje się je na koncie „Odpisy aktualizujące wartość należności”. Jeżeli przyczyna, dla której utworzono odpis, ustała, to rozwiązanie odpisu aktualizującego odnosi się w ciężar konta „Pozostałe przychody operacyjne” lub „Przychody finansowe”. W bilansie saldo konta „Odpisy aktualizujące wartość należności” koryguje wartość należności figurującą jako saldo konta „Należności dochodzone na drodze sądowej”.

Jak długo przechowywać księgi rachunkowe

Jak wykazać w księgach nabywanie rzeczowych aktywów trwałych w drodze wymiany

Dla celów podatkowych odpisy aktualizujące nie stanowią kosztów uzyskania przychodu. Za koszt uzyskania przychodów mogą być jednak uznane odpisy aktualizujące wartość należności od tej części należności, która była uprzednio zaliczona do przychodów należnych, a jej nieściągalność została uprawdopodobniona (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 26a updop oraz art. 23 ust. 1 pkt 21 updof).

Więcej na ten temat w Biuletynie Głównego Księgowego

Patrycja Mikuła

konsultant

• art. 35b, 39 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1223; ost.zm. Dz.U. z 2012 r. poz. 1342

• ustawa z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594; ost.zm. Dz.U. z 2012 r. poz. 1101

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Głównego Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA