Koszty sądowe

Koszty sądowe przegranego procesu a koszty podatkowe. Spory sądowe są nieodzownym elementem prowadzenia działalności gospodarczej. Oczywiście nie z każdej batalii sądowej przedsiębiorca jest w stanie wyjść obronną ręką. Tym bardziej trzeba wiedzieć, że w niektórych przypadkach, wydanie niekorzystnego dla przedsiębiorcy orzeczenia, nie przekreśla możliwości zaliczenia zasądzonych od niego kosztów procesu do kosztów uzyskania przychodów.

Pod koniec ubiegłego roku Ministerstwo Sprawiedliwości ogłosiło projekt zmian Kodeksu postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Dostępna na stronach Rządowego Centrum Legislacji nowelizacja przewiduje gruntowną reformę procedury cywilnej, dotyczy także kwestii kosztów i opłat sądowych. Co nasz czeka w tym zakresie? Niestety wysokość opłat sądowych wzrośnie.

Koszty przegranego sporu sądowego nie oznaczają automatycznie ich wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów. Udowodniona przez podatnika racjonalność wydatku zmierzająca do zachowania źródła przychodów powinna pozwolić na jego zaliczenie do kosztów podatkowych. Nie można jednak wykluczyć, że tego rodzaju wydatki będą kwestionowane przez organy podatkowe.

Koszty obsługi prawnej przedsiębiorcy stanowią koszty pośrednie związane z przychodem uzyskanym z prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej (art. 22 ust. 1 w związku z art. 14 ust. 1 ustawy o PIT). Nie ma przy tym znaczenia, czy tego rodzaju wydatki ponoszone są na bieżącą obsługę prawną, czy też ponoszone są w związku z ustanowieniem pełnomocnika do reprezentowania przedsiębiorcy w konkretnych sprawach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Postanowienia dotyczące zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, zapadłe w pierwszej i w drugiej instancji, mogą zostać zaskarżone w drodze zażalenia – tak wynika z ostatniej nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego (kpc).

Kwalifikacja do źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych wynagrodzenia z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu, jest zależna od formy prawnej wykonywania przez niego zawodu adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego czy rzecznika patentowego. Będzie to działalność gospodarcza, jeżeli pełnomocnik w ten sposób rozlicza swoją działalność zawodową albo działalność wykonywana osobiście.

W ostatnich latach dokonano wielu zmian w postępowaniu cywilnym, które mogą okazać się istotne z punktu widzenia osób prowadzących działalność gospodarczą. Kluczowymi przekształceniami jest zniesienie odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych, a także precyzyjniejsze określenie czasu, w którym strony powinny składać wnioski dowodowe.

Postępowanie nakazowe jest odstępstwem od podstawowej formy procesu - postępowania zwyczajnego (w którym rozpoznawane są jedynie przestępstwa skarbowe). Pozwala na szybsze i mniej formalne zakończenie sprawy sądowej.