Tematy - Cyberbezpieczeństwo

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

W dzisiejszej erze cyfrowej, środowisko IT stało się krwiobiegiem każdej nowoczesnej organizacji. Od prostych sieci biurowych po rozbudowane infrastruktury chmurowe, złożoność systemów informatycznych stale rośnie. Zarządzanie tak rozległym i dynamicznym ekosystemem to nie lada wyzwanie, wymagające nie tylko dogłębnej wiedzy technicznej, ale przede wszystkim strategicznego podejścia i dostępu do odpowiednich narzędzi. Wyobraźcie sobie ciągłą potrzebę monitorowania wydajności kluczowych aplikacji, dbałości o bezpieczeństwo wrażliwych danych, sprawnego rozwiązywania problemów zgłaszanych przez użytkowników, a jednocześnie planowania przyszłych inwestycji i optymalizacji kosztów. To tylko wierzchołek góry lodowej codziennych obowiązków zespołów IT i kadry managerskiej. W obliczu tej złożoności, poleganie wyłącznie na intuicji czy reaktywnym podejściu do problemów staje się niewystarczające. Kluczem do sukcesu jest proaktywne zarządzanie, oparte na solidnych danych i inteligentnych systemach, które nie tylko informują o bieżącym stanie, ale również pomagają przewidywać przyszłe wyzwania i podejmować mądre decyzje.

W komunikacie z 4 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów ostrzegło przed nową formą oszustwa, której ofiarami mogą paść osoby zainteresowane elektronicznymi sprawozdaniami finansowymi. Próba oszustwa polega na tym, że cyberprzestępcy wysyłają wiadomości e-mail z linkami do fałszywej strony na temat e-Sprawozdań Finansowych i chcą w ten sposób wyłudzać dane osobowe, czy firmowe. Ministerstwo Finansów wyraźnie informuje, że jego pracownicy nie wysyłają tego typu wiadomości. A korzystanie z ministerialnej aplikacji e-Sprawozdania Finansowe nie wymaga podawania loginu ani hasła do poczty elektronicznej.

W obliczu rosnącego ryzyka cyberataków każda firma, niezależnie od wielkości, musi inwestować w odpowiednią ochronę danych i systemów informatycznych. Zagrożenia cybernetyczne stają się coraz bardziej zaawansowane, a ich skutki mogą być katastrofalne dla stabilności przedsiębiorstwa, zarówno w kontekście finansowym, jak i reputacyjnym. Bez odpowiednich zabezpieczeń, firmy są narażone na straty wynikające z utraty danych, złośliwego oprogramowania czy ataków ransomware. Eksperci z DNR Group pokazują na przykładach ile kosztuje w Polsce zabezpieczenie danych IT firm produkcyjnych.

Agencja Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA) opublikowała pierwszy raport z zakresu cyberbezpieczeństwa w krajach członkowskich UE. Dokument powstały na podstawie art. 18 dyrektywy NIS 2 zawiera informacje o dojrzałości Europy w zakresie bezpieczeństwa cyfrowego oraz zalecenia polityczne dotyczące eliminacji potencjalnych zagrożeń. Raport dostarcza również informacji o tym, z jakich metod najczęściej korzystają cyberprzestępcy. Okazuje się, że w większości przypadków są to ataki typu DoS / DDoS / RDoS, które stanowiły ponad 41 proc. wszystkich incydentów przeprowadzonych na terenie UE od lipca 2023 do czerwca 2024 roku. Co więcej, na celowniku cyberprzestępców znajduje się przede wszystkim administracja publiczna. O tym, jak bronić się przed cyberzagrożeniami, opowiadają eksperci Linux Polska.

Blockchain od lat jest symbolem bezpieczeństwa i niezmienności danych. Jego zastosowanie wykracza daleko poza kryptowaluty – wykorzystuje się go w finansach, administracji, logistyce czy ochronie zdrowia. Jednak pojawienie się komputerów kwantowych, zdolnych do przeprowadzania obliczeń niewyobrażalnych dla klasycznych komputerów, rodzi pytanie: czy blockchain przestanie być odporny na złamanie? A jeśli tak, jakie będą tego konsekwencje dla transakcji, danych i całej gospodarki cyfrowej?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Dyrektywa NIS 2 wymusza na firmach konieczność wdrożenia strategii zarządzania ryzykiem. W praktyce oznacza to, że muszą zabezpieczyć swoje systemy komputerowe, procesy bezpieczeństwa oraz wiedzę swoich pracowników na tyle, by zapewnić funkcjonowanie i odpowiednio szybką reakcję w przypadku ataku hakerskiego. Od 17 października 2024 roku wszystkie kraje członkowskie powinny zaimplementować dyrektywę w swoim systemie prawnym.

Obecnie już prawie co drugi Polak (49%) przyznaje, że otrzymuje podejrzane wiadomości drogą mailową. Tak wynika z najnowszego raportu SMSAPI „Bezpieczeństwo Cyfrowe Polaków 2024”. Ok. 20% Polaków niestety klika w linki zawarte w mailu, gdy wiadomość dotyczy ważnych spraw. Jak zauważa Leszek Tasiemski, VP w firmie WithSecure – ostatnie dni składania zeznań podatkowych to idealna okazja dla oszustów do przeprowadzenia ataków phishingowych i polowania na nieuważnych podatników.

Dyrektywa NIS2 dotycząca cyberbezpieczeństwa, wejdzie w życie w październiku 2024 roku, obejmując szerszą niż dotychczas grupę organizacji. Wprowadzi także dotkliwe kary w wysokości nawet 10 mln euro lub 2% światowych obrotów dla podmiotów kluczowych, co sprawia, że powinny się nią zainteresować także zarządy objętych przepisami przedsiębiorstw.

Pełnomocnik Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa w komunikacie z 15 marca 2023 r. poinformował, że Microsoft opublikował informację o krytycznej (czyli łatwej do wykorzystania i o szerokich skutkach) podatności w aplikacji Outlook na systemie Windows. Może ona prowadzić do zdalnego przejęcia konta, bez udziału użytkownika. Podatność była aktywnie używana w atakach przeprowadzanych przez jedną z grup powiązanych z rosyjskim rządem od kwietnia 2022 roku, w tym także w Polsce. Zalecane jest podjęcie natychmiastowych działań przez administratorów wszystkich organizacji, których użytkownicy korzystają z poczty poprzez klienta Microsoft Outlook.

Przedsiębiorcy rynku telekomunikacyjnego, prawnicy, eksperci i politycy krytykują tryb procedowania nowelizacji ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. Siódma wersja projektu, która pojawiła się w marcu, podobnie jak pięć poprzednich nie została poddana konsultacjom społecznym, mimo wprowadzania do nich istotnych zmian. Krytyka dotyczy szczególnie możliwości wykluczania z rynku pochodzących spoza UE i NATO dostawców sprzętu i usług ICT. Eksperci ostrzegają, że konieczność rezygnacji ze sprzętu danego dostawcy będzie dla operatorów oznaczała spory wydatek. Koszty szacowane na miliardy złotych zostaną ostatecznie przeniesione na konsumentów.

Próbowano zaatakować stronę Izby Rozliczeniowej, próbowano zaatakować polskie serwery rządowe, jeśli chodzi o pocztę elektroniczną - powiedział 25 lutego 2022 r. pełnomocnik rządu do spraw cyberbezpieczeństwa Janusz Cieszyński.

Cyberataki. W ciągu ostatnich kilku lat przedsiębiorstwa miały do czynienia z coraz większą liczbą ataków cyberprzestępców. Dowodzą tego chociażby dane zgromadzone w raporcie “Cyberbezpieczeństwo: Trendy 2021” przygotowanym przez firmę Xopero. Jeszcze w 2016 roku ransomware uderzał co 2 minuty, rok później co 40 sekund, w 2019 roku liczba ta spadła do 14. Prognozuje się, że w 2021 r. tego typu atak będzie pojawiał się co 11 sekund. Co zrobić, aby ochronić zdalnych pracowników i dane firmowe?

E-faktury. Już w październiku 2021 r. w Polsce zostaną wprowadzone e-faktury – zapowiada polski rząd. Na razie będą dobrowolną formą rozliczenia, jednak za dwa lata (od 2023 roku) system podatkowy zostanie całkowicie zdigitalizowany. Eksperci wskazują, że oprócz oczywistych korzyści, takich jak uszczelnienie systemu podatkowego czy uproszczenie rozliczeń między kontrahentami, e-faktury wiążą się też z pewnymi ryzykami. To przede wszystkim obawa przed inwigilacją i działaniami hakerów.

Cyberatak na firmową sieć. W trakcie pandemii ponad połowa polskich firm (54%) zauważyła wzrost liczby cyberataków. W opublikowanej w maju br. analizie Active Adversary Playbook 2021 analitycy ujawniają, że przestępcy zostają wykryci średnio dopiero po 11 dniach od przeniknięcia do firmowej sieci. W tym czasie mogą swobodnie poruszać się po zasobach i wykradać dane przedsiębiorstwa. Coraz trudniej namierzyć złośliwą działalność, jednak pomocna w tym zakresie może okazać się pandemia. W ubiegłym roku wzrosły bowiem umiejętności i szybkość reagowania zespołów IT.

Firmy księgowe – które mają dostęp do wrażliwych informacji finansowych i innych danych osobowych klientów – są dziś jednym z głównych celów cyberprzestępców. Księgowi, pracując online narażeni są na różne typy takich ataków, dlatego powinni być wyjątkowo wyczuleni m.in. na oszustwa typu phishing czy vishing. Czy jest szansa, aby się przed nimi obronić? Tak – konieczna jest świadomość zagrożeń i nieustanna edukacja.

W powodu zagrożenia wynikającego z pandemii koronawirusa i zaleceniami rządowymi wiele osób przechodzi na pracę zdalną. Dla przedsiębiorstw ważna staje się więc kwestia cyberbezpieczeństwa – zasoby muszą być dostępne dla pracujących z domu, ale jednocześnie dobrze chronione. Ryzyko wzrasta, gdy brakuje zabezpieczeń, ale też gdy te istniejące są niedopasowane.

Prowadzenie działalności gospodarczej za pośrednictwem internetu wymaga spełnienia wielu obowiązków wynikających z przepisów prawa. Choć w powszechnej świadomości kluczowym aktem prawnym, który nakłada obowiązki w tym obszarze, jest RODO, to jednak nie należy zapominać o pozostałych regulacjach mających istotny wpływ na kształt procesów w przedsiębiorstwie internetowym.

Ministerstwo Finansów ostrzega przed fałszywą korespondencją mailową. Pocztą elektroniczną rozsyłane są fałszywe wiadomości podszywające się pod pracowników resortu. Otwieranie zamieszczonych w wiadomościach linków lub załączników, jak również wysyłanie odpowiedzi jest niebezpieczne i może spowodować zainfekowanie komputera.

Kary za niewykonanie obowiązków wynikających z ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa grożą zarówno firmom objętym legislacją, jak i osobom zajmującym kierownicze stanowiska. Tymczasem, problemy z interpretacją przepisów nowej ustawy oraz bardzo krótki termin na wypełnienie zadań nałożonych przez ustawodawcę stwarzają problemy przedsiębiorcom.

Cyberbezpieczeństwo to w ostatnim czasie coraz poważniejsze zagadnienie. Nie tylko RODO nakłada na przedsiębiorców nowe, istotne obowiązki. Od końca sierpnia 2018 r. obowiązuje Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa.

Cyberbezpieczeństwo

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Jak nie zbankrutować na IT: inteligentne monitorowanie i optymalizacja kosztowa środowiska informatycznego. Praktyczny przewodnik po narzędziach i strategiach monitorowania

Komunikat MF: Uwaga na próby oszustw "na e-sprawozdanie finansowe". Jak nie stracić cennych danych

Cyberbezpieczeństwo: ile kosztuje zabezpieczenie danych w firmie. Przykłady: firma mała, średnia, duża

Jakie cyberataki są najczęstsze? Jak się zabezpieczać? Pierwszy raport ENISA o cyberbezpieczeństwie w UE

Czy komputery kwantowe są zagrożeniem dla blockchaina i bezpieczeństwa cyfrowych transakcji?

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Cyberbezpieczeństwo w branży TSL – nowe wymogi. Co zmieni unijna dyrektywa NIS 2 od 17 października 2024 roku?

Ostatnie dni na złożenia PIT-a. W pośpiechu nie daj szansy cyberoszustowi! Podstawowe zasady bezpieczeństwa

Dyrektywa NIS2 - kogo dotyczą nowe przepisy?

Luka bezpieczeństwa w Microsoft Outlook. Konieczna natychmiastowa interwencja administratorów

Ustawa o cyberbezpieczeństwie - skutki. Czy wzrosną ceny usług telekomunikacyjnych?

Trzeci stopień zagrożenia cyberprzestrzeni w Polsce CHARLIE-CRP - próba ataku na stronę Izby Rozliczeniowej i polskie serwery rządowe

Cyberataki w firmie podczas pracy zdalnej - jak się chronić?

E-faktury - zagrożenia i ryzyka

Jak wygląda cyberatak na firmową sieć?

Cyberbezpieczeństwo w księgowości. Na co powinni uważać księgowi?

Praca zdalna a cyberbezpieczeństwo firmy

Działalność gospodarcza za pośrednictwem internetu – wymogi prawne

Ministerstwo Finansów ostrzega przed fałszywymi e-mailami

Ustawa o cyberbezpieczeństwie – problemy z interpretacją i wdrożeniem przepisów

Cyberbezpieczeństwo – nowe obowiązki przedsiębiorców nie tylko z powodu RODO