Tematy - Przedawnienie zobowiązań podatkowych, Trybunał Konstytucyjny - INFOR.PL

Rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego w zakresie kwoty wolnej od podatku stanowi duże zaskoczenie. Większość ekspertów spodziewała się, iż Trybunał nie będzie miał zastrzeżeń do konstytucyjności przepisów określających jej wysokość. Wskazują oni przecież, iż system podatkowy nie powinien pełnić funkcji socjalnej, mającej na celu zwalczanie ubóstwa. Kwota wolna od podatku nie jest bowiem dobrą formą wspierania osób najmniej zarabiających.

Przepis art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustalający kwotę wolną od podatku, jest niezgodny z konstytucją i traci moc 30 listopada 2016 r. - orzekł w środę 28 października 2015 r. Trybunał Konstytucyjny. Zdaniem Trybunału niekonstytucyjne jest to, że przepis ten nie przewiduje mechanizmu korygowania kwoty zmniejszającej podatek, gwarantującego co najmniej minimum egzystencji. Wyrok jest słuszny i potwierdza nasze racje - skomentował wyrok Henryk Kowalczyk, poseł PiS.

Przepisy o zwrocie nienależnie opłaconych składek na ZUS są niekonstytucyjne w odniesieniu do spadkobierców osób zaginionych, które zostały uznane za zmarłe - ocenił prokurator generalny. Wskazał, że bliscy zaginionych nie mogą odzyskać pełnych, należnych im kwot.

Trybunał Konstytucyjny, orzekając o zgodności ustawy o SKOK z konstytucją, odrzucił ze względów formalnych około 90 proc. wniesionych zarzutów, jednak wskazał, że artykuł 60 ustawy o SKOK z 2009 r. jest niezgodny z konstytucją, tj. ustawodawca nie wypełnił konstytucyjnego obowiązku zróżnicowania środków nadzorczych w odniesieniu do wielkości i zasięgu aktywności kas.

Podejmowanie przez przedsiębiorcę prawidłowych decyzji gospodarczych wymaga nie tylko udziału księgowego, ale to grono powinno być poszerzone o prawnika i doradcę podatkowego, bo nawet najlepiej skonstruowana umowa o charakterze cywilnoprawnym może wywoływać daleko idące skutki podatkowe – podkreśla prof. Jadwiga Glumińska-Pawlic, przewodnicząca Krajowej Rady Doradców Podatkowych, w wywiadzie udzielonym dla portalu Infor.pl

NSA nie ma wątpliwości: jeżeli podatek ma być pobrany po 5 latach, to nie wystarczy postawić jakiekogokolwiek zarzutu o przestępstwo skarbowe. Ale bój o ograniczenie praw fiskusa jeszcze się nie zakończył.

Ubiegłoroczna decyzja Trybunału Konstytucyjnego oraz zmiany interpretacji podatkowych, dokonywane w ostatnim czasie przez Ministerstwo Finansów, powodują, że pracodawcy mogą śmielej inwestować zarówno w zdrowie zatrudnionych, jak i w ich integrację. Do niedawna wiele firm rezygnowało z takich działań, obawiając się z konieczności mozolnego szacowania uzyskanego przez pracowników przychodu z tego tytułu.

W połowie sierpnia 2015 r. wejdzie w życie znowelizowane prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Ale już dziś widać, że pozostanie luka w przepisach. Naczelny Sąd Administracyjny nadal będzie musiał orzekać w sprawach przedawnionych, jeśli podatnik nie podniesie w skardze kasacyjnej zarzutu przedawnienia. Inaczej jest tylko na etapie skargi do sądu I instancji.

Posłowie Podkomisji stałej do monitorowania systemu podatkowego wyłączyli z prezydenckiego projektu nowelizacji ustawy - Ordynacja podatkowa propozycję uchylenia przepisów, służących zawieszaniu i przerywaniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. W ocenie Konfederacji Lewiatan przywrócenie funkcji stabilizacyjnej przedawnienia zobowiązania podatkowego oraz zagwarantowanie podatnikom terminu, po upływie którego prawidłowość ich rozliczeń nie będzie kwestionowana jest pilne i nie powinno być odwlekane, w najlepszym wypadku, do 2018 r.

Zbyt pośpiesznie wykreślono z ordynacji przepisy o odpowiedzialności odszkodowawczej za błąd organu podatkowego. Osoby, które nie są dobrze zorientowane w przepisach prawa, zwłaszcza cywilnego, mogą mieć duży problem z odzyskaniem pieniędzy - twierdzi Dorota Szubielska, radca prawny, partner w kancelarii Chadbourne & Parke.

Wbrew zaleceniom Trybunału Konstytucyjnego kolejni sędziowie nie zgadzają się na stosowanie artykułu o nieujawnionych źródłach dochodów. Mimo że wciąż on obowiązuje - formalnie do początku 2016 roku. Sędziowie uznają, że prawo dzieli w ten sposób obywateli na dwie kategorie, a państwo ma obowiązek równego ich traktowania.

Trybunał Konstytucyjny orzekła za niezgodne z konstytucyjną zasadą równego traktowania przepisy Prawa bankowego umożliwiające bankom wystawianie bankowych tytułów egzekucyjnych. Uznane za niekonstytucyjne przepisy tracą moc obowiązującą z dniem 1 sierpnia 2016 r. Część posłów dąży jednak do przyspieszenia uchylenia mocy obowiązującej tych przepisów.

Przepis, który nakazuje uznanie decyzji administracyjnej za nieważną z powodu "rażącego naruszenia prawa" - bez względu na fakt, jak dawno wydano tę decyzję, jest niekonstytucyjny - uznał we wtorek Trybunał Konstytucyjny.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że pociągnięcie do odpowiedzialności za przestępstwo skarbowe, na podstawie art. 62 § 2 k.k.s., osoby fizycznej, wobec której, za ten sam czyn, tj. wystawienie nierzetelnej (fikcyjnej) faktury, zastosowano obowiązek zapłaty podatku na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, nie stanowi naruszenia zasady ne bis in idem, czyli zakazu podwójnego karania.

Prezes Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Rzepliński podkreśla, że wykonywanie wyroków Trybunału napotyka na różne problemy, zdarza się, że ustawodawca spóźnia się z poprawieniem zakwestionowanej ustawy.

Nad kwestiami, które powinny być uregulowane w przyszłej Ordynacji podatkowej, pracuje 15 zespołów - powiedział PAP przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego prof. Leonard Etel. Pierwsze efekty prac zespołów powinny być znane do 16 stycznia.

W dniu 29 września 2014 r. NSA (w składzie całej Izby Finansowej) podjął uchwałę, zgodnie z którą po upływie terminu przedawnienia nie jest dopuszczalne prowadzenie postępowania podatkowego i orzekanie o wysokości zobowiązania podatkowego, które wygasło przez zapłatę. Uchwałę komentuje dla infor.pl Jacek Aninowski, doradca podatkowy, Dyrektor Generalny ds. Obsługi Postępowań w Instytucie Studiów Podatkowych.

Organy państwowe działają w oparciu o zasadę legalizmu, a zatem wszystkie podejmowane przez nie czynności muszą znajdować oparcie w przepisach prawa. Jeżeli postępowanie egzekucyjne wobec zobowiązanego nie zostało wszczęte przez uprawniony do tego organ, to nie doszło do skutecznego przerwania biegu przedawnienia, tak orzekł WSA w Białymstoku w wyroku z dnia 3 czerwca 2014 r.

Jeżeli minie termin przedawnienia podatnik nie może skutecznie złożyć korekty swojej deklaracji. Urząd również nie ma możliwości zweryfikowania rozliczenia.

Zgodnie z senackim projektem nowelizacji Ordynacji podatkowej przedawnienie zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym będzie od 2015 roku następowało na takich samych zasadach, jak w przypadku pozostałych zobowiązań podatkowych.

Naczelny Sąd Administracyjny wydał ważny wyrok w zakresie wpływu przedawnienia zobowiązania podatkowego spółki na odpowiedzialność podatkową jej członka zarządu. Przedawnienie w tej sprawie nastąpiło już po prawidłowym doręczeniu decyzji członkowi zarządu.

Projekt zmian w Ordynacji podatkowej przygotowany przez Senat przewiduje, że zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym będą podlegały przedawnieniu na takich samych zasadach, jak zobowiązania niezabezpieczone hipoteką lub zastawem rejestrowym.

Decyzja określająca wysokość straty może zostać wydana tak długo, jak długo możliwa jest weryfikacja deklaracji za rok podatkowy, w którym strata ta została odliczona. Prawo do wydania decyzji określającej wysokość straty nie ulega przedawnieniu w rozumieniu art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, gdyż nie dotyczy zobowiązania podatkowego.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że niezgodny z konstytucją jest przepis Ordynacji podatkowej, który dotyczył zawieszenia biegu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku ze wszczęciem postępowania karno-skarbowego. W praktyce urzędy skarbowe często jednak nie stosują się do tego wyroku.

Organy podatkowe właściwe w zakresie zobowiązania podatkowego, z którego niewykonaniem wiąże się podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, powinny zawiadamiać podatników o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego oraz o rozpoczęciu bądź dalszym biegu terminu przedawnienia po upływie okresu zawieszenia.

O wszczęciu postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe (a tym samym o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego) podatnik musi zostać poinformowany. Przepis art. 70 § 6 pkt 1 ordynacji podatkowej, który przewiduje skutek zawieszenia biegu przedawnienia mimo braku takiej informacji dla podatnika jest zdaniem Trybunału Konstytucyjnego niezgodny z Konstytucją RP.

Tak uznał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 19 czerwca 2012 r. (sygn. P 41/10) rozpoznając pytanie prawne WSA w Warszawie dotyczące przedawnienia zobowiązania podatkowego powstałego z tytułu zawarcia umowy pożyczki. Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidują ponowne powstanie zobowiązania podatkowego (i to liczonego wg dziesięciokrotnie wyższej 20 % stawki podatku) od tej samej pożyczki, po przedawnieniu pierwszego zobowiązania podatkowego z tego tytułu.

Termin przedawnienia zobowiązania w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości liczony jest od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (14 dni od dokonania odpłatnego zbycia) i jest niezależny od złożenia oświadczenia o przeznaczeniu uzyskanego przychodu na cele warunkujące zwolnienie podatkowe.

Nie można traktować przedawnienia zobowiązań podatkowych jako konstytucyjnie chronionego prawa podatnika. Nie ma konstytucyjnych przeszkód, aby ustawodawca wprowadził możliwość wielokrotnego przerywania biegu przedawnienia, jeśli będzie to służyć należytemu wyegzekwowaniu świadczenia podatkowego. Tak stwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 21 czerwca 2011 r. (sygn. P 26/10), w którym orzekł, że art. 70 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa jest zgodny z art. 2 konstytucji.

Przedawnienie zobowiązań podatkowych, Trybunał Konstytucyjny

Kwota wolna od podatku nie jest dobrym narzędziem do zwalczania ubóstwa

Kwota wolna od PIT niezgodna z Konstytucją RP - komentarze po wyroku TK

Przepisy o zwrocie składek na ZUS osób zaginionych są niekonstytucyjne?

Obowiązek zróżnicowania środków nadzorczych nad SKOK'ami

Księgowy to za mało, potrzebny jest prawnik i doradca podatkowy

Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Wspieranie aktywności fizycznej pracowników bez podatku

Zarzut przedawnienia podatnik musi przed NSA zgłosić samemu

IFK poleca: Przedsiębiorcy chcą przywrócenia przepisów dotyczących przedawnienia

Przedawnienie nie pozwala uchylić bezprawnej decyzji organu podatkowego

Nieujawnione źródła przychodów a PIT - orzecznictwo

Bankowe tytuły egzekucyjne niezgodne z konstytucją

Niekonstytucyjny przepis o nieważności decyzji administracyjnych

Kary za wystawianie nierzetelnych (fikcyjnych) faktur

Problemy z wykonywaniem wyroków Trybunału Konstytucyjnego

15 zespołów problemowych pracuje nad nową Ordynacją podatkową

Zapłata podatku a przedawnienie zobowiązania podatkowego

Czy bezprawne działanie urzędu skarbowego przerywa bieg przedawnienia?

Możliwość korygowania kosztów a upływ okresu przedawnienia

Przedawnienie zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym

Przedawnienie zobowiązania podatkowego spółki a odpowiedzialność członka zarządu

Przedawnienie zobowiązań podatkowych - zmiany w Ordynacji podatkowej

Strata podatkowa nie przedawni się z upływem 5 lat

Przedawnienie zobowiązania podatkowego

Organy podatkowe muszą informować podatników o biegu przedawnienia

Podatnik ma prawo wiedzieć o wszczęciu postępowania

Przedawnienie nie jest konstytucyjnie chronionym prawem podatnika

Przedawnienie w PIT od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości

Czy przedawnienie zobowiązania podatkowego może nigdy nie nastąpić?